درخت حوزه‌های تخصصی

ترجمه شناسی

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
آموزش زبان دوم ترجمه شناسی زبان شناسی در هنر و ادبیات زبان شناسی عمومی زبان های باستانی شنوایی شناسی گفتار درمانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۶۱ تا ۲۸۰ مورد از کل ۳۹۱ مورد.
۲۶۱.

قرآن مجید: ترجمه و پیش فرضهای عقیدتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۴ شماره ۱۱

کلید واژه ها: تفسیر ترجمه قرآن مجید پیش فرضهای عقیدتی تلاقی ایدئولوژی ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۷
"ترجمه عملی است که بر کاربرد زبان (language use) اعمال می شود. این امر مسلما به این مفهوم است که ترجمه خود همواره محل تلاقی ایدئولوژیهاست. در طول قرنها، اشخاص و نهادها عقاید خاص خود را به منظور ایجاد تاثیرات مشخص و مورد نظر در ترجمه اعمال کرده اند. این مقاله قصد دارد نقش پیش فرضهای عقیدتی مترجم را در ترجمه های قرآن مجید بررسی کند. که شیوه تحقیق توصیفی است و محققان قصد ندارند در مورد درستی یا نادرستی ترجمه ها یا پیش فرضهای عقیدتی در ترجمه قضاوت کنند."
۲۶۴.

معیارهایی برای نقد ترجمه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۴ شماره ۱۰
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲۴
نقد ترجمه اظهار نظر کردن در مورد یک ترجمه است که به معنی دقیق از طریق تشخیص کیفیت متن ترجمه و ارزشیابی آن در مقایسه با متن اصلی صورت می گیرد. نقد یک سویه که فقط براساس ترجمه و بدون مقایسه آن با متن اصلی انجام می پذیرد فرایند کاملی نیست، زیرا این متن اصلی است که معیار ارزیابی ترجمه می باشد. یک ترجمه ممکن است زبان طبیعی، سبک معمولی، محتوای قابل فهم، و متن سلیس و روان داشته باشد، اما پیام ارائه شده در آن مطابق با متن اصلی نباشد. بنابراین، طبیعی بودن زبان در متن ترجمه و نیز درست بودن ترجمه در رساندن پیام متن اصلی با توجه به هدف و نقش مورد نظر، معیارهای اساسی در نقد ترجمه می باشند. مقاله حاضر تلاشی در جهت بیان تفصیلی این معیارها است.
۲۶۵.

اثر اقتباس و ترجمه در گفتگوی میان فرهنگ ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ادب غنایی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۸۳ شماره ۳

کلید واژه ها: عصر روشنگری اقتباس و ترجمه تسلسل فرهنگ ها

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای علوم اسلامی تفسیر و ترجمه قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط ترجمه شناسی
تعداد بازدید : ۱۵۶۶ تعداد دانلود : ۵۷۹
مساله تحقیق بر ترجمه ها و اقتباسات و ارزیابی دقیق و تعیین جایگاه آنها در توسعه ادبی کشورها و از آنجا اثر آنها بر تفکرات بشر بطور تنگاتنگ به دایره گسترده نیاز اصول مهم هنری اصالت ملی ادبیات ارائه شده و ظهور اثر ادبی اصیل ارتباط دارد . تاکنون نتایج اولیه مطالعات ادبیات تطبیقی به شیوه ای انکار ناپذیر نشان داده است که موضوع اصالت مطلق در زمینه خلق آثار هنری امکان پذیر نیست و اصالت ادبی با رد عناصر خارجی امکان ندارد . ...
۲۶۶.

رویکردی نقش گرا به ساختار اطلاعاتی جمله در ترجمه

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۳ شماره ۵
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۱
"سازمان متنی جمله بر ساخته کنش متقابل دو سیستم موازی و در هم تنیده است که در نظام اصطلاحی دستور نقش گرا با عنوان ساختار اطلاعاتی و نظام آغازگری- بیانگری از آنها یاد می شود. در هر بافتار معین، گوینده یا نویسنده با انتخاب نوع الگوهای آغازگری و اطلاعاتی و نقش کردن یکی بر دیگری به گفتمان متنیت می بخشد و آن را به محیط پیرامون ارتباط می دهد. صورتهای گوناگون تطبیق یا عدم تطبیق سازه های آغازگر بر عناصر اطلاعاتی نوعا در نتیجه اعمال گروههای نواختی بر زنجیره گفتار به ایجاد درجات متفاوتی از ساختهای نشاندار می انجامد که در بردارنده معانی و نقشهای ضمنی است. اهمیت این ساختارها در ترجمه به حدی است که میزان نیل به تعادل کارکردی و تحقق متنیت در ترجمه را می توان بر مبنای نحوه انعکاس آنها در زبان مقصد ارزیابی کرد. از آنجایی که سازمان اطلاعاتی جمله نوعا از عوامل زبر زنجیری متاثر می شود، لذا در گونه نوشتار و در غیبت گوینده یا نویسنده، نوع خوانش مترجم/ خواننده است که الگوهای توزیع اطلاعات را در سطوح زبانی خرد تعیین می کند و این دقیقا همان جایی است که فرایند ترجمه به چالش کشیده می شود. "
۲۶۷.

نهضت ترجمه

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۳ شماره ۶
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۸
مفهوم نهضت ترجمه بحث انگیز است و سوالهای متعددی در ذهن متبادر می کند. در این مقاله سعی می شود مباحثی که پیرامون این مفهوم در طول تاریخ ترجمه مطرح بوده و هست بررسی شود و ضمن بررسی تاریخی این پدیده در ایران و جهان درباره تعریف، ضرورت، تاثیر (فواید یا مضرات)، عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی زمینه ساز نهضت ترجمه جستجو شود.
۲۶۸.

ژ - ساخت چامسکی، ترجمه و ابعاد گوناگون معنایی

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۳ شماره ۶

کلید واژه ها: استنباط ژرف ساخت استلزام کاربردشناسی بافت وابسته معنای مفهومی از پیش انگاری تضمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۵
"ترجمه یعنی انتقال معنا از یک نظام زبانی به نظام زبانی دیگر بدون کاهش یا تغییر معنا. ترجمه در قالب مدل چامسکی یعنی انتقال معنا از یک ژرف ساخت به ژرف ساخت زبان دیگر. با پذیرش ثابت ماندن ژرف ساخت معنایی زبان مبدا (TL) و زبان مقصد (SL) به عنوان شرط ترجمه پذیری، روش شناسی چامسکی در جدا کردن توانش از کنش محدودیتهای جدی در انتقال برخی معانی به وجود می آورد. ژرف ساخت سطحی معنایی است ولی فقط ابعادی از معنا را در بر دارد که واژگانی شده باشد و بتواند از طریق قواعد درج واژه در ژرف ساخت وارد شود. لذا معانی بافتی که در حوزه کاربرد شناسی قرار می گیرند امکان انتقال پیدا نمی کند مگر اینکه در زبانهای مبدا و مقصد هر دو واژگانی شده باشند یا این معانی بافتی به طور قراردادی با یک واژه در زبانهای مبدا و مقصد در ارتباط باشند. "
۲۶۹.

نظریه ترجمه از منظر زبانشناسی زایشی

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۳ شماره ۵

کلید واژه ها: دستور جهانی نظریه ترجمه ارزشیابی ترجمه ، ترجمه پذیری حاکمیت و مرجع گزینی دستور زایشی برنامه کمینه گر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴۳
"از آنجا که زبانشناسی توصیف علمی زبان و طرح نظریه در خصوص آن می باشد و ترجمه نیز برگردان ساختار و محتوا از یک زبان به زبان دیگر است، بررسی رویکرد هر نظریه زبانی به همه یا برخی از جوانب ترجمه مدخلیت پیدا می کند. این پژوهش بر آن است تا ضمن معرفی رویکرد زبانشناسی زایشی نسبت به زبان، به طرح این رویکرد در خصوص ترجمه بپردازد. در این مقاله مباحث مهم ترجمه از جمله ترجمه پذیری، چگونگی ترجمه، ارزشیابی ترجمه، محدودیتهای ترجمه و امانت داری در ترجمه از این منظر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در این مقاله استدلال شده است که تعریف ترجمه از دیدگاه زبانشناسی زایشی علاوه بر امکان ترجمه، امید به حل برخی از مباحث ترجمه از جمله ترجمه ماشینی را افزایش می دهد. در بخشی از این مقاله به دستاوردهای این بررسی در آموزش ترجمه نیز اشاره شده است. این مقاله صرفا فرم و یا ساخت زبان را مدنظر قرار داده است و بحث ترجمه را از این منظر پیگیری می نماید."
۲۷۱.

نقش آموزش الگوهای بنیادین جملات انگلیسی در ارتقای کیفیت ترجمه دانشجویان

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۳ شماره ۷ و ۸
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳۳
هدف از نگارش مقاله حاضر بررسی مدلهای گوناگون ارائه و تدریس ساختار جمله و نیز تاثیر آنها بر درک بهتر مفهوم واحد ترجمه است. با اینکه جمله را شاید بهترین واحد ترجمه می دانند، تجربیات و مشاهدات نشان داده است که ترجمه آموزان گهگاه هنگام برگردان واحدهای ترجمه از زبانهای گوناگون دچار مشکل می گردند. بنابراین سوالی که پژوهش حاضر سعی نموده است بدان پاسخ دهد آن است که آیا بین نوع الگوی آموزش ساختار جمله و کیفیت ترجمه ترجمه آموزان رابطه ای وجود دارد یا خیر. برای پاسخ به این سوال، چهل و پنج دانشجوی مترجمی زبان انگلیسی انتخاب و در سه گروه آزمایشی با سه الگوی دستوری متفاوت مورد آموزش و سپس تحت یک پساآزمون ترجمه یکسان قرار گرفتند. داده ها از طریق تحلیل واریانس (ANOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتیجه گرفته شد که میان الگوی تدریس و عملکرد ترجمه آموزان رابطه وجود دارد.
۲۷۲.

نگرش بین فرهنگی بر قابل انکار بودن ترجمه ناپذیری

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۳ شماره ۶
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳۵
"هدف از نگارش مقاله حاضر، معرفی ترجمه ناپذیری و بررسی ابعاد گوناگون آن است. ترجمه ناپذیری از آن جهت مورد توجه و با اهمیت است که هر گونه اظهار نظر در خصوص آن می تواند به ارائه راه حلی برای دست یابی به معادلهایی دقیق تر برای واحدهای مختلف ترجمه که فاقد معادل هستند یا پیدا نمودن معادل برایشان دشوار می نماید، منجر گردد. در این مقاله ابتدا به تعریف این پدیده در حوزه ترجمه و از دیدگاه استادان فن پرداخته شده است سپس نقطه نظرات موجود مورد بحث قرار گرفته است. همچنین با ارائه مستندات، شرایط قابل انکار بودن آن بررسی شده است. "
۲۷۴.

نگاهی به ارزشیابی در ترجمه شفاهی

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۳ شماره ۷ و ۸
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۹
"ارتباط کلامی در محیطی دو یا چند زبانه در مواردی خاص وجود یک میانجی را الزامی می دارد، بدین معنی که اگر در چنین شرایطی شخص میانجی نباشد افراد درگیر گفتگو در عین حالی که نظامهای زبانی شان به کار نمی آید، ابزار دیگری نیز برای ایجاد ارتباط در اختیار نخواهند داشت، و در نتیجه این فرایند الزاما مختل یا متوقف می گردد. در این مقاله سعی بر آن است تا ضمن تشریح عملکرد میانجی، روشی بر پایه مبانی ارزشیابی به دست دهیم تا از آن طریق بتوان کنش و توانش وی را به محک گذاشت."
۲۷۵.

راهبردهای ترجمه مفردات قرآن در یک واژه نامه کهن

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۳ شماره ۵

کلید واژه ها: راهبردهای ترجمه مفردات قرآنی برابر نهاده های فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸۰
"ایرانیان نخستین قوم غیر عرب بوده اند که به ترجمه کل قرآن و برگردان واژگان مفرد آن دست یازیده اند. ایشان در تهیه و تنظیم فرهنگ های قرآنی به فارسی از قرون اولیه اسلامی اقدامات در خور ستایشی به انجام رسانده اند. مقاله حاضر به قصد نمایاندن راهبردهای یک مترجم فارسی زبان در برگردان واژگان قرآن به زبان فارسی تنظیم شده است. این مترجم که در حدود هفتصد سال پیش در خراسان می زیسته، همانند هر مترجم دیگر، راهبردهایی به کار گرفته که تقریبا با آنچه امروز در مطالعات ترجمه شناخته شده است، مطابقت و همراهی نسبتا کاملی دارد. از جمله برابر گزینی هر کلمه با حفظ نقش و نوع ساختار آن، برگردان واژه با توضیحی کوتاه یا بلند، برگردان کلمه با کلمه ای مرکب از عربی و فارسی، و برگردان یا توضیح واژگان ترجمه ناپذیر که در زبان عربی و بالتبع در قرآن به کار رفته است."
۲۷۶.

نیل به تعادل سبکی در ترجمه ادبیات داستانی

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۳ شماره ۶
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶۵
مقاله حاضر از دیدگاهی در زمانی پیشینه مطالعاتی موجود در زمینه نیل به تعادل سبکی در ترجمه متون ادبی را مد نظر قرار می دهد. بدین منظور، ابتدا اصطلاح «سبک» در مفهوم زیبایی شناختی آن از دو منظر «نظریه ادبیات» و «نظریه زبانشناسی» مورد کنکاش قرار می گیرد و سپس، به مرور دیدگاههای موجود در خصوص «تعادل ترجمه ای» و مشخصا «تعادل سبکی» پرداخته خواهد شد.
۲۷۷.

مغالطه روش برتر در ترجمه ادبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد ۱۳۸۳ شماره۲

کلید واژه ها: ترجمه ادبی تعریف لفظ گرایی معنی گرایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ترجمه
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط ترجمه شناسی
تعداد بازدید : ۲۰۴۰
از دیرباز دو روش عمده در ترجمه ادبی وجود داشته است ؛ این دو روش که تحت عناوین مختلف از جمله لفظ گرا و معنی گرا شناخته می شوند ، رقیب یکدیگر بوده و در هر مقطع تاریخی یک روش بر روش دیگر غلبه داشته است. کسانی که یکی از دو روش را از روش دیگر برتر می شمارند ، برای اثبات برتری روش مورد نظر خود به عواملی استناد می کنند که مبنای فردی و یا منشا بیرونی دارد. برخی از این عوامل عبارتند از خواننده ترجمه ، زبان ، فرهنگ و اخلاق . نویسنده ، تعاریف موجود از روش های ترجمه را مغلطه آمیز می شمارد و براساس عواملی درونی و عام ، تعریفی از روش ترجمه ادبی ارائه می کند که تابع ذوق افراد و نیازهای فرهنگی در مقطع زمانی خاصی نیست و از اعتباری همیشگی برخوردار است.
۲۷۸.

جملات فارسی با افعال انتهایی در ترجمه همزمان

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۳ شماره ۵
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱۶
"مساله نابرابری ساختار زبانی در فرایند ترجمه شفاهی همزمان یکی از بحثهای جالب و متداول در پژوهشهای مربوط به ترجمه شفاهی است. سلسکویچ و لدرر پیشگامان رویکرد سنتی این مساله به شمار می روند که تاثیر تفاوت میان آرایش واژگان زبان ها را در ترجمه مردود می دانند. اما برخلاف آنان، طرفداران نظریه پردازش اطلاعات تفاوتهای رده شناختی دو زبان مبدا و مقصد را با دقت بیشتری می نگرند و بر این باورند که برخی از اشکالات در ترجمه شفاهی همزمان از انشعاب نمودار درختی ساخت جمله به سمت چپ و به ویژه آرایش فعل پایانی در زبان مبدا سرچشمه می گیرند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه مهمی که میان آرایش واژگانی S.O.V. [فاعل- مفعول- فعل] در زبان فارسی و ترجمه همزمان فارسی- انگلیسی طراحی شده است. برای این منظور، مجموعه ای از جملات تعدادی از فارسی زبانان و ترجمه همزمان آنها جمع آوری و به دقت مقایسه شد تا مشخص شود آیا مترجم شفاهی فارسی- انگلیسی راهکاری را در ارتباط با فعل پایانی زبان فارسی در ترجمه خود اتخاذ می کند یا نه و در صورتی که چنین باشد، چه راهکارهایی به کار گرفته می شود و تا چه حد."
۲۷۹.

متنهای دورگه

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۳ شماره ۶
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۴
"در مطالعات ترجمه اصطلاح دورگه به منتهایی اطلاق می شود که آمیزه ای از دو زبان و دو فرهنگ مختلف باشند. این اصطلاح هم در مورد متنهای ترجمه شده به کار می رود، یعنی متنهای مقصدی که نشانه های زبان و فرهنگ مبدا در آنها حفظ می شود، و هم در مورد متنهایی، به ویژه ادبیاتی، که آمیزه ای از زبان مستعمره ها و استعمارگران سابق باشند، مثلا شعر یا رمانی که نویسنده ای هندی به زبان انگلیسی بنویسد و در آن نشانه های فرهنگی خود را حفظ کند. مقاله حاضر نشان می دهد که ادبیات مهاجرت هم در واقع مجموعه متنهای دورگه ای است که به دست نویسندگان مهاجر نوشته می شود، و نتیجه می گیرد که نویسنده پسااستعماری، با نویسنده مهاجر در این جنبه اشتراک دارد که هر دو دورگه اند و در جستجوی هویت تازه ای هستند، هویتی که در جهان بینابین قرار دارد و منجر به پدید آمدن متنهایی می شود که هم از لحاظ زبانی و هم از لحاظ فرهنگی، به همان فضای بینابین تعلق دارند، یعنی فضایی و جهانی که بین فرهنگ بومی و فرهنگ استعمارگر یا مهاجرپذیر قرار دارد."
۲۸۰.

نارسایی های لغت نامه های روسی به فارسی چاپ ایران

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان های خارجی ۱۳۸۳ شماره ۲۲

کلید واژه ها: لغت نامهء بسامدى پارسر ، لغت نامهء دو زبانه پردازش واژگان ، لغت نامهء دستورى

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی فرهنگ نویسی
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط ترجمه شناسی
تعداد بازدید : ۱۵۸۰ تعداد دانلود : ۷۶۵
"با توجه به اهمیت فرهنگ نویسى، در یک فعالیت تحقیقى فشرده بر آن بوده ایم، وضعیت لغت نامه هاى روسى- فارسى را بررسى و رویهء استاندارد مناسبى براى تجدید نظر در جهت ارتقاء آن ها جستجو و معرفى کنیم، بررسى هاى ما نشان مى دهد که در لغت نامه هاى روسى- فارسى ، نواقص متعدإى وجودد ارد. اهمیت لغت نامه هاى تشریحى، دو زبانه، بسامدى، دستورى و متنى در آن است که این ها به عنوان منابع بنیادین، مصالح اولیهء فعالیت هاى زبانى را تشکیل مى دهند که فقدان آن ها و یا نامناسب بودن شان،د یگر فعالیت هاى زبانى را که شامل آموزش ، ترجمه، و یا ساخت پارسر ترجمهء ماشینى را شدیدا تحت الشعاع قرار مى د هند. بنابراین، به علت نیاز روزافزون ملى و با لحاظ آگاهى از منسوخ شدن واژگان و یا حتى روش هاى جمع آورى و تنظیم لغات،د ر این مقاله سعى بر آن نموده ایم ک با تبین اهمیت موضوع و کندوکاو در نقاط ضعف منابع موجود، با ارائهء پیشنها دهایى، چشم انداز مناسبى به منظور ایجاد انگیزه براى تدوین لغت نامه هاى مناسب در عرصه های ذکر شده ارائه کنیم و زمینه ساز ساماندهى فعالیت هاى بالندهء پژوهشى در این باره باشیم. "

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان