مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی

این پژوهش با هدف مطالعه جامعه شناختی استفاده از فضای مجازی و تاثیر آن بر کجروی اجتماعی در بین دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 95-94 با استفاده از روش تحقیق پیمایشی انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق شامل همه دانش آموزان متوسطه دوره دوم شهر کرمانشاه است که حجم نمونه آن شامل 381 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران محاسبه گردیده است. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است. تحلیل داده های تحقیق نشان می دهد که بیشترین مدت زمان استفاده روزانه از فضای مجازی بین یک تا سه ساعت (80/74%) و کمترین مدت زمان استفاده از فضای مجازی بیش از پنج ساعت (33/1%)، بیشترین مدت زمان استفاده سالانه از فضای مجازی بین یک تا دو سال (38/55%) و کمترین مدت زمان استفاده از فضای مجازی بیش از چهار سال (04/6%) بوده است؛ به طوری که بیشترین نوع استفاده از مجازی مجازی ارتباطی (58%) و کمترین نوع استفاده از فضای مجازی شناختی (44/9%) باشد. نتایج دیگر نشان داد در اولویت بندی مولفه های کجروی اجتماعی، میل به آسیب رساندن به اماکن عمومی بیشترین مقدار و تماشای فیلم و تصاویر غیرمجاز اسلامی کمترین مقدار را داشته است و بین متغیرهای نوع استفاده و میزان استفاده از فضای مجازی و کج روی اجتماعی رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.

۲۲۳.

هویت جنسی جوانان در رمان های عامه پسند اینترنتی؛ مطالعه رمان های برگزیده سایت «نودهشتیا»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا پویافر مریم محمدی اکمل

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال هفدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۳۶

کلید واژه ها: جوانان جنسیت هویت جنسی رمان های عامه پسند سایت نودهشتیا

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۵۱ تعداد دانلود : ۶۰۶

رمان های عامه پسند اینترنتی یکی از نمودهای تولید محتوا در فضای مجازی است که الگوی در حال تحول استفاده از اینترنت در ایران را از مصرف یک سویة محتوای سایت ها و رسانه های اجتماعی به سوی تولید محتواهای گوناگون، نشان می دهد. آنچه در این پژوهش انجام شده، بررسی رمان های عامه پسند پربازدیدترین سایت ها در میان سایت های منتشرکننده رمان های عامه پسند اینترنتی، یعنی سایت نودهشتیا[1] است. پرسش اصلی پژوهش چگونگی بازنمایی هویت جنسی جوانان در رمان های تولیدشده توسط کاربران در این پایگاه اینترنتی است. 24رمان از میان محبوب ترین رمان های این سایت، با استفاده از نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و مورد تحلیل محتوای کیفی قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد که آنچه نویسندگان جوان این رمان ها منتشر کرده اند، کمابیش بازنمایی کنندة تقید اندک جوانان به حدود و چارچوب های جامعه سنتی در ابراز هویت جنسی در ظاهر و پوشش، ارزش ها و نگرش های جنسی و رفتارهای بین جنسی است. این تقید اندک، با کمی اختلاف بین طبقات پایین و بالای جامعه، کمابیش قابل تشخیص است. جوانان نسل جدید در رمان های مورد بررسی، جوانانی با نگرش ها، الگوی ابراز هویت و رفتارهای بین جنسی هستند که ارزش های نسل پیش از خود را در عمل به چالش می کشند. در عین حال، محتوای رمان های عامه پسند سایت نودهشتیا نشان دهندة تصویری غالب از سبک زندگی طبقه بالای جامعه است. [1]. www.98ia.ir

۲۲۴.

تعامل کانال تلویزیونی العالم با مخاطبان از طریق فیس بوک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: احمد سادات

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال دوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۶ 26-58

کلید واژه ها: تعامل تلویزیون شبکه های اجتماعی کانال العالم فیسبوک مخاطبان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۹۰ تعداد دانلود : ۲۵۷

با شروع تحولات انقلابی در منطقه، رسانه های جدید با رشدی شتابان در اطلاع رسانی، ساماندهی و بسیج توده ای در سطح منطقه ای و فرا منطقه ای، نقش بسزایی ایفا کردند؛ هدف از پژوهش حاضر، پاسخ به این پرسش است که با توجه به ارتقای جایگاه رسانه های جدید در تحولات اخیر منطقه غرب آسیا، آیا کانال العالم توانسته است از قابلیت های شبکه اجتماعی فیس بوک به منظور کسب اعتماد، جلب رضایت و جذب و ارتقای سطح ارتباط با مخاطبان عرب زبان خود استفاده نماید. این پژوهش با استفاده از روش های کمّی و "تحلیل محتوا " و بهره گیری از نظریه "استفاده و رضامندی" صورت گرفته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که کانال تلویزیونی العالم برای کسب اعتماد و خشنودی مخاطبان خود، از ابزارهای متفاوت و متناسب با آن استفاده کرده است؛ چرا که مهم ترین روش برای خشنودی مخاطبان، توجه و اهمیت دادن به سلیقه ها و نیازمندی های مخاطبان با در نظر گرفتن تنوع آن هاست که این شبکه با لحاظ کردن شاخص های اصلی سرگرمی، اطلاع و آگاهی، استفاده اجتماعی و کسب هویت شخصی، نسبت به ایجاد 17 صفحه متنوع، متناسب با گرایش های دینی، مذهبی، ملی، قومی، جنسیت و سطوح سنی و... فضای مناسبی برای مخاطبانش اقدام نموده است.

۲۲۵.

بررسی ارتباطِ نگاه محور در فیسبوک: برساخت فانتزی و گفتمان هیستریک (با رویکرد لکانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سروناز تربتی

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال دوم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۸ 1-40

کلید واژه ها: سوژه لکانی فانتزی فیس بوک ارتباط نگاه محور گفتمان هیستریک

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی

تعداد بازدید : ۷۸۹ تعداد دانلود : ۴۳۲

تحقیق حاضر به منظور تحلیل ارتباط گران فیس بوک همچون سوژه های لکانی انجام گرفته است. برخلاف نظریه های رایج ارتباطی که ارتباط را فرایند ساده انتقال پیام و آگاهانه می دانند، در روان کاوی لکان این دو ویژگی به چالش کشیده می شود. سوژه روان کاوانه لکان، سوژه آگاه مدرن نیست، بلکه سوژه ای است که توسط میل دیگری یا زبان برساخته می شود و چون میان آنچه توسط زبان می گوید و آنچه هستی اوست، شکاف وجود دارد، سوژه خط خورده تلقی می گردد. با توجه به این که سوژه خط خورده لکانی، همواره با حفره مواجه است و این امر که زبان در رویکرد او ناخودآگاه تلقی می گردد، این تحقیق با بهره مندی ازنظریات روان کاوانه لکان و روش تحلیل روان کاوانه و پسا ساختارگرایانه درصدد تبیین و تحلیل تعامل گران فیس بوک و پاسخ به دو پرسش است: ۱- چگونه ارتباط نگاه محور که مبتنی بر دیدن و دیده شدن است در فیس بوک تبدیل به یک فانتزی می شود؟ ۲- چگونه گفتمان فیس بوک را می توان در چارچوب گفتمان سرمایه داریِ هیستریک تبیین و برساخت سوژه های هیستریک شده حاصل از نفوذ گفتمان سرمایه داری را تفسیر نمود؟ در تحقیق حاضر کاربران فیس بوک چون سوژه هایی که در عرصه نگاه محوری با یاری امر تصویری برای پر کردن حفره تروماتیک تا بالاترین حد فانتزی، تعاملات خود را گسترش می دهند، تحلیل می گردند. مورد مطالعاتی، تبیین کاربران پیج بچه پولدارهای تهرانی در فیس بوک است، که با توجه به مبانی نظری تحقیق، همچون سوژه های هیستریک در امر دیداری دست به خیال پردازی می زنند. تحلیل کاربران نشان می دهد که چگونه روابط اجتماعی در قالب گفتمان ها معنادار می گردد و کارکرد فیس بوک چون عرصه ای برای تعاملات فردی و اجتماعی محلی برای فانتزی دیداری می شود. به منظور انضمامی ساختن تحلیل نظری کاربران، تعداد ۱۰۰ تصویر از این صفحه مورد بررسی قرار گرفته است.

۲۲۶.

شبکه های اجتماعی و خلوت انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آرش موسوی کیوان الستی

منبع: راهبرد فرهنگ سال نهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳۴

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی فلسفه تکنولوژی اخلاق کاربردی خلوت اخلاق فناوری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۲۰ تعداد دانلود : ۹۴۹

اخلاق شبکه های اجتماعی شاخه مطالعاتی جوانی است که در سال های اخیر بر تنه اخلاق کاربردی روئیده است. این حوزه نوظهور مطالعاتی درباره شبکه های اجتماعی مبتنی بر وب و نسبت آنها با موضوعات متفاوتی از جمله هویت، حریم خصوصی و مفهوم دوستی بحث می کند. مقاله حاضر می کوشد تا سیاهه مقولات مورد بحث در این حوزه مطالعاتی را گسترش داده و باب مطالعه و تأمل درخصوص مقوله خلوت انسانی را نیز در این حوزه بگشاید و نسبت این مقوله را با تغییرات وسیعی که شبکه های اجتماعی در سبک زندگی انسان امروزی ایجاد کرده اند بکاود. تجربه خلوت نشینی تجربه ای غنی در زندگی بشری است که در آثار ادبی، عرفانی و فلسفی شرق و غرب انعکاس وسیعی یافته است. این تجربه برخلاف حس تنهایی و انزوا تجربه ناخوشایندی نیست، بلکه سرشار از کیفیت های معنوی ممتاز و منحصربه فرد است. در این مقاله در مورد ماهیت، ابعاد و فضیلت های این تجربه بحث کرده و تلاش می کنیم نشان دهیم که برخی از فنّاوری های ارتباطی جدید و به طور خاص شبکه های اجتماعی، در صورتی که به شکلی نیندیشیده و بی مهار مورد استفاده قرار گیرند، به مرور این تجربه را تحت الشعاع قرار داده و از دسترس انسان خارج خواهد کرد.

۲۲۷.

«مصرف اینترنت و اثر آن در روابط همسران»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدحسین پناهی منصوره تبریزی

منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) بهار ۱۳۹۵ شماره ۷۲

کلید واژه ها: اینترنت زندگی روزمره روابط همسران اینترنت و روابط زناشویی مرزهای زناشویی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۲۲ تعداد دانلود : ۶۶۳

در دوران معاصر اینترنت نقش قابل ملاحظه ای در زندگی و روابط انسان ها یافته است. بخشی از این تأثیرات به قلمروی زندگی زناشویی معطوف است. در این پژوهش کوشیده ایم مهم ترین عرصه ها و ابعاد تأثیرگذاری اینترنت بر روابط همسران در تحقیقات پیشین را مورد واکاوی قرار دهیم. حدود چهل پژوهش که از 1995 تاکنون به موضوع اینترنت و روابط همسران مرتبط بودند شناسایی شده و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، و با اتکا به منطق استقراء، بررسی شدند. در نتیجه، دو عرصه مهم تأثیر اینترنت بر روابط همسران به دست آمد که عبارت اند از: تأثیر در مناسبات زندگی روزمره، و در مرزها و حدود زناشویی. جمع بندی تحقیقات مورد بررسی بیشتر مؤید تأثیر منفی اینترنت بر این دو قلمرو در جوامع غربی است، هرچند پیچیدگی هایی دارد. ارتباط اینترنت با زندگی روزمره همسران به میزان، زمان و مکان مصرف، نوع استفاده و شرایط و برهه ای بستگی دارد که افراد تجربه می کنند. برخی امکانات اینترنتی نظیر محتوای جنسی و امکان برقراری روابط مجازی نیز بر مرزهای زناشویی بیشتر تأثیر منفی داشته است، هرچند مؤلفه هایی چون دلایل مصرف، جنسیت، زمینه های روانی و خانوادگی، و روابط عاطفی یا جنسی برقرار شده، حالات گوناگونی به آن می دهند.

۲۲۸.

نقش شبکه های اجتماعی مجازی در توسعه قابلیت های کارآفرینی دانشجویان تحصیلات تکمیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابراهیم آریانی قیزقاپان عادل زاهدبابلان مهدی معینی کیا علی خالق خواه مصطفی سروش طیبه موسوی

منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۹

کلید واژه ها: کارآفرینی دانشجویان قابلیت های کارآفرینی شبکه های اجتماعی مجازی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۵۷ تعداد دانلود : ۷۶۹

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی در توسعه قابلیت های کارآفرینی دانشجویان تحصیلات تکمیلی انجام شد. روش پژوهش از نوع توصیفی پس رویدادی بود. جامعه آماری را دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه های تهران، علامه طباطبائی، شهید بهشتی و محقق اردبیلی در سال تحصیلی1393 1394، تشکیل می داد. روش نمونه گیری تصادفی ساده بود. حجم نمونه با توجه به مدل کرجسی مورگان و با در نظر گرفتن خطای 05/0 = α ، 377 نفر است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه شبکه های اجتماعی مجازی (با پایایی 66/0 = α ) و پرسشنامه قابلیت های کارآفرینی در قالب پنج مؤلفه (با پایایی 88/0= α ) استفاده شد. روایی ابزار با نظر اساتید راهنما تأیید و داده ها با استفاده از نرم افزار آماری Spss.vs.21 و آزمون آنالیز واریانس چندمتغیره تجزیه و تحلیل شد. تأثیر جداگانه کاربست شبکه های مجازی بر قابلیت ریسک پذیری معنا دار است و بر قابلیت کارآفرینی، استقلال طلبی، کنترل درونی، انگیزه پیشرفت و خلاقیت معنا دار نیست. هم چنین تأثیر جنسیت بر مؤلفه ریسک پذیری و کنترل درونی معنا دار و بر سایر مؤلفه ها معنا دار نیست. در نهایت تأثیر تعامل بین کاربست شبکه های مجازی و جنسیت بر کنترل درونی معنا دار و بر سایر مؤلفه ها معنادار نیست. آموزش و نظارت کارشناسانه و مستمر بر فضای این شبکه ها و برنامه ریزی برای آینده می تواند پیشنهادی اساسی برای سیاست گذاران و دست اندرکاران حوزه مجازی باشد.

۲۲۹.

استفاده از شبکه های اجتماعی و شکل گیری فرهنگ جوانی در جوانان تهرانی کاربر فیس بوک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید محمد مهدی زاده محمد اتابک

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال هفدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳۴

کلید واژه ها: زندگی روزمره هویت فرهنگی تجربه زیسته شبکه های اجتماعی منطق فرهنگی جوانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۹۰ تعداد دانلود : ۵۸۸

مقاله پیش رو به مطالعه شکل گیری فرهنگ و هویت فرهنگی جوانان با تمرکز بر تجارب و تعاملات آن ها در شبکه های اجتماعی مجازی و استفاده از این شبکه ها در زندگی روزمره شان می پردازد. این مقاله حاصل کار پژوهشی بر روی کاربران جوان تهرانی عضو شبکه اجتماعی فیس بوک از تاریخ یک خرداد 1394 تا اوایل مهرماه 1394 است. در این مقالهاز روش مردم نگاری مجازی برای کشف تجارب زیسته و تعاملات جوانان در ارتباط با شبکه های اجتماعی، معانی و مفاهیم مرتبط با آن ها و همچنین دلایل و انگیزه های حضور جوانان در این شبکه ها استفاده شده است. نتایج این پژوهش ضمن تشریح تجربه زیسته شبکه های اجتماعی و وضعیت استفاده های جوانان از این شبکه ها نشان می دهد که حضور در شبکه های اجتماعی به مثابه زندگی روزمره امکان و فضایی برای شکل گیری نوع خاصی از هویت فرهنگی جوانی را فراهم می کند. ازاین رو مهم ترین ویژگی های فرهنگ جوانی عبارت اند از؛ واکنشی، فردگرایانه، فراجنسیتی، طبقاتی و مصرف گرا بودن.

۲۳۰.

شبکه اجتماعی فیس بوک و هویت شخصی مدرن دختران و زنان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سیمین افشار سید احمد میرمحمدتبار نرگس پیرحیاتی سمیه اقبالی

منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و سوم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۸۷)

کلید واژه ها: هویت فیس بوک شبکه های اجتماعی مجازی هویت شخصی مدرن

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۳۵ تعداد دانلود : ۱۱۷۱

در عصر حاضر، با ورود چشمگیر زنان و دختران به فضای مجازی شبکه های اجتماعی، این شبکه ها تأثیرات فراوانی بر روی آنها گذاشته اند. یکی از جنبه های مهمی که از شبکه های اجتماعی مجازی تأثیر می پذیرد، هویت شخصی است. به همین دلیل، هدف از مقاله حاضر، مطالعه تأثیر شبکه اجتماعی فیس بوک بر هویت شخصی مدرن دختران و زنان جوان بوده است. پژوهش حاضر به صورت پیمایشی و با استفاده از روش نمونه گیری داوطلبانه و در دسترس و با بهره گیری از پرسشنامه اینترنتی و تکیه بر نظریه های کاشت، استفاده و رضایت مندی و همچنین ساخت یابی گیدنز صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش را دختران و زنان جوان کاربر فیس بوک شهر تهران در سال 1394 تشکیل می دهند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین مدت زمان عضویت در فیس بوک، میزان استفاده از فیس بوک، نوع انگیزه و هدف کاربران در استفاده (هدفمند و غیرهدفمند) از فیس بوک، میزان مشارکت و فعال بودن کاربران فیس بوک و واقعی تلقی کردن محتوای مطالب فیس بوک، با هویت شخصی مدرن رابطه معنادار مثبتی وجود دارد.

۲۳۱.

تأثیر تکنولوژی های اطلاعاتی وارتباطی بر گفتمان امنیتی نظام بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فریبا سادات محسنی سهی علیرضا خسروی فرهاد زیویار

منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۲)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۹۸ تعداد دانلود : ۵۴۹

انقلابی که حول تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطی جدید به وقوع پیوسته، موجب یک تغییر پارادایم تکنولوژی از تکنولوژی صنعتی به تکنولوژی اطلاعاتی گردیده است. در حالی که تکنولوژی های فوق امروز، مهمترین عامل تولید، رقابت پذیری، رشد اقتصادی وحضور در بازارهای جهانی هستند، لیکن با قوت بخشیدن به نیروهای مرکز گریز جهان گرا و بازیگران و فعالان متعدد دیگر، تبدیل به مهمترین ابزارهای به چالش طلبی مرزهای سیاسی قلمرویی، به حاشیه رانی دولت مطلق، همچنین تحلیل بردن حاکمیت ملی و تغییر فرهنگ امنیت ملی به امنیت جهانی شده اند. پژوهش حاضر در صدد است تا با تبیین گفتمان امنیتی حاکم بر دوران جنگ سرد پیرامون دومؤلفه محیط امنیتی و الگوهای رفتاری بازیگران و مفروضات سیاسی غالب و نهادینه شده در این دوران به بررسی گفتمان امنیتی معاصر و تبیین تغییرات و تحولاتی که در اثر تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطی در محیط عملیاتی دولت ها، بپردازد و از این رهگذر ناکارآمدی گزاره ها و مفروضات کلیدی گفتمان سخت افزارگرای جنگ سرد را به تصویر کشیده و پارادایم حاکم بر مطالعات امنیتی کنونی را مورد شناسایی قرار دهد.

۲۳۲.

تأثیر شبکه های اجتماعی لاین و تلگرام بر هویت فرهنگی دانشجویان ارشد و دکترای رشته مدیریت امور فرهنگی واحد علوم و تحقیقات تهران سال های 1392−1394(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: شبنم پرویزی اسدالله اطهری

منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۵

کلید واژه ها: هویت هویت فرهنگی شبکه های اجتماعی مجازی تلگرام لاین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۳۲ تعداد دانلود : ۵۶۷

هدف از پژوهش پیش رو، بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی لاین و تلگرام بر هویت فرهنگی دانشجویان ارشد و دکترای مدیریت امور فرهنگی واحد علوم و تحقیقات تهران سال های 1392−1394 است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی−همبستگی است و جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 460 نفر دانشجوی ارشد و دکترای رشته مدیریت امور فرهنگی واحد علوم و تحقیقات تهران سال های 1392−1394 می باشد، 68 نفر آنان دکترا، 392 نفر هم ارشد هستند، حجم نمونه 210 نفر است که از 210 نفر 31 نفر دکترا و 179 نفر ارشد است و روش نمونه گیری در این پژوهش طبقه ای و به صورت تصادفی بین زن ها و مردها پرسشنامه پخش می شود، جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss و روش های ضریب همبستگی اسپیرمن و تحلیل رگرسیون خطی ساده، استفاده شده است. پرسشنامه شامل 30 پرسش هفت گزینه ای است. نتایجپژوهشحاضر مشخص می کند که بین مدت میزاناستفادهاز شبکه های اجتماعی لاین و تلگرام وهویتفرهنگی کاربرانرابطهمعنادارمعکوسوبینواقعیتلقیکردنمحتوایمطالبشبکه های اجتماعی لاین و تلگراموهویتفرهنگی کاربرانرابطهمعنادارمثبتیوجوددارد.

۲۳۳.

بازنمایی و تحلیل گفتمان انتقادی لاکانی الگوی خانواده داعش در فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ایمان عرفان منش سهیلا صادقی فسایی

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال هفدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳۵

کلید واژه ها: خانواده انقلاب اسلامی ایران تحلیل گفتمان فناوری های ارتباطی داعش

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۱۸ تعداد دانلود : ۷۴۶

جهان اجتماعی عرصه گفتمان های متعددی است که در تثبیت فضای گفتمانی خود، با یکدیگر رقابت می کنند. کفایت تجربی گفتمان به توانایی در الگوسازی از نهادهای اساسی جامعه از جمله خانواده مربوط می شود. پس از انقلاب اسلامی، گفتمان های متخاصم برای مقابله با جریان گفتمانی این انقلاب تلاش کرده اند. این مقاله، پس از جست و جوی اسناد و اخبار معتبر درباره زنان و خانواده در میان شبکه های اجتماعی و پایگاه های خبری بین المللی و داخلی (62 سند بین سال های 2012 تا 2015)، الگوی خانواده از منظر گفتمان داعش را، بر اساس بینش نظری و روشی تحلیل گفتمان انتقادی و تحلیل گفتمان لاکانی، در سه سطح تحلیل توصیفی، تفسیری و تبیینی بازنمایی و تحلیل کرده است. بخشی از قدرت گفتمانی آن الگو متأثر از عرصه ارتباطی و فضای مجازی است. در مجموع، چنین به نظر می رسد که الگوی خانواده داعشی حول مفاهیم مردمحوری، غلبه اصالت جمع و توجه به آموزه های سلفی گرایی و ظاهرگرایی مفصل بندی می شود.

۲۳۴.

شبکه های مجازی بستری برای کارورزی مشاوره: پرورش و تقویت هویت حرفه ای، امکانات و موانع(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آسیه شریعتمدار

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال دوم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۷ 36-60

کلید واژه ها: فضای مجازی کارورزی هویت حرفه ای موانع امکانات

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی

تعداد بازدید : ۶۴۴ تعداد دانلود : ۳۶۲

اغلب دانش آموختگان رشته های یاورانه با فرایند پرورش هویت حرفه ای با مشکل روبه رو می شوند. هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش کارورزی در شبکه های مجازی در تقویت هویت حرفه ای و بررسی کیفی امکانات و موانع این روش است. روش این تحقیق کیفی و از نوع تحلیل مضمون پاسخ های کارورزان در مورد تجارب کارورزی خود در فضای مجازی و روش جمع آوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. جامعه آماری دانشجویان رشته های یاورانه دانشگاه های سراسر کشور و دانش آموختگان این رشته ها بود. نمونه گیری به صورت هدفمند از میان کارورزان فعال و تعداد افراد نمونه 20 نفر بود. طبق یافته های کد گزاری شده، امکانات کارورزی در شبکه مجازی در سه مضمون اصلی امکانات فضای مجازی، امکانات فراهم شده به وسیله مشاور و امکانات ناشی از روند (کنش متقابل فضای مجازی، کارورزان و مشاور) طبقه بندی شد. سرعت اینترت، فقدان نشانه های صوتی و تصویری، کاهش اثر بخشی مشاوره، سختی تایپ کردن، ابهام در گفت و شنود و کاهش درگیری ذهنی به عنوان موانع شناسایی شدند. کارورزی در فضای مجازی، با توجه به محدودیت فعلی امکانات، می تواند به عنوان روش کمکی، حجم بالای اعضای سازمان نظام را که در صف گرفتن پروانه هستند، پاسخگو باشد.

۲۳۵.

شبکه های اجتماعی مجازی و امنیت عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اصحاب حبیب زاده روح الله بخشی

منبع: دانش انتظامی سال هجدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۷۳)

کلید واژه ها: کاربران فضای مجازی شبکه اجتماعی امنیت عمومی شبکه های اجتماعی مذهبی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۴۷۳ تعداد دانلود : ۲۴۲۳

زمینه و هدف: شبکه های اجتماعی مجازی نقش بسیارمهمی در ارایه و اجرای برنامه های سیاسی، امنیتی، مذهبی و بسترسازی افکار عمومی برای تأمین امنیت عمومی ایفا می کنند که از این جهت حائز اهمیت هستند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی در ارتقاء امنیت عمومی شهر قم صورت گرفته است. روش: این پژوهش به صورت توصیفی – تحلیلی از نوع پیمایش انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه کاربرانی است که در شهر قم از شبکه های اجتماعی مذهبی استفاده می کردند. به دلیل بزرگی جامعه، براساس فرمول کوکران تعداد 384 نفر به عنوان حجم نمونه به روش نمونه گیری غیراحتمالی سهمیه ای انتخاب شدند. یافته ها و نتایج: یافته های تحلیلی پژوهش از دیدگاه کاربران بیانگر وجود رابطه معنادار در سطح اطمینان 95 درصد بین متغیرهای مورد مطالعه در ارتقاء امنیت عمومی شهر قم هستند. ارتباطات تعاملی کاربران اعم از ایجاد تعامل و گفتگوی دو سویه، مشارکت های اجتماعی فعالانه برای تبادل نظر و همکاری های دوجانبه با پلیس صورت بگیرد، شاخص تأثیرگذاری در ارتقاء و توسعه امنیت عمومی است. همچنین، کاربران با اشتراک علاقه مندی ها و خواسته های مرتبط با امنیت عمومی و با انتقاد و ارزیابی از نحوه فعالیت پلیس و اعلام نظرات (سازنده و آزاد) به واسطه ناشناس بودن تعامل کنندگان در شبکه های اجتماعی مذهبی می توانند در ارتقاء امنیت عمومی نقش آفرینی کنند، کاربران معتقدند که گرایش های مذهبی متغیر تأثیرگذار دیگری در ارتقاء امنیت عمومی است و تعامل کنندگان با شیوه های عمل خود در شبکه های مزبور اعم از نحوه جذب و جمع آوری اطلاعات، نظارت بر نوع محتوای تولید شده و دسته بندی اطلاعات برای ارائه به پلیس می توانند در ارتقاء امنیت عمومی مشارکت کنند. در شبکه های اجتماعی مذهبی نوعی هم پیوندی اجتماعی در بین کاربران ایجاد شده به طوری که کاربران با راه اندازی اجتماعات برخط در شبکه های مذهبی در تعامل و همسو با فعالیت های پلیس و با توجه به ویژگی بسیج کنندگی و هم افزایی شبکه های اجتماعی، احساس وابستگی و تعامل درون گروهی خود را با پلیس در شبکه های اجتماعی مذهبی افزایش داده و این رویکرد می تواند در ارتقاء امنیت عمومی مؤثر و مفید باشد، از سوی دیگر مطرح شدن مسائل مدنی افراد جامعه در شبکه های اجتماعی مجازی اعم از موضوعات فرهنگی، مصالح و مطالبات عمومی، حقوق شهروندان مرتبط با امنیت و مسایل اجتماعی قبل از بحران زا و امنیتی شدن آنها در شبکه های اجتماعی مجازی متغیر تأثیرگذار دیگری در ارتقاء امنیت عمومی است.

۲۳۶.

نقش احساس تنهایی و انسجام خانوادگی در گرایش نوجوانان به استفاده آسیب زا از تلفن همراه (مطالعه موردی: دانش آموزان دبیرستانی شهرستان محمودآباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد نریمانی محمدجواد رنجبر

منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و سوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۸۶)

کلید واژه ها: نوجوان احساس تنهایی تلفن همراه انسجام خانواده

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۸۷ تعداد دانلود : ۵۹۵

امروزه استفاده آسیب زا از تلفن همراه از مشکلات رفتاری شایع در نوجوانان به حساب می آید و متغیرهای درونی و بیرونی بسیاری ازجمله احساس تنهایی و انسجام خانواده می تواند بر روی آن تأثیرگذار باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش انسجام خانواده و احساس تنهایی در پیش بینی استفاده آسیب زا از تلفن همراه در دانش آموزان دبیرستانی است. برای این منظور 170 نفر از دانش آموزان مشغول به تحصیل در دبیرستان های دولتی شهرستان محمودآباد در سال تحصیلی 94-1393 به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به فرم کوتاه آزمون احساس تنهایی دانشگاه کالیفرنیا، مقیاس استفاده آسیب زا از تلفن همراه و مقیاس انسجام خانواده فیشر پاسخ دادند. نتایج نشان داد که در گام نهایی تحلیل، انسجام خانواده، به طور منفی و احساس تنهایی، به طور مثبت پیش بینی کننده استفاده آسیب زا از تلفن همراه بودند. این یافته ها از اهمیت متغیرهای انسجام خانوادگی و احساس تنهایی در روی آوردن نوجوانان به استفاده آسیب زا از تلفن همراه حمایت می کنند. به نظر می رسد که برنامه های آموزشی مرتبط با افزایش انسجام خانواده و رشد مهارت های اجتماعی نوجوانان در کاهش استفاده آسیب زا از تلفن همراه مثمرثمر باشد.تلفن همراه، احساس تنهایی، انسجام خانواده، نوجوان

۲۳۷.

هوموفیلی در شبکه های اجتماعی مجازی (مطالعه موردی شبکه اجتماعی مجازی دانشگاه تحصیلات تکمیلی زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مصطفی صالحی حمید عبداللهیان علیرضا اسحاق پور

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال دوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۶ 93-120

کلید واژه ها: هوموفیلی شبکه های اجتماعی مجازی اندازه گیری ویژگی های هوموفیلی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی شبکه های اجتماعی موبایل محور

تعداد بازدید : ۵۵۵ تعداد دانلود : ۴۶۶

در این پژوهش درصدد هستیم تا وزن ویژگی های مختلف هوموفیلی ازجمله: جنسیت، مقطع تحصیلی، رشته تحصیلی، سال ورود به دانشگاه، شهرستان محل سکونت و وضعیت تأهل را برای کاربران ایرانی در یک شبکه اجتماعی مجازی نمونه (دانشجویان تحصیلات تکمیلی زنجان)، به دست آوریم. تا آنجا که می دانیم، این مقاله اولین کار پژوهشی است که الگوی رفتاری کاربران ایرانی در شبکه های اجتماعی مجازی، را مورد مطالعه قرار می دهد. ساختار مقاله نیز مبتنی بر بیان مسئله و بعد ارائه طرح نظری برای تبیین نظری آن که مبتنی بر استفاده از نظریه هوموفیلی برای شناسایی روابط هوموفیلی در بین دانشجویان دانشگاه زنجان به عنوان نمونه موردی است. سپس در بخش روش شناسی به ارائه ابزار اندازه گیری هوموفیلی می پردازیم و در نهایت نیز تحلیل ها را ارائه کرده و نتیجه گیری می کنیم تا دستاورد علمی مقاله روشن شود.

۲۳۸.

بازنمایی زن در جوک های جنسیتی؛ تحلیل گفتمان انتقادی جوک های جنسیتی در مورد زنان در شبکه های موبایلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدمهدی فرقانی سید عیسی عبدی

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال هفدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۳۳

کلید واژه ها: جنسیت بازنمایی تحلیل گفتمان جوک های جنسیتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۹۳۶ تعداد دانلود : ۸۹۸

مقاله پیش رو با هدف بررسی چگونگی بازنمایی زنان در جوک هایی که در مورد آنها ساخته شده اند، انجام شده است. این مقاله به دنبال پاسخ به این سؤال است که جوک های جنسیتی برآمده از چه گفتمانی بوده و نحوه بازنمایی زنان در آنها تا چه اندازه نتیجه چنین گفتمانی است. به دلیل برخورداری موضوع از وجوه کیفی بالا، از روش تحلیل گفتمان استفاده شده است. به این منظور با استفاده از الگوی سه بعدی نورمن فرکلاف، تعداد بیست مورد از میان بیش از یک صد مورد جوک جنسیتی انتخاب و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که جوک های جنسیتی، بازنمایی منفی و فرودست از زنان و دختران در مقابل مردان و حتی پسران داشته اند. در این جوک ها بازنمایی دختران متفاوت از زنان صورت گرفته است. بازنمایی زنان تحت تأثیر باورهای کلیشه ای، سنتی، مردسالارانه و تاحدودی کلیشه های رسانه ای صورت گرفته است؛ اما بازنمایی دختران به صورت عمده تحت تأثیر کلیشه های رسانه ای بوده است. همچنین نتایج نشان داد که جوک های جنسیتی از درون گفتمان مردسالاری برآمده و در نهایت به تأیید و تقویت این گفتمان منجر می شود.

۲۳۹.

تقابل های اخلاقی در تعاملات کاربران ایرانی رسانه های اجتماعی (مطالعه شش رویداد در یوتیوب، فیس بوک و اینستاگرام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علیرضا دهقان محمدمهدی مولایی

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال هفدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳۴

کلید واژه ها: یوتیوب فیس بوک اخلاق رسانه اخلاق در رسانه های اجتماعی اینستاگرام

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۵۸ تعداد دانلود : ۱۰۶۲

در این مقاله شش رویداد در رسانه های اجتماعی که از جنبه های اخلاقی محل بحث کاربران ایرانی قرار گرفته اند مطالعه شده است. این شش رویداد در فاصله سال های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۴ در فیس بوک، اینستاگرام و یوتیوب آغاز شده اند، اما دامنه مباحث مربوط به آنها در سایر رسانه ها و وب سایت های فضای مجازی گسترش پیدا کرده است. مطالعه به شیوه کیفی با رویکرد اکتشافی انجام شده و کامنت های کاربران حول این شش رویداد مبنای تحلیل بوده است. از میان هزاران کامنت کاربران فضای مجازی درباره هر رویداد، در مجموع ۳۹۶ کامنت برای تحلیل انتخاب شدند. این تعاملات در قالب مدل کیفی برآمده از دل داده ها با عنوان «هرم کنش گری کاربران در تقابل های اخلاقی رسانه های اجتماعی» ارائه شده است.

۲۴۰.

راهکارهای افزایش سهم تلویزیون در سبد مصرف رسانه ای مخاطبان با استفاده از ظرفیت های پهن باند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالعلی علی عسکری سیاوش صلواتیان محمدحسین اقبال دوست

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال دوم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۸ 41-79

کلید واژه ها: پهن باند پخش فراگیر رسانه های نوین مصرف رسانه ای تلویزیون

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۲۸ تعداد دانلود : ۳۹۴

جایگاه تلویزیون که تا پیش از این بیشترین سهم را در سبد مصرف رسانه ای مخاطبان داشت، حالا با تحولات سریع حوزه رسانه های نوین به جد در معرض تهدید است. هدف اصلی مقاله حاضر شناسایی راهکارهایی برای استفاده از ظرفیت های پهن باند در ارتقای جایگاه تلویزیون در سبد مصرف رسانه ای مخاطبان است. برای شناسایی این راهکارها با استفاده از روش دلفی کلاسیک به خبرگان حوزه علوم ارتباطات و متخصصانی که در زمینه رسانه های بر بستر پهن باند خبرگی نظری و یا تجربی داشتند، رجوع شد. 21 نفر از ایشان با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در این پژوهش دلفی در سه دور اجرا شد که در مرحله اول از طریق روش مصاحبه عمیق و در مراحل بعدی به کمک پرسشنامه محقق ساخته اطلاعات مورد نیاز گردآوری شد. نهایتاً اعضای پنل دلفی درباره 21 راهکار که در 5 بخش «محتوایی»، «مدیریتی»، «تکنیکی»، «خط مشی گذاری» و «تجاری- اقتصادی» طبقه بندی شده بودند، به اجماع نظر رسیدند. از مهم ترین راهکارهای محتوایی شناسایی شده می توان به «تولید محتوای مختص فضای مجازی» و «تغییر در مدل خبررسانی»؛ از مهم ترین راهکارهای مدیریتی به «مخاطب شناسی بستر پهن باند» و «ارتقای سطح سواد رسانه ای کاربران»؛ از مهم ترین راهکارهای تکنیکی به «تحول در حوزه آرشیو» و «استفاده از ظرفیت بازخوردگیری برای واکاوی ویژگی های کاربران»؛ از مهم ترین راهکارهای خط مشی گذاری به «تنظیم مقررات روشن» و «تعامل بازیگران حوزه پخش فراگیر صوت و تصویر در فضای مجازی» و از مهم ترین راهکارهای تجاری- اقتصادی به «خلق ارزش افزوده برای فروش محصولات بیشتر» و «ایجاد بستر مناسب برای فروش محصولات» اشاره کرد.

درخت حوزه‌های تخصصی