درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی میزان رعایت مؤلفه های کاربردپذیری در سامانه مدیریت کتابخانه های عمومی کشور (سامان) بر اساس اصول دهگانه نیلسون است. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و در آن میزان رعایت مؤلفه های کاربردپذیری در وبگاه سامان به روش ارزیابی مکاشفه ای مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور از اصول دهگانه جاکوب نیلسون که یکی از شناخته شده ترین روش ها برای ارزیابی کاربردپذیری نظام های اطلاعاتی است استفاده گردید. جهت ارزیابی مکاشفه ای از چهار نفر کتابدار کتابخانه عمومی که از تجارب لازم در این خصوص برخوردار بودند به عنوان ارزیاب استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد در ارزیابی کاربردپذیری وبگاه سامان بالاترین امتیاز مربوط به مؤلفه «تطبیق بین نظام و جهان واقعی» (5 /87 درصد)، و کمترین امتیاز مربوط به مؤلفه «کنترل و آزادی کاربر» (29 درصد) است. همچنین از دیدگاه ارزیابان تقریباً مشکلات مربوط به مؤلفه های مختلف کاربردپذیری وبگاه سامان جزئی است و تنها در مورد مؤلفه «کنترل و آزادی کاربر» اکثریت ارزیابان معتقد به وجود مشکلی اساسی در سامانه مذکور بودند. اصالت/ارزش: ارزش این مقاله در نشان دادن این نکته است که برای بهبود عملکرد این سامانه، به نظر بهتر است آزادی بیشتری در جستجوی انواع آثار و بهینه کردن پرسش جستجو به کاربر داده شود.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تحلیل اثرهای عدالت سازمانی بر سلامت سازمانی با تأکید بر نقش میانجی سرمایه اجتماعی، صورت گرفته است. طرح/ روش شناسی/ رویکرد: پژوهش از نوع کاربردی و به روش همبستگی است. جامعه آماری پژوهش کارکنان کتابخانه های عمومی استان یزد، مشتمل بر 207 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه گیری خوشه ای برای جامعه محدود، 126 پرسش نامه میان آنان توزیع شد. داده های پژوهش از طریق پرسش نامه20 سؤالی عدالت سازمانی «نیهوف و مورمن» (1993)، پرسش نامه 24سؤالی سرمایه اجتماعی «ناهاپیت و گورشال» (1998) و پرسش نامه 44 سؤالی سلامت سازمانی «هوی و همکاران» (1996) گردآوری شده است. تجزیه وتحلیل داده های پژوهش با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری مبتنی با استفاده از نرم افزار Smart-PLS2 انجام شده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد «عدالت سازمانی» و مؤلفه های آن بر سلامت سازمانی تأثیر معناداری داشته و مؤلفه «عدالت مراوده ای» با ضریب تأثیر 538/0 بیشترین میزان تأثیر بر سلامت سازمانی را دارد. همچنین عدالت سازمانی بر سرمایه اجتماعی تأثیر معناداری دارد. از طرف دیگر، نقش سرمایه اجتماعی بر سلامت سازمانی نیز مورد تأیید قرار گرفت و در بین مؤلفه های سرمایه اجتماعی، بُعد شناختی با ضریب تأثیر 568/0 بیشترین، تغییرات سازه سلامت سازمانی را تبیین می کند. لذا نقش میانجیگری سرمایه اجتماعی نیز مثبت و معنادار است. نتیجه گیری: افزایش رعایت عدالت در کتابخانه های عمومی استان یزد، روشی است که سازمان را یاری می دهد تا علاوه بر بهره مندی از مزایای عدالت، بتواند محیطی را فراهم کند که اعتماد و تعامل ها بیشتر شود و سرمایه اجتماعی افزایش یابد. لذا به میزانی که اعتماد و تعامل میان افراد بیشتر باشد، سلامت سازمانی نیز افزایش می یابد.

هدف این تحقیق بررسی رابطه بین فرآیند تبدیل دانش با نوآوری و خلاقیت در بین کارکنان اداره آموزش و پرورش شهرستان آمل بود. نوع تحقیق، توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان اداره آموزش و پرورش شهرستان آمل به تعداد 132 نفر بودند که با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی ساده، 101 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده های مورد نیاز نیز از طریق دو پرسشنامه فرآیند تبدیل دانش با 24 گویه در چهار مؤلفه و پرسشنامه نوآوری و خلاقیت با 12 گویه برحسب مقیاس پنج درجه ای لیکرت، جمع آوری گردید. روایی پرسشنامه ها به صورت محتوایی توسط کارشناسان تائید گردید. پایایی پرسشنامه ها از طریق ضریب آلفای کرونباخ برای فرآیند تبدیل دانش 91/0 و برای نوآوری 92/0 برآورد گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های t تک نمونه ای، تحلیل واریانس چند متغیره، ضریب همبستگی پیرسون و ضریب رگرسیون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که نوآوری و خلاقیت و فرآیند تبدیل دانش در اداره آموزش و پرورش شهرستان آمل بالاتر از حد متوسط است. همچنین بین فرآیندهای تبدیل دانش با نوآوری و خلاقیت همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد و تنها مؤلفه درونی سازی است که قابلیت پیش بینی نوآوری و خلاقیت را دارد.

این مقاله با استفاده از منابع و خرد جمعی متخصصان و سایر فعالان صنعت فناوری اطلاعات سعی در افزایش اثربخشی تصمیم ها و سیاست های این حوزه دارد. برای دستیابی به این هدف، 107 فناوری نوظهور و آینده از گزارش های آینده نگاری و برنامه های تحقیقاتی اروپا، ژاپن، تایوان و شرکت «گارتنر» استخراج شد. سپس، از بین این فناوری ها 69 فناوری (که در چهارده حوزه موضوعی طبقه بندی شده بود) با تأیید اعضای پانل خبرگان به عنوان ورودی دلفی مورد استفاده قرار گرفت. در مرحله بعدی تحقیق با استفاده از روش دلفی، ابتدا در بخش پرسش های عمومی بر اساس نظر اعضای پانل، موانع و چالش هایی که انتظار می رود فناوری اطلاعات به آن ها پاسخ دهد و سازمان های اثربخش در تحقیق و توسعه فناوری اطلاعات تبیین گردید. سپس، دیدگاه اعضای پانل دلفی نسبت به هر فناوری با شاخص های میزان اهمیت، زمان تحقق، وضعیت ایران و زمان استفاده گسترده در ایران سنجیده شد. در بخش نتایج دلفی، نتایج به دست آمده در فرایند دلفی در سه بخش تحلیل اطلاعات فردی، پرسش های عمومی و پرسش های تخصصی در مورد هر فناوری گزارش شده و در بخش پایانی توصیه هایی برای تصمیم گیران بر اساس استنباط محقق ارائه داده شده است.

هدف : پژوهش حاضر در نظر دارد تا به بررسی رابطه تکنواسترس با رضایت شغلی کتابداران کتابخانه های عمومی شهر اهواز بپردازد. روش: پژوهش حاضر با روش پیمایشی انجام شده است و از تحلیل همبستگی برای بررسی نتایج استفاده گردیده است. جامعه آماری پژوهش حاضر راکلیه کتابداران کتابخانه های عمومی شهر اهواز در سال 1394تشکیل داد که از میان آنها 71 نفر از کتابداران به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه تکنواسترس راگوناتهان (2008) و پرسشنامه رضایت شغلی مینه سوتا بود. تحلیل داده ها با SPSS انجام شد و از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین عامل های سازنده متغیر تکنواسترس یعنی اضافه بار فناوری، هجوم فناوری، عدم قطعیت فناوری، پیچیدگی فناوری و ناامنی فناوری با رضایت شغلی کتابداران رابطه منفی معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد بین تکنواسترس، اضافه بار فناوری، هجوم فناوری، عدم قطعیت فناوری، پیچیدگی فناوری و ناامنی فناوری با رضایت شغلی کتابداران رابطه چندگانه وجود دارد و پیچیدگی فناوری به صورت منفی بهترین پیش بینی کننده رضایت شغلی بود. اصالت/ ارزش: ا رزش این مقاله در نشان دادن این نکته بود که هر چقدر پیچیدگی های فناوری افزایش پیدا کند رضایت شغلی کتابداران کاهش پیدا می کند و بنابراین، انتظارات از عملکرد کتابداران برآورده نمی شود. این نکته لزوم آموزش های فناورانه برای کتابداران را نشان می دهد.

هدف پژوهش حاضر، شناسایی روابط کتابشناختی میان پیشینه های فراداده ای فهرست کتابخانه ملی ایران، بر اساس الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف آر بی آر)، به منظور بازنمون شبکه دانش انتشارات ایرانی- اسلامی است. جهت نیل به این هدف، از روش تحلیل محتوا استفاده شد. جامعه پژوهش حاضر، پیشینه های فراداده ای مربوط به کتاب های موجود در فهرست کتابخانه ملی ایران برای چهار خانواده کتابشناختی شامل قرآن، نهج البلاغه، شاهنامه و مثنوی (در مجموع 28213 پیشینه) است که از سیستم جامع کتابخانه ملی ایران (رسا) شناسایی و استخراج شدند. روش گردآوری داده ها، شامل مشاهده ساختارمند و روش اسنادی است. ابزار گردآوری داده ها، یک سیاهه وارسی، و ابزار نمایش داده های تحلیل شده، یک ماتریس است. نتایج پژوهش نشان داد که همه انواع روابط ارائه شده در الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف آر بی آر)، به استثنای رابطه «تنظیم (موسیقی)» از گروه «روابط بین بیان های مختلف یک اثر»، در فهرست کتابخانه ملی ایران مشاهده شدند. از آنجا که نوع رابطه «تنظیم (موسیقی)» تنها رابطه در سیاهه وارسی است که فقط به اشیای محتوایی موسیقی اختصاص دارد، بنابراین می توان این گونه استنباط نمود که فهرست کتابخانه ملی ایران در محدوده پیشینه های فراداده ای مربوط به کتاب ها، پوشش کاملی از روابط کتابشناختی الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف آر بی آر) را ارائه نموده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر، می تواند از دو جهت، هم به منظور پیاده سازی الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف آر بی آر) در محیط های کتابخانه ای، و هم به منظور طراحی الگوی هستان شناسی فراداده ای و ایجاد دادگان فهرست کتابخانه ملی ایران مبتنی بر روش داده های پیوندی، مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: هدف پژوهش حاضر، تطابق مدل ارزیابی دیجی کوال با چارچوب نظری پنج- اس در مفاهیم کتابخانه ی دیجیتالی است. روش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش تحلیل محتوای کیفی به ارزیابی مدل دیجی کوال و چارچوب نظری پنج- اس پرداخته است. داده ها با تفسیر ذهنی محتوایی داده های متنی، از طریق فرآیندهای طبقه بندی نظام مند گرد آوری شده است. روایی پژوهش از نوع منطقی است که بیشتر بر مبنای قضاوت شخصی پایه گذاری شده است. پایایی پژوهش از نوع اعتبار پذیری و مشورت با متخصصین حوزه کتابخانه دیجیتالی است که به واقعی بودن توصیفات و یافته های پژوهش و اعتبار آنها اشاره دارد. یافته ها: یافته های به دست آمده از پژوهش حاکی از آن است که در الگوی دیجی کوال فرآیند بررسی محتوا (اطلاعات)؛ و فرآیند جامعه (کاربر) کتابخانه دیجیتالی، عمدتا منوط به پیش نیازهای دو جزء مهم در محیط کتابخانه دیجیتالی محیط فنی و تعامل کاربر/ سیستم است. در نتیجه، از آنجایی که هر مدل ارزیابی، مجموعه ای از مقیاس ها و روش های گردآوری داده ها را دارد؛ عامل و متغیر جوامع (کنشگران) در ابعاد مفاهیم موثر پنج- اس در کتابخانه ی دیجیتالی اعم از قابلیت دسترس پذیری، ارتباط شیء دیجیتالی؛ قابلیت ایجاد، اثر بخشی، قابلیت توسعه پذیری، قابلیت استفاده مجدد، قابلیت اطمینان خدمات وجود دارد و با مدل دیجی کوال قابل ارزیابی است. در ابعاد مفاهیم موثر پنج- اس در کتابخانه ی دیجیتالی اعم از قابلیت دسترس پذیری، ارتباط شیء دیجیتالی؛ قابلیت ایجاد، اثر بخشی، قابلیت توسعه پذیری، قابلیت استفاده مجدد

مقدمه: مجموعه عقاید، رفتارها، عادات و راه و رسمی که مردم برای زندگی خود بر می گزیند، سبک زندگی را تشکیل می دهد. انتخاب سبک زندگی، مستلزم داشتن اطلاعات و آگاهی است وکتابخانه نقش مهمی در افزایش آگاهی مردم می توانند ایفا کنند؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف شناسایی نقش کتابخانه های عمومی سازمان فرهنگی-هنری شهرداری تهران بر سبک زندگی کاربران انجام شده است. روش : پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا از نوع همبستگی است. جامعه پژوهش متشکل از مراجعانِ کتابخانه های سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران است که به تعداد 81 باب در مناطق 22 گانه شهر تهران پراکنده هستند. برای انتخاب نمونه آماری از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای استفاده شده است و تعداد 382 نفر از اعضای کتابخانه های سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران پیمایش شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای دو بخشی است که شامل 7 سوال، در ارتباط با میزان استفاده کاربران از کتابخانه و 45 پرسش درباره سبک زندگی است. پایایی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ 967/0 به دست آمد و برای آزمون فرضیه ها، از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: براساس نتایج، همبستگی مستقیمی بین سبک گذران اوقات فراغت، مصرف فرهنگی و وضعیت و ویژگی های ظاهری و عمومی بدن با میزان استفاده از کتابخانه عمومی وجود دارد، یعنی با افزایش استفاده از کتابخانه سبک گذران فراغت، مصرف فرهنگی و وضعیت و ویژگی های ظاهری و عمومی بدن ارتقا یافته است. به عبارتی، بین میزان استفاده از کتابخانه های عمومی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و تغییر سبک زندگی کاربران آن رابطه مثبت و معناداری وجود دارد، یعنی با افزایش استفاده از کتابخانه عمومی، در سبک زندگی کاربران آن تغییر ایجاد شده است. بحث و نتیجه گیری: کتابخانه های عمومی با افزایش آگاهی مردم نقش مهمی در سبک زندگی و انتخاب های مردم ایفا می کنند و لازم است در تأمین منایع و دسترس پذیری آثاری مبادرت ورزند که سبک زندگی ایرانی و اسلامی و درست را در میان مردم به ویژه جوانان ترویج کند. با توجه به اهمیت سبک زندگی و نقشی که کتابخانه ها می توانند داشته باشند پیشنهاد می شود برای افزایش آگاهی کاربران، منابع مرتبط با سبک زندگی تهیه و کارگاه های آموزشی و سخنرانی هایی با حضور صاحب نظران در ارتباط با مصرف صحیح محصولات فرهنگی برگزار شود و برنامه هایی در راستای پر کردن اوقات فراغت مردم، به ویژه جوانان، پیش بینی شود.

هدف: هدف این پژوهش بررسی توزیع مکانی کتابخانه های عمومی، شناخت جایگاه مناطق شهری از لحاظ برخورداری از این خدمات، تعیین سطح نابرابری هر یک از مناطق و کاهش نابرابری های اجتماعی در سطح شهر ارومیه می باشد . روش : مقاله تحلیلی و توصیفی است و روش گردآوری داده های پژوهش ترکیبی از روش های اسنادی و میدانی است. برای سنجش عدالت فضایی در این تحقیق از متغیرهای فاصله از کتابخانه های موجود، فاصله از خیابان ها ی اصلی، فاصله از صنایع مزاحم، تراکم جمعیت، نزدیکی به مراکز مسکونی، نزدیکی به فضاهای سبز، فاصله از مراکز تجاری، نزدیکی به مراکز آموزشی، فاصله از مراکز درمانی، سازگاری کاربری ها، شیب، و دوری از خط گسل استفاده شده است. در نهایت، تجزیه و تحلیل ها با استفاده از روش فازی با بازه عضویت صفر تا 255 صورت گرفت . یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که تعداد و توزیع فضایی کتابخانه های موجود در شهر ارومیه جوابگوی تقاضای فعلی نمی باشد و سطح دسترسی به این موجودی نیز برای همه افراد به لحاظ پراکنش نامتناسب در گستره شهری نامناسب است. لذا می توان کمبود 6900 متر مربعی فضای کتابخانه ای را با احداث 4 باب کتابخانه جدید، و متناسب با شاخص های جمعیت، دسترسی و عدالت اجتماعی، با توزیع فضایی چندگانه جبران نمود؛ و سطح سواد، میزان مطالعه،کیﻔیﺖ زﻧﺪﮔی و شاخص عدالت اجتماعی را در بین شهروندان ارومیه ارﺗﻘﺎء بخشید . اصالت/ارزش: ارزش پژوهش حاضر در نشان دادن رابطه بین ﺗﻮﺳﻌﻪ یﺎفتگی و ﻣﻮﺿﻮع ﻋﺪاﻟﺖ ﻓﻀﺎیی در ﺗﻮزیﻊ ﺧﺪﻣﺎت ﻋﻤﻮﻣی ﺷﻬﺮی می باشد، چرا که کتابخانه های عمومی، به واسطه نقشی که در ارتقای سطح سواد و آگاهی افراد جامعه ایفا می کنند، از جایگاه پراهمیتی برخوردارند؛ و توزیع فضایی مناسب آن در سطح شهر می تواند نقش مهمی در تحقق عدالت اجتماعی داشته باشد .

مقدمه: در دنیای رقابتی امروز، اعتبار یک سازمان موفق، بر پایه روابط بلند مدت و اثربخش با مشتریان بنا می شود. در حالی که بررسی پژوهش ها و پروژه های مدیریت ارتباط با مشتری، ضمن تأکید بر ضرورت آن، حکایت از نرخ بالای شکست این راهبرد دارند، توجه به نیروی انسانی که نقش مؤثری در اجرای موفق آن دارد، اساسی است. بدین منظور هدف پژوهش حاضر، بررسی دیدگاه نیروی انسانی در خصوص راهبرد و به کارگیری مدیریت ارتباط با مشتری در کتابخانه های دانشگاهی ایران است. روش شناسی: جامعه پژوهش حاضر، کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های کشور بودند. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه تلفیقی حاصل از بررسی پرسشنامه های موجود در حوزه مدیریت ارتباط با مشتری و براساس منابع و مرور متون این حوزه طراحی شد. روایی و پایایی ابزار گردآوری داده ها با استفاده از نظر کارشناسان و متخصصان و آلفای کرونباخ (۸۸ درصد) تأیید شد. یافته ها: پژوهش بیانگر میزان آشنایی زیاد کتابداران با مدیریت ارتباط با مشتری است. آنان ضرورت استقرار و استفاده از مدیریت ارتباط با مشتری ر ا بیش از حد متوسط بیان کردند. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش بیانگر شناختی است که کتابداران در خصوص ضرورت و جایگاه این راهبرد در کتابخانه های دانشگاهی به دست آورده اند. همچنین نتابج حاکی از وجود ارتباط میان میزان آشنایی کتابداران با مدیریت ارتباط بامشتری بر درک آنان از ضرورت استقرار و به کارگیری این راهبرد است.

مقدمه: نظریه عمومی سامانه ها خود محصول رویکرد سیستمی در فهم پدیده هاست. این نوشتار با هدف شناخت ماهیت و مؤلفه های مفهومی این نظریه به پیشینه پیدایش و چگونگی رواج رویکرد سیستمی پرداخته است. همچنین، با در نظر گرفتن مؤلفه های مفهومی این نظریه، کوشش شده تا تفسیری از کاربرد نظریه عمومی سامانه ها (سیستم ها) در حوزه سیبرنتیک ارائه شود. روش شناسی: این نوشتار از نوع تحلیل مفهومی است. به طور کلی، تحلیل مفهومی متون، مبتنی بر داده های گردآوری شده متنی و با هدف به دست دادن فهمی از ابعاد و مولفه های برسازنده هر یک از مفاهیم اصلی و نیز تبیین مرزهای مفهومی آنهاست. در این پژوهش نیز متون مرتبط با سیبرنتیک و نظریه عمومی سامانه ها، تحلیل مفهومی شده اند. یافته ها: کنکاش این نوشتار درباره چیستی و مؤلفه های مفهومی رویکرد سیستمی، زمینه نظری و چارچوب فلسفی- تاریخی لازم را برای فهم بهتر نظریه عمومی سامانه ها فراهم ساخته است. به سبب پیوند محکم میان این نظریه و حوزه سیبرنتیک، تفسیر و فهمی سیبرنتیکی از این نظریه ارائه شده است. یافته ها نشان داد که سرشاخه های این دو حوزه در بسیاری از رشته ها از جمله علم اطلاعات به هم رسیده است. نظریه عمومی سامانه ها و نیز نظریه سیبرنتیک، هر دو از مؤلفه های مهم در توسعه نظریه علم اطلاعات بوده اند.طبق نظریه عمومی سامانه ها و نیز نظریه سیبرنتیک، سامانه های سیبرنتیکی مبتنی بر اطلاعات نهفته در کنش های کنترل عمل می کنند؛ لذا از آنجا که تمامی کنش های کنترل در سامانه های سیبرنتیکی، ریشه اطلاعاتی دارند، می توان گفت که عنصر اطلاعات، به عنوان یک مؤلفه مهم و اساسی در این سنخ سامانه ها به حساب می آید. بحث و نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان می دهد که یکی دانستن دو حوزه علم سامانه ها و سیبرنتیک نوعی بی مبالاتی نظری است؛ ولی در عین حال، میان این دو، اندیشه ها و مقاصد مشترک فراوانی وجود دارد که به برخی از آنها در این نوشتار اشاره شده است. این هم راستایی میان دو حوزه علم سامانه ها و سیبرنتیک ناشی از آن است که این دو، محصول یک نگرش و رویکرد مشترک یعنی نگرش سیستمی هستند. در هر دو، مفهوم سامانه یک مفهوم کلیدی و بنیادین است؛ و به دست دادن قوانین و اصولی که مشابهت آفرین، تعمیم بخش و کل گرا باشد، یک ارزش اصیل به حساب می آید.

هدف:میزان مطابقت و امکان جایگزینی یا تکمیل سرعنوان های موضوعی کتابخانه کنگره با برچسب های اجتماعی لایبرری ثینگ در کتاب های حوزه های علوم انسانی، علوم اجتماعی، و علوم طبیعی. روش شناسی:این پژوهش به روش تحلیل محتوا انجام شد. با استفاده از روش کدگذاری در سه حوزه و در هر حوزه موضوعی 160 کتاب به عنوان نمونه میزان مطابقت دقیق و تقریبی، نسبی، و عدم مطابقت بررسی شد. گردآوری داده ها با استفاده از سه پیشینه کتاب شناختی، مستند موضوعی کتابخانه کنگره، و لایبرری ثینگ به صورت یکسان صورت گرفت و برای تجزیه و تحلیل داده ها از درصد همپوشانی و ضریب شباهت ژاکار استفاده شد. یافته ها:از مجموع 1311 برچسب اجتماعی، 484 برچسب برای حوزه علوم طبیعی، 422 برچسب برای حوزه علوم اجتماعی، و 405 برچسب برای حوزه علوم انسانی، در 580 مورد (43%)، مطابقت دقیق و تقریبی و در 301 مورد (23%)، مطابقت نسبی با سرعنوان های موضوعی وجود داشت. محاسبه ضریب شباهت ژاکار نیز نشان داد که جایگزینی در سه حوزه تأیید نمی شود. نتیجه گیری:امکان جایگزینی برچسب های اجتماعی لایبرری ثینگ با سرعنوان های موضوعی کتابخانه کنگره وجود ندارد و به عنوان مکمّل مد نظر قرار می گیرد.

هدف از انجام این پژوهش شناسایی میزان رضایت مندی استفاده کنندگان کتابخانه مرکزی تبریز از طبیعت و معماری کتابخانه و نقاط قوت و ضعف معماری این کتابخانه ها بود. روش پژوهش، توصیفی و از نوع پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. جامعه آماری پژوهش 100 نفر از دانشجویان مراجعه کننده به کتابخانه مرکزی تبریز بودند که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. روایی پرسشنامه براساس شاخص های CVR و CVI با 10 نفر از متخصصان مطرح و تایید شد. پایایی پرسشنامه با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ از طریق باز آزمایی و ضریب همبستگی بالاتر از 75/0 محاسبه و تایید شد. داده های بدست آمده با استفاده از روش های آماری توصیفی (میانگین ± انحراف معیار و فراوانی – درصد) و آزمون ضرایب همبستگی پیرسون و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS.20، مورد بررسی و تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد، که میزان رضایت پاسخ گویان از معماری داخلی کتابخانه در سطح خوب (47 درصد)، از معماری و نمای بیرونی کتابخانه در سطح بسیار خوب (43 درصد)، از طراحی محوطه کتابخانه در سطح بسیار خوب (33 درصد)، میزان رضایت از طراحی فضاهای سبز و چشم اندازهای محیط کتابخانه در سطح خوب (42 درصد)، از جذابیت نمای بیرونی ساخاتمان کتابخانه در سطح خوبی (36 درصد)، قرا داشت. همچنین میزان از راحت، دلپذیر و جذاب بودن مکان کتابخانه در سطح خوب (39 درصد)، از ساختمان و تجهیزات کتابخانه در سطح خوب (35 درصد) و از موقعیت مکانی کتابخانه نیز در سطح بسیار خوب (38 درصد)، از فضای مناسب جهت ترغیب به مطالعه و یادگیری درسطح خوب (38 درصد) و از کافی بودن مساحت فیزیکی فضاهای کتابخانه نیز در سطح خوبی (29 درصد)، قرار داشت. محاسبه آزمون ضرایب همبستگی پیرسون نیز نشان داد، که بین تمام متغیرهای ابزار پژوهش و رضایت دانشجویان رابطة معناداری در سطح 99 درصد وجود دارد.  بطور کلی در بسیاری از موارد از جمله معماری داخل و خارجی، نمای بیرونی، مساحت، تجهیزات و فضای سبز از وضعیت مطلوبی برخوردار بوده و دانشجویان رضایت کامل از آن دارند.

مقدمه: هدف مقاله حاضر بررسی روش شناختی مقاله های حوزه سواد اطلاعاتی است و مروری کوتاه بر روش شناسی مقاله های پژوهشی منتشر شده در حوزه سواد اطلاعاتی در نشریات فارسی زبان دارد. روش : پژوهش حاضر با کمک روش های علم سنجی صورت گرفته است. با مراجعه به مجله های حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی و مقاله های نمایه شده در پایگاه های اطلاعاتی فارسی زبان همچون مرکز اطلاعات علمی جهاد (Sid)، مگیران و پایگاه علوم انسانی و سایر پایگاه های اطلاعاتی فارسی زبان، متن کامل مقاله های منتشر شده در حوزه سواد اطلاعاتی گردآوری شد. در مجموع 75 مقاله علمی-پژوهشی استخراج شد و با توجه به اینکه متن کامل تمام مقاله های مورد بررسی قرار گرفت از روش سرشماری استفاده شد. بخش روش شناسی پژوهش ها و مقاله های دانلود شده به کمک روش های علم سنجی، مورد بررسی قرار گرفت و داده های موردنیاز استخراج شد. همچنین برای استخراج داده ها از نرم افزار اکسل استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین تعداد نویسندگان به تعداد مقاله های منتشر شده در حوزه سواد اطلاعاتی در بازه زمانی انجام پژوهش و در پایگاه های اطلاعاتی انتشاردهنده مقاله های فارسی سواد اطلاعاتی، 4/2 می باشد. از تعداد 180 نویسنده مقاله در حوزه سواد اطلاعاتی، تعداد 96 نفر (3/53 درصد) مرد و تعداد 84 نفر (7/46 درصد) از آنها زن بوده اند. یافته ها همچنین نشان داد که از 75 مقاله مورد بررسی، تنها 62 مقاله (83 درصد) از رویکردهای کمی برای انجام پژوهش استفاده کرده اند و 13 مقاله (17 درصد) با کمک روش های پژوهش کیفی انجام گرفته است. 61 مقاله (3/81 درصد) با استفاده از پرسشنامه به گردآوری داده ها پرداخته اند و مطالعات کتابخانه ای (با 4/17 درصد) در مرتبه بعدی استفاده به عنوان ابزار گردآوری داده مورد استفاده پژوهشگران قرار گرفته اند. همچنین یافته های دیگر پژوهش همچنین نشان داد که دو دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، با داشتن بیشترین وابستگی سازمانی (با 6 نویسنده) در میان سایر مؤسسات آموزشی و پژوهشی، بیشترین انتشاردهندگان مقاله های این حوزه بوده اند. دو مجله فصلنامه دانش شناسی (علوم کتابداری و اطلاع رسانی و فناوری اطلاعات) و مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (فصلنامه کتاب) با انتشار ده مقاله، بیشترین مقاله های حوزه سواد اطلاعاتی را منتشر کرده اند. بحث و نتیجه گیری: در مقاله های منتشر شده در حوزه سواد اطلاعاتی عمدتاً از رویکردهای کمی استفاده شده است و به نظر می رسد توجه به انجام پژوهش های کیفی در حوزه سواد اطلاعاتی ضروری است.

مقدمه: دسترسی به اطلاعات معتبر مربوط به سلامت و همچنین ارزیابی و استفاده بهینه از آن ها در راستای تأمین سلامت خود و اطرافیان از اهمیت ویژه ای برخودار است. مهارت ها و توانمندی های متفاوتی میتوانند بر این مسئله تأثیرگذار باشند که از آن جمله مهارتهای سواد اطلاعاتی است. ازاینرو، پژوهش حاضر، رابطه بین سواد اطلاعاتی و سواد سلامت را میان کارکنان مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری بررسی می کند. روش: روش پژوهش حاضر، توصیفی پیمایشی از نوع هم بستگی و ابزار گردآوری دادهها پرسش نامه است. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری است (103 نفر) که به روش نمونهگیری تصادفیِ ساده و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 80 نفر از آن ها به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل دادهها نیز از آزمون t تک متغیره و هم بستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که میزان مهارت های سواد اطلاعاتی و همچنین سواد سلامت افراد تحت بررسی از حد متوسط بالاتر است. بین مهارت های سواد اطلاعاتی با سواد سلامت کارکنان رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، به نظر میرسد، فراگیری مهارت های سواد اطلاعاتی برای افزایش سواد سلامت و در نتیجه به دست آوردن اطلاعات معتبر در زمینه مسائل بهداشتی و سلامت افراد و همچنین ارزیابی، تفسیر و استفاده درست از این اطلاعات، بسیار ضروری به نظر می رسد. لذا ارائه آموزش های مناسب در این زمینه، ضرورتی انکارناپذیر است.

مقدمه: اصول و قوانین، نقش بیان اساسی ترین ایده ها در یک علم و نیز ایجاد چارچوب و روش شناسی برای حل مسائل آن علم را بازی می کنند. این مقاله بر آن است تا با گذری بر مفاهیم و مراتب چهارگانه سیبرنتیک، به بررسی اصول حاکم بر این علم بر اساس رویکردهای فیزیک جدید و قدیم بپردازد. روش : در نگارش مقاله رویکرد مروری تحلیلی مورد استفاده قرار گرفته است. این مقاله سعی دارد با بررسی متون علمی این حوزه از طریق روش کتابخانه ای، ابتدا گذری بر مفاهیم و مراتب چهارگانه سیبرنتیک داشته باشد، سپس اصول حاکم بر این علم از دو دیدگاه پوزیتیویستی و هرمنوتیکی بررسی نماید. یافته ها: نحوه نگرش به جهان هستی موجب شکل گیری دیدگاه های مختلف در علم و در عین حال پیشرفت شناخت علمی شده است. در ابتدا دیدگاه پوزیتویستی بر اساس تئوری نیوتون و دیدگاه مکانیکی شکل گرفت. سپس پسا اثبات گرایان با توجه به دو اصل ضرورت و تصادف قوانین زیست شناسی را پی ریزی کردند. با ورود تئوری کوانتوم و نسبیت به عرصه فیزیک و آشکار شدن ناتوانی های فیزیک کلاسیک در چند مورد، برداشت از جهان و پدیده های آن به کلی متحول شد. گذر از فیزیک نیوتنی (فیزیک قدیم) به فیزیک کوانتومی (فیزیک جدید)، تحول تئوریک و فلسفی را موجب گردید. در سایه این چرخش، مبانی تئوریک علوم مختلف نیز دگرگون گردید. سیبرنتیک نیز از این نگاه متحولانه بهره مند شده است. تحلیل متون نشان می دهد، بن مایه فکری نسل ها و اصول سیبرنتیک آمیزه ای از رویکردهای پوزیتویستی، ارگانیستی، جهان بینی سیستمی، و فیزیک جدید است. بحث و نتیجه گیری: راه حل های معمول سنتی دیگر جواب گوی آشفتگی های موجود در دنیای کنونی نیست و به راه حل های جدیدی نیازمندیم تا بتوانیم پیچیدگی های موجود در این دنیا و عصر حاضر را کنترل نماییم. سیبرنتیک یکی از این راه حل هاست. تفاوت در نوع نگاه به مفهوم مشاهده و مشاهده گر است که باعث شکل گیری رویکردهای متفاوت و جهان بینی های مختلف در علوم و متعاقب آن سیبرنتیک شده است. تا جایی که نقطه عطف شکل گیری فیزیک جدید را می توان مداخله دادن مشاهده گر در رویداد دانست. جهانی که در آن مشاهده کننده جدای از آنچه مشاهده می کند نیست، بلکه قسمتی از همان پدیده است در حالی که در فیزیک کلاسیک تمام پدیده ها مستقل از مشاهده گر همچون ساعتی دقیق و قانون مدار با نظم و ترتیب خاص رخ می دهند. بنابراین می توان گفت بن مایه فکری نسل ها و اصول سیبرنتیک آینده ای از رویکردهای پوزیتویستی، ارگانیستی، جهان بینی سیستمی و فیزیک جدید است. بر این اساس رویکردی سیبرنتیکی در طی عمر کوتاه آن متکی بر دیدگاه های حاکم متحول شده است.

برای رسیدن به اهداف استراتژیک، ماموریت ها و وضع مطلوب فناوری اطلاعات، سازمان ها نیازمند برنامه جامع و مناسبی هستند؛ بر این اساس، برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات به عنوان یک جزء از برنامه ریزی استراتژیک سازمان مطرح می گردد. برنامه ای که برای هر سازمان، منشور و برنامه کلان سازمان در زمینه سیستم های اطلاعاتی و به طور کلی فناوری اطلاعات می باشد. یکی از پرسش های بنیادی در این حوزه این است که موفقیت برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات از چه عواملی متاثر است. این پژوهش برای پاسخگویی به این پرسش انجام شده است. در این راستا عوامل موثر برموفقیت برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات را می توان بر اساس معیارهای مختلف تقسیم بندی کرد، دراین تحقیق با استفاده از مدل TOE متغیرها به سه دسته عمده تقسیم شده اند که عبارتند از: عوامل تکنولوژیک، عوامل سازمانی و عوامل محیطی، که هر یک از این عوامل دارای بعدهای مربوط به خود می باشند. پژوهش حاضر در شرکت ملی نفت ایران و شرکت تابعه ی آن (شرکت ملی حفاری اهواز) صورت گرفته است و جامعه آماری مورد مطالعه مدیران، مشاوران، روسا و کارشناسان فناوری اطلاعات این شرکت به تعداد 101 نفر بودند، که به دلیل کم بودن افراد جامعه آماری، نمونه آماری برابر با جامعه آماری و 101 نفر در نظر گرفته شد. جهت گرد آوری داده ها پرسشنامه ای طراحی شد که روایی آن مورد بررسی و تأیید قرار گرفت و پایایی آن بر اساس آلفای کرونباخ مقدار 96/0 برآورد شده است. داده ها نیز با استفاده از نرم افزارهای SPSS و PLS تحلیل شده اند. مدل کلی با معیار جی.اُ.اِف 62%، دارای برازش قوی توصیف شد و از 8 فرضیه پژوهش 5 مورد تایید و 3 مورد تایید نگردید. رابطه بین زیرساخت سیستم های اطلاعاتی، مدیریت دانش، مشارکت، ارزیابی محیطی و زمینه محیطی با موفقیت برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات تایید شد و رابطه بین بلوغ سیستم های اطلاعاتی، مدیریت تغییر و هماهنگی با موفقیت برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات تایید نگردید.

هدف: پژوهش حاضر به بررسی عدم یکدستی و جامعیت در استفاده از استانداردهای فراداده ای در پایگاه های نسخه های خطی فارسی در مقایسه با پایگاه های خارج از ایران و ارائه پیشنهادهایی بومی در فرایند دیجیتال سازی این پایگاه ها می پردازد. روش: جامعه پژوهش شامل 4 پایگاه داخلی و 11 پایگاه خارجی است که استانداردهای فراداده ای رکوردهای موجود در این پایگاه ها بررسی شده است. پژوهش، به روش پیمایشی توصیفی (فراوانی) و سیاهه وارسی از طریق تکنیک دلفی انجام گرفته است. داده ها از طریق سیاهه وارسی، گردآوری شده و با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: یافته ها نشان داد که در پایگاه های جامعه پژوهش، استاندارد TEI (با 4/81 درصد) دارای بیشترین میزان کاربرد و پوشش مدخل های نسخه های خطی است. در پایگاه های نسخه های خطی فارسی، استاندارد فراداده ای متس (به عنوان استاندارد فراداده ای ساختاری)، و استانداردهای فراداده ای دابلین کور (با 8/56 درصد) و مودس (با 1/77 درصد) در بخش توصیف، به ترتیب دارای بیشترین فراوانی بوده است. همچنین مشخص شد در بخش های مربوط به توصیف و ارائه اطلاعات نسخه های خطی، نبود یکدستی در استفاده از استانداردهای فراداده ای به چشم می آید. این مسأله که از ضعف های پایگاه های نسخه های خطی فارسی می باشد، لزوم توجه به یکدستی در توصیف نسخه ها و استفاده از استانداردهای فراداده ای یکدست با جامعیت بالا مانند تی ای آی و در نهایت وجود سازمانی همچون کتابخانه ملی ایران جهت ارائه خط مشی یکسان در این زمینه را آشکار می نماید. اصالت/ارزش: میزان پوشش مؤلفه های نسخه های خطی توسط استانداردهای ابرداده ای، شاخص مهم برای ارزیابی میزان بازیابی نسخه های خطی دیجیتال محسوب می شود. بنابراین پژوهش حاضر میزان این پوشش را در چهار پایگاه نسخه های خطی فارسی با 11 پایگاه نسخه های خطی خارج از ایران مقایسه می کند و راهکارهای بومی ارائه می دهد.

زمینه و هدف: رفتار اشتراک دانش از عوامل زیادی تأثیر می پذیرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر عوامل شناختی _  اجتماعی بر رفتار اشتراک دانش اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد250 نفر به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. برای سنجش هر یک از متغیرهای پژوهش چندین پرسش نامه معتبر مبنای کار قرار گرفت که شرح آنها در متن آمده است. روایی صوری _ محتوایی و سازه ای پرسش نامه های طراحی شده بررسی و تأیید شد. پایایی پرسش نامه ها نیز پس از انجام پیش آزمون با استفاده از روش آلفای کرونباخ محاسبه شد که نتایج نشان داد همه پرسش نامه ها از پایایی بالا و قابل قبولی برخوردارند. برای بررسی روابط بین متغیرها و برازش مدل پژوهش نیز از روش مدل معادلات ساختاری با کمک نرم افزار لیزرل استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که میانگین عوامل شناختی _ اجتماعی و همچنین رفتار اشتراک دانش و ابعاد آن در میان جامعه پژوهش کمتر از حد مطلوب است. در میان عوامل شناختی _  اجتماعی، «دیدگاه مشترک» بیشترین و «اعتماد» کمترین میانگین را دارند. در میان ابعاد رفتار اشتراک دانش نیز «تمایل به استفاده از دانش» بیشترین و «تمایل به اشتراک دانش» کمترین میانگین را دارد. بررسی میزان برازش مدل پژوهش حاکی از برازش خیلی خوب مدل است. بر اساس مدل برازش شده، متغیر «اعتماد» 89/0، متغیر «دیدگاه مشترک» 57/0 و متغیر «قوّت رابطه» 73/0 بر رفتار اشتراک دانش اعضای هیئت علمی تأثیرگذار هستند. نتیجه گیری: رفتار اشتراک دانش یک فعالیت و رفتار اجتماعی است که بیش از هر چیز تحت تأثیر عوامل شناختی _  اجتماعی قرار دارد. از این رو، برای بررسی رفتار اشتراک دانش و بهبود وضعیت آن در سازمان ها باید به این عوامل توجه ویژه نمود. اعتماد، قوّت رابطه و دیدگاه مشترک از مهم ترین  این عوامل هستند.

هدف پژوهش: این پژوهش با هدف بررسی تذهیب های قرآنی عصر تیموری محفوظ در موزه آستان قدس رضوی انجام شده است و ضمن شناسایی آرایه های قرآنی همچون: شمسه، دعای افتتاح، سرلوح، صفحات متن (حاشیه صفحات)، نشان آیات (جزء، سجده، حزب)، گل آیه ها، فهرست سوره ها و صفحات ختم، به نحوه صفحه آرایی و ساختارشناسی فرم نقوش و رنگ می پردازد. از طرفی، مطالعه در این زمینه به منظور دستیابی به آرمان والایی است که در اطلاعات کتاب های آموزشی رشته هنر تذهیب و ارتقای نظام آموزش هنری ایران کمتر به آن توجه شده است. روش پژوهش و جامعه آماری: پژوهش پیش رو به روش پیمایشی و با رویکرد توصیفی _ تحلیلی صورت گرفته و اطلاعات از طریق منابع کتابخانه ای و گردآوری تصاویر به صورت میدانی از موزه های موردنظر جمع آوری شده است. با مطالعه آثار قرآنی موزه آستان قدس رضوی و مشورت با کارشناسان خبره این بخش، هفت نسخه نفیس سنددار مرتبط با عصر مذکور و زمینه مطالعه پژوهش حاضر به روش هدفمند انتخاب شد. با مشاهده این نسخه ها، ویژگی های آرایه های آن مشخص شده است. یافته های تحقیق: یافته ها نشان داد ساختار عناصر بصری شامل انواع نقوش تزئینی اسلیمی، ختایی، هندسی و خوشنویسی است. نقوش اسلیمی با 38.8% بیش ترین نقوش تزئینی را دربردارد، گل های ختایی22.4% و 3.4% نقوش هندسی و 27.3% توزیع خوشنویسی در صفحه است. صفحه آرایی به صورت 3کتیبه ای، 5کتیبه ای و 6کتیبه ای ساختاربندی شده است. صفحات به طور میانگین با تقسیم های طلایی آراسته و تدوین شده اند. لاجورد و طلا غالب ترین رنگ های به کاررفته در این آثار است. نتیجه گیری: موزه آستان قدس رضوی از جمله کلکسیون های عظیم در جهان است و قرآن های مذهّب فاخر و نفیسی را در خود گنجانده است. نسخه های قرآنی عصر تیموری در آن از ویژگی های خاصی برخوردار است؛ از جمله آن استحکام، منطق، نظم و ریتم، تقارن، ترکیب بندی های سامان دهی شده، صفحه آرایی هایی بر مبنای تناسب های طلایی از جمله مؤلفه های برجسته نسخه های مورد مطالعه هستند. از این رو، شناختن ساختار فرمی عناصر تزئینی _ بصری و عناصر نوشتاری و به کارگیری آنها در قرآن آرایی، لازمه فهم دقیق از اصالت نقوش است. از نقوش تزئینی اصیل مانند اسلیمی، ختایی، هندسی و خطوطی همچون نسخ، محقق و... در آراستن قرآن های تیموری مورد مطالعه بهره برده شده است که بیانگر مشخصه های اصلی تذهیب های قرآنی عصر تیموری است و استفاده از این عناصر، در تثبیت و تحکیم مبانی فکری نظام آموزشی هنری کشور نقش بسزایی دارد.