درخت حوزه‌های تخصصی

بررسی استفادهکنندگان یکی از رایج ترین روشهای تحقیق برای ارائة برنامه و خدمات بهتر به مراجعان است. چون موفقیّت استفادهکنندگان در بهره گیری از مواد از ارزش بالایی برخوردار است، بسیار از برنامه ریزان بر اهمیت داده های حاصل از بررسی استفادهکنندگان جهت ارائه خدمات مطلوبتر تأکید دارند. در این مقاله سابقه تاریخی، ارزشها، روشها، انواع و مشکلات بررسی استفادهکنندگان از دیدگاههای متفاوت مورد توجه قرار گرفته است و چند پیشنهاد برای طراحی بهتر بررسی استفادهکنندگان ارائه شده است.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیر درس ""شیوه بهره گیری از کتابخانه و منابع آن"" بر نتایج بازیابی اطلاعات دانشجویان دانشگاه کاشان است. مؤلفه های بهره گیری در این تحقیق عبارتند از میزان پاسخ گویی دانشجویان به سؤالات آزمون در دو گروه گواه و آزمودنی که پس از مقایسه نمرات دو گروه به نتایجی دست یافت. پژوهش به روش تجربی انجام شد. به این ترتیب که ابتدا پیش-آزمونی از هر دو گروه به عمل آمد و سرانجام پس از تدریس درس شیوه بهره گیری از کتابخانه به گروه آزمودنی طی ده جلسه ای که اختصاص یافته بود پس آزمونی به صورت تئوری و عملی از هر دو گروه به عمل آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها و سنجش معنیداربودن تفاوت مشاهد شده از آزمون T با رعایت درجه آزادی مناسب استفاده و فرضیه تحقیق در سطح اطمینان 1% و 5% آزموده شد.

در دهه های اخیر ،توسعه ودگرگونی های عظیمی در فن آوری اطلاعات وداده ها وتصویر وصدا در سطح ملی وجهانی به وجود آمده که از جنبه کمیّت وکیفیت، به طور کلی ،با زیرساخت های ارتباطی اوایل واواسط قرن بیستم مانندتلفن، تلگراف، رادیو، تلویزیون ،سینما وکتاب متفاوت است . دربخش اطلاعات وارتباطات وسایل ارتباطی وسیع تر ،پیچیده تر وسریع تر شده است.دراین میان، نقش رایانه به دلیل حجم گوناگون اطلاعاتی ای که درداده های آن وجود داردونیز به دلیل قدرت ذخیره وپردازش اطلاعات ،اهمیت بسزایی دارد.باتوسعه رایانه ،امکان نقل وانتقال ودسترسی به دانش ودانستنیها، علم وهنر ،کتابخانه ها ،دانشگاه ها، ومراکز پژوهشی به طور قابل توجهی افزایش یافته است .برنامه های نرم افزاری که این داده های مربوط به هم را پردازش میکنندوآنها را درارتباط با یکدیگرقرارمی دهند،نرم افزار بانک های اطلاعاتی گویند.در میان نشر الکترونیکی وپایگاههای اطلاعاتی ،سی دی رام،یا دیسک نوری اهمیت قابل ملاحظه ای دارد که آن راانقلابی درفن آوری اطلاعات گویند.دراین مقاله،به تواناییهای این فن آوری وتعدادی از بانک های اطلاعاتی مشهور روی سی دی رام ،پرداخته میشود.

هدف: هدف آن است که با آگاهی از فعالیت های صورت گرفته برای به کارگیری آر.دی.ای.، روند به کارگیری آر.دی.ای. در ایران تسهیل شود. روش: این مقاله با رویکرد تحلیلی و تاریخی به بیان علت ها، زمینه ها و روند تغییر قواعد فهرست نویسی در جهان پرداخته و در ادامه اقدامات کمیته مشترک راهبردی و کتابخانه کنگره به عنوان متولیان این امر آورده شده است. یافته ها: تولید پیشینه های کتابشناختی، به منظور توصیف و تحلیل منابع اطلاعاتی، از مهم ترین فعالیت هایی است که از گذشته های دور در کتابخانه ها انجام است. با پیشرفت روزافزون فناوری اطلاعات، تغییراتی در محمل های اطلاعاتی پدید آمد که این امر منجر به ایجاد تغییراتی در شیوه های دسترسی به اطلاعات شد و به تبع آن تغییراتی در شیوه های بازیابی اطلاعات از سوی کاربران در جهت بازیابی هرچه سریعتر و در عین حال دقیق منابع اطلاعاتی به وجود آورد که فهرستهای رایانه ای را نیز دستخوش تغییر کرد. بر این اساس، تغییر در روش های سازماندهی اطلاعات و به کارگیری روش های جدیدی برای توصیف و تحلیل مدارک ضروری می نمود. متخصصان حوزه سازماندهی اطلاعات، همزمان با رواج فن آوری ها به فکر تغییر و تحول در شیوه های سازماندهی اطلاعات افتادند و اقدامات متعددی طی سالیان اخیر در این زمینه انجام شده است. در این راستا استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (آر.دی.ای.) برای فهرست نویسی توصیفی منابع اطلاعاتی در محیط جدید ارائه شده و کتابخانه های گوناگون در سطح جهان جایگزینی آن با قواعد انگلوامریکن را در دستور کار خود قرار داده اند. مقاله حاضر به بررسی این تحولات در جهان با تأکید بر کتابخانه کنگره، پیشگام این عرصه، می پردازد. در پایان، پیشنهادهایی در رابطه با فراهم کردن زمینه به کارگیری آر.دی.ای. از جنبه های نیروی انسانی، بستر فناوری و پیشینه های کتابشناختی ارائه شده است.