نقد و بررسی آثار

نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱٬۶۶۱ مورد.

۶۱.

مقاله به زبان فرانسه: واقع گرایی و شاعرانگی در نوشتار آسیه جبار از جنگ در رمان فرزندان جهان جدید (Réalité et poéticité à travers l’écriture djebarienne de la guerre dans Les Enfants du nouveau monde)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فریده علوی زینب رضوان طلب

منبع: مطالعات زبان فرانسه بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۰

کلید واژه ها: جامعه ایدئولوژی جنگ نمایش آسیه جبار فرزندان جهان جدید واقع گرایی شاعرانه واقع گرایی روان شناختی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۵۰ تعداد دانلود : ۵۷۵

یکی از مؤثرترین رمان های جنگ الجزایر فرزندان جهان جدید می باشد که توسط آسیه جبار به رشته تحریر درآمده است. آسیه جبار در این اثر تصویری ملموس از زندگی ملت الجزایر در طول دوران جنگ ارائه می کند، و همچنین تلاش دارد تأثیرات عمیق جنگ را بر زندگی اقشار مختلف جامعه الجزایر نشان دهد. علاوه بر این، نویسنده رمان، ضمن تشریح سرنوشت شخصیت های متعدد داستان، و نگارش گفتگوهایی که بین آنان جریان دارد، تنوع و بعضا تقابل دیدگاه های مردم را در خصوص این جنگ منعکس می کند. این مقاله ابتدا ضمن اتخاد رویکردی روایی، به توصیف و تحلیل چگونگی نمودار شدن مسئله جنگ در نگارش ادبی، آسیه جبار می پردازد، و نشان میدهد این نویسنده مبدع سبک خاصی از نوشتار جنگ بوده، که خاصیتی بین رئالیسم و فیکسیونالیسم دارد. سپس، با رویکرد نقد جامعه شناختی، به تشریح ایدئولوژی آسیه جبار در خصوص جنگ پرداخته و اینگونه استنباط می کند که نویسنده به دور از مشروعیت بخشیدن به هرگونه جنگ و خونریزی، و یا مقدس و اسطوره ای دانستن جنگ آزادسازی الجزایر، به لزوم دفاع و مبارزه برای استقلال معتقد بوده است و ساختار و محتوای رمان وی نیز بازتابدهنده و محصول چنین بینشی میباشد.

۶۲.

جداشده از هم عصران: خوانشی فوکویی از دون ژوان اثر لرد بایرن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امیر ریاحی نوری فاضل اسدی امجد

منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال چهل و هفتم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴

کلید واژه ها: آرمان شهر میشل فوکو لرد بایرن دون ژوان شیوهء جدا سازی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان نقد و بررسی آثار

تعداد بازدید : ۱۱۷۲ تعداد دانلود : ۷۱۷

بر اساس نظریات میشل فوکو شیوهء جداسازی از ابزارهای حائز اهمیت جوامع غربی برای کنترل و منکوب کردن بخشی از اعضای جامعه می باشد. در پژوهش حاضر علت جدا شدن لرد بایرن از سایر شاعران انگلستان در قرن نوزدهم و به حاشیه رانده شدن وی بر پایهء نظریهء جدا سازی فوکو با استناد به خوانش ابیاتی از شاهکارش دون ژوان مورد کاوش قرار گرفته است. در این راستا٬ تمایلات کمال گرایانه روشنفکران عصر رمانتیک در ارائه و ساخت مدلی از آرمان شهر و جامعهء آرمانی بر پایه انقلاب فرانسه٬ عنصر تصور و خیال شاعر و شکست ارتش فرانسه توسط سپاه بریتانیا بررسی شده است. علاوه بر آن٬ هجمه ها و انتقادهای بی امان منتقدان و سایر شاعران هم عصر لرد بایرن در خصوص وجود انحطاط اخلاقی و بی بندوباری در شعر دون ژوان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در خاتمه٬ این مقاله به بررسی واکنش و پاسخ لرد بایرن به تمایلات آرمان گرایانه هم عصرانش و سیل حملات و اتهام های منتقدان علیه شاهکارش دون ژوان پرداخته است.

۶۳.

زبان و ضد زبان در نمایشنامه های اوژن یونسکو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهوش قویمی فرحناز زرین چنگ

منبع: زبان پژوهی سال ششم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۰

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۱۶ تعداد دانلود : ۹۲۵

۶۴.

تحلیل گفتمان معنای جست وجو در داستان های هاروکی موراکامی

نویسنده: نرگس اسکویی

منبع: مطالعات داستانی سال دوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان هاروکی موراکامی معنای جست وجو

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۷۲ تعداد دانلود : ۱۱۷۶

هاروکی موراکامی، نویسنده معاصر ژاپنی در داستان های کوتاهش، گرایش عمیقی به بیان مسایل مختلف زندگی انسان در پهنه جهان دارد و در همین راستا، علاقه بسیاری به گشودن رازهای پنهان از شگفتی های ذاتی و عاطفی انسان در تعاملش با خود و دنیای درونی و بیرونیش نشان می دهد؛ او که به گفته خودش، در امر نویسندگی نه بر اساس طرح اولیه بلکه بر مبنای مکاشفه درونی، خط سیر داستان را پیش می برد و معمولا با انتخاب راوی اول شخص، زمام داستان را به الهام درونی و ضمیر ناخودآگاه خود می سپارد، اغلب در داستان های کوتاهش به سراغ درون مایه ای مشابه -و نه لزوما تکراری- رفته است؛ درون مایه مورد پسند موراکامی، نشان دادن معنای عمیق و فراگیر ""جست وجو"" ی دامنه دار و ناتمام در زندگی انسان است؛ این مقاله به روش مطالعاتی تحلیل گفتمان، معنای جست وجو را در آثار موراکامی بازجسته است. نتیجه تحقیق جاکی از آن است که جست وجو به زندگی قهرمانان داستان های او شکل می بخشد و همه موجودیت ذهنی، عاطفی و هویتی آنان را تحت الشعاع خویش قرار می دهد؛ در این داستان ها، جست وجو مفهومی مجرد و تک افتاده نیست بلکه پیوستگی عمیقی با مفاهیم دیگر چون اصالت، فقدان و انتظار و سلوک دارد. در برخی از داستان های موراکامی، جست وجو گاهی چنان لذت و اهمیتی برای شخصیت های داستان می یابد که حتی بر مفهوم ""یافتن"" و ""رسیدن"" پیشی می گیردد و در اولویت نخست حیات آنان قرار می گیرد. معنای جستجو در داستان های موراکامی شباهت هایی با برخی نظریه های عرفانی و فلسفی دارد.

۶۵.

Герой-убийца в романе Ф.М. Достоевского «Преступление и наказание» (قهرمان قاتل در رمان «جنایت و مکافات» فئودور داستایفسکی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: تاتیانا کاشمچوک

منبع: "پژوهشنامه زبان و ادبیات روسی بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴ Исследовательский журнал русского языка и литературы, vol. ۴. ۲۰۱۴ (۲) "

کلید واژه ها: قهرمان قاتل انسان شناسی ارتودوکس فئودور داستایفسکی ذهن ملحد شرّزدگی رمان روسی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان نقد و بررسی آثار

تعداد بازدید : ۸۹۲ تعداد دانلود : ۶۰۷

این مقاله به بررسی شخصیت قهرمان قاتل در رمان «جنایت و مکافات» داستایفسکی می پردازد. این بررسی از زاویه ای مخالف با مطالعات دوران شوروی که طغیان این قهرمان ملحد را تجلی والای یک شخصیت نیرومند می دانستند، صورت گرفته است. براساس توصیفات پُرشماری که نویسنده رمان از راسکولنیکوف ارائه می دهد، مشخص می شود که دنیای درونی او جریانگاه کینه، نفرت، خشم و عقل باختگی است؛ چنین انگیزه هایی در تمایل به کشتن یک انسان به اوج می رسند. در مقاله دلیل آنچه برای قهرمان اتفاق می افتد، براساس مردم شناسی مذهب ارتودوکس، نوعی فروغلتیدن به دامان شرّ یا «شرّزدگی» عنوان می شود؛ شرّی که در قالب ایده قتل وارد روح قهرمان می شود و ذهن، روح و شخصیت او را از آنِ خود می کند. همین انتخاب متافیزیکی قهرمان رمان است که در جهان داستایفسکی به عامل تعیین کننده تبدیل می شود. این عامل روح شناسی و فرا بشری شخصیت پردازی، سخن تازه ای است که نویسنده در ترسیم قهرمان ملحد و دارای ذهن انقلابی بر زبان آورده است.

۶۶.

مقاله به زبان فرانسه: رؤیاهای از دست رفته گردشگر تنها (Les rêveries déchues d’un solitaire passif)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی افخمی نیا سمیرا آهن ساز

منبع: پژوهش زبان و ادبیات فرانسه دوره هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۴

کلید واژه ها: خودکفایی شرم دروغ بهشت گم شده ژان ژاک روسو انزوای مطلق

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان نقد و بررسی آثار

تعداد بازدید : ۹۹۶ تعداد دانلود : ۴۶۸

ژان ژاک روسو، نویسنده ی برجسته و فیلسوف انقلابی عصر روشنگری، پس از تألیف چندین کتاب ﺗﺌﻮریک، سال های پایانی عمرش را به نوشتن کتاب های اتوبیوگرافیک پرداخت. وی در این آثار با ذهنی سرشار از خاطرات آشفته سعی در ترسیم چهره ی حقیقی خود داشت. آثار اتوبیوگرافیک روسو که شامل «اعترافات»، «گفتگوها» و «رؤیاهای گردشگر تنها» می شوند، به بازسازی تحلیلی شخصیت و تفکر فلسفی این فیلسوف برجسته می پردازند. روسو در «رؤیاها» آخرین اثر خویش تابلویی از خوشبختی بازیافته ترسیم کرد و به احساسات خویش شوق پیاده روی و تماشای مناظر طبیعی را افزود. در این مقاله ما از یک سوی سعی بر شفاف سازی مضامین بنیادین «رؤیاها»ی روسو یعنی مفاهیم تنهایی و بهشت گم شده خواهیم داشت و از سوی دیگر، با تکیه بر دیدگاه روسو، نقش حساسی را که مسئله ی دروغ در آثار اتوبیوگرافیک وی ایفا می کند، تحلیل خواهیم کرد.

۶۷.

مقاله به زبان فرانسه: گفتمان بلاهت در رمان «طرف خانه سوان» (La bêtise langagière dans Du côté de chez Swann)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: الله شکر اسداللهی مینا دارابی امین

منبع: پژوهش زبان و ادبیات فرانسه دوره هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۴

کلید واژه ها: گفتمان زبانشناسی گفتگو پراگماتیک حماقت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۲۲ تعداد دانلود : ۵۱۰

راویِ پروستی - همانند خود نویسنده - در خانواده و محیطی اجتماعی رشد می یابد که در آن هوش از ارزش و منزلت فراوانی برخوردار بوده است. برای این نویسنده، همچنان که برای ژیل دلوزِ فیلسوف، «هیچ چیز به اندازه آنچه در سر یک احمق رخ می دهد، آدمی را به تفکر وا نمی دارد» ( 2003، 101 ). رمان در جستجوی زمان از دست رفته اغلب به عنوان بنای ادبیِ با شکوهی در نظر گرفته شده که بر پایه زمان، عشق و آفرینش هنری ساخته شده است، اما چیزی از این رمان کاسته نخواهد شد اگر آن را به چشم یک «دانشنامه- مدرن- حماقت بشری» بنگریم. با گرد آوردن طیف گسترده ای از پرتره ها و گفتمان های انسان های احمق و تبدیل آن ها به موضوعی طنزآمیز، راویِ پروست مسیر هنری خاص خود را برای «از بین بردن بلاهت» می یابد. از دیدگاه فلسفی، تنها شکل گیری تفکر می تواند شکل گیریِ بلاهت را توضیح دهد. ما بر این باوریم که که این نوع حماقت فلسفی اثرات خود را در سطح گفتمانی و ارتباطی نیز برجای می گذارد، چرا که بلاهت پیش از ظهور در عمل در گفتمان شخص ظهور می یابد. بلاهت در گفتمان طنزآمیزترین اشکال را به خود می گیرد و گفتمان را به ورطه کلیشه های خودکار می اندازد. در فرآیند تجزیه و تحلیل گفتمان بلاهت نزد شخصیت ها، هر دو بعد مربوط به شکل گیریِ حماقت در گفتار، و نیز موفقیت یا شکست گفته ها را مورد مطالعه قرار داده ایم.

۶۸.

مقاله به زبان فرانسه: شعر دریاچه لامارتین: بازگشتی جاودانه به مکان ملاقات (Le Lac de Lamartine: un éternel retour vers l’espace de rencontre)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابوالقاسم غیاثی زارچ فاطمه یکتامرد

منبع: مطالعات زبان فرانسه بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۰

کلید واژه ها: لامارتین نقد اسطوره ای ملاقات مکان اجتماعی مکان ملاقات شعر دریاچه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۵۹۳ تعداد دانلود : ۷۸۱

ادبیات آینه ی جامعه است. در اجتماع انسانها در بستر مکانها با یکدیگر ملاقات می کنند. مکان ملاقات به عنوان مکانی اجتماعی انسانها را تحت تاثیر قرار داده و اعمال و احساسات آنها را کنترل می کند. این مکان که حضور قابل توجهی در دنیای ادبیات دارد، رفتار خاصی را بر می انگیزد که در همه ی آثار ادبی یکسان است. این ویژگی وجود ساختاری جهانی و اسطوره ای را برای این مکان نشان می دهد. این پژوهش بر آن است تا با بررسی مکان ملاقات در در یاچه ی لامارتین، ساختار اسطوره ای این مکان را ثابت کند. در ابتدا، نظریه ی « مکان اجتماعی » دی مئو و بولئون، امکان بررسی نحوه ی تاثیر گذاری مکان ملاقات را برای ما فراهم می کند. سپس برای اثبات ساختار اسطوره ای مکان ملاقات از نقد اسطوره ای بهره می جوییم.

۶۹.

نقش مایه های شرقی- ایرانی در آثار نیکالای گومیلیوف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرضیه یحیی پور زینب صادقی سهل آباد

منبع: پژوهش های ادبیات تطبیقی دوره دوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۳)

کلید واژه ها: تصوف ایران الهام شرق گومیلیوف عناصر شرقی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۹۲ تعداد دانلود : ۶۰۷

در این مقاله ضمن معرفی نیکالای گومیلیوف، «پدر آکمهایسم» روسیه کوشیده ایم، نحوه آشنایی او را با شرق و تأثیرپذیریش از آثار شرقی را بررسی کنیم. گومیلیوف با تأسی از شرق و الگو قرار دادن عناصر شرقی در اشعارش، آثار بینظیر و منحصربهفردی خلق کرده است که در این نوشتار با تجزیه و تحلیل برخی از آن ها سعی کرده ایم منابع الهام آن ها را مشخص کنیم. از مهم ترین و جالبترین اشعار او «درویش مست»، «تأسی از زبان فارسی»، «مینیاتور پارسی»، «زائر» و نمایشنامه منظوم «فرزند خدا» است که در آن ها به وضوح میتوان جهانبینی شرق گرایانة او را دید. گومیلیوف که در مکاتبات دوستانه خود نیز از تخلص «حافظ» استفاده میکرد، همواره در جست وجوی راهی برای غنی کردن فرهنگ سرزمین خود و نزدیک کردن آن به عناصر معنوی شرق بود؛ از همینروست که در آثار او سرچشمههای معنوی و روحانی شرق با صور و شمایل شاعرانه انعکاس یافته و جهانبینی او را تحتتأثیر خود قرار داده، بهطوریکه او را از سایر نویسندگان و شاعران عصر نقرهای روسیه متمایز کرده است. در این مقاله همچنین به موضوع چگونگی انعکاس عناصر شرقی، تعالیم عرفان اسلامی و تصوف، در آثار این شاعر اشاره خواهیم کرد.

۷۰.

مقاله به زبان فرانسه: ادبیات بلژیکی فرانسه زبان در فرانسه: تصدیق، بی تفاوتی یا ادبیاتی سودمند (La littérature belge francophone en France : reconnaissance, indifférence ou usurpation ?)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ویرجینیا ایگلسیاس پرووست

منبع: پژوهش زبان و ادبیات فرانسه دوره هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۳

کلید واژه ها: هویت آموزش ادبیات بلژیکی و فرانسوی چندزبانی فرانسه زبانی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان نقد و بررسی آثار

تعداد بازدید : ۶۵۶ تعداد دانلود : ۵۶۰

زبان و ادبیات مستقیما به هویت یک کشور مربوط می شوند. بلژیک کشوری است که گرفتار «مشکل هویت» می باشد، چرا که از بدو پیدایش آن در سال 1830 این کشور را دو گرایش متضاد دچار بحران ساخته اند. یک گرایش آن را از لحاظ فرهنگی به فرانسه متصل می کند و گرایش دیگر آنرا مستقل می داند و «روح بلژیکی» و «اسطوره شمالی» را بعنوان معیارهای وحدت این کشور در نظر می گیرد. بهر صورت، فرانسه همواره بر بلژیک تاثیر گذاشته است و حتی خود را مالک برخی نویسندگان معروف بلژیکی می داند. آیا این تاثیر در کتب درسی امروزی ملموس است؟ آیا برنامه های آموزشی فرانسوی بر ادبیات فرانسه زبانی تاثیر داشته اند یا به بررسی نویسندگان کلاسیک محدود می شوند؟

۷۱.

تحلیل رمان «فی المنفی» (در تبعیدگاه) جرج سالم از منظر داستان موقعیت

نویسنده: منیره زیبایی

منبع: مطالعات داستانی سال دوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: جهان شمولی داستان موقعیت جرج سالم فی المنفی چاره ناپذیری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۳۶ تعداد دانلود : ۳۲۸

داستان موقعیت یک جریان ادبی غربی و یک شیوه ی داستان نویسی است که نام کافکا با آن گره خورده است. این نوع ادبی در ادبیات عرب تقریباً ناشناخته است و نویسندگان عرب از طریق مطالعه ی داستان های غربی با سبک و سیاق آن آشنا شدند. جرج سالم نویسنده سوری از جمله کسانی است که رمان «فی المنفی» (درتبعیدگاه) خود را در این قالب نگاشته و مقاله حاضر با رویکردی تحلیلی به بررسی شاخصه های این سبک در رمان فوق می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که سالم در این رمان از قالب داستان موقعیت برای نشان دادن رابطه ی انسان و جهان بهره برده و بی پناهی، حقارت و ناتوانی انسان را در این جهان به تصویر می کشد. او در این راستا همه ی عناصر رمان را به خدمت می گیرد و موقعیتی ناگهانی، بی علت و غیرقابل فهم خلق می کند که تمام جنبه های زندگی شخصیت رمان را زیر سیطره ی خود می گیرد و امکان هر نوع برون رفت را از او سلب نموده و تنها با مرگ از سلطه ی این اراده ی بیرونی رهایی می یابد. جبرگونگی و چاره ناپذیری موقعیت، کشمکش با مرجع قدرت، محکومیت به سازش طلبی، حذف جنبه های فردیت بخشی، رازوارگی و جهان شمولی برجسته ترین مؤلفه های داستان موقعیت در این رمان است که با خوانش تحلیلی رمان، در این جستار از آن رمزگشایی شده است.

۷۲.

شکستن قاب آینه ی زبان استعمار: نقد و بررسی نگرش مینا الکساندر به بازسازی خویشتن در فضای زبانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: صبا عظیمی

منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال چهل و هفتم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳

کلید واژه ها: هویت تن مینا الکساندر زبان استعمار عالم موسیقیایی مادرانه (سمیوتیک)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۴۱

پژوهش حاضر تلاشی مبتنی بر نظریه های پسا استعماری برای تحلیل تکاپوی بازسازی هویت در آثار مینا الکساندر نویسنده ی هندی-امریکایی معاصر و استاد دانشگاه در رشته ی ادبیات انگلیسی و مطالعات زنان در نیویورک است. شعر و نثر دکتر الکساندر مملو از موضوعاتی است که ریشه درخوانش پسا ساختارگرایی و پسا استعماری دارد که از آن میان میتوان از گفتمان هویت از هم گسیخته، ترس از تعلق، و چالش زندگی در تنی زنانه نام برد. اما آنچه بازنمایی تن در اسارت او را به مخاطره می اندازد زبان این بازنمایی است که همانا زبان استعمارگران تن و وطن اوست و لیک تنها آلتی است که او برای نواختن هویت خود در دست دارد. در این مقاله میکوشیم تا رویکرد الکساندر در بازاندیشی هویت خویش به عنوان زنی رنگین پوست و نگرش او به زبانی که برای واکاوی وجود خود بر می گزیند را در نظم و نثر او رصد کرده و روایت کنیم.

۷۳.

Проблема интерпретации сюжета о человеке без тени в творчестве А. фон Шамиссо, Х.К. Андерсена и Е.Л. Шварца (تعبیر مضمون «انسان بدون سایه» در آثار آدلبرت فون شامیسو، هانس کریستیان آندرسن و یوگِنی شوارتس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: گالینا میرونوا

کلید واژه ها: همزاد آدلبرت فون شامیسو «انسان سیاه» مضمون همزادی هانس کریستیان آندرسن یوگِنی شوارتس

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان نقد و بررسی آثار

تعداد بازدید : ۶۴۹ تعداد دانلود : ۳۳۶

این مقاله به بررسی تطبیقی سه اثر اختصاص دارد که همگی بر اساس یک مضمون افسانه ای واحد - انسانی که سایه اش را گم کرده است- نوشته شده اند. این آثار عبارتند از: دو داستان بلند از آدلبرت فون شامیسو و هانس کریستیان آندرسن و یک نمایشنامه افسانه وار از یوگِنی لوویچ شوارتس. در این بررسی، شباهت ها و تفاوت هایی در تعبیر نویسندگان از این مضمون، در ترکیب بندی و شخصیت پردازی آثار و همچنین در برداشت نویسندگان از عنصر کانونی این آثار، یعنی سایه یافت شد و نتایج زیر به دست آمد: در داستان فون شامیسو، سایه ای که پیتر اشلِمیل، قهرمان اصلی اثر به بهای کیف پول «فورتونات» (که هیچ گاه خالی نمی شود) به «مردی با کت خاکستری» می فروشد، نمادی از عزت نفس انسانی است؛ در حالی که در افسانه های آندرسن و شوارتس این سایه جلوه ای از جنبه تاریک و منفی شخصیت قهرمانی، مبارزه او با خویشتن و بارقه های منفی روحش است. به این ترتیب، مضمونی که شامیسو پدید آورده، در آثار آندرسن و شوارتس به مضمون «همزادی» و پیدایش سیمای همزاد یا «انسان سیاه» انجامیده است که در ادبیات جهان نمونه های مشابه بسیاری دارد.

۷۴.

مقاله به زبان فرانسه: بررسی پیشگویه در داستانهای کوتاه ولتر مورد مطالعه. کاندید و میکرو مگا (L’incipit dans les contes philosophiques de François Voltaire: Etude sélective de Candide et Micromégas)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نازیتا عظیمی میبدی ملیحه ضیایی

منبع: مطالعات زبان فرانسه بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۰

کلید واژه ها: داستان کوتاه پیشگویه فرانسوا ولتر کاندید میکرومگا

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۳۶ تعداد دانلود : ۷۰۶

بررسی پیشگویه در داستانهای کوتاه ولتر مورد مطالعه. کاندید و میکرو مگا چگونه کلمات نخستین یک داستان، خواننده را به مضمون آن هدایت می کند؟ چگونه نویسنده ذهن خواننده را به افق دوردستی که در حین خواندن با آن مواجه میشود، سوق می دهد؟ این نقش انکار ناپذیر را پیشگویه ایفا میکند. این مقاله بر این است که نشان دهد چگونه ولتربه عنوان داستان سرای بالقوه، از خلال قصه های ،کاندید و میکرومگا، و به کمک پیشگویه های آن ها جوابگوی سوالات متعدد خوانندگان خواهد بود. بدین ترتیب که آنها از همان ابتدای داستان، با کشف ماجرای اصلی بتوانند دورنمایه داستان را استنباط کنند. مقاله حاضر در نظر دارد بررسی کند که ولتر از کدام تکنیک گرامری وغیره برای طرح نظرات هجو آمیز و طنز گونه خود استفاده کرده است.تا خواننده خود را مجذوب دنیای واقعی یا تخیلی مثلا سیاره ها یا حکایت های سفرنامه ای خارق العاده کند و این مهم را از طریق پیشگویه های داستان کوتاه، میسر می کند. کلمات کلیدی: پیشگویه، داستان کوتاه، طنز، ولتر،کاندید Tمیکرومگا، .

۷۵.

مقاله به زبان فرانسه: خوانشهای متعدد از یک متن در کتاب «زمین انسانها» اثر آنتوان دو سنت اگزوپری (Lecture plurielle d’un passage de Terre des hommes d’Antoine de Saint-Exupéry)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدحسین جواری مهناز رضایی

منبع: پژوهش زبان و ادبیات فرانسه دوره هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۳

کلید واژه ها: تفسیر خوانشهای متعدد آنتوان دو سنت اگزوپری «زمین انسانها» «موتسارت کشته شده»

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان نقد و بررسی آثار

تعداد بازدید : ۱۱۷۴ تعداد دانلود : ۵۶۵

مقاله حاضر در نظر دارد به بررسی چندین تفسیر از بخشی از کتاب «زمین انسانها» اثر آنتوان دو سنت اگزوپری نویسنده فرانسوی قرن بیستم بپردازد. این بخش از کتاب که فصل آخر و صفحات آخر کتاب را تشکیل می دهد با نام «موتسارت کشته شده» نزد منتقدین شهرت یافته است. در این مقاله ما با اشاره ای اجمالی به نظریه های مربوط به خوانش و هرمنوتیک و نظریه پردازانی همچون بارت و یائوس، به بررسی خوانشهای متعدد و تفاسیر مختلف انجام شده بر روی این متن خواهیم پرداخت. سپس مشاهده خواهیم کرد که چگونه خوانش در نزد منتقدین گذشته و جدید به تفاسیر مختلف منجر شده است. در این مقاله، خوانشهای مذکور به روش درزمانی مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

۷۶.

مقاله به زبان فرانسه: مطالعه هنر ایرانی در رمان «در جستجوی زمان از دست رفته» (L’étude de l’art persan dans À la recherche du temps perdu)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدحسین جواری مینا دارابی امین

منبع: مطالعات زبان فرانسه پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۱

کلید واژه ها: تصویر شرق هنر ایرانی تصویرشناسی غیر بومی آمیختگی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان نقد و بررسی آثار

تعداد بازدید : ۷۵۶ تعداد دانلود : ۴۵۶

تمایل به دنیای شرق که در سال های 1880 و 1920 در فرانسه بسیار رواج یافته بود، اثر حضور خود را در بزرگترین رمان های آن دوران بر جای گذاشته است. آثار متعلق به آغاز قرن بیستم، هر یک به شیوه خاص خود شرقی متفاوت را به تصویر کشیدند. از نقطه نظر جغرافیایی، این شرق بسیار وسیع است و از شرق دورِ چین و ژاپن تا شرق میانه عرب و ایرانی را در برگیرد. در رمان مارسل پروست، تجزیه و تحلیل اندیشه های هنریِ وابسته به تصاویر تاریخی و تخیلی، و نیز تجزیه و تحلیل محیط های اشرافی و بورژوازی که تحت تأثیر فراون این تمایل به شرق بوده اند، تصویری پیچیده و گاه متناقض از شرق ارائه می دهند. از این دیدگاه، نقش ویژه هنر ایرانی در مقایسه با دیگر گرایش های هنری و غیربومی که راوی پروست را به خود جلب می کند، از دید خواننده پنهان نمی ماند. با آنکه سهم پرداختن به هنر ایرانی در اثر پروست بسیار اندک است، اما به نظر می رسد که این هنر به دور از ایجاد حس ساده انگارانه مدگرایی و یا شیک گرایی پتانسیلی تخیلی برای راوی پروست به ارمغان می آورد که به تصمیم وی برای ساختن جهان خاص هنری اش کمک می کند. در این مقاله تلاش می کنیم که از خلال رویکردی تصویرشناسانه و از طریق داده هایی که اینجا و آنجا در صفحات رمان «در جستجو» آمده است، به بازسازیِ تصویری بپرازیم که راوی پروست از هنر ایرانی در ذهن دارد. همچنین سعی خواهیم کرد تا به مطالعه نقش این تصویر در زیبایی شناسیِ کلی اثر پروست بپردازیم.

۷۷.

گسپرینسکی و رمان آرمان شهری وی (دارالراحت مسلمانلری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابراهیم خدایار

منبع: نقد ادبی سال هفتم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۲۷

کلید واژه ها: فطرت گسپرینسکی مسلمانان دارالراحت آرمانشهرنویسی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان نقد و بررسی آثار

تعداد بازدید : ۱۰۹۱ تعداد دانلود : ۵۶۲

در اواخر نیمة دوم سدة نوزدهم میلادی در میان مسلمانان تحت سلطة امپراتوری روسیه، جنبش اجتماعی و فرهنگی ای در حال شکل گیری بود که به تأسی از شیوة ابداعی بنیان گذار آن، اسماعیل بیک گسپرینسکی (1851- 1914م) به نام «اصول جدید» به «جدیدیه» مشهور شد. این جنبش برای تبلیغ افکار خود به خلق آثار ادبی در حوزة شعر و ادبیات داستانی جدید دست زد. در این مقاله رمان داراالراحت مسلمانلری (1906م)، اثر ادبی آرمانشهری گسپرینسکی، که عبدالرئوف فطرت بخارایی (1886-1938م) آن را با نام مسلمانان دارالراحت در 1915م به فارسی ترجمه کرده است، تحلیل شد. وی در این رمان آرزوهای خود را در قالب جامعة نمونة مسلمان، ارائه کرده است. این رمان با روش تحلیلی توصیفی و با رویکرد انتقادی با استفاده از الگوی ویژة طراحی شده برای تحلیل این نوع رمان ها، رمان های آرمانشهری، نقد شد. از این جهت برای عموم پژوهشگران در آسیای مرکزی و ایران از تازگی خاص خود برخوردار است.

۷۸.

مقاله به زبان فرانسه: قابلیت های زیست محیطی در داستان کوتاه «قطعه ا یی از کتاب دریا» اثر رولان واگنر (Ressorts écofictionnels de la nouvelle «Fragment du livre de la mer» de Roland Wagner)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسفندیار اسفندی

منبع: مطالعات زبان فرانسه بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۸

کلید واژه ها: محیط زیست رولان واگنر تخیل زیست محیطی داستان علمی - تخیلی فناوری علمی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان نقد و بررسی آثار

تعداد بازدید : ۱۵۸۰ تعداد دانلود : ۷۶۷

قابلیت های زیست محیطی در داستان کوتاه «قطعه ا یی از کتاب دریا» اثر رولان واگنر اسفندیار اسفندی استادیار دانشگاه تهران esfandi@ut.ac.ir تاریخ دریافت: 22/12/1391 تاریخ پذیرش: 21/3/1392 اکوفیکسیون یا داستان تخیلی زیست محیطی، به عناصر روایی (فیلمی یا متنی) اطلاق می شود که از نظریه های کنونی زیست محیطی نشأت می-گیرد. داستان کوتاه « قطعه ایی از کتاب دریا»، گرایشات زیست محیطی واگنر، نویسنده ی رمان « اودیسه انواع» را به طور واضح و موثر به تصویر می کشد. اگر چه هیچ نو آوری یا برجستگی فنی در این داستان به چشم نمی خورد ولی اهمیت آن در روشی قرار دارد که نویسنده بکار گرفته است: داستان، پارادایمی غنی حاوی موضوعات جمعی که در تخیلات فرهنگی یک نویسنده ریشه دوانده است را به گونه ای نمادین به نمایش می گذارد. وجوه شگفت انگیز، نظیر آنچه در قصه ها می گذرد، داستان را بر روی گذشته گشوده است؛ اشاراتی ولو گذرا به آینده آن را بر روی آینده نیز می گشاید؛ همچنین با صداقت و بی آلایشی خاصی روایت شده است. در مقاله حاضر با تکیه بر تحلیل ساختار سمبولیک، گونه شناسی و مضمون اثر واگنر، به جلوه های زیبایی شناسی آن خواهیم پرداخت. هدف اصلی ما نمایاندن زیر ساخت های درونی و ایدئولوژیکی می باشد که مضامین زیست محیطی در بستر آن ها شکل می گیرد. این مضامین از دوران پسا صنعتی به این سو، الهام بخش اندیشه ها و تخیلات نویسندگان هستند. وا ژگان کلیدی: رولان واگنر، تخیل زیست محیطی، داستان علمی-تخیلی، محیط زیست، فنّاوری علمی، عصر نو.

۷۹.

مقاله به زبان فرانسه: زیبایی شناسی بدی: بدی در ادبیات فرانسه قرن هفده و هجده (L’esthétique du mal : la méchanceté dans la littérature française des XVIIe et XVIIIe siècles)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مارلون فریره دملو

منبع: پژوهش زبان و ادبیات فرانسه دوره هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱۲

کلید واژه ها: ادبیات تمسخر بدی قرن هفده و هجده

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان نقد و بررسی آثار

تعداد بازدید : ۹۹۶ تعداد دانلود : ۶۱۶

روحیه اشرافی که در قرن هفده و هجده در فرانسه بسیار رایج بود با «رفتار متمایز و ممتاز» طبقات اجتماعی برجسته مشخص میشود. علاوه بر نگاه حسود و انتقادآمیز که اساس زندگی اجتماعی این دوره را تشکیل می دهد و پایین دست بودن دیگر اقشار جامعه را به تصویر میکشد، تمسخر و لذت از انجام کارهای بد از دیگر خصوصیات روحیه اشرافی است. والمون و مادام دو مرتوی در کتاب روابط خطرناک اثر لاکلو، دو نمونه مهم از این شخصیتهای اشرافی بدجنس در ادبیات فرانسه کلاسیک هستند. در این مقاله به بررسی ادبیات بدی در ادبیات فرانسه قرن هفده و هجده خواهیم پرداخت.

۸۰.

مقاله به زبان فرانسه: اتوفیکسیون دوبروفسکی یا تخیل در خدمت حقیقت اتوبیوگرافی (Autofiction doubrovskienne ou fiction au service de la vérité autobiographique?)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: الهام توانا زهره ناصحی جمشید آذری ازغندی

منبع: پژوهش زبان و ادبیات فرانسه دوره هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱۲

کلید واژه ها: حقیقت اتوفیکسیون اتوبیوگرافی فیکسیون سرژ دوبروسکی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان نقد و بررسی آثار

تعداد بازدید : ۱۲۹۳ تعداد دانلود : ۷۶۶

مسأله ای که دنیای ادبیات معاصر فرانسه در حوزه ی اتوفیکسیون با آن مواجه است، ریشه در دو مورد دارد: از سویی منتقدان در ارائه ی تعریف واحدی از این مفهوم به نقطه ی اشتراک نمی رسند و از دیگر سو در آثار نویسندگان فعال در این زمینه هم مشابهت و یکسانی به چشم نمی خورد. به عنوان مثال، در حالی که سرژ دوبروسکی (Serge Doubrovsky) بر لزوم پرداختن به واقعیت در اثر تأکید می کند، نویسندگان دیگری همچون ونسان کولونا (Vincent Colonna) و ژرار ژنت Gérard Genette))، وجود عنصر تخیل )فیکسیون( را در اتوفیکسیون ضروری می دانند. بنابراین، مشکل به جایگاه تخیل در اتوفیکسیون برمی گردد. در پژوهش حاضر برآنیم تا به بررسی نقش تخیل در آثار دوبروسکی بپردازیم و تلاش خواهیم کرد پاسخی برای این پرسش بیابیم که آیا تخیل، نویسنده را از مفهوم حقیقت دور می سازد یا بر عکس به تحکیم جایگاه این مفهوم در اثر کمک می کند.

درخت حوزه‌های تخصصی