درخت حوزه‌های تخصصی

پژوهش حاضر با هدف مقایسه ارتباط با خانواده همسر در زنان و مردان انجام گردید. بدین منظور یک پرسشنامه اولیه طراحی و برروی یک نمونه 735 نفری (385 زن و350 مرد) که به شکل نمونه گیری در دسترس از شش شهر بزرگ ایران انتخاب شده بودند اجرا شد. تحلیل داده ها نشان داد که بین زنان و مردان در ابعاد مختلف رابطه با خانواده همسر تفاوت های معناداری موجود است. بین زنان و مردان در برآورد سهم خانواده همسر در تعارضات زناشویی (03/2=Z، 001/0>P)، میزان توهین به خانواده همسر در جریان مشاجره با همسر (70/1=Z، 006/0>P) و اطلاع رسانی به خانواده همسر درباره اختلافات زناشویی (256/18=، 003/0>P) تفاوت معناداری مشاهده شد. زنان نسبت به مردان رابطه خود را با خانواده همسر بی ثبات تر (927/21=، 001/0>P) و کیفیت آن را پایین تر (76/1=Z، 004/0>P) و رضایت کمتری نسبت به آن گزارش کردند (46/5- =t، 001/0>P). زنان بیش از مردان اعتقاد داشتند که خانواده همس رش ان از آن ها انتظ ارات غی رمع ق ول دارن د (04/5=، 02/0>P) و در حوزه های بیشتری با آنها تعارض پیدا می کردند. در مورد شیوه های حل تعارض با خانواده همسر، روش های مورد ترجیح در هر دو جنس، نشان ندادن واکنش علی رغم ناراحتی بود. اما زنان بیشتر از مردان شیوه های کاهش تماس و رفت و آمد، درخواست مداخله از همسر و عدم ابراز واکنش را مورد استفاده قرار می دادند. در حالی که مردان از روش های نادیده گرفتن تعارض و یا گفتگوی مستقیم بیشتر از زنان استفاده می کردند. نتایج این پژوهش نشان داد که در هر دوجنس، افراد با مادر و خواهر همسر خود بیشتر رابطه مطلوب برقرار می کنند. همچنین در هر دو جنس، بیشترین احتمال برقراری رابطه نامطلوب با مادر همسر و پس از آن همشیر غیرهمجنس با همسر وجود داشت. پدر همسر پایین ترین رتبه را در برقراری رابطه مطلوب یا نامطلوب دارا بود. جمع بندی نتایج تحقیق نشان می دهد که زنان روابط نامطلوبتری را به نسبت مردان با خانواده همسرشان تجربه می کنند. محققان این یافته را از جنبه های روانشناختی، جامعه شناختی و فرهنگی مورد بحث قرار داده اند و تاکید داشته اند که با توجه به نقش مهم کیفیت رابطه با خانواده همسر در موفقیت یا شکست ازدواج زوجین ایرانی، نیاز به طراحی مداخلات خاص درمانی یا پیشگیرانه و حساس به جنسیت و فرهنگ در این حوزه کاملا محسوس است.

تحقیق حاضر با هدف تعیین وضعیّت شاخص روابط خانواده به عنوان یکی از شاخص های نیم رخ سلامت خانواده های نیروی انتظامی استان یزد و رابطة آن ها با کیفیت عملکرد کارکنان انجام شد. پژوهش حاضر در قالب یک طرح پیمایشی و به صورت مقطعی انجام شد. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شد. ابزار جمع آوری داده ها عبارت بودند از پرسش نامة عملکرد شغلی پاترسون (PJPQ) و شاخص روابط خانواده (IFR). نرخ شیوع نارسایی در شاخص روابط خانواده بالا بود (59%). تفاوت معناداری میان خانواده های دارای مشکل در روابط خانواده و خانواده های فاقد مشکل در روابط خانواده از نظر کیفیت عملکرد کارکنان وجود داشت (05/0 < P). وضعیّت نیم رخ سلامت خانواده های منتخب نیروی انتظامی استان یزد از نظر شاخص روابط خانواده، مطلوب و رضایت بخش نبوده و نرخ شیوع نارسایی در شاخص روابط خانواده نسبتاً بالا بوده است. با توجّه به این که شاخص کیفیّت روابط در خانواده تأثیر بسزایی بر کیفیّت عملکرد شغلی کارکنان نیروی انتظامی استان یزد دارد. بنابراین، اقدامات مداخله ای با هدف ارتقای شاخص های سلامت خانواده ها به منظور بهبود کیفیّت عملکرد شغلی کارکنان ضروری به نظر می رسد.

تحقیقات بسیاری نشان داده که کاهش میزان سازگاری زوجین تهدیدی برای سلامت و بقا خانواده هاست. هدف اساسی این تحقیق نیز بررسی تأثیر هریک از مؤلفه های سازگاری بر انسجام خانواده در اقوام مختلف شهر همدان می باشد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته و جمعیت نمونه در این تحقیق شامل 147 نفر از اقوام فارس، ترک و لر زبان ساکن شهر همدان بوده که با شیوه نمونه گیری تصادفی ساده ی چندمرحله ای و نسبتی انتخاب و با استفاده از پرسشنامه بازسازی شده سازگاری فیلیسینگر و اسپانیر مورد مطالعه قرار گرفتند. واحد تحلیل فرد و پرسش نامه حضوری (به صورت مصاحبه) اجرا شد. نتایج یافته ها نشان داد، تأثیر مؤلفه های تفکیک شدة سازگاری بر انسجام خانواده های اقوام یکسان نیست و تحلیل رگرسیون چند متغیره گام به گام نشان داد که تأثیر وحدت نظر در میان خانواده ترک زبان و رضایتمندی از زندگی مشترک در میان خانواده فارس زبان و اجماع در میان خانواده لر زبان بیشترین تأثیر و اهمیت را دارد که متأثر از فرهنگ خاص و سابقه تاریخی اقوام است

هدف از این تحقیق پیش بینی گرایش به سیگار در دانشجویان با توجه به شیوه های فرزندپروری است. جامعه مورد بررسی همه دانشجویان پسر دانشگاه آزاد اسلامی خمینی شهر هستند که تعداد۳۵۷ نفر بصورت نمونه گیری دردسترس مورد بررسی قرار گرفتند. در این تحقیق از پرسشنامه نگرش نسبت به سیگار کشیدن شور سال (2000)، پرسشنامه فرزند پروری بامریند (1972) استفاده شد. که با استفاده از روش آماری رگرسیون گام به گام نتایج مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین گرایش به سیگار وشیوه های فرزندپروری رابطه وجود دارد (05/0>p).

هدف اصلی پژوهش حاضر، مقایسه نگرش به روابط فرا زناشویی و جهت گیری مذهبی در کاربران و غیر کاربران شبکه اجتماعی فیس بوک بود. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع بنیادی و به لحاظ نحوه جمع آوری اطلاعات از نوع علّی مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه مردان و زنان متأهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر تهران بودند. از این میان، تعداد 280 نفر (109 کاربر، 171 غیرکاربر) به روش نمونه گیری در دسترس از این مراکز انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، از مقیاس نگرش به روابط فرا زناشویی و جهت گیری مذهبی و برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که مؤلفه ه ای جهت گیری مذهبی درونی (0/01< P) و جهت گیری مذهبی بیرونی (0/05< P) به طور معناداری در کاربران فیس بوک بالاتر از غیر کاربران فیس بوک بود اما در مؤلفه نگرش به روابط فرا زناشویی، تفاوت مشاهده شده در دو گروه، از نظر آماری معنادار نبود (0/05> P). این تحقیق مؤید آن است که استفاده از فیس بوک به تنهایی تأثیری در نگرش به روابط فرا زناشویی ندارد اما می تواند موجب تفاوت در جهت گیری مذهبی درونی و بیرونی کاربران فیس بوک شود.

با توجه به نقش و کارکرد زنان در عرصه های گوناگون نظام اجتماعی، هدف این تحقیق، بررسی سرمایه اجتماعی زنان، عوامل آن و هم چنین بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر آن خواهد بود. روش این پژوهش، پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه سرمایه اجتماعی اونیکس و بولن (2000 و 2012) است که این ابزار دو جنبه اصلی ساختاری و شناختی و هم چنین هشت عامل فرعی سرمایه اجتماعی را مورد سنجش قرار داده است. جامعه آماری تمام دانشجویان دختر یکی از واحدهای دانشگاه پیام نور استان اصفهان و نمونه آماری شامل 200 دانشجو در نظر گرفته شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که سرمایه اجتماعی زنان در حد کمتر از متوسط ارزیابی شده است. اگرچه بیشترین عوامل سرمایه اجتماعی زنان نمره بیش از متوسط دارد (به ترتیب سه عامل روابط اجتماعی با بستگان و دوستان، فعال بودن در متن و محتوای اجتماعی و مدارای فرهنگی) بقیه پنج عامل سرمایه اجتماعی (احساس اعتماد و امنیت، ارزشمندی زندگی، زمینه های کاری، روابط همسایگی و مشارکت در اجتماع محلی) در بردارنده نمره های میانگین کمتر از سه گزارش شده است. نتایج آزمون فرضیات تحقیق بیانگر این است که تفاوت معناداری در سرمایه اجتماعی زنان بر حسب پنج متغیر اجتماعی و آموزشی وضع تأهل، نوع رشته تحصیلی ، سال تحصیلی آموزشی، گروه های سنی و هم چنین شهر محل اقامت و سکونت وجود ندارد و در سرمایه اجتماعی زنان نوعی همگونی (تجانس) اجتماعی مشاهده شده است.

نظریه های آسیب شناسانه به پیروی از فلسفه آگاهی برآنند که کجروی افراد؛ یعنی سوژه های انسانی را متأثر از تعیّنات اجتماعی بیرونی و انگیزه های درونی تبیین و تفسیر کنند. این نظریه ها عموماً سوژه آگاه را به عنوان پیش انگاشت در تحلیل خود قرار می دهند. هدف مقاله حاضر آن است که با پیش فرض قرار دادن بُعد ناآگاهِ هستی وجودی سوژه ها و یکی از مصادیق آن؛ یعنی امرخیالی، وقوع طلاق را تفسیر کند. بدین منظور، مفهوم فانتزی در نظریات ژاک لکان به عنوان ابزار مفهومی استفاده شده است تا وجه ناخودآگاه وقوع طلاق را در بین هفت زوج طلاق گرفته تحلیل کند. داده ها از طریق مصاحبه عمیق گردآوری شده است و پژوهش تفسیری راهبر این مقاله خواهد بود. نتایج نشان می دهد که سه نوع آسیب در وقوع طلاق قابل دسته بندی هستند: 1- آسیب های ناشی از فانتزی تحقق نیافته که در بردارنده این موضوع هستند که سوژه ها فانتزی ای برای خود برساخته اند که در آن فرد مقابل قرار نداشته است؛ یعنی فرد مقابل در چارچوب فانتزی دیگری جایی از پیش موجود نداشته است؛ 2- آسیب های مرتبط با تخریب فانتزی توسط فرد مقابل که مشخص می کند یکی از زوجین عناصری از فانتزی طرف مقابل را نادیده گرفته و آن را ویران کرده است؛ به معنای دیگر، فرد مقابل با نگاه خیره غیرممکن فانتزی همسو نشده است؛ 3- آسیب های متأثر از فانتزی هیستریک که طی آن یکی از زوجین با گرفتن میل دیگری بزرگ یا دیگری کوچکی بیرون از رابطه به صورت ناخودآگاه به تخریب رابطه پرداخته است.

پژوهش حاضر، در صدد بررسی رابطه ساختار قدرت مرد مقتدر در خانواده با عملکرد خانواده است. نمونه پژوهش، شامل 170 نفر از معلمان مدارس شهرستان نورآباد لرستان بود، که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. در این پژوهش، از پرسش نامه 45 سؤالی عملکرد خانواده (FAD-I) و پرسش نامه 36 سؤالی ساختار قدرت در خانواده استفاده شد. پژوهش کمّی از نوع هم بستگی بود. تحلیل داده ها، بر اساس ضریب هم بستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره گام به گام صورت گرفت. نتایج حاصل از تحلیل داده ها، نشان داد که بین مقیاس ساختار قدرت مرد مقتدر در خانواده و عملکرد خانواده (عملکرد کلی خانواده، عواطف و حل مسئله) رابطه مثبت معنادار وجود دارد. اما بین ساختار قدرت مرد مقتدر در خانواده و مؤلفه نقش، رابطه معنادار به دست نیامد. هم چنین، ساختار قدرت (شیوه اعمال قدرت) در خانواده با اقتدار مرد، حدود 10% از واریانس عملکرد خانواده را تبیین کرد. بنابراین، اقتدار بیش تر مرد در خانواده، عملکرد خانواده را تقویت می نماید.

جنین آزمایشگاهی بر اساس اصول اخلاقی و قوانین طبیعی در حکم جنین عادی است. اختلافی که در نمو طبیعی جنین آزمایشگاهی با جنین طبیعی وجود دارد نباید احکام حاکم بر آن را متفاوت کند، چرا که وصف جنین در مورد آزمایشگاهی نیز قابل اعمال و گسترش است. این امر بیانگر آن است که جنین آزمایشگاهی دارای همان حقوقی خواهد بود که قانون برای جنین عادی در نظر گرفته است. به همین جهت، به رغم ادعای برخی مبنی بر مالیت جنین و به تبع، قابلیت مورد معامله واقع شدن آن، آن چه در این نوشتار بدان پرداخته می شود. بیان نقدهایی بر این نظریه و اثبات شخصیت جنین از لحظه انعقاد نطفه است و از این حیث تفاوتی میان جنین طبیعی و آزمایشگاهی وجود ندارد. بنابراین حتی ضمن عقودی مانند هبه نیز نمی تواند مورد معامله و موضوع حق واقع شود.

واقعه تولد فرزند اول یکی از مهم ترین رویدادهای زندگی زوجین می باشد؛ چرا که اغلب والدین با تولد فرزند اول خود، دچار یک تحول درونی می شوند. این مطالعه به منظور توصیف تجارب زوجین از نخستین تجربه فرزنددار شدن در رابطه با تقبل و مشارکت نقشی و حمایت آنان می باشد. این پ ژوهش یک مطالعه کیفی است. نمونه گیری به روش مبتنی بر هدف متشکل از 14 نفر از زوجینی که دارای یک کودک در سن نوپایی بوده اند انجام گرفت. روش تجزیه و تحلیل کلایزی راهنمای فعالیت های پ ژوهشگران در این مطالعه بود. روایی و پایایی مطالعه حاضر ریشه در چهار محور ارزش واقعی، کاربردی بودن، مبتنی بر واقعیت بودن و تداوم دارد. سه تم اصلی و کلی با عنوان «تقبل نقشی، مشارکت نقشی و حمایت اجتماعی» از متن مصاحبه های استخراج شده به دست آمد. نتایج پژوهش حاضر نمایانگر سه عنصر اساسی و مهم «تقبل نقشی، مشارکت نقشی و حمایت اجتماعی» در جهت حفظ و تحکیم زندگی خانوادگی و زناشویی زوجین در طول نخستین تجربه آنان از مرحله فرزنددار شدن است. بر همین اساس مراقبین سلامتی بایستی از این اطلاعات برای آمادگی بهتر زوجین برای چالش های مرحله فرزنددار شدن استفاده نمایند.

مقاله حاضر با عنوان ""رابطه آموزش مهارت های اجتماعی و سلامت اجتماعی دانش آموزان دختر مقطع اول دبیرستان منطقه 19 تهران"" بمنظور نشان دادن تأثیر نقش مددکار اجتماعی از طریق آموزش مهارت های اجتماعی در ارتقا میزان سلامت اجتماعی دانش آموزان انجام پذیرفته است. روش تحقیق این مطالعه آزمایشی می باشد و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استاندارد سلامت اجتماعی کییز استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر متشکل از 450 دانش آموزان دختر مقطع اول دبیرستان منطقه 19 تهران در سال 1392 در 2 مدرسه بوده است. یکی از مدارس بعنوان گروه آزمایش (با تعداد ۳۶۶ نفر) و مدرسه دیگر بعنوان گروه کنترل (با تعداد ۸۴ نفر) درنظر گرفته شد. در مرحله پیش آزمون با استفاده از پرسشنامه سلامت اجتماعی کییز میزان سلامت اجتماعی کلیه دانش آموزان جامعه آماری مورد بررسی قرار گرفت و براساس نرم افزار SPSS مشخص گردید که 15 نفر از گروه کنترل و 60 نفر از گروه آزمایش در سطح سلامت اجتماعی پایین (نمره 77 تا 33) قرار داشتند. درجهت ایجاد همسان سازی بین دو گروه، 15 نفر از 60 نفر گروه آزمایش که از نظر ویژگی های زمینه ای در سطح یکسان بودند، انتخاب شدند و به مدت 10 جلسه تحت آموزش مهارت های اجتماعی قرار گرفتند. پس از اتمام دوره آموزش، در مرحله پس آزمون برای بررسی نقش آموزش مهارت های اجتماعی در ارتقا میزان سلامت اجتماعی دانش آموزان، از هر دو گروه درخواست تکمیل دوباره پرسشنامه سلامت اجتماعی کییز شد. نتایج بدست آمده براساس آزمون T مستقل مشخص نمود که آموزش مهارت های اجتماعی سبب ارتقا میزان سلامت اجتماعی دانش آموزان شده است. واژه های کلیدی:سلامت اجتماعی، مددکاری اجتماعی مدرسه، مهارت های اجتماعی.

پژوهش حاضر، با هدف بررسی ارتباط بین الگوهای ارتباطی خانواده (گفت وشنود و همنوایی) با خودپنداره (تحصیلی، اجتماعی، ورزشی و ارزشی) انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش، شامل 192 دانش آموز مقطع راهنمایی شهر شیراز (95 دختر و 97 پسر) بود، که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها، از پرسش نامه تجدید نظرشده الگوهای ارتباطی خانواده کوئرنر و فیتزپاتریک و مقیاس خود پنداره منداگلیو و پی ریت استفاده شد. نتایج نشان داد ارتباط خانوادگی از نوع گفت وشنود، به صورت مثبت و معناداری، به پیش بینی همه ابعاد خودپنداره می پردازد؛ در حالی که قدرت پیش بینی ارتباط خانوادگی از نوع همنوایی معنادار نبود. هم چنین، بیش ترین همبستگی بین متغیرهای ارتباط خانوادگی و خودپنداره، در گروه دخترها، متعلق به رابطه بین خودپنداره ارزشی و ارتباط گفت وشنود بوده و در گروه پسرها مربوط به رابطه بین خودپنداره ورزشی و ارتباط گفت وشنود است. بنابراین می توان گفت، خانواده های با جهت گیری گفت وشنود، باعث افزایش سازگاری و خودپنداره در فرزندان می شوند.

رفتارهای نوجوانان و علل و نتایجی که برای فرد و محیط پیرامون ببار می آورند، از مسائل بسیار حساس در جامعه شناسی به شمار می آیند و بطور دقیق مورد توجه قرار می گیرند. تحقیق حاضر به بررسی تعارضات خانوادگی و اثر آن بر رفتارهای تهاجمی نوجوانان پرداخته است. در این تحقیق جهت تنظیم چارچوب نظری از نظریه های ناکامی و یادگیری اجتماعی استفاده شده است. داده های تحقیق با استفاده از روش پیمایشی و با تهیه پرسشنامه خود گزارشی در شهر شیراز و داراب جمع آوری و اطلاعات مربوط به 1250 دانش آموز دختر و پسر مشغول به تحصیل است. جهت انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای استفاده شده است. تحلیل آماری این بررسی نشان می دهد که هم در کل جمعیت و هم به تفکیک شهر های داراب و شیراز رابطه معنی دار مثبتی بین متغیر های تعارضات والدین، تعارضات والدین با فرزندان در خانه و خارج از خانه با رفتارهای تهاجمی نوجوانان وجود دارد. در نهایت نتایج با استفاده از نرم افزار لیزرل مدل تحقیق مورد آزمون قرار گرفت و نتایج نشان داد که متغیرهای محل سکونت (شیراز)، جنسیت (مرد)، درآمد خانواده (به عنوان متغیرهای زمنیه ای) و تعارضات خانوادگی می توانند 53 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبین کنند. در مجموع مطالعه حاضر وجود رابطه بین روابط خانوادگی و رفتارهای تهاجمی نوجوانان را تأیید می کند و بر اهمیت نقش و رفتار خانواده در ارتقای بهداشت روانی نوجوانان دختر و پسر تأکید می کند.

در جامعة جوان ایرانی موضوع های مرتبط با حوزة جوانان مسئله ای اجتماعی تلقی می شود؛ زیرا حدود یک سوم جامعة ایرانی کشور، یعنی بیش از 24 میلیون نفر را جمعیت جوان 20 تا 35 ساله تشکیل می دهند که در نهاد مهم اجتماعی ایرانی، یعنی خانواده، مؤثرند. جامعه شناسان ازدواج را قراردادی اجتماعى، ضامن بقاى نسل انسان و سبب آرامش و امنیت در جوامع دانسته اند. هم چنین نهاد خانواده از مهم ترین نهادهای اجتماعی به شمار می رود. امروزه با افزایش سن ازدواج و کاهش نرخ ازدواج، همسرگزینی و تشکیل خانوادة جوانان اهمیت به سزایی یافته است. جوانان به دلایل مختلف از مبادرت به ازدواج دوری می کنند و پدیدة تأخیر در سن ازدواج نه در حکم امری شخصی، بلکه به منزلة مسئله ای اجتماعی نمود یافته است. در این مقاله، یافته ها دیدگاه مثبت بیش تر جوانان را به ضرورت داشتن امر ازدواج تأیید می کنند؛ به رغم افزایش سن ازدواج، جوانان سن مطلوب ازدواج را برای خانم ها 2/23 و برای آقایان 6/27 بیان کرده اند.

باروری به عنوان یک پدیده ی زیستی، تحت تأثیر عوامل، شرایط و زمینه هایی است که فرهنگ یکی از آنهاست. فرهنگ، نیرویی اساسی در پویایی جمعیت انسانی محسوب می شود. پژوهش حاضر در پی ارائه توصیفی ژرف از تاثیر عوامل فرهنگی بر باروری زنان 49-15 سال منطقه 12 شهر تهران است. پرسش اصلی این پژوهش را بر همین مبنا "" تاثیر عوامل فرهنگی بر باروری زنان "" قرار دادیم. برای پاسخ به این پرسش به انجام پژوهش تحلیلی با رویکرد جمعیت شناختی پرداختم. نتایج پژوهش،.حاکی از آن بوده اند که بین قومیت، هنجارها، مذهب، فشار فرهنگی، ترجیح جنسی، وسائل پیشگیری، تحصیلات و باروری رابطه معنادار وجود دارد و در بین گروههای قومی بیشترین باروری مربوط به گروه قومی ترک زبان این منطقه بوده است. بنابراین رشد جمعیت و رشد فرهنگی متاثر از یکدیگرهستند. ساختار فرهنگی از عواملی است که به عنوان پشتوانه سیاست های جمعیتی می تواند نقش اساسی در کنترل و افزایش باروری ایفا کند.