جامعه شناسی توسعه

نمایش ۱۸۱ تا ۲۰۰ مورد از کل ۱٬۰۵۹ مورد.

۱۸۱.

کیفیت نهادی و رشد اقتصادی؛ دموکراسی یا حاکمیت قانون؟ (مورد مطالعه گروه کشورهای اسلامی، 2011-2002)

نویسنده: احمد اسدزاده زهرا جلیلی

منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱

کلید واژه ها: رشد اقتصادی دموکراسی حاکمیت قانون نهادها روش گشتاورهای تعمیم یافته داده های تابلویی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۹۲ تعداد دانلود : ۷۸۸

در سال های اخیر عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی از عوامل مطرح شده در تئوری های رشد مرسوم فراتر رفته و عوامل نهادی نیز مورد توجه محققان قرار گرفته اند. در همین راستا، هدف اصلی این مقاله نیز آزمون عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی با توجه به عوامل نهادی در کنار عوامل مرسوم، برای 53 کشور اسلامی در طی دوره ی 2011-2002 است. بررسی موضوع با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته داده های تابلویی بوده و عوامل نهادی نیز در دو گروه شاخص های حاکمیت قانون (زیر شاخص های حاکمیت قانون، رشوه و کیفیت نظارتی) و دموکراسی (زیرشاخص های دموکراسی، حقوق سیاسی، آزادی های مدنی، استبداد و نوع رژیم سیاسی) استفاده شده اند. نتایج نشان می دهند زیرشاخص های نهادی مربوط به گروه حاکمیت قانون در برآوردها به لحاظ آماری معنادار بوده و رشد اقتصادی را تحت تأثیر قرار می دهند و برای شاخص دموکراسی نیز زیرشاخص های دموکراسی و آزادی های مدنی اثر معناداری بر روی رشد اقتصادی داشته اند. این نتیجه نشان از همگامی این دو گروه از متغیرها در اثرگذاری بر رشد اقتصادی دارد و بیان می کند در اصلاحات نهادی باید نگاه اصولی به این دو گروه از عوامل داشته و همراه با حرکت به سمت دموکراسی، برقراری نهادهای حاکمیت قانونی مد نظر باشد.

۱۸۲.

آسیب شناسی شرکت های تعاونی محصولات گلخانه ای استان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امیرحسین علی بیگی شهیر گراوندی زهرا اطهری

منبع: روستا و توسعه سال هفدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲

کلید واژه ها: آسیب شناسی تعاونی گلخانه کرمانشاه (استان) تعاونی محصولات گلخانه ای

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۹۶ تعداد دانلود : ۵۱۳

حرکت در راستای پیشرفت تعاونی های گلخانه ای نیازمن د شناسایی آسیب های مبتلابه آنهاست. در واقع، شناسایی این آسیب ها سبب افزایش توان رقابتی این واحدهای اشتغال زا خواهد شد . از این رو، هدف کلی مطالعه توصیفی پیمایشی حاضر بررسی و شناسایی آسیب های شرکت های تعاونی محصولات گلخانه ای استان کرمانشاه بود. جامعه آماری تحقیق دربرگیرنده مدیران عامل این شرکت هاست که در 1390 به روش سرشماری بررسی شده اند. بر اساس یافته های پژوهش حاضر، تعاونی های محصولات گلخانه ای استان تا حدودی آسیب پذیرند. آسیب های این شرکت ها با استفاده از تحلیل عاملی در پنج عامل اقتصادی- اعتباری، منابع انسانی، سیاسی - قانونی ، اداری- مدیریتی، و فرهنگ کار تعاونی طبفه بندی می شوند ؛ همچنین، برای مقابله با آسیب های پیش رو، تعاونگران مربوط راهکارهای مدیریت بهینه تعاونی، مشارکت اعضا، رعایت اصول فنی و تخصصی در فرایند تولید، رعایت اصول فنی و تخصصی در فرایند تاسیس گلخانه، بازاریابی محصولات، و راهکارهای قانونی و اداری را پیشنهاد می کنند.

۱۸۳.

بومی سازی در عرصه توسعه روستایی و نقش دانش بومی در فرایند آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمود جمعه پور

منبع: دانش های بومی ایران پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲

کلید واژه ها: توسعه پایدار دانش بومی بومی سازی تنوع اکولوژیک تکنیک های کشاورزی بومی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۰۵۰

تجربه روشن ساخته است که بسیاری از تکنیک ها و روش های بومی در عرصه تولید، فرهنگ و اجتماع در جامعه محلی به دلیل سازگاری و تطابق با زیست بوم این جوامع، همان روش هایی هستند که امروزه معرف روش های رسیدن به توسعه پایدار می باشند. بومی سازی می تواند به کاهش پیامدهای آسیب شناختی جریان توسعه از طریق سازگاری با مفاهیم جدید توسعه و تقویت سرمایه اجتماعی، دموکراسی مشارکتی و توانمند سازی قشر ضعیف جامعه منجر شود. به عبارت دیگر اگر بومی سازی را انطباق الگوها و روش های بیرونی توسعه با شرایط درونی جامعه محلی و تقویت الگوها و روش های بومی متناسب با جریان توسعه بدانیم، می تواند به توانمند سازی جامعه محلی کمک نماید. این انگاره می تواند رویه غالب الگوهای مرسوم توسعه در جهت تمرکز، یکنواخت سازی و حذف تنوع و تکثر را تعدیل نماید و پیامدهای منفی آن را کاهش دهد. نظام های دانش بومی باید به مثابه جزئی از منابع ملی مورد توجه و ملاحظه قرار گیرند. دانش بومی یک عنصر کلیدی سرمایه و دارایی اصلی مردم محلی در تلاش برای بدست آوردن کنترل زندگی شان است. در این مقاله بومی سازی در عرصه توسعه روستایی به عنوان بخشی که بومی سازی معنا و مفهوم واقعی خود را پیدا می کند و به عنوان یک الگوی توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفته است. در برخی از عرصه ها مانند توسعه روستایی و کشاورزی با توجه به سازگاری اکولوژیکی، فرهنگی و تاریخی آن با جامعه محلی، بومی سازی ارج و احترام نهادن به روش ها و تکنیک های بومی، روزآمد کردن این روش ها و ترکیب دانش بومی با دانش روز است. در این عرصه باید بومی سازی را به معنی بازگشت به خود، حفظ و احیاء روش های بومی و مقابله با از خود بیگانه شدن، بی هویتی و طرد همه روش ها و ّسنتهای بومی به صرف سنتی بودن دانست. بومی سازی مبتنی بر دانش بومی است که در فلسفه خود، مردم را بخشی از کره زمین و نه صاحب آن می داند و زمانی که هدف برنامه ریزی رسیدن به توسعه پایدار باشد این فلسفه کاربرد دارد. در این مقاله با ذکر نمونه هایی از تکنیک ها و روش های سنتی که با توسعه پایدار روستایی سازگاری بسیاری دارند، نشان خواهیم داد که بومی سازی در این عرصه یعنی نگهداری و تقویت روش های بومی سازگار با شرایط جامعه و سرزمین، یا در عرصه کشاورزی احیاء روش های بومی که از بین رفته یا در شرف نابودی کامل می باشند به عنوان روشی برا ی رسیدن به توسعه پایدار.

۱۸۴.

مطالعة دوگانگی در بازار کار مناطق روستایی و شهری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدعلی فیض پور گلسا صالحی فیروزآبادی

منبع: روستا و توسعه سال شانزدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: اشتغال ایران بیکاری بازار کار مناطق شهری مناطق روستایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۴۷ تعداد دانلود : ۶۶۶

تفکیک مکان بر حسب مناطق روستایی و شهری موضوعی است که از دیرباز، به ویژه در ادبیات جغرافیایی تجزیه و تحلیل شده است. البته در حوزة اقتصاد، می توان بازار کار را از مهم ترین بازارها قلمداد کرد و از این رو، هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی سطح توسعة این بازار به تفکیک مناطق روستایی و شهری است. برای تعیین سطح توسعة بازار کار، از میان شاخص های متعدد این بازار، چهار شاخص نرخ بیکاری، سهم جمعیت دارای اشتغال ناقص، سهم شاغلان بخش صنعت، و سهم شاغلان بخش خصوصی در طول سال های برنامة چهارم توسعه انتخاب و برای تلفیق آنها، از روش برترین پیشنهاد از راه حل ایده آل استفاده می شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که نه تنها سطح توسعة بازار کار مناطق روستایی و شهری دارای دوگانگی به نفع مناطق شهری است بلکه با گذشت زمان، این تمایز به سمت واگرایی بیشتر پیش می رود.

۱۸۵.

تدوین الگوی توسعه و پیشرفت اجتماعی در پرتو رهنمود های امام علی علیه السلام با رویکرد فازی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: علی اصغر سعدآبادی علی اصغر پورعزت

منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱۰

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی توسعه الگوهای اسلامی توسعه

تعداد بازدید : ۱۳۴۱ تعداد دانلود : ۸۳۳

۱۸۶.

بررسی تأثیر ساختار سنی جمعیت بر رشد و توسعه کشورهای با درآمد بالا

نویسنده: حسین پناهی رضا عباسی اصل

منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: تولید ناخالص داخلی ساختار سنی جمعیت هم انباشتگی پانل

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۶۰ تعداد دانلود : ۷۷۹

فرضیه سیکل زندگانی مودیگلیانی و نظریههای سرمایه انسانی، دلالت بر این دارند که با افزایش سن یک فرد، رفتار وی تغییر میکند. اگرچه این نظریهها رفتار اقتصادی یک فرد را مورد مطالعه قرار میدهند، اما افراد یک جامعه باهم یک اقتصاد را تشکیل میدهند. با یک جمعینگری به رفتار افراد در یک اقتصاد، این تئوریها، استنادات مهمی درباره ی روابط میان ساختار سنی و تعدادی از متغیرهای کلان اقتصادی دارند. این مطالعه، رابطه میان ساختار سنی و توسعه اقتصادی کشور با استفاده از دادههای سالیانه تولید ناخالص داخلی را در 39 کشور با درآمد بالا طی دوره زمانی 1996 تا 2010 بررسی میکند. با وجود ریشه واحد در سریهای زمانی، با استفاده از روش هم انباشتگی پانل، میتوان روابط میان متغیرها را در سطح دادهها بررسی کرد. اعمال دو آزمون هم انباشتگی پدرونی، یافتههای مطالعه در مورد رابطه بلندمدت تولید ناخالص داخلی و ساختار سنی را حمایت میکند. ضرایب برآورد شده از رگرسیونهای پانل، با اثرات مورد انتظار فرضیه سیکل زندگانی و نظریه سرمایه انسانی همخوانی دارند: کودکان و بازنشستگان دارای اثر منفی و گروههای سنی کاری دارای اثر مثبت بر تولید ناخالص داخلی و به تبع آن بر توسعه هستند

۱۸۷.

موانع کاربرد رهیافت مدیریت تلفیقی محصول در کشاورزی پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید مهدی میردامادی سهیلا سادات موسوی

منبع: روستا و توسعه سال شانزدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: کشاورزی پایدار مدیریت تلفیقی محصول (ICM) ری (شهرستان)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۵۳ تعداد دانلود : ۶۹۰

تحقیق حاضر که به بررسی و تحلیل موانع کاربرد مدیریت تلفیقی محصول در کشاورزی پایدار از دیدگاه کارشناسان شهرستان ری می پردازد، از لحاظ هدف، کاربردی؛ از نظر میزان نظارت و کنترل، میدانی؛ و از لحاظ گردآوری داده ها جزء پژوهش های توصیفی ـ همبستگی به شمار می رود. جامعة آماری تحقیق کلیة سی کارشناس ادارة جهاد کشاورزی شهر ری در 1390 را شامل می شود. ابزار پژوهش پرسشنامه است، که روایی آن به تأیید اساتید دانشگاه و کارشناسان رسیده، پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه می شود. بررسی ضرایب همبستگی نشان می دهد که موانع آموزشی، مالی، نهادی ـ سازمانی، شناختی (نگرشی) با کاربرد مدیریت تلفیقی محصول رابطة مثبت و معنی دار دارد، ولی با سن افراد دارای رابطة منفی است. همچنین، بر اساس نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه به روش گام به گام، متغیرهای یادشده، در مجموع، شصت درصد از کاربرد مدیریت تلفیقی محصول را تبیین می کنند.

۱۸۸.

اثرات اجتماعی، اقتصادی و کالبدی فناوری اطلاعات و ارتباطات در نواحی روستایی: مطالعة موردی شهرستان دهاقان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید برقی احمد تقدیسی فرزانه صادقیان

منبع: روستا و توسعه سال شانزدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) اثرسنجی دهاقان (شهرستان)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۰۳ تعداد دانلود : ۶۳۵

پژوهش حاضر، با هدف بررسی آثار اجتماعی، اقتصادی و کالبدی فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) بر زندگی روستاییان شهرستان دهاقان در سال 1391، به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام می پذیرد و برای گردآوری اطلاعات نیز از روش های اسنادی و میدانی استفاده می شود. اطلاعات میدانی پژوهش حاصل تکمیل 288 پرسشنامه است که بر اساس فرمول کوکران به دست می آید و پایایی آن با آلفای کرونباخ 90/0 تأیید می شود؛ تکمیل پرسشنامه ها در چهار روستای نمونه و نیز در دو گروه روستاییان کاربر و غیرکاربر صورت می گیرد. برای تحلیل داده ها، از مدل معادلة ساختاری بهره گیری می شود. با توجه به نتایج پژوهش، فناوری اطلاعات و ارتباطات دارای اثرات گوناگون در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی بر زندگی روستاییان بوده، که میانگین این آثار در بعد کالبدی بیشتر است.

۱۸۹.

آسیب شناسی دهیاری های استان آذربایجان شرقی: مطالعة موردی شهرستان بستان آباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجتبی قدیری معصوم غلامرضا طالقانی حسین کوهستانی

منبع: روستا و توسعه سال شانزدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: آسیب شناسی آذربایجان شرقی (استان) دهیاری ها مدیریت روستایی تحقیقات کیفی بستان آباد (شهرستان)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۳۷ تعداد دانلود : ۸۰۱

مدیریت روستایی با تکیه بر سازمان ها و نهادهای مردمی از رهیافت های مطرح با هدف توسعة پایدار و متوازن در بسیاری از نقاط جهان از جمله ایران است. دهیاری ها در قالب نهادی غیردولتی بر اساس قانون مصوب مجلس شورای اسلامی در 1377 تأسیس شده و از 1382، با هدف توسعة همه جانبه و پایدار روستاهای کشور، فعالیت خود را آغاز کرده اند. این پژوهش در 1389، با استفاده از پارادیم تحقیق کیفی، انجام شده است. جامعة آماری شامل 30 دهیار شهرستان بستان آباد است، که در قالب گروه های متمرکز کانونی مورد مطالعه قرار گرفته اند. در جمع آوری و تفسیر داده ها، از مشارکت فعالانة جامعة آماری بهره گیری شده است. تربیت مدیران آشنا به شرایط روستا و سازمان های محلی، انجام کار کارشناسی کافی قبل از اجرای طرح ها، انتخاب دهیاران توانمند و به دور از مسائل قبیله ای، لحاظ کردن رضایت مردم، الزام سازمان ها به همکاری با دهیاران، و اعطای نقش بیشتر به دهیاران در امور روستایی از جمله پیشنهادهای پژوهش حاضر است.

۱۹۰.

پیامدهای تربیتی و اخلاقی شکاف دیجیتالی بین نسلی (وظایف والدین و مبلغان)

سایر: حسینعلی رحمتی

منبع: پژوهشنامه تربیت تبلیغی سال اول تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۷۱ تعداد دانلود : ۷۹۱

۱۹۱.

تأثیر کیفیت نظام نوآوری بر مهاجرت نخبگان در کشورهای منتخب خاورمیانه

نویسنده: ابوالفضل شاه آبادی آمنه جامه بزرگی

منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: سرمایه انسانی خاورمیانه نظام ملی نوآوری مهاجرت نخبگان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۹۲ تعداد دانلود : ۸۸۸

سرمایه انسانی عامل مؤثری در توسعه اقتصادی، پرکردن شکاف فناوری و حرکت از اقتصاد منابع محور به سمت اقتصاد دانش محور کشورهای درحالتوسعه، محسوب میشود. به همین منظور سهم قابل توجهی از منابع کشورهای در حالتوسعه صرف آموزش نیروی انسانی میشود. اما زمانی که باید سرمایه انسانی مورد بهرهبرداری قرار گـیرد، به شکل مهاجرت نخبگان خارج شده و زیان جبرانناپذیری متوجه این کشورها میکند. گرچه عوامل متعددی در مهاجرت نخبگان تأثیر دارند ولی ناکارآمدی نظام ملی نوآوری در کشورهای در حالتوسعه تأثیر قابل توجهی بر مهاجرت نخبگان دارد زیرا به عنوان عامل دافعه موجب خروج سرمایه انسانی از کشورهای درحال توسعه میشود. در واقع ضعف ساختارهای علمی و پژوهشی در کشورهای فوقالذکر به عنوان یک عامل اصلی در مهاجرت نخبگان میباشد. لذا هدف اصلی این مطالعه بررسی ساختار نظام ملی نوآوری و همچنین تأثیر آن بر مهاجرت نخبگان از کشورهای منتخب خاورمیانه به ایالات متحده آمریکا طی دوره زمانی 2000 -2009 و با روش تحلیلی-توصیفی میباشد. نتایج این مطالعه نشان داد، کشورهای خاورمیانه از لحاظ شاخصهای نظام ملی نوآوری شکاف عظیمی با کشور ایالات متحده آمریکا دارند. همچنین کشورهایی نظیر ترکیه و کویت که از نظام نوآوری مناسبتری نسبت به سایر کشورهای خاورمیانه برخوردارند، مهاجرت نخبگان از کشورهای فوقالذکر کمتر میباشد. باید خاطر نشان ساخت، نظام ملی نوآوری کشور جمهوری اسلامی ایران نسبت به سایر کشورهای خاورمیانه دارای عملکرد ضعیف میباشد و از لحاظ مهاجرت نخبگان در بین کشورهای فوقالذکر رتبه اول را اخذ کرده است

۱۹۲.

تأثیر حکمرانی خوب بر تولید ناخالص داخلی

نویسنده: محمدعلی متفکر آزاد احمد اسدزاده سعید گرشاسبی فخر

منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: نیروی انسانی تولیدناخالص داخلی سرمایه فیزیکی نحوه حکمرانی تابع کاب - داگلاس

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۰۵ تعداد دانلود : ۹۹۱

میزان تولید ناخالص داخلی و افزایش آن یکی از عوامل تعیین کننده رشد اقتصادی در هر کشوری می باشد، لذا بررسی عوامل موثر بر تولید ناخالص داخلی از اهمیت بالایی برخوردار می باشد، در این مقاله به دنبال بررسی تأثیر حکمرانی خوب بر تولید ناخالص داخلی کشورها هستیم، به همین منظور اطلاعات مربوط به ایران و 74 کشور دنیا در سال 2008 را مورد بررسی قرار دادیم، درمدل مورد استفاده، تولید ناخالص داخلی را بر اساس فرم کاب-داگلاس تابعی از نحوه حکمرانی، سرمایه فیزیکی، نیروی کار و سرمایه انسانی قرار دادیم، کشش های تخمینی تولید ناخالص داخلی نسبت به نحوه حکمرانی، سرمایه فیزیکی، نیروی کار و سرمایه انسانی به ترتیب 80/0، 62/0 و 24/0 شدند و همگی از معنی داری آماری بالایی برخوردار هستند، این نتایج حاکی از تأثیر مثبت نحوه حکمرانی بر تولید ناخالص داخلی می باشد، به عبارت دیگر بهبود نحوه حکمرانی سبب افزایش سطح تولید ناخالص داخلی می شود، از دیگر نتایج این تحقیق می توان به تأثیر مثبت سرمایه فیزیکی و نیروی کار و سرمایه انسانی بر تولیدناخالص داخلی اشاره کرد.

۱۹۳.

تاثیر مهاجرت نخبگان بر عرضه نوآوری (رهیافت پانل دیتا)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابوالفضل شاه آبادی آمنه جامه بزرگی

منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲

کلید واژه ها: نوآوری ایالات متحده آمریکا کشورهای اسلامی مهاجرت نخبگان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۱۳ تعداد دانلود : ۹۴۲

در این مطالعه تاثیر مهاجرت نخبگان بر وضعیت نوآوری کشورهای اسلامی (کشورهای مبداء) به ایالات متحده آمریکا (کشور مقصد) طی دوره زمانی 2000 -2009 با روش پانل دیتا و تحلیلی – توصیفی مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج اقتصاد سنجی این مطالعه نشان داد؛ مهاجرت نخبگان تاثیر منفی و معناداری بر نوآوری دارد و شاخص های حمایت از حقوق مالکیت فکری و نرخ ثبت نام در دانشگاه تاثیر مثبت و معناداری بر نوآوری دارد. شاخص های انباشت تحقیق و توسعه و تعداد کاربران اینترنت نیز تاثیر بی-معنایی بر نوآوری دارد. همچنین باید خاطرنشان ساخت جمهوری اسلامی ایران از لحاظ مهاجرت نخبگان در بین کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه رتبه اول را اخذ کرده است و از لحاظ نوآوری و عوامل تعیین-کننده آن شکاف قابل توجهی نسبت به ایالات متحده آمریکا دارا می باشد.

۱۹۴.

عوامل اثرگذار بر مهاجرت روستایی ناشی از خشکسالی: یک مطالعة موردی در استان فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرضیه کشاورز عزت الله کرمی عبدالعلی لهسایی زاده

منبع: روستا و توسعه سال شانزدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: فارس (استان) خشکسالی مهاجرت از روستا به شهر مهاجرت موقت مهاجرت دائم خسویه (دهستان) زرین دشت (شهرستان)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۰۶۳ تعداد دانلود : ۱۴۲۰

اگرچه مهاجرت یکی از پیامدهای خشکسالی قلمداد شده، اما شمار پژوهش های انجام شده در راستای تبیین اثرات مهاجرت های ناشی از خشکسالی اندک است. از این رو، پژوهش حاضر، با بهره گیری از روش کیفی و داده های اسنادی مربوط به یکی از روستاهای دهستان خسویه در استان فارس، به بررسی فرآیند مهاجرت ناشی از خشکسالی و عوامل اثرگذار بر آن در سال 1389 می پردازد. یافته ها نشان می دهد که مجموعه ای از عوامل طبیعی، اقتصادی و اجتماعی موجب مهاجرت دائمی خانوار می شوند؛ عوامل طبیعی و اقتصادی زمینة مهاجرت موقت را نیز فراهم می سازند؛ همچنین، تصمیم-گیری برای مهاجرت به طور ناگهانی صورت نمی گیرد، بلکه برآمده از ناکارآیی سایر گزیدارهاست. سرانجام آنکه علی رغم رویارویی مهاجران با دشواری های اقتصادی، عاطفی و اجتماعی، مهاجرت همچنان یک راهبرد سودمند قلمداد می شود. بنابراین، توصیه می شود که برنامه ریزان به تسهیل فرآیند سازگاری با خشکسالی از طریق آموزش بپردازند و جریان مهاجرت های روستایی را به سوی مناطق برخوردار از ظرفیت مناسب برای اشتغال زایی هدایت کنند.

۱۹۵.

توسعه اقتصادی اجتماعی، قومیت و مشارکت سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد فرهادی علی کاظمی

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره دوم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: عوامل اقتصادی قوم و قومیت مشارکت در انتخابات شاخص های فرهنگی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۲۳ تعداد دانلود : ۱۰۸۲

هدف این پژوهش بررسی عوامل اقتصادی اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر مشارکت انتخاباتی اقوام تُرک، کُرد و بلوچ است. چارچوب نظری راهنمای تحقیق، رویکرد لیپ ست درباره تحلیل اثر توسعه اقتصادی بر دموکراتیزاسیون و نظریات صاحب نظران معاصر ازجمله آلموند و وربا و جیل درباره اثر فرهنگ بر دموکراسی استوار است. در این راستا براساس استدلال پژوهش، اقوام در ایران متأثر از شاخص های متعدد است؛ بنابراین برای تحلیلی جامع از اقوام، ناگزیر از توجه همزمان به عناصر فرهنگی و اقتصادی و تناظر و تعامل آنهاست. از این دیدگاه ،در نقش فرضی جسورانه، عوامل اقتصادی مؤثر بر مشارکت در انتخابات را در پرتو عوامل فرهنگی بازخوانی و تفسیر می کند. روش تحقیق بر تفکر آزمایش (مشاهده-دخالت-مشاهده) مبتنی است. برمبنای نتیجه پژوهش، توسعه اقتصادی نزد ترک ها و کردها با مشارکت ارتباط دارد؛ اما متأثر از عوامل فرهنگی، معانی متفاوتی به خود می گیرد. بنابراین مشارکت اقوام را باید با زمینه های قومی وارد شده در آن تفسیر و فهم کرد. نزد بلوچ ها ارتباطی بین مشارکت و عامل توسعه اقتصادی مشاهده نشد، بلکه الگوی کنش این قوم بیشتر متأثر از شاخص های فرهنگی(مذهبی) است. برمبنای نتیجه گیری پژوهش می بایست به اهمیت فرهنگ در تحلیل مسائل قومی ایران بیشتر توجه کرد.

۱۹۶.

بررسی تأثیر آگاهی از اهداف توسعه ملی بر اخلاق کاری کارکنان دولت (مورد مطالعه: کارکنان سازمان ها، ادارات کل و شرکت ها در شهر یاسوج)

نویسنده: سیروس احمدی

منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: توسعه آگاهی اهداف کارکنان دولت اخلاق کاری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۴۱ تعداد دانلود : ۷۰۶

نیروی انسانی از طریق اخلاق کاری پیشرفته، نقش مهمی در موفقیت سازمان دارد اما ضعف اخلاق کاری یکی از مسائل مهم سازمانی در بسیاری کشورها از جمله ایران است. در تبیین ضعف اخلاق کاری به عوامل متعددی اشاره شده است. آگاهی کارکنان از اهداف توسعه ملی میتواند بر اخلاق کاری تأثیر بگذارد اما این موضوع کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس، هدف اساسی تحقیق حاضر بررسی اخلاق کاری در بین کارکنان دولت و تعیین تأثیر میزان آگاهی از اهداف توسعه ملی کشور بر آن است. جامعه آماری، کارکنان دولت در شهر یاسوج است که 327 نفر بهعنوان نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای در سازمانهای حفاظت محیط زیست، مسکن و شهرسازی، امور اقتصادی و دارایی، آموزش و پرورش، جهاد کشاورزی، ادارات کل کار و امور اجتماعی، ثبت احوال، فرهنگ و ارشاد اسلامی، راه و ترابری، و شرکتهای گاز و توزیع نیروی برق انتخاب شدند. ابزار سنجش اخلاق کاری، مقیاس چندبعدی میلر و همکاران است و ابزار سنجش آگاهی از اهداف توسعه ملی، مقیاسی پژوهشگر ساخته است. این ابزار با استفاده از تحلیل عاملی، تعیین اعتبار سازه گردیده و با استفاده از ضریب آلفا کرانباخ تعیین پایایی شدند. یافتههای تحقیق بیانگر این هستند که اخلاق کاری کارکنان دولت، در سطح متوسط رو به بالاست. به علاوه، بین میزان آگاهـی از اهداف توسعه ملی و اخلاق کاری رابـطه مستقیم و مـعناداری وجود دارد. نتیجهگیری اساسی تحقیق این است که آگاهی از اهداف توسعه ملی، میتواند باعث ارتقای اخلاق کاری کارکنان شود. بر این اساس، با ترسیم دقیق اهداف توسعه ملی در برنامههای

۱۹۷.

بررسی عوامل و موانع پیشرفت اجتماعی با تکیه بر سخنان امام حسین(ع)

نویسنده: فتح الله نجارزادگان محمدجعفر صادق پور سلمان بابایی گواری

منبع: مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی و ایرانی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی توسعه الگوهای اسلامی توسعه

تعداد بازدید : ۱۲۳۸ تعداد دانلود : ۲۲۱۱

پیشرفت، تکامل و ارتقای همه جانبه در جامعه، ناشی از عوامل و زمینه های بسیاری است. طبیعی است که برای نیل به پیشرفت جامعه، باید با موانع پیش روی آن مقابله کرد. در جامعه ایران که مبانی و پایه های آن بر اساس آموزه های دینی بنا شده است، برای شناخت عوامل و میزان اهمیت آن ها یا موانع و مرتبه خطر آنان، باید به امامان معصوم، یعنی پیشوایان حقیقی دین رجوع کرد. از آنجایی که سیره گفتاری و کرداری امام حسین (ع) مملو از ارشادها و انذارهای سازنده درباره ایجاد عوامل پیشرفت و رفع موانع آن است، در پژوهش حاضر، واکاوی و تحلیل و تبیین آنها مورد توجه قرار گرفت. از جمله عوامل پیشرفت، مشورت گرایی، نظارت عمومی، همبستگی، تخصص محوری و مردم سالاری و موانع آن، اشرافی گری و ظلم و تبعیض و مصلحت اندیشی های نابجا است.

۱۹۸.

بررسی کارایی نسبی استانهای کشور در دستیابی به اهداف اجتماعی و اقتصادی کار شایسته در برنامه سوم و سالهای ابتدایی برنامه چهارم توسعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجید نصیری اسماعیل شاه طهماسبی محمد تقی هنری سارا شمس اللهی

منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال اول بهار ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: تحلیل پوششی داده ها تحلیل حساسیت استان کار شایسته برنامه سوم و چهارم توسعه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۷۹ تعداد دانلود : ۶۰۳

در سیاست کلی برنامه سوم و چهارم توسعه، کار، وجدان کاری، کارایی اقتصادی و کاهش بیکاری جزو اولویتهای فعالیتهای نظام اقتصادی کشور قرار دارند. مسئله اصلی این تحقیق این است که استانهایی که دارای شرایط مناسبتر در شاخصهای کار شایسته در برنامههای توسعه میباشند، باید خروجیهای خود را در شرایط اجتماعی و اقتصادی استان طی این مدت به نمایش دربیاورند. در این راستا با استفاده از پنج شاخص نمایانگر کارشایسته و چهار شاخص نمایانگر شرایط اجتماعی و اقتصادی در استانها، به بررسی کارایی نسبی استانهای کشور توسط مدل ریاضی تحلیل پوششی دادهها و تحلیل حساسیت ارقام پرداخته شد. روش مورد استفاده در این تحقیق نیز توصیفی – تحلیلی بوده و با حضور تمامی استانها در طی سالهای 79-86 انجام شده است. نتایج مدل، استانهای آذربایجان غربی و تهران را در برنامه سوم و استانهای تهران و گلستان را در سالهای ابتدایی برنامه چهارم در صدر استانهای کارا قرار میدهد. افزایش اختلاف کاراییها در طی دو برنامه، نشان از گسترش عدم توازن در توجه به شاخصهای اجتماعی و اقتصادی کار شایسته دارد. با این وجود، در مجموع به تعداد استانهای کارا اضافه شدهاست. همچنین تحلیل حساسیت شاخصها نشان داد که شاخصهای اشتغال ناقص و مددجویان کمیته امداد حساسترین شاخصها و شاخص پوشش تامین اجتماعی، پتانسیل دار ترین شاخص میباشند. با لحاظ کردن نتایج، توجه به رویکرد کارایی محور (ورودی و خروجی) برای سیاستگذاری و نظارت بر استانها پیشنهاد میگردد

۱۹۹.

نقش سرمایة اجتماعی در توزیع درآمد در مناطق روستایی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید سپهردوست صابر زمانی شبخانه

منبع: روستا و توسعه سال شانزدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: ایران توزیع درآمد روستاها تعاونی های روستایی سرمایة اجتماعی فرضیة کوزنتس

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۸۲ تعداد دانلود : ۶۰۶

هدف مطالعة حاضر بررسی نقش متغیر سرمایة اجتماعی در توسعة اقتصادی ـ اجتماعی و میزان اثرگذاری آن از طریق توسعة تعاونی های تولید بر شاخص توزیع درآمد جوامع روستایی است. بدین منظور، با به کارگیری روش داده های پانل، از داده های استانی کشور طی سال های 1379 تا 1388 برای بررسی اثر توسعة سرمایة اجتماعی بر شاخص توزیع درآمد در مناطق روستایی و همچنین، از آزمون فرضیة U وارونة کوزنتس دربارة ارتباط بین نرخ رشد اقتصادی و توزیع درآمد استفاده می شود. نتایج حاکی از آن است که در دورة زمانی مورد مطالعه، نقش متغیرهای سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی و میزان مشارکت در تعاونی های روستایی به مثابه نمادی از سرمایة اجتماعی موجود در کاهش نابرابری اقتصادی و توزیع مناسب تر درآمد در جوامع روستایی مثبت و معنی دار است، در حالی که متغیرهای تولید ناخالص داخلی، نرخ شهرنشینی و نرخ بیکاری روستایی بر میزان نابرابری در مناطق روستایی کشور می افزایند.

۲۰۰.

بررسی پیامدهای سیاسی اصلاحات ارضی در ایران و تاثیر آن بر ساختار سیاسی دهه 50 خورشیدی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: حسین ابوالحسن تنهایی زهرا حضرتی مصطفی مختاری هاجر کلاهدوزان

منبع: علوم اجتماعی (آزاد شوشتر) سال هفتم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲۱

کلید واژه ها: اصلاحات ارضی انقلاب ایران ساختار سیاسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۴۴۱ تعداد دانلود : ۲۵۲۳

این پژوهش،بررسی کیفی و در حوزه جامعه شناسی تاریخی است. تاریخ گونه ای از شناخت و آگاهی است که همواره تحت تاثیر حاکمان و نخبگان قدرت بوده است. جامعه شناسی تاریخی می کوشد تا آنچه رخ داده است را به دور از هرگونه تعصب و تعلق خاطر بررسی کند، تا شاید بتواند به کنه وقایع پی ببرد و با ارایه تحلیلی از پیامدها، بتواند شناختی منطبق بر واقعیت از پاره های عینی و ذهنی بدست آورد. در همین راستا، پژوهش حاضر به بررسی رخدادهای حاصل از برنامه اصلاحات ارضی شاه که در قالب انقلاب سفید انجام گرفت با تمرکز بر تاثیرات آن در دهه 50 خورشیدی پرداخته است. داده های مورد نیاز در این پژوهش با روش کتابخانه ای و اسنادی جمع آوری گردیده است و تلاش شده است با بهره گیری از فن مصاحبه و گفتگو، تحلیل دقیقتری از آنچه رخ داده است، بدست آید. ذهنیت و عینیت های مطرح شده در بررسی پیامدهای سیاسی اصلاحات ارضی در ایران و تاثیر آن بر ساختار سیاسی دهه 50 خورشیدی و برآیندهای حاصل از آنها، بر اساس مدل عام(تحلیلی) دیالکتیکی استخراج گردیده و مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفته اند. شکل گیری جنبش های رادیکال مخالف حکومت اعم از مذهبی و غیر مذهبی و ایجاد چالش در جامعه به خاطر مرحله گذار از سنت به مدرنیسم از برآیندهای مدل تحلیلی بکار رفته شده در این پژوهش بوده و نتیجه بدست آمده از این تحقیق نشان دهنده تاثیر بالای اصلاحات ارضی بر تغییر ساختار سیاسی در دهه 50 خورشیدی و شکل گیری انقلاب 57 در ایران است.

درخت حوزه‌های تخصصی