درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی فرهنگ

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵۰۱ تا ۵۲۰ مورد از کل ۹۸۹ مورد.
۵۰۴.

بازخوانی آراء و اندیشه های سید جواد طباطبایی پیرامون جامعه ی مدنی در ایران

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق گروه های ویژه اندیشه های فلسفی در ایران معاصر
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی اندیشه سیاسی در غرب تاریخ و مبانی اندیشه سیاسی از قرن بیستم به بعد
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی فرهنگ
تعداد بازدید : ۱۷۱۰ تعداد دانلود : ۱۴۲۸
در آستانه قرن بیست و یکم، بحث جامعه مدنی به گفتمان جهانی تبدیل شده است. اگر اندکی به عقب باز گردیم و نگاهی به تاریخ و نقشه های جهان بیندازیم بی درنگ در می یابیم که در این زمان، نظام های دموکراتیک و جوامع مدنی، پدیده هایی استثنای بوده اند. امروزه تاریخ و نقشه جهان به کلی دگرگون شده است. در آمریکای لاتین، اروپای شرقی، آفریقا، آسیا و تقریباً در تمامی کشورها نظام های دموکراتیک بر سر کار آمده اند و یا در حال شکل گرفتن هستند. نظام های توتالیتر و دیکتاتوری به پدیده های کمیابی بدل شده اند و آخرین دیکتاتورها هم تلاش می کنند به نظام های خود شکل و شمایل دموکراتیک بدهند. بدین سان امروزه بحث جامعه مدنی بخش عظیمی از جهان را در برگرفته و توجه محافل روشنفکری را از جمله در ایران به خود معطوف نموده است.
۵۰۷.

ابعاد سیاسی، اجتماعی و اقتصادی فقر و نابرابری در ایران/ فقر درآمدی فقط یک جنبه از فقر زنان سرپرست خاوار(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: زنان سرپرست خانوار توانمندی اجتماعی توانمندی روانی فقر درآمدی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی توسعه
تعداد بازدید : ۳۰۰۰ تعداد دانلود : ۱۶۲۰
" زنان از قابلیت ها و امکاناتی که برای کاهش فقر لازم است، محرومند. نگرانی از پیوستن جمعی از زنان به گروه «فقیرترین فقرا» سبب طرح رویکردهای متفاوتی از جمله «توانمند سازی زنان» شده است. تحقق فرآیند توانمندسازی برای زنان فقیر نیازمند تحول در تمام نهادهایی است که آن ها را از کسب قابلیت ها محروم نموده و در معرض خطر فقر، نه تنها فقر درآمدی، قرار داده است. این مقاله که براساس یافته ای پژوهشی، در چارچوب مفهومی فقر و توانمندسازی و با ترکیب روش های کمی و کیفی در جامعه زنان سرپرست خانوار شهر اراک تدوین شده نشان می دهد که زنان به خاطر زن بودن بیشتر در معرض فقر قرار دارند. فقر زنان فقط جبنه اقتصادی ندارد و جنبه های روانی و اجتماعی فقر زنان نیز مهم است. برای مبارزه با فقر، توانمندی زنان و تحولات ساختاری لازم است. "
۵۰۸.

سنجش میزان سرمایه اجتماعی دانشجویان دانشگاه علوم پژشکی مشهد در سال تحصیلی 84 - 1383 و عوامل مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی رابطه اجتماعی مشارکت اجتماعی انسجام اجتماعی سرمایه فرهنگی اعتماد اجتماعی شبکه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴۱ تعداد دانلود : ۱۴۸۳
مساله این پژوهش سنجش میزان سرمایه اجتماعی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مشهد در منطقه محل زندگی (محله) آن‌ها و عوامل مؤثر بر میزان آن است. جامعه آماری دانشگاه علوم پزشکی مشهد با حجم 5383 بوده است. تعداد نمونه 244 نفر به دست آمد. نمونه‌گیری به روش طبقه‌بندی شده سیستماتیک انجام شد که طبقات، دانشکده محل تحصیل و جنس دانشجویان بودند. سرمایه اجتماعی کمیت و کیفیت روابط اجتماعی فرد در محل زندگی است که سه بعد مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی و انسجام اجتماعی برای آن در نظر گرفته شد. این سه بعد هر کدام در چهار نوع رابطه اجتماعی شامل روابط فرهنگی، روابط اجتماعی، روابط سیاسی و روابط اقتصادی سنجیده شد. در این پژوهش میزان سرمایه اجتماعی دانشجویان در منطقه محل سکونت دائم آن‌ها در یک طیف 5 قسمتی از یک تا پنج، 66/2 به دست آمد. همچنین میزان سرمایه اجتماعی دانشجویان در دانشگاه، در همین طیف 3 به دست آمد. در بررسی عوامل مؤثر در تحلیل چند متغیری، مهم‌ترین عوامل مؤثر مثبت به ترتیب اهمیت عبارت بودند از میزان سرمایه فرهنگی فرد، میزان امنیت در محله، میزان شبکه‌های اجتماعی در محله، متاهل بودن فرد و وضعیت اقتصادی هم‌محله‌ای‌ها. در این تحلیل خودپنداره فرد با میزان سرمایه اجتماعی وی در محله، رابطه معنی‌دار منفی داشت.
۵۰۹.

تأثیر جنسیت و درونداد توزیع کنندگان منابع و هنجارهای عدالت اجتماعی بر میزان مقبولیت آنها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تخصیص منابع نابرابر اجتماعی ملاک انصاف ملاک برابری هنجارهای توزیع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۳ تعداد دانلود : ۸۴۱
"روش تخصیص منابع با ارزش در میان اعضای گروه یکی از تعیین کننده های مهم روحیه سازمانی است. محققین نشان داده اند که تخصیص برابر (توزیع برابر) پاداشها نسبت به تخصیص منصفانه آنها هنگامی که هدف از تخصیص منابع برقراری سازگاری درون گروهی و پرهیز از تعارض باشد ارجح است. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر شیوه تخصیص منابع (شیوه توزیع برابر در مقابل شیوه توزیع مبتنی بر انصاف) بر محبوبیت تخصیص دهنده منابع توسط افراد آماج این شیوه هاست. هدف دیگر مقایسه زنان و مردان درترجیح شیوه های توزیع دروندادهاست. سه گروه از افراد، بیشتر از تخصیص برابراستفاده کردند: 1 زنان، 2 تخصیص دهندگان با درونداد بالا، 3 تخصیص دهندگانی که فراگرفته بودند چگونه سازگاری درونی را حفظ کنند. شرکت کنندگان در این پژوهش 304 دانشجوی لیسانس دانشگاه اصفهان بودند که به صورت تصادفی از چهار دانشکده دانشگاه اصفهان انتخاب گردیده بودند. ابزار پژوهش شامل توصیف یک موقعیت فرضی بود که متغیرهای پژوهش شامل ملاکهای جنسیت و دروندادها به صورت نظامدار در موقعیتهای فرضی تغییرمی کرد. مقیاس دیگر پژوهش میزان جذابیت ادراک شده (لام کان و نلسون، (1977 بود که متغیر وابسته میزان مقبولیت را می سنجید. بنابراین یک موقعیت فرضی در مورد تخصیص دهندگان با ملاک برابری و انصاف که در آن جنسیت و دروندادها دستکاری می شد بررسی شده است. یافته ها نشان می دهد که یک تعامل هنجاری در توزیع وجود دارد که هر دو جنس (مذکر و مونث)، فرد توزیع کننده با درونداد بالا را هنگامی بیشتر دوست دارند که بر مبنای ملاک برابری و با درونداد پایین بر مبنای ملاک انصاف عمل کند و زنان این واکنش را بیش از مردان دارند (p<0.05)."
۵۱۰.

بررسی رابطه بین نظام ارزشها و خلاقیت در دانشجویان سال اول دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶۴ تعداد دانلود : ۱۳۳۵
هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه بین نظام ارزشها و خلاقیت می باشد. نمونه مورد پژوهش شامل100 نفر از دانشجویان (66دختر و 34 پسر) سال اول دانشگاه اصفهان بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به طور تصادفی از بین گروه های آموزشی موجود در دانشگاه اصفهان انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه بررسی ارزشها (آلپورت، ورنون و لیندزی) و فرم «ب» آزمون خلاقیت تصویری تورنس بود. نتایج ضریب همبستگی چند متغیری نشان داد که بین ارزش زیبایی گرایی و نمره کل خلاقیت از یک طرف و بین ارزش زیبایی گرایی و نمره خرده مقیاس بسط و نمره خرده مقیاس سیالی از طرف دیگر و نیز بین ارزش اقتصادی و نمره خرده مقیاس سیالی همبستگی مثبت معنا داری وجود دارد (P<%5). همچنین بین ارزش مذهبی و نمره خرده مقیاس ابتکار و نیز بین ارزش نظری و نمره خرده مقیاس انعطاف پذیری همبستگی منفی معناداری وجود دارد (P<%5). همچنین، نتایج تحلیل واریانس چند عاملی نشان داد که ارتباط متغیر جنسیت با ارزشها و نمره خلاقیت معنادار نمی باشد
۵۱۱.

دو جهان ایرانی، مسجد و کافی شاپ

کلید واژه ها: سبک زندگی ذائقه مصرف جوانان مسجد و کافی شاپ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳۲
شناخت جامعه هم از طریق شناسایی ویژگی های مشابه و همگرایانه آن ممکن است و هم از طریق ویژگی های فرهنگی واگرایانه، همچنین برای شناخت ‏جامعه هم می توان از ساختارها شروع کرد و هم می توان از سطح خرد به جامعه نگریست. نویسندگان مقاله در پی شناختی واگرایانه از جامعه و آن هم ‏از منظر زندگی روزمره هستند. در این مقاله با بهره مندی از الگوی تبیینی بوردیو به بررسی تطبیقی دو سبک زندگی اصول گرایی انقلابی و پسامدرن می پردازیم. جامعه آماری، جوانان ‏منطقه 3 تهران هستند که به طور متناوب به کافی شاپ ها یا بسیج مساجد این منطقه مراجعه می کنند. در این پژوهش از دو روش پیمایش و مشاهده ‏استفاده شده است و تاثیر متغیرهای مستقل سرمایه اقتصادی، سرمایه فرهنگی، نوع گرایش دینی و سیاسی و همچنین میزان اعتقاد به نگرش پدرسالارانه ‏در خانواده بر گزینش سبک زندگی بررسی شده است.‏
۵۱۳.

تحلیلی از مفهوم «از خود بیگانگی» در شعر ناصر خسرو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت انسان جامعه دیو آسیب جهان «از خود بیگانگی»(الیناسیون) ارزش‏های اصیل انسانی خویشتن خویش

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای علوم اجتماعی مفاهیم کلی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی فرهنگ
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
تعداد بازدید : ۹۰۳۷ تعداد دانلود : ۲۳۰۲
"«از خود بیگانگی»، به معنی دور شدن ا زاصل خویش، موضوعی است که در دوران‏های مختلف، مورد توجه دانشمندان بوده است؛اما در عصر جدید و در جامعه صنعتی، به شکل تازه‏ای ظهور کرد و چهره خویش را نمودار ساخت؛به طوری که دانشمندان بزرگ جامعه شناس، درباره این پدیده هشدارها داده و جامعه را از آن برحذر داشته‏اند. در جامعه‏شناسی«از خود بیگانگی»، در حوزه تقسیم فنی کار(تکنولوژی)، از جنبه فردی و اجتماعی توجه صاحب‏نظران را به خود جلب کرده است؛زیرا در این راستا، انسان یا نسبت به خود، بیگانه می‏شود یا نسبت به جامعه.در جوامع صنعتی، توکویل را اولین کسی دانسته‏اند که بدون ذکر «الیناسیون»به تبیین آن پرداخت، سپس مارکس، این دیدگاه‏ها را تکمیل کرد؛البته برخی از این دانشمندان تنها از دیدگاه اقتصادی، به این موضوع نگریسته‏اند.میشل فوکو، آلن تورن و ملوین زیمن نیز دیدگاه‏های خویش را، دراین‏باره تبیین کرده‏اند. در متون ادب فارسی نیز این موضوع، نه تنها از جنبه ظاهری؛بلکه از جهات مختلف، مورد توجه قرار گرفته است.ناصر خسرو، یکی از اولین شاعرانی است که با مطرح کردن ارزش انسان و اهمیت او، با توجه به اوضاع اجتماعی، فرهنگی و سیاسی روزگار خود، درباره این بیگانگی، سخن می‏گوید و انسان‏ها را از غفلت و بی‏خبری نسبت به جایگاه خویش، برحذر می‏دارد.او گرفتار شدن انسان را به زرق و برق‏های دنیوی و اسارت در چنگال دیو، دور شدن از مقام خود می‏داند و کفتاروارگی را رمز بزرگ غفلت می‏شمارد. "
۵۱۵.

بررسی نگرش دانشجویان دانشگاه شیراز نسبت به برنامه های فرهنگی و هنری و عوامل موثر بر شرکت آنها در این گونه فعالیت ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آگاهی نگرش علاقه دانشجویان دانشگاه شیراز برنامه های فرهنگی و هنری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶۱ تعداد دانلود : ۱۲۷۷
تحقیق حاضر به منظور بررسی نگرش دانشجویان به برنامه های فرهنگی و هنری و عوامل موثر بر میزان علاقه، آگاهی و شرکت آنها در این برنامه ها صورت گرفته است. جامعه آماری این تحقیق دانشجویان دانشگاه شیراز در گروه ها و مقاطع مختلف آموزشی می باشند. ابزار سنجش این بررسی پرسش نامه کتبی است که بین 1400 دانشجو به صورت تصادفی توزیع گردید که 780 پرسش نامه برگشت داده شد. یافته ها نشان می دهد که میزان علاقه دانشجویان به برنامه های فرهنگی و هنری نسبتا زیاد است. این افراد ضرورت برنامه های فرهنگی و هنری را در حد نسبتا زیادی حس می کنند اما میزان آگاهی آنان از این برنامه ها بسیار ناچیز است. نتایج آزمون فرضیات نشان می دهد که بین سه متغیر علاقه، احساس نیاز به کسب اطلاع و آگاهی با میزان شرکت آنها رابطه مستقیم وجود دارد و آگاهی بیشترین رابطه را با شرکت دارد. به علاوه علاقه مندی در میان زنان، افراد مجرد و غیر شاغل، ساکنین شهرهای بزرگ، افرادی که پدر و مادر آنها از سطح تحصیلات بالایی برخوردارند، کسانی که وضع درآمدی بهتری دارند و نیز دانشجویان مقطع کارشناسی و دانشجویان گروه آموزشی هنر و معماری بیشتر است.
۵۱۸.

آینده هویت های فرهنگی جمعی با استفاده از روش شبیه سازی کامپیوتری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: شبیه‌سازی کامپیوتری برجستگی هویت فرهنگی جمعی هویت فرهنگی دینی هویت فرهنگی ملی هویت فرهنگی قومی درون‌مرزی هویت فرهنگی قومی فرامرزی سازه‌گرایی اجتماعی PS آزادی‌های مدنی مدل I

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی علم و معرفت و تکنولوژی جامعه شناسی تکنولوژی
تعداد بازدید : ۱۴۹۰ تعداد دانلود : ۷۱۵
در پژوهش حاضر ابعاد مساله «عدم برجستگی هویت فرهنگی جمعی» و برجستگی هویت‌های فرهنگی دینی، ملی، قومی درون‌مرزی و قومی فرامرزی در زمان حال، با استفاده از روش پیمایش در میان مردم عرب خوزستان مورد بررسی قرار گرفته و سپس با استفاده از روش شبیه‌سازی و ساختن مدل کامپیوتری جامعه واقعی، به پیش‌بینی تاثیر آزادی‌های مدنی، جهانی‌سازی، ارتباطات درون‌ملی، ارتباطات فراملی- فرصت یکسان، ارتباطات فراملی- فرصت متفاوت و نیز تاثیر تعاملی ارتباطات درون‌ملی و آزادی‌های مدنی بر روی وضعیت پدیده «عدم برجستگی هویت فرهنگی» و برجستگی هویت‌های فرهنگی مختلف، در آینده مردم مذکور پرداخته شده است. نتایج به‌دست آمده حکایت از تاثیر معنی‌دار متغیرهای مستقل ذکر شده، بر روی آینده هویت‌های فرهنگی دارد. مدل کامپیوتری ساخته شده و چهارچوب نظری به کار رفته بر مبنای تئوری‌های سازه‌گرایی اجتماعی می‌باشند.
۵۱۹.

بازاندیشی مصرف کننده یا مصرف تظاهری در ارتباطات سیار

نویسنده:

کلید واژه ها: رفتار مصرف کننده مشترکان تلفن همراه کد اجتماعی فضای فردگرایانه فاصله زمان– مکان مصرف تظاهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰۲
این مقاله به بررسی و تحلیل بازاندیشی مصرف کنندگان و مصرف تظاهری آنان در محیط ارتباطات سیار می پردازد. تلفن همراه با عنوان وسیله ارتباطی ‏سیار و همراه موجب بازاندیشی مصرف کننده و همچنین بروز رفتارهای تظاهری در بین آنان شده است. در این مقاله استدلال می شود که چگونه مصرف ‏کننده ایرانی تلفن همراه نوع تازه ای از رفتار مصرف کننده را به نمایش گذاشته و چگونه امکان استفاده از تلفن همراه به ارزشی اجتماعی تبدیل شده ‏است. در این مقاله برخی موضوعات در خصوص ماهیت تغییر یابنده سبک زندگی ایرانیان مورد توجه قرار می گیرند که به خاطر ورود تلفن های همراه ‏به بازار مصرف ایران بروز کرده است: اینکه آیا مردان بیشتر از زنان وقت خود را با صحبت های تلفنی می گذرانند؛ اینکه آیا استفاده از تلفن های همراه ‏فقط به گروه های سنی مشخصی اختصاص دارد؛ اینکه آیا طبقه و ثروت در تملک تلفن های همراه نقشی اساسی دارد یا نه؛ و اینکه آیا گسترش فرهنگ ‏استفاده از تلفن های همراه موجب کاهش استفاده از باجه های تلفن همگانی خواهد شد؟ نویسنده خاطرنشان می کند که تلفن همراه با از بین بردن سلسله ‏مراتب قدیمی موجب ایجاد فضای فردگرایانه گسترده تری می گردد.‏

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان