درخت حوزه‌های تخصصی

اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
اخلاق اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۷۶۱ تا ۱٬۷۸۰ مورد از کل ۸٬۶۶۷ مورد.
۱۷۶۱.

جذب و حفظ استعدادها در مؤسسات آموزش عالی با رویکرد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و پنجم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۷ 123 - 143

کلید واژه ها: جذب استعداد حفظ استعداد آموزش عالی رویکرد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۶۰
این تحقیق با هدف بررسی اهمیت توجه به جذب و حفظ استعدادها در مراکز آموزش عالی و بررسی موضوع از دیدگاه دین مبین اسلام صورت پذیرفته است. روش پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، و به لحاظ روش گردآوری داده ها، آمیخته اکتشافی (در دو مرحله، ابتدا کیفی و سپس کمی) است. به منظور گردآوری داده ها از روش کتابخانه ای، مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه استفاده شد. در بخش کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته هدفمند، داده ها گردآوری گردید. در ادامه به منظور مشخص شدن اعتبار داده ها و حصول توافق بر سر عوامل شناسایی شده از مصاحبه ها و ادبیات پژوهش، الگوی مفهومی ارائه شده است. سپس داده ها به صورت پرسشنامه محقق ساخته در اختیار 40 نفر از خبرگان رشته مدیریت با گرایشهای مختلف در دانشگاه های آزاد اسلامی استان آذربایجان شرقی قرار داده شد. برای بررسی تأثیرگذاری عوامل، آزمون تی تک نمونه ای مورد استفاده قرار گرفته است. طبق نتایج تمام عوامل ذکر شده از دیدگاه خبرگان مدیریت در دانشگاه های آزاد اسلامی منطقه آذربایجان شرقی دارای اهمیت، و لازم است که مورد توجه قرار گیرد. هم چنین با توجه به ادبیات پژوهش از دیدگاه دین مبین اسلام، عوامل مدیریت استعداد از دیدگاه متخصصان با دیدگاه دین مبین اسلام کاملا همسو است.
۱۷۶۲.

ضرورت تحول در عیوب موجب فسخ نکاح به دلیل ملزومات حقوقی و اخلاقی خانواده و پدیده های جدید عصری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ویژه نامه

کلید واژه ها: فسخ نکاح عیب حصر تمثیل بیماری های جدید بیماری های لاعلاج عیوب منصوص

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰۱ تعداد دانلود : ۵۵۹
فسخ عقد به دلیل وجود عیوب موجب فسخ در یکی از زوجین و طلاق از اسباب انحلال عقد نکاح به حساب می آیند با این تفاوت که مطابق قانون مدنی ایران حق طلاق اختصاص به مرد دارد ولی هر یک از زوجین میتوانند به استناد وجود عیب از حق فسخ نکاح استفاده کنند. قانون مدنی نیز به پیروی از نظر مشهور در فقه شیعه در مواد 1122 تا 1132 به ذکر پاره ای از عیوب پرداخته و وجود هر یک از آنها را در یکی از زوجین سبب حق فسخ طرف مقابل دانسته است. که برخی از عیوب مانند؛ جنون میان زن و مرد مشترک است و برخی دیگر از عیوب نیز به عنوان عیوب اختصاصی معرفی شده است، عنن، خصاء و جب از عیوب مختص مردان به شمار می آید و جذام و برص، زمین گیری، نابینایی از هر دو چشم، قرن و افضاء هم از عیوب مختص زنان طبق مواد 1121 و 1123 ق. م تلقی می شود. از آنجا که یکی از اسبابی که موجب حق فسخ عقد نکاح می شود وجود برخی از عیوب در زوجین است و چنانچه اکثریت فقها و مذاهب اسلامی به آن معتقدند و نصوص قانون مدنی نیز بر آن دلالت دارند هر یک از زن و شوهر می توانند از این حق برخوردار باشند و هرگز نمی توان مرد یا زن را از این حق محروم ساخت زیرا هدف از اعطای این حق به زوجین، دادن فرصت به آنها برای دفع ضرر از خودشان است که طرفین در این دفع با هم برابر هستند هر چند فقها و نصوص قانون مدنی دایره این بیماری ها را تنگ کرده و این عیوب را به چند عیب خاص محصور کرده اند لذا با مطالعه عمیق و جامع نگر در وضعیت موجود جامعه و بروز انواع بیماری ها و نواقص حادث شده ناشی از آنها و در عین حال توسعه علوم پزشکی و امکان مداوای یک سری از بیماری ها که قبلاً امکان بهبودی آنها وجود نداشت و در عین حال از موارد مصرحه در فسخ نکاح برای زوج یا زوجه تلقی می شود و طرح سؤالاتی از سوی صاحب نظران و اندیشمندان فقهی و حقوقی ضرورت بررسی و طرح نظریه های جدید را لازم می نماید در اینکه آیا برای زوجین در غیر از عیوب منصوصه حق فسخ وجود دارد یا خیر.
۱۷۶۳.

بررسی جایگاه و نقش تربیتی شورا از صدر اسلام تا پایان دوره اموی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ویژه نامه

کلید واژه ها: امر مردمی اخلاق تربیت شورا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۷ تعداد دانلود : ۴۴۱
شورا در اسلام سابقه ای دیرین دارد.، مشورت منطبق با قرآن و سیره پیامبر(ص)در شکوفایی تربیتی و اخلاقی مسلمانان نقش مهمی داشته، نوع نگرش به شورا و کارکرد آن اسباب رشد و بالندگی جامعه و در برهه هایی موجب اختلاف و انحراف بوده است، قرآن بر شورا امر کرده و با شرایطی آن را یک اصل بر می شمارد. این مقاله افزون بر بیان جایگاه شورا و اصول حاکم بر مشورت، به توصیف نقش تربیتی و اجتماعی آن بر اساس عملکرد شورایی پیامبر (ص) و ائمه می پردازد و با تکیه بر اسناد و روایت ها به تحولات شورا در دوره خلفا پرداخته تا آثار این تحول و انحراف از اصول ترسیم شده اسلام، در اقدامات اخلاقی و تربیتی حاکمان اموی را آشکار سازد
۱۷۶۴.

آثار وبرکات«اذن»بودن، براساس آیه 61 سوره توبه(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق دوره جدید سال هفتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۵ (پیاپی ۴۷) 57 - 77

کلید واژه ها: أُذن شنیدن فعال شنیدن منفعل عذر پذیری اخلاق فضائل اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۸ تعداد دانلود : ۳۶۲
یکى از مبانى اخلاقى، شناخت فضایل و رذایل است. انسان قبل از هر چیز لازم است صفاتى را که باید به آنها متصف شود بشناسد. در قرآن کریم به برخی از صفات پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم)اشاره شده است. از آنجا که خداوند ایشان را الگوی شایسته برای جامعه بشریت معرفی فرموده در همین راستا لازم است، آیات مربوط به معرفی رسول خاتم مورد بررسی دقیق وهمه جانبه قرار بگیرد.منافقان برای ترور شخصیتی رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم)ودر نتیجه سست وبی پایه نشان دادن وحی،پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم)را «أُذُنٌ» یعنی کسی که سر تا پا گوش است،می نامیدند.تا ایشان را ساده لوح ودهان بین معرفی کنند. خداوند متعال می فرماید، سر تاپا گوش بودن نه تنها باعث تحقیر ایشان نیست بلکه یک فضیلت اخلاقی است که خیر جامعه بشریت را در بردارد.در بررسی این آیه شریفه بدین امر دست می یابیم که ایشان با شنونده فعال بودن برای سخنان افراد وحتی مخالفینشان باعث جذب آنهاومانع ایجاد تنش درجامعه می شدند و بدین صورت در هدایت ایشان موفق تر بوده اند.همچنین با پذیرش عذرخواهی خطاکاران زمینه را برای توبه وحفظ کرامت انسانی آنان فراهم کرده اند ولی در مقام عمل با ذکاوت ودور اندیشی تنها به سخنانی جامه عمل می پوشاندند که به صلاح فرد و در نتیجه جامعه مسلمین بوده است.
۱۷۶۵.

تعلیم و تربیت اخلاقی از دیدگاه ابن سینا و هربارت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و پنجم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۷ 5 - 28

کلید واژه ها: ابن سینا تربیت اخلاقی هربارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۸ تعداد دانلود : ۷۷۶
هدف پژوهش، مقایسه تطبیقی هدف، محتوا و روش تربیت اخلاقی در فرایند تعلیم و تربیت از دیدگاه ابن سینا و هربارت است. پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤالات بوده است: تفاوتها و شباهتهای اهداف تربیت اخلاقی از دید ابن سینا و هربارت کدام است؟ تفاوتها و شباهتهای محتوای تربیت اخلاقی از دید ابن سینا و هربارت کدام است؟ تفاوتها و شباهتهای روشهای تربیت اخلاقی ابن سینا و هربارت کدام است؟ برای رسیدن به پاسخ پرسشها و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش توصیفی (تحلیلی، اسنادی) استفاده شده است. یافته ها نشان داد که هر دو اندیشمند بر هدف اخلاقی آموزش و پرورش تاکید می کنند. در عین حال می توان گفت هربارت، تربیت اخلاقی مبتنی بر علم روانشناسی و ابن سینا به اخلاق با رویکردی اسلامی معتقد است. در محتوای تربیتی ابن سینا تأکید بر آموزه های دینی با مضمونهای اخلاقی است و هربارت بر محتوای مبتنی بر علائق فراگیران تأکید دارد. در روشهای تربیتی ابن سینا تأکید بر روشهای تلقین، بحث و گفتگو است و هربارت بر روش خاص علمی مبتنی بر اصول روانشناختی تأکید دارد.
۱۷۶۶.

ارائه الگوی تربیت جنسی با تکیه بر دیدگاه های اندیشمندان مسلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۵

کلید واژه ها: روش اهداف تربیت جنسی محتوا اندیشمندان مسلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۹ تعداد دانلود : ۱۸۴۸
تربیت جنسی شاخه ای از تربیت است که به مباحثی نظیر کنترل و جهت دهی به میل جنسی، روابط سالم دختر و پسر، آمادگی برای ازدواج و آشنایی با حقوق و تکالیف خانوادگی می پردازد. هدف اصلی این مقاله، مقایسه دیدگاه های تنی چند از اندیشمندان مسلمان پیرامون تربیت جنسی و ارائه الگویی بر مبنای دیدگاه های آنان است. پارادایم پژوهش، کیفی و طرح تحقیق، غیر پیدایشی است. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، هشت نفر از اندیشمندان مسلمان مورد مطالعه قرار گرفتند. روش گردآوری داده ها اسنادی است؛ بدین معنا که ضمن مراجعه به متون و نوشته های منسوب به این صاحب نظران یاد شده، داده های مورد نظر استخراج و با استفاده از روش تحلیل محتوای رابطه ای، تجزیه و تحلیل شدند. سرانجام با استفاده از روش مقایسه مستمر داده ها، مقوله های تربیت جنسی از دیدگاه اندیشمندان مسلمان در سه بخش اهداف، روش و محتوا، استنتاج شد و با مقایسه و تقابل آنها الگویی ارائه شد. هرچند اندیشمندان مسلمان دوره کودکی و نوجوانی را مدنظر داشته اند؛ اما تأکید اصلی ایشان آماده سازی جوانان برای ازدواج و تشکیل خانواده می باشد. نتایج نشان می دهد که مباحث مربوط به اهداف و روش های تربیت جنسی از دیدگاه اندیشمندان مسلمان، تطابق مناسبی با فضای فرهنگی عصر حاضر دارد؛ اما برخی از جنبه های محتوای تربیت جنسی مورد نظر آنها نیاز به تجدید نظر دارد.
۱۷۶۷.

بررسی تأثیر تندرستی معنوی بر خودکارآمدی، شادکامی و امید به زندگی بانوان فوتسالیست شاغل در لیگ برتر فوتسال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ویژه نامه

کلید واژه ها: سلامت معنوی شادکامی خودکارآمدی امید به زندگی بانوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۹ تعداد دانلود : ۴۶۱
تندرستی معنوی هسته مرکزی سلامتی در انسان بوده و تاثیر آن ابعاد مختلف زندگی همواره مورد بررسی قرار گرفته است لذا تحقیق حاضر در پی بررسی تاثیر تندرستی معنوی بر خودکارآمدی، شادکامی و امید به زندگی زنان ورزشکار حاضر درلیگ برتر فوتسال می باشد. این پژوهش با روش پیمایشی مقطعی و با استفاده از پرسشنامه های تندرستی معنوی ،خودکارآمدی ،امید به زندگی و شادکامی انجام گردید. نمونه آماری شامل 91 نفر می باشد. برای تجزیه وتحلیل دادها از روش های آماری میانگین ، انحراف معیار ، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان می دهد که بین تندرستی معنوی با خودکارآمدی، شادکامی و امید به زندگی بانوان فوتسالیست ارتباط معنادار وجود دارد (P≤0/01). به نظر می رسد تندرستی معنوی با خودکارآمدی بانوان ورزشکار رابطه مستقیم داشته و همچنین سبب شادکامی و افزایش امید به زندگی آنان می گردد
۱۷۶۸.

جایگاه تربیت در اندیشه فارابی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ویژه نامه

کلید واژه ها: تربیت فارابی مولفه های تربیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۱ تعداد دانلود : ۴۳۱
فارابی، پایه گذار فلسفه اسلامی است و بررسی جایگاه تربیتی او می تواند نقش تعیین کننده ای در تبیین اهداف تعلیم و تربیت اسلامی داشته باشد . بر این اساس، در پژوهش حاضر، ابتدا انسان کامل از دیدگاه فارابی و فلسفه ی تربیتی، چیستی تربیت، امکان و ضرورت آن، از دیدگاه وی را به صورت مختصر معرفی کرده و در ادامه به تعلیم و تربیت، اهداف تربیتی و مؤلفه های اصلی نظام تربیتی فارابی اشاره شده است. یافته ها نشان داد که اهداف تعلیم و تربیت در نظر فارابی ، متأثر از اندیشه فلسفی او در دو بعد فردی و اجتماعی است که نمی توان آن ها را از یکدیگر تفکیک کرد. بر این اساس ، هدف غایی تعلیم و تربیت فارابی ، رسیدن انسان به «سعادت»است که مولفه های تربیتی دیگر نیز در رسیدن به این مهم تاثیرگذارند
۱۷۶۹.

بازنمای جامعه تربیت پذیر و شیوه های ارتقای آن(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق دوره جدید سال هفتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۷ (پیاپی ۴۹) 117 - 141

کلید واژه ها: تربیت جامعه دینی کارشناسان علوم تربیتی مصاحبه روش پژوهش کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۷ تعداد دانلود : ۲۵۷
جامعه تربیت پذیر، ازجمله جامعه دینی، برای بقای خود نیازمند است هنجارهای اخلاقی و دینی را به نسل جدید منتقل کند. هدف پژوهش حاضر، واکاوی جامعه تربیت پذیر دینی و شیوه های ارتقای آن است. بنا بر ماهیت موضوع پژوهش، از روش کیفی استفاده شد. شرکت کنندگان در این پژوهش تمام کارشناسان علوم تربیتی و دینی شهر یزد بودند که با روش نمونه گیری هدفمند و رسیدن به اشباع نظری، با نُه نفر از آن ها مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته شد. داده ها با روش کدگذاری باز و محوری، تحلیل و یافته ها از طریق سه معیار قابل قبول، قابل اطمینان و تأییدپذیر، اعتباردهی شدند. یافته ها نشان داد فرآیند جامعه پذیری دینی، از طریق انتقال صحیح آموزه های دینی، انتخاب درونی و نهادینه شدن سجایای اخلاقی و دینی در جامعه اتفاق می افتد. دراین میان، نهادهای خانواده، مدرسه، گروه همسالان، رسانه ها، حکومت و نهاد روحانیت در ارتقای جامعه تربیت پذیر دینی، نقش بسیار مؤثری دارند. ازسوی دیگر، عواملی نظیر سستی بنیان دینی خانواده، ناکارآمدی آموزش های مدرسه، تأثیرات گروه همسالان، تهاجم فرهنگی و ضعف عدالت در جامعه به تربیت گریزی دینی منجر  می شود. یافته ها نشان داد تقویت بنیان دینی و اخلاقی خانواده، اثربخش ترشدن آموزش های مدرسه، الگوسازی از طریق رسانه ها و توسعه عدالت اجتماعی می توانند به منزله شیوه های ارتقای جامعه تربیت پذیر دینی مؤثر باشند.
۱۷۷۰.

اصول ارتباط اجتماعی با زنان بر اساس سیره فعلی پیامبر (ص)(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق دوره جدید سال هفتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۶ (پیاپی ۴۸) 11 - 29

کلید واژه ها: زن بعد انسانی زن بعد اجتماعی زن سیره عملی پیامبر اکرم(ص) در ارتباط با زنان تفاوتهای زن و مرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۸ تعداد دانلود : ۴۱۰
انسان موجودی اجتماعی است. بر همین اساس، بسیاری از اهداف جامعهٔ اسلامی در بستر جامعه و بر پایهٔ تعامل و ارتباط شایستهٔ انسان ها محقق می شود. افراط و تفریط همواره معضلی در برقراری روابط اجتماعی بوده است. این مقاله می کوشد با توجه به سیرهٔ عملی پیامبردر روابط با زنان، به یک الگو دست یابد. روش تحقیق در این مقاله، مطالعات تاریخی است و شواهد از کتب تاریخی جمع آوری شده است. بررسی شواهد تاریخی نشان داد رفتار پیامبربیانگر کوشش ایشان برای اصلاح تفکر  جامعه دربارهٔ زنان و برگرداندن منزلت واقعی آنهاست. در روابط اجتماعی با زنان، توجه به انسانیت زن مهم است. رعایت کرامت، استقلال، عدالت و معرفت در رفتار پیامبربا زنان مشهود بود. همچنین، در حوزهٔ تفاوت های زن و مرد، ارتباط پیامبربا زنان از یک سو عاطفی و منطبق با احساسات آنان و از سوی دیگر، بر پایهٔ عفت استوار بود. پیامبر اکرمبه منزلهٔ انسان کامل، در روابط با زنان به هر دو بُعد انسانی و احساسی آنها توجه می کرد و در حوزهٔ رفتار با زنان  بهترین تعامل را داشت.  
۱۷۷۱.

جایگاه و نقش تزکیه در گفتمان های تربیتی (گفتمان سعادت، گفتمان سلامت، گفتمان ریاضت و گفتمان قرآنی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال دوم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۴) ۴۱-۶۶

کلید واژه ها: تزکیه گفتمان تربیتی گفتمان ریاضت گفتمان سعادت گفتمان سلامت گفتمان تربیتی قرآن آموزش و پرورش رسمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۶ تعداد دانلود : ۳۵۴
هدف از انجام این پژوهش بررسی جایگاه و نقش تزکیه در سه گفتمان تربیتی سعادت، ریاضت و سلامت و مقایسه آن با گفتمان تربیتی قرآنی است. روش پژوهش کیفی از نوع تحلیلی- استنباطی و تحلیل تطبیقی است. جامعه تحلیلی کلیه کتاب ها، اسناد و پایگاه های تربیتی مرتبط با موضوع تزکیه و گفتمان سازی بوده که به طور هدفمند از این جامعه بخش هایی که مولفه های پژوهشی را پوشش می داده است فیش برداری و به طور عمیق مورد مطالعه قرار گرفته است. همزمان با جمع آوری داده ها، اطلاعات جمع آوری شده به طور مستمر و پیوسته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل حاکی از این است که در هر سه گفتمان، تزکیه از جایگاهی رفیع برخوردار است. در گفتمان سعادت فرایند تربیت دو بخشی است: بخشی از آن تزکیه و بخش دیگر آن تعلیم است. جایگاه و نقش تزکیه در فرایند تربیت هم ارز تعلیم است. در گفتمان سلامت، تزکیه همه فرایند تربیت است و نقش و جایگاه آن بی بدیل و بی نظیر است. در گفتمان ریاضت، تعلیم در فرایند تربیت جایگاهی ندارد. زیرا این دیدگاه معتقد است تزکیه معرفت آفرین است و نیازی به تعلیم نیست. در این گفتمان (ریاضت) فرایند تربیت دو بخشی است: بخشی از آن تزکیه و بخش دیگر تحلیه است. تزکیه هم شرط لازم برای تحقق تحلیه است و هم شرط لازم برای تحقق هدف تربیت. در گفتمان تربیتی قرآن، فرایند تربیت دو بخش دارد: تعلیم و تزکیه. گفتمان تربیتی قرآن با گفتمان ریاضت و گفتمان سلامت مخالف و به گفتمان سعادت بسیار نزدیک است. و نهایتاً این که در آموزش و پرورش رسمی تزکیه باید جایگاهی هم ارز آموزش داشته باشد و متناسب با آن برنامه های لازم تدارک دیده شود.
۱۷۷۲.

تحلیل اخلاقی مسئله افشای سرّ در فرآیند مشاوره (با رویکرد اسلامی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال دهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۶

کلید واژه ها: رازداری روان شناسی مشاوره افشای اسرار اخلاق کاربردی اخلاق مشاوره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۳۶۰
رازداری یکی از مسائل اخلاقی بسیار مهم به ویژه در فرایند روان شناسی و مشاوره است. به همین علت در نظام نامه اخلاقی سازمان روان شناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران مورد تاکید قرار گرفته است. مسئله افشای اسرار یکی از چالش های مهمی است که روان شناسان و مشاوران با آن مواجه هستند. در این مقاله که با روش توصیفی تحلیلی تنظیم گردیده مسئله رازداری و موارد نقض آن از منظر آموزه ها و تعالیم اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس، افشای اسرار جایز نیست مگر در مواقع بسیار ضروری که جان و عرض مراجع یا شخص دیگری در خطر باشد در این صورت به جهت مصلحت عقلی و از باب قاعده الاهم فالاهم و دفع افسد به فاسد آن هم در حد ضرورت جایز دانسته شده است. برخی مصادیق دیگر در انی حوزه مسئله مقاله پیش روست.
۱۷۷۳.

نقش معرفت نفس در مدیریت گرایش های نفسانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 61-78

کلید واژه ها: معرفت نفس گرایش های اصلی نفس تربیت اخلاقی مصباح یزدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۶ تعداد دانلود : ۴۴۱
مدیریت و هدایت نفس در عرصه داشته ها و یافته ها، مبتنی بر شناخت خویش است که این خودشناسی، به نوبه خود پیش نیاز تکامل آدمی است. این مدیریت از رسالت های تربیت اخلاقی است. چیستی ابعاد نفس، گرایش های اصلی نفس و ترابط آنها با یکدیگر، رابطه معرفت نفس و تربیت اخلاقی، نقش معرفت نفس در شکوفایی و تثبیت تمایلات اخلاقی و پیوند میان اخلاق و روان شناسی به مفهوم اسلامی، پرسش هایی اند که در این پژوهش بررسی شده اند. معرفت، اگرچه شرط لازم برای شکوفایی، تصعید و نیرومندی گرایش های انسان است، در صورت همراه شدن با اراده است که می تواند ایفای نقش کند. برجسته سازی این پیوند، به مربیان این اطمینان را می دهد که اقدامات تربیتی خود را بر مبانی محکم برهانی و انسان شناختی فلسفی استوار کنند تا در عرضه راهکار ها و راهبردها، تزلزل و رفت و برگشت نظری و علمی یا عملی نداشته باشند. برای دستیابی به پاسخ، از روش توصیفی تحلیلی و شیوه استنادی استفاده شده است.
۱۷۷۴.

بررسى محتواى کتاب هدیه هاى آسمان پایه پنجم ابتدایى (تألیف 94 95)از منظر پاسخ گویى به سؤالات دینى کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و ششم مرداد ۱۳۹۶ شماره ۲۳۶

کلید واژه ها: تحلیل محتوا تربیت دینى سؤالات دینى کتاب درسى هدیه هاى آسمان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت نظری تعلیم و تربیت و کودک، نوجوان و جوان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی
تعداد بازدید : ۱۶۵۶ تعداد دانلود : ۶۴۵
این پژوهش با روش تحلیل محتوا و با هدف بررسى محتواى کتاب هدیه هاى آسمان پایه پنجم ابتدایى از منظر پرداختن به سؤالات دینى کودکان تدوین یافته است. جامعه و نمونه آمارى این پژوهش کتاب هدیه هاى آسمان پایه پنجم ابتدایى بوده است. ابزار پژوهش فهرست واره محقق ساخته شامل 4 مقوله اصلى خداشناسى، نبوت، امامت و معاد بود. نتایج تحقیق نشان داد برخلاف تصور برآمده از پژوهش هاى روان شناسان تحولى نگر، مبنى بر به تأخیر انداختن آموزش مفاهیم دینى کودکان تا زمان دستیابى آنها به تفکر انتزاعى، به دلیل خاص و فراهم بودن زمینه آشنایى با مفاهیم دینى در محیط زندگى کودکان، اقدام مؤثرى براى آموزش مفاهیم دینى، که بخشى از آن در راستاى پاسخ گویى به سؤالات دینى کودکان محقق مى گردد، امرى ضرورى است. یافته هاى مربوط به تحلیل محتواى کتاب درسى حاکى از آن بود که 57.4 درصد از کل محتواى کتاب (متن و تصویر) در زمینه خداشناسى، 35.11 درصد در زمینه نبوت، 72.11 درصد در زمینه امامت و 03.4 درصد در زمینه معاد به مقوله پاسخ گویى به سؤالات دینى کودکان پرداخته و در مجموع 88.31 درصد متن و 92.32 درصد تصاویر کتاب به محورهاى مذکور اختصاص یافته است. در راستاى نتایج به دست آمده ضرورت بازنگرى در محتواى کتاب مورد مطالعه به منظور هماهنگى بیشتر با اهداف برنامه درسى ملى در زمینه پاسخ گویى به سؤالات دینى کودکان و متناسب سازى با نیازها و توانمندى ها و کنجکاوى هاى مخاطبان پیشنهاد شد.
۱۷۷۵.

سلام در آموزه های اسلامی و پیامدهای تربیتی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۹ 85-104

کلید واژه ها: سلام ریشه یابی قرآنی پیامدهای تربیتی ابعاد فردی و اجتماعی آموزه های اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۹ تعداد دانلود : ۳۰۸
هدف پژوهش حاضر، تبیین جایگاه «سلام» در آموزه های اسلامی و پیامدهای تربیتی آن است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی است و گردآوری داده ها بر اساس فرم های فیش برداری از منابع موجود و مرتبط انجام شده و در ادامه با شیوه های کیفی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. به این ترتیب که محققان کوشیده اند در راستای تفسیر ذهنی محتوایی داده های متنی از طریق فرایندهای طبقه بندی نظام مند، کد بندی (باز، محوری و انتخابی)، تم سازی و طراحی ابعاد شناخته شده استفاده کنند. نتایج پژوهش نشان می دهد که «سلام» ریشه ای قرآنی و آدابی مبتنی بر سبک زندگی معصومان علیهم السلام دارد و مهم ترین پیامدهای تربیتی آن در دو بعد فردی (کرامت افزایی، عزت آفرینی، تقویت تواضع و جلوگیری از تکبر، آرامش زایی و تعادل روانی) و اجتماعی (زمینه سازی انس و الفت، تقویت تعامل عاطفی، تقویت همدلی، تحکیم دوستی) دسته بندی و تبیین می شود.
۱۷۷۶.

شاخص های اخلاقی در مناظرات رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال دهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳۵

کلید واژه ها: اخلاق اسلامی رفتار ارتباطی شاخص های اخلاقی مناظره های رضوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۸ تعداد دانلود : ۳۳۶
مناظره از مصادیق خاص در رفتار ارتباطی بین انسان ها است. این رفتار ارتباطی خاص نیازمند الگویی اخلاقی است تا از آسیبهای پیش روی آن پرهیز شود. مناظرات امام رضا(ع) به عنوان یک انسان کامل، حیث هدایتگرانه و الهی داشته، منجر به منافعی برای طرف مناظره گردیده است. این پژوهش ضمن آنکه اختلاف نظر و یا نگاه منفی صاحبان نقد نسبت به روایی یا ناروایی مناظره را مغفول نگذاشته، بلکه اذعان می دارد مناظره اخلاق محور، مقبول ترین نوع آن و نتیجه ای به سود هر دو طرف داشته است. با مطالعه مناظرات رضوی، شاخص های اخلاقی هشت گانه الگوی رفتاری از قبیل حق جویی، انصاف، احترام، مدارا، امانتداری، صداقت، بی طرفی و حسن نیت به دست آمد. مقاله پیش رو به تبیین موارد مذکور در ایجاد یک مناظره اخلاقی خواهد پرداخت.
۱۷۷۸.

فلسفه به مثابه مشی زندگی نزد شیخ اشراق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال دهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳۷

کلید واژه ها: فلسفه به مثابه مشی زندگی علم ذوقی علم نظری بیماری نفس مرگ اختیاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۶ تعداد دانلود : ۳۹۲
فلسفه به مثابه مشی زندگی با الگوهای متفاوتی نزد معاصران مطرح است. تمرکز بر جنبه عملی فلسفه وجه مشترک این الگوهاست. برخی مولفه های فلسفه به منزله مشی زندگی در فلسفه شیخ اشراق به چشم می خورد. اولویت عقل عملی نسبت به عقل نظری، ابزارانگاری دانش بحثی نسبت به معارف ذوقی، فلسفه به مثابه تمرین مرگ و رسیدن به مرگ اختیاری، ارائه فرآیند درمان برای بیماری نفسانی، مولفه های اصلی فلسفه به مثابه روش زندگی نزد سهروردی به شمار می آیند.
۱۷۷۹.

جایگاه عدالت و جلوه های نقد اجتماعی در پند سیاسی سعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ویژه نامه

کلید واژه ها: عدالت نقد جامعه پند سیاسی کلیات سعدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۱۰۷۸
سعدی (606 692 ه . ق.) را باید به یقین از موفق ترین سخنورانی دانست که از پند و اندرز جهت انتقاد سیاسی به عنوان جنگی نرم در زورآزمایی و برخورد با سوء رفتارهای صاحبان دین و دنیا در عصر خویش بهره می گیرد. او با آمیختگی طنز و پند و استفاده از هنر ایجاز، تشبیهات غافلگیرکننده، تضاد موجود در جامعه و... فاصله ی میان حقیقتِ زندگی و واقعیت حاکم را چنان زیبا بیان می کند که از یک حادثه ای جدی یک فانتزی خنده دار به وجود می آورد. در این پژوهش نخست درمی یابیم که برقراری عدالت اجتماعی یکی از مهمترین دغدغه های سعدی است. سپس با تحلیل و بررسی شواهد و نمونه های از کلام وی آشکار می سازیم که از منظر شیخ اجل، صاحب منصبانی چون قاضیان، کارگزاران حکومتی، بزرگان دینی به ویژه حاکمان و امیران، خود بیشترین جلوه های بی عدالتی در جامعه ی آشفته و آلوده ی دوران اویند.
۱۷۸۰.

بررسی «معنای زندگی» براساس دیدگاه انسان شناختی علامه جعفری و اصول تربیتی ناظر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۸ 35-58

کلید واژه ها: انسان شناسی معنای زندگی اصول تربیت حیات معقول علامه جعفری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۷ تعداد دانلود : ۸۱۱
این پژوهش درصدد بررسی معنای زندگی و مبانی انسان شناختی در دیدگاه جعفری است تابتواند اصول تربیت و مبانی آن را از نظریه حیات معقول ایشان استخراج کند. این پژوهش رویکرد توصیفی تحلیلی دارد و از روش های استنتاج عملی و تحلیل استعلایی استفاده شده است. یافته ها بیانگر این است که جعفری با تأکید بر رویکرد دینی، زندگی معنادار را در چارچوب نظریه حیات معقول ترسیم می کند. ایشان دو عنصر بنیادین عقل و وجدان را در تصعید حیات تکاملی دخیل می داند که انسان را تحت تعالیم پیامبران الهی از مرحله ناخودساخته به خودساخته و درنهایت به خداساختگی نائل می کند. ایشان میان معنا و هدف زندگی قائل به ترادف و نظریه او در باب معنای زندگی منطبق بر نظریه هدف الهی است که براساس آن زندگی به آن اندازه که به تحقق هدف الهی از خلقت آدمی، که همانا قرار گرفتن در جاذبه ربوبی است، مدد رساند، معنادار خواهد بود و این معناداری در سایه خروج از حیات طبیعى محض و ورود به حیات معقول تحقق مى یابد. در نهایت اصول به دست آمده در این پژوهش عبارت از تصعید احساسات، تصعید آزادی رو به اختیار، برتری کردار بر گفتار، پرورش وجدان، تلازم تعقل با تهذیب و مسئولیت پذیری است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان