فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵۴۱ تا ۵۶۰ مورد از کل ۴٬۰۲۰ مورد.
۵۴۱.

تدوین الگوی مفهومی تفسیر میراث در ژئوپارک ها براساس روش های معتبر جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدل مفهومی ژئوتوریسم ژئوپارک های عضو شبکه جهانی یونسکو تفسیر میراث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۱۶۸
تدوین الگوی مفهومی تفسیر میراث در ژئوپارک، براساس روش های معتبر استفاده شده در ژئوپارک های کشورهای پیشرفته و عضو شبکه جهانی ژئوپارک ها می تواند در ارتقای ژئوپارک های عضو شبکه جهانی برای کسب کارت سبز مجدد از طریق بازرسان یونسکو یا برای ثبت پرونده ژئوپارک های درحال تأسیس در فهرست شبکه جهانی ژئوپاک هادر کشور نقش مؤثری داشته باشد. این پژوهش جزو پژوهش های کیفی بوده که با روش تحلیل مضمون انجام شده است. برای انجام این پژوهش،نخست مضامین تفسیر میراث در کشورهای پیشرفته با استفاده از روش تحلیل مضمون و براساس حوزه پژوهش از میان سیزده کتاب رفرنس جهانی اصلیاز سال 1957 تا  2019 و بررسی ضمنی محتوای وب سایت های 147 ژئوپارک عضو شبکه جهانی تحت حمایت یونسکو شناسایی شد. سپس مضامین استخراج شده آموزش گردشگران در مطالعه ژئوپارک های کشورهای پیشرفته با ابعاد هفت گانه آموزش گر(مفسر)، محتوا، ابزار، مکان، اصول، شیوه ها و مخاطب و مولفه های سی گانه آن از متون شناسایی شد. دراین پژوهش،علاوه برشناسایی ابعاد و مؤلفه های تفسیر میراث در ژئوپارک ها،به طور ویژه برای ترویج و درک آسان تر جامعه دانشگاهی اجرایی داخل کشور، این نتیجه حاصل شد که تفسیر میراث در صنعت گردشگری از منظر مفهوم سازی، همان «آموزش غیررسمی گردشگران با رویکرد تفسیری» است؛ بنابراین مدیران، مسئولان و دست اندرکاران ژئوپارک های درحال تأسیس یا راه اندازی شدهکشور باید برای بهبود وضعیت کمّی و کیفی ژئوپارک ها و توسعهگردشگری پایدار، به نقش هم زمان همهابعاد هفت گانه آموزش گردشگران توجه و براساس آن ها برنامه هایی طراحی، تدوین و اجرا کنند.
۵۴۲.

A Geopolitical Approach to the City; with Emphasis on the Central Elements of Power and Competition(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Power Competition Geopolitics City Urban Geopolitics

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۱۱۴
Many scholars believe that the city is a social innovation whose size, location, and internal organization are in terms of "power"; And many changes in the structure and role-playing of the city are due to the mobility of "citizens". The shape and appearance of the city, like the country, represents the pressure from the bottom up. Therefore, urban space processes have very low effects on the whole of politics, especially political development Competitiveness is one of the important issues that has been emphasized in urban literature in recent years and in this regard, different perspectives on the determinants of competitiveness have been presented. As a geographical phenomenon, the city has an effective role in power games and constitutes the most important spatial level of stress, action and competition in the present age. The present fundamental research with descriptive-analytical method express the fact that the necessary fields for their geopolitical study have been provided by creating a competitive environment and promoting the domestic and international competitiveness level of metropolises. Hence, an urban-scale geopolitics has made cities important actors in different geographical areas. The results of this study show that there is a relationship between the effectiveness of the roles of a place and the geographical area with its "power". That is, as the roles have more extensive and in other words the broader function, the power of geographic location increases, like global cities. Indeed, the phenomenon of the city is studied and investigated in various dimensions, with emphasis on the central elements of politics, power and competition.
۵۴۳.

ارائه ی الگوی توسعه ی گردشگری رویدادمحور مبتنی بر شناخت مؤلفه های انگیزشی جذب گردشگران در کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری رویدادمحور الگو الزامات زمینه ساز تسهیلگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۹۷
با گسترش و رشد گردشگری و افزایش آگاهی مسافران و گردشگران، باید خدمات ویژه و محصولات خاصی برای تأمین نیازهای مسافران کنونی ارائه شوند. گردشگریِ رویداد گونه ای نوین از صنعت گردشگری است. بازار گردشگری رویداد را مسافرانی تشکیل می دهند که برای دیدن رویدادها یا تجربه ی شرکت در رویدادها به سفر می روند. رویدادها اشکال متنوعی را شامل می شوند. جشنواره ها و رویدادها در زمره ی سریع ترین بخش های درحال رشد گردشگری در جهان به شمار می روند و مدیران مقاصد گردشگری دریافته اند که باید جاذبه های نو، هیجان  انگیز، بکر و بی رقیب را به مجموعه ی داشته ها ی گردشگری مقاصد خود بیفزایند تا شمار متقاضیان بازدید از آن مقاصد مطابق خواسته ها و اهداف درنظرگرفته شده ی گردشگری باشد. در این بین، کشورمان، با توجه به اقلیم، جغرافیا و آداب ورسوم منحصر به فرد خود، ظرفیت های بالقوه ای در زمینه ی گردشگری رویداد دارد. بدین منظور، در تحقیق حاضر، سؤال اصلی محقق این است: چه الگویی می توان برای توسعه ی گردشگری رویدادمحور مبتنی بر شناسایی مؤلفه های انگیزشی در بین گردشگران ارائه داد؟ محقق، با استفاده از روش کیفی تحلیل محتوا، به شناسایی ابعاد و مؤلفه های مؤثر در گردشگری رویدادمحور پرداخته است. درنهایت، ۵ مؤلفه و 3۴ زیرمؤلفه در بُعد الزامات که ناظر بر تصمیمات و الزامات راهبردی به منظور جهت دهی، همسویی و همراستایی کلیه ی اقدامات دستگاه های  ذی نقش، انجمن های علمی، فرهنگ سراها، آژانس های مسافرتی و غیره است، بُعد زمینه ساز که ناظر بر عواملی است که زیرساخت ها، زمینه های اجرایی و سازوکارهای رسمی برای عملیاتی کردن فرایندهای جذب گردشگر در سطوح گوناگون گردشگری را ایجاد می کند و بُعد تسهیلگر که ناظر بر عواملی است که پیش برد اهداف، راهبردها و فعالیت های برنامه ریزی شده درخصوص توسعه ی گردشگری را از طریق ایجاد ابزارهای مورد نیاز تسهیل و هموار می سازد ارائه می کند. نتایج تحقیق نشان می دهد که بُعد الزامات دارای مؤلفه های مدیریت راهبردی و سیاست گذاری، عوامل مدیریتی، بُعد زمینه ساز دارای مؤلفه های ساختار سازمانی و فرهنگ سازی و بُعد تسهیلگر دارای مؤلفه های فنّاوری اطلاعات است
۵۴۴.

سناریوهای تاثیر برگزیت بر وحدت پولی اتحادیه اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اتحادیه اروپا برگزیت وحدت پولی آینده پژوهشی سناریونویسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۱۷۱
پول واحد در قالب یورو یکی از عناصر اصلی قوام بخش ژئوپلیتیک اتحادیه اروپا می باشد که تغییر و تحول در آن می تواند سبب تغییرات ژئوپلیتیکی دیگری در این قاره شود. روشن است خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، کلیت این اتحادیه و از جمله وحدت پولی آن را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف این مقاله بررسی مسئله تاثیر خروج انگلستان(برگزیت ) بر وحدت پولی اروپا می باشد. اهمیت این مسئله در تاثیرات ژئوپلیتیکی تداوم اروپای نسبتا منسجم و یا تغییر آن به یک اروپای شکننده بر سیاست بین الملل است. نگارندگان این مقاله با بهره گیری از نظریه پیتر شوارتز(سناریونویسی معروف به G.N.B کسب و کار تجارت جهانی درقالب الگوی آینده پِژوهشی) و نیز روش توصیفی، تحلیلی و نیز فرایند محور سه سناریو، بدبینانه شکست وحدت پولی اروپا، سناریو حفظ وضع موجود(تداوم همکاری ها میان انگلستان و اتحادیه اروپا) و سناریو خوشبینانه(انسجام فرایند وحدت سیاسی و اقتصادی اروپا) را ارائه دادند. بر مبنای شرایط وقوع سناریوها، نتیجه اصلی پژوهش این است که خروج انگلستان از اتحادیه اروپا، به تقویت مناسبات و سیاست های واحد پولی یورو کمک خواهد کرد.
۵۴۵.

تحلیلی بر تاثیر توسعه صنعت مرغداری بر بهبود معیشت پایدار خانوارهای نواحی روستایی شهرستان آق قلا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صنعت مرغداری توسعه روستایی معیشت پایدار خانوارهای روستایی شهرستان آق قلا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۹۰
بهبود معیشت پایدار روستایی در سال های گذشته مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. اشتغال و توانایی تأمین هزینه های خانوار به خصوص برای ساکنان نواحی روستایی امری حیاتی بوده و ایجاد فرصت هایی برای اشتغال پایدار با دستمزد مناسب بهترین راه برای خارج کردن مردم از فقر است. این پژوهش با تحلیلی بر توسعه صنعت مرغداری بر بهبود معیشت پایدار خانوارهای روستایی شهرستان آق قلا تهیه شده است. پژوهش از نوع کاربردی و روش آن توصیفی - تحلیلی و مبتنی بر پیمایش بوده و جامعه آماری آن را تمامی 675 نفر شاغل روستایی صنعت مرغداری تشکیل می دهد که 250 نفر به عنوان حجم نمونه با فرمول کوکران تعیین شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر 66 متغیر است که روایی محتوایی آن توسط اساتید و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده است. به منظور تحلیل داده ها از تحلیل همبستگی کای اسکوئر، مقایسه میانگین فریدمن و ضریب همبستگی اسپیرمن بهره گرفته شد. نتایج حاصل از آزمون ها نشان داد که رابطه معنادار تا سطح اطمینان 99 درصد بین توسعه صنعت مرغداری با ابعاد معیشت پایدار وجود دارد و توسعه صنعت مرغداری باعث بهبود شاخص های معیشت پایدار شده است. ایجاد اشتغال و افزایش درآمد و کاهش مهاجرت های روستا به شهر از جمله پیامدهای مهم توسعه صنعت طیور است. لذا برای توسعه و گسترش این صنعت، حمایت از آن در جهت جذب سرمایه گذاری ها توصیه می شود.
۵۴۶.

بررسی و تحلیل مشکلات تقسیمات اداری-سرزمینی در ایران معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تقسیمات و تشکیلات اداری - سرزمینی تقسیمات کشوری ایران معاصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴ تعداد دانلود : ۹۴
طی چند دهه اخیر، ساختار تقسیمات سیاسی در ایران با کمک به شکل گیری الگوی مرکز-پیرامون، باعث شده تا نواحی حاشیه ای کشور همراه با تشدید محرومیت و توسعه نیافتگی، دچار گسیختگی فضایی، سیاسی و اجتماعی با دیگر نواحی کشور شوند. لذا، هدف از پژوهش حاضر، شناخت عمده ترین مشکلات تقسیمات اداری-سرزمینی در ایران معاصر در تأثیرپذیری از سیستم حکمرانی بسیط متمرکز است. به عبارتی دیگر، این پژوهش مهم ترین مشکلات متأثر از ساختار حکمرانی بسیط متمرکز برای تقسیمات و تشکیلات اداری-سرزمینی کشور را موردبحث قرار می دهد؟ طبق نتایج این پژوهش، مهم ترین مشکلات تقسیمات و تشکیلات اداری-سرزمینی در ایران معاصر عبارت اند از؛ بی توجهی به عدالت فضایی-جغرافیایی، ضعف شکل گیری توسعه ملی، رخنه عوامل غیررسمی، ضعف شکل گیری ساختار اداری-مدیریتی مناسب، ضعف شکل گیری همبستگی ملی و وحدت ساختاری و همگنی جغرافیایی، تمرکزگرایی شدید سیاسی- فضایی در مرکز و ضعف توجه به معیار های کیفی جغرافیایی-انسانی. این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی است و با روش توصیفی-تحلیلی برای ارائه الگوی کارآمدی از تقسیمات و تشکیلات اداری–سرزمینی برای کشور تلاش می کند. طبق نتایج این پژوهش، ظاهراً «الگوی حکمرانی-سرزمینی بسیط غیرمتمرکز یا بسیط ناحیه ای» با شرایط طبیعی و انسانی ایران سازگاری بیشتری دارد و تا حدود زیادی می تواند مشکلات سیستم تقسیمات سیاسی کنونی ایران را حل نماید.
۵۴۷.

شناسایی پیشایندهای تاب آوری روبه جلوی کسب وکارهای گردشگری در شرایط تحریم اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری روبه جلو پایداری کسب وکارهای گردشگری تحریم اقتصادی تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۸ تعداد دانلود : ۱۵۲
کسب وکارهای گردشگری در کشور برای ایجاد منابع درآمدی خود به تاب آوری روبه جلو یا پایداری توجه ویژه دارند. لیکن تحریم به منزله محدودیتی اقتصادی سیاسی به عدم اطمینان چشمگیر و شرایط آشفته در بسیاری از صنایع ازجمله صنعت گردشگری منجر شده و شیوع ناگهانی ویروس کرونا نیز آثار تحریم را در این صنعت افزون کرده است. ازاین رو، هدف از پژوهش حاضر شناسایی پیشایندهای تاب آوری روبه جلوی کسب وکارهای گردشگری در شرایط تحریم و اولویت بندی آن ها است. بدین منظور، برای شناسایی آن عوامل، رویکردی کیفی اتخاذ شد و با 18 نفر خبره، که از طریق نمونه گیری گلوله برفی از میان فعالان کسب وکارهای گردشگری انتخاب شدند، مصاحبه شد. براساس داده های به دست آمده، چارچوبی مفهومی با روش تحلیل مضمون تدوین و اعتباریابی شد. سپس، در بخش کمّی، با روش میانگین موزون، مضامین رتبه بندی شدند. پایایی مصاحبه ها با روش دو کدگذار با نرخ توافق 79 به دست آمد. یافته های پژوهش به شناسایی 7 مضمون اصلی، به ترتیب اولویت، شامل حفاظت زیست محیطی برای توسعه گردشگری، توسعه تعاملات اجتماعی با گردشگران، توسعه توان مالی اقتصادی در جذب گردشگری، توسعه توان رقابتی در مقایسه با دیگر کشورهای گردشگرپذیر، ظرفیت سازی نهادی درخصوص جذب گردشگر، مدیریت فرایندهای مرتبط با گردشگری و توسعه قابلیت های انسانی در ارائه خدمات گردشگری و با 21 مضمون سازمان دهنده و 127 مضمون پایه منجر شد. درنهایت، براساس یافته های تحقیق پیشنهادهایی ارائه شده است.
۵۴۸.

بازسازی معنایی تفسیر مردم محلی از تأثیر تغییرات گردشگری در توسعه فرهنگی- اقتصادی جامعه بومی شرق استان گلستان: ارائه نظریه ای داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تغییرات گردشگری رویکرد فرهنگی و اقتصادی گردشگری انبوه گردشگری پایدار توسعه محلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۱۲۶
در تعاریفی که از گردشگری بیان شده است، مطالعه و شناخت بشر در کانون توجه آن قرار دارد و بیشتر پژوهش های انسان شناسان درباره نوع بشر به فرهنگ باز می گردد. اگر فرهنگ را هر صورتی از رفتار اکتسابی و غیرغریزی درنظر بگیریم، این مقاله به توصیف و تبیین این رفتار در قلمرو پژوهش در مواجهه با موضوع پژوهش با تمام تأثیرات فرهنگی و اقتصادی می پردازد. بررسی سیر تغییرات گردشگری در نیم سده اخیر و بازسازی معنایی آن و تغییرات حاصل از رواج گردشگری در حوزه های ذکرشده، مسئله مهم و ضرورت انجام این پژوهش است که نیازمند پشتوانه نظری قوی و مبتنی بر اتخاذ رویکردی پارادایم تفسیرگرایی است که در آن از رویکرد امیک استفاده می شود و بدین وسیله کمک می کند تا نحوه درک و تفسیر مردم سرزمین موردمطالعه از تأثیرات گردشگری در توسعه جامعه محلی بررسی شود. پژوهش با روش کیفی انجام شده و از رویکرد مردم نگاری به منزله روش عملیاتی پژوهش و از رویکرد نظریه زمینه ای به منزله روش تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته ها در قالب هفت مقوله عمده و یک مقوله هسته، یعنی رویکرد مؤثر به گردشگری پایدار، بیان می شود. بر اساس این مقوله، حوزه هایی از گردشگری در قلمرو پژوهش از حالت انبوه خارج شده و در مسیر نیل به وضعیت گردشگری پایدار است.
۵۴۹.

Confronting Afghanistan’s Security and Development Challenges: A Contribution of the European Union(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: Afghanistan Development Security Humanitarian fragile state European union

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۱۲۲
Afghanistan is confronting the complexity of security and development challenges for the last several years, and that is affecting the Afghan’s lives and livelihood. Over the past years, it has continuously increased, and due to lack of security as well as the country has faced several incidents after 2014. The war created several problems, and there are major challenges by the Taliban, ISIS, and other critical terrorisation. The study aims to define a system approach that how a fragile system operates and functions. Afghanistan emerges as an example of a fragile state which can be explained through the concept of system approach. The article also looks at the concept of system approach and method takes the case study of Afghanistan to demonstrate the perils of a fragile state since 2014 following international military drawdown. Besides, it also looks at how the EU is responding to these challenges as part of its security and development strategy towards Afghanistan. Concluding remarks observed that a fragile system lacks developments and economic growth which consequences in displacement, emigration and instability in the country consequential in the community or the case of Afghanistan tribal warfare. In past overs years, the EU contributes its development and humanitarian aid to Afghanistan, which is bringing a significant change.
۵۵۰.

تحلیل فضایی فرونشست سطح زمین با استفاده از تداخل سنجی راداری (موردمطالعه: دشت مرکزی شهرستان قاین)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ژئومورفیک سطح تراز آب زیرزمینی تداخل سنجی SNAP قاین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۲۷
فرونشست زمین یکی از مخاطرات مهم ژئومورفیک است که دارای حرکتی کُند بوده و در بلندمدت آثار مخربی برجای می گذارد. در این تحقیق به منظور تحلیل فضایی میزان جابجایی از داده های سنتینل A1 در بازه زمانی 3 ساله (2020- 2017) و روش تداخل سنجی راداری و نرم افزار (SNAP)، تغییرات سطح زمین را در بازه زمانی مذکور استخراج کرده ایم. همچنین مشاهدات میدانی برای صحت سنجی و بررسی نتایج تحقیق صورت گرفت. نتایج نشان داد که میزان فرونشست زمین از سال 2017 تا سال 2020 افزایش داشته است؛ به طوری که از 2.6 سانتی متر در سال 2017 به 7.8 سانتی متر در سال 2020 رسیده است. همچنین هیدروگراف معرف آب زیرزمینی در دشت مرکزی قاین نیز افت محسوسی داشته است؛ به طوری که میزان افت تراز آب در سطح دشت حدود 1.30 متر در طول 5 سال (از سال 2014 تا مارس 2020) بوده است؛ یعنی حدوداً سالی 26 سانتی متر افت سطح آب های زیرزمینی را داشته ایم. ضمن اینکه تحلیل خودهمبستگی فضایی و شاخص موران (0.984)، خوشه ای بودن رخداد فرونشست تحت تأثیر تغییرات سطح آب در منطقه موردمطالعه را تأیید کرد. نتایج همبستگی نیز نشان داد که بین عامل تغییرات تراز سطح آب و نرخ فرونشست زمین، همبستگی کمی وجود داشته (p= -0.138) که این ارتباط غیرمستقیم است؛ یعنی هر چه میزان برداشت آب زیرزمینی بیشتر باشد (یا سطح تراز آب کمتر شود)، میزان فرونشست نیز بیشتر می شود؛ اما با توجه به سطح معناداری (sig= 0.585) این ارتباط معنادار نیست.
۵۵۱.

راهکارهای توسعه گردشگری فرهنگی در شرایط رکود اقتصادی ایران

کلید واژه ها: توسعه گردشگری گردشگری فرهنگی رکود رکود اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۰۱
گردشگری فعالیت یا صنعتی بین رشته ای است که با اتکا به فرهنگ غنی و توانمندی های بالقوه باستانی، تاریخی و طبیعی ایران می تواند منافع اقتصادی شایان توجهی را به ارمغان آورد و یکی از مهم ترین عوامل در توسعه اقتصادی باشد. هدف از پژوهش پیش رو شناسایی نقاط قوت و ضعف، و فرصت ها و تهدیدهای گردشگری فرهنگی و ارائه راهکارهای توسعه آن در شرایط رکود اقتصادی ایران است. پژوهش با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. مدل کاربردی پژوهش مدل ترکیبی تحلیل راهبردی سوات (SWOT) و ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمّی (QSPM) است. اطلاعات لازم با ابزار پرسش نامه از خبرگان گردآوری شده است. در فرایند تحلیل، از ماتریس ارزیابی عوامل داخلی، که نشان دهنده وضعیت نامساعد عوامل درونی است، و ماتریس ارزیابی عوامل خارجی استفاده شده است. ماتریس عوامل خارجی نشان می دهد که توسعه گردشگری فرهنگی در شرایط رکود اقتصادی ایران از فرصت ها به خوبی بهره برده و از تهدیدها دوری گزیده است. سپس، با استفاده از ماتریس عوامل داخلی خارجی، راهبردهای گروه SO بهترین راهبرد شناخته شدند. درنهایت، با استفاده از ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمّی، راهبردهای گروه SO به این ترتیب اولویت بندی شد: مشارکت دادن مردم محلی در برنامه های گردشگری به منظور بهره مندی از منافع گردشگری و حمایت از برنامه های توسعه، افزایش اشتغال زایی و مبادلات اقتصادی در جهت ارتقای کیفیت و رفاه زندگی مردم، بهره مندی از تنوع فرهنگی و ارزان بودن سفر به ایران به عنوان مزیت رقابتی برای جذب بیشتر گردشگران و بهره مندی از سرمایه گذاری های کلان در زمینه اشتغال زایی برای جوانان.
۵۵۲.

ارزیابی نقش توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی در راستای کاهش اثرات خشکسالی؛ مطالعه موردی: شهرستان سرپل ذهاب (استان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت سانحه اقتصاد روستایی توانمندسازی استان کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۲۲
بخش اعظمی از ایران به خاطر استقرار در کمربند خشک جغرافیایی و نوار بیابانی دنیا از شرایط اقلیمی ویژه ای برخوردار است که جزو مناطق کم باران جهان بشمار می آید. ازاین رو، خشکسالی به عنوان یکی از مهم ترین مخاطرات طبیعی ایران است. هدف تحقیق حاضر بررسی نقش توانمندسازی روستاییان در مواجهه و رویارویی با خشکسالی و کاستن از اثرات آن در مناطق روستایی شهرستان سرپل ذهاب در غرب استان کرمانشاه است. ازاین رو سعی کرده است تا به این سؤال پاسخ دهد که چه رابطه ای بین توانمند سازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی و کاهش اثرات خشکسالی در محدوده موردمطالعه وجود دارد؟ تحقیق حاضر از نوع پژوهش های کاربردی و روش مورداستفاده توصیفی- تحلیلی مبتنی بر گردآوری داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه است. به دلیل گستردگی جغرافیایی منطقه و تعداد زیاد سکونتگاه های روستایی، از بین روستاهای واقع در محدوده سیاسی شهرستان سرپل ذهاب که دارای 100 خانوار و بیشتر بودند، با لحاظ کردن موقعیت طبیعی، تعداد 10 نقطه روستایی به عنوان نمونه انتخاب شد. در سطح تحلیل خانوار از بین 1966 خانوار روستایی ساکن براساس داده های سرشماری سال (1395)، با بهره گیری از فرمول کوکران تعداد 321 مورد به عنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه به صورت تصادفی ساده توزیع شده است که از این تعداد، 305 پرسشنامه تکمیل شده در اختیار محققان قرار گرفت و در تحلیل های آماری مورداستفاده قرار گرفت. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های آماری t تک نمونه ای، تحلیل عاملی و مسیر استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد که از دیدگاه ساکنین محلی توانمندسازی در ابعاد اقتصادی (3.84) و اجتماعی (3.60) بر روی کاهش اثرات سانحه تأثیر مثبتی دارد. نتایج تحلیل مسیر نشان می دهد دسترسی به منابع مالی، بهبود فضای و کسب وکار و سرمایه اجتماعی محلی به ترتیب با 49/0، 53/0 و 34/0 بیشترین تأثیر را در توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی در راستای کاهش اثرات خشکسالی دارند.
۵۵۳.

تحلیلی بر عوامل مؤثر در قابت پذیری اقتصادی مقاصد گردشگری روستایی، مطالعه موردی: روستاهای هدف گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رقابت پذیری گردشگری اقتصاد روستایی استان کهگیلویه و بویراحمد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۵ تعداد دانلود : ۹۷
مناطق روستایی با توجه به ارایه ترکیبی از جاذبه های گردشگری طبیعی و فرهنگی ناشی از ویژگی های جغرافیایی و شیوه های زندگی به عنوان مقاصد گردشگری ارزان برای گذران اوقات فراغت و تفریح شناخته می شود. توسعه گردشگری روستایی از دیدگاه بیشتر محققان به عنوان ابزاری بازآفرینی و احیای مجدد اقتصادی- اجتماعی مناطق روستایی برای نیل به توسعه پایدار مطرح است. افزایش تعداد گردشگران ورودی به مناطق روستایی، به بروز نیازها و تقاضاهای جدید در مناطق گردشگرپذیر روستایی منجر شده است که ارایه مزایای رقابتی نقش مهمی در وفاداری گردشگران، رضایت و حمایت مجدد از مقاصد می شود. تحقیق حاضر با هدف نقش حمل ونقل در رقابت پذیری اقتصادی مقاصد گردشگری روستایی می باشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی بوده و ماهیت آن توصیفی- تحلیلی مبتنی بر گردآوری داده ها با استفاده از روش های میدانی (مشاهده و تکمیل پرسشنامه) است. بدین منظور در سطح تحلیل روستا، با توجه دارای سکنه بودن 9 روستا از روش تمام شماری استفاده شده است. در سطح تحلیل خانوار از 1312 مورد، با استفاده از فرمول کوکران تعداد 297 خانوار به عنوان نمونه انتخاب شده و پرسشنامه با استفاده از روش نمونه گیری سیستماتیک تکمیل شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری از قبیل t تک نمونه ای، تحلیل خوشه ای، همبستگی پیرسون و کروسکال والیس استفاده شده است. نتایج نشان داد که از بین سه شاخص رقابت پذیری مورد مطالعه (جاذبه های مقصد، خدمات پایه و زمینه های گردشگری)، شاخص جاذبه های گردشگری با میانگین عددی 98/3 بیشترین تأثیر را دارد. همچنین، با توجه به میزان ضریب همبستگی 837/0 بین شاخص های رقابت پذیری گردشگری و توسعه اقتصاد روستاهای هدف گردشگری رابطه همبستگی معناداری در سطح 99 درصد وجود دارد. علاوه بر این، نتیجه آزمون کروسکال والیس نشان داد که تفاوت معناداری در بین روستاهای هدف در شاخص های رقابت پذیری و توسعه اقتصادی وجود دارد که نقش عوامل جغرافیایی از قبیل اقلیم، ناهمواری ها و تنوع جاذبه های گردشگری در این تفاوت قابل توجه است
۵۵۴.

تعیین مناطق مستعد سیل خیزی با استفاده از مدل های تصمیم گیری چند معیاره در منطقه باقران بیرجند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیل خیزی AHP BWM و منطقه باقران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۷۵
سیل در مناطق خشک و نیمه خشک به دلیل بارش های رگباری و کمبود پوشش گیاهی بیش تر اتفاق می افتد و باعث خسارت جانی و مالی زیادی در کل جهان می شود؛ بنابراین تعیین مناطق مولد سیل و مناطق پرخطر می تواند کمک زیادی در مدیریت و کنترل سیل داشته باشد. این تحقیق برای تعیین مناطق مستعد سیل خیزی با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره در منطقه باقران شهرستان بیرجند استان خراسان جنوبی انجام گرفت. ابتدا 10 پارامتر مؤثر در سیل خیزی بر اساس نظرات کارشناسان انتخاب و با استفاده از روش های تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و بهترین-بدترین (BWM) اهمیت نسبی آن ها به دست آمد. نتایج نشان داد پارامترهای شاخص رطوبت توپوگرافی و فاصله از آبراهه کم ترین امتیاز را در هر دو روش AHP و BWM داشته اند؛ به طوری که پارامتر بارش با اهمیت نسبی 0.265 و 0.137 در روش های AHP و BWM بیش ترین امتیاز را داشته است و بیش ترین تأثیر را در پهنه بندی دارد. نتایج پهنه بندی به پنج کلاس خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد تقسیم شد که در هر دو روش کلاس زیاد بیش ترین مساحت و کلاس خیلی کم کم ترین مساحت داشته است. کلاس زیاد در روش BWM نزدیک به 48 درصد منطقه را شامل می شود که می تواند برای مناطق مسکونی شهر بیرجند در پایین دست خسارات جبران ناپذیری را به وجود آورد.
۵۵۵.

تحلیل جایگاه سرمایه های اجتماعی و فرهنگی در روند توسعه ی گردشگری در بازار کهن تبریز

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی توسعه گردشگری بازار کهن تبریز توسعه پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۸۹
صنعت گردشگری، به دلیل ماهیتش، ارتباطات بسیاری با جامعه و فرهنگ های مبدأ و مقصد گردشگری دارد که مدیریت این تفاوت های فرهنگی و رفتاری نقش مهمی در توسعه ی این صنعت خواهد داشت. سرمایه های اجتماعی و فرهنگی دو مفهوم مهم در این زمینه هستند و امروزه نقش بنیادینی در توسعه ی پایدار کشورها دارند. در این پژوهش، تلاش بر این بوده تا نقش و جایگاه این دو نوع از سرمایه در مجموعه ی میراث جهانی بازار تاریخی تبریز به منظور توسعه ی صنعت گردشگری بررسی شود که، با توجه به سرمایه های اجتماعی و فرهنگی نهفته در بازار تاریخی تبریز، ابتدا مفاهیم سرمایه های اجتماعی و فرهنگی تبیین و پس از بیان کارکردهای گوناگون مجموعه بازار کهن، ساختار و ارتباطات مؤلفه های آن ها تحلیل و مدلی نظری - کاربردی ارائه شده است. سپس، برای شناخت وضعیت این دو نوع از سرمایه و مؤلفه های آن ها در مجموعه ی بازار کهن، داده های اولیه، که از طریق مصاحبه با اهالی بازار گردآوری شده بودند، در محیط نرم افزار SPSS تحلیل شدند. براساس نتایج حاصله، مؤلفه ی اعتماد به نهادهای دولتی در بین بازاریان در سطح پایین و همچنین برخی محافظه کاری ها در مقابل دگرگونی ها و مسائل فرهنگی وجود دارد که با رفع این موارد، از طریق به کارگیری سرمایه های اجتماعی، می توان از پتانسیل های عظیم نهفته در بازار کهن تبریز برای توسعه ی پایدار گردشگری استفاده کرد.
۵۵۶.

بزنگاهِ هوش مصنوعی و تغییر امرژئوپلیتیکال: آموزه ای برای ساخت فراژئوپلیتیک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ژئوپلیتیک هوش مصنوعی فرا - ژئوپلیتیک سیاست خارجی کلان داده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱ تعداد دانلود : ۶۹
در چند سال اخیر، با گسترش انقلاب صنعتی چهارم و رشد روند های فرافناورانه ای مانند هوش مصنوعی به عنوان یک بزنگاهِ حساس بین المللی، ژئوپلیتیک دچار تغییر و تحول شده است. اساساً آشنازدایی از بستر های علمی سیاست خارجی و روابط بین الملل در خوانش های کلاسیک و روایت سازی هایی از مسئله وارگی و مسئله بودگی سیال در این حوزه با تأکید بر روند هایی چون هوش مصنوعی و کلان داده ها منجر به تغییر ژئوپلیتیک به فرا – ژئوپلیتیک شده که این تحولات و ترتیبات نوین بستری برای تغییر رقابت های بین المللی است. این مقاله با مفروض گرفتن رقابت های ژئوپلیتیکی دولت ها در قالب هوش مصنوعی و با بهره گیری از روش تحلیلی – توصیفی به دنبال پاسخ به این سؤال است که ژئوپلیتیک چگونه توسط هوش مصنوعی و کلان داده ها دچار تحول شده است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که هوش مصنوعی منجر به بازطراحی کارکرد ژئوپلیتیک در عصر کلان داده ها و رقابت های الگوریتمی گردیده است.  
۵۵۷.

پویایی های نظم در سطح جهانی-منطقه ای و دگردیسی نقش کنشگران منطقه ای خلیج فارس (مطالعه موردی: امارات متحده عربی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نظم جهانی نظم منطقه ای خاورمیانه ایالات متحده آمریکا امارات متحده عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۲۳۴
امروزه نظم بین الملل تحولات مهمی را در سطح کلان و مناطق پشت سر می گذارد. ورود نظم بین الملل به دوران گذار پساآمریکایی و پویایی های محیطی در سطح مناطق عدم قطعیت های اساسی را با خود به همراه دارد که الهام بخش تغییر نقش بسیاری از کنشگران در سطح مناطق و به طور خاص منطقه خلیج فارس بوده است. ازجمله مهم ترین این کنشگران می توان به امارات متحده عربی اشاره کرد. براین اساس پژوهش حاضر با مبنا قرار دادن نظریه نقش و بکار گیری آن در دوران گذار نظم بین الملل به دنبال پاسخ گویی به این سؤال مهم است که: تحولات و پویایی های نظم در سطح جهانی و منطقه ای چه تأثیری بر نقش و کنش های رفتاری بازیگران در عرصه منطقه ای خلیج فارس به همراه داشته است؟ و فرضیه ای که در پاسخ به آن مورد آزمایش قرار خواهد گرفت بدین صورت قابل طرح می باشد: پویایی های نظم در سطح کلان و منطقه ای منجر به تغییر ساختار اجتماعی نظم شده و این امر به عنوان محرکه ای برای تغییر نقش برخی از کنشگران منطقه ای از جمله امارات متحده عربی عمل کرده است تا نقش خود را از یک کنشگر میانه رو و تابع در تحولات منطقه ای به یک کنشگر سیاسی، نظامی و امنیتی طی دهه گذشته تغییر دهد. هدف پژوهش نشان دادن تغییر در تصورات از نقش کنشگران منطقه ای(امارات متحده عربی) و پیامدهای آن برای نظم منطقه ای است. روش پژوهش نیز در قالب رویکردهای تبیینی-تحلیلی خواهد بود و شیوه گردآوری داده ها، کتابخانه ای و مبتنی بر آمار و اسناد بین المللی می باشد.
۵۵۸.

بررسی میزان کاربست ابعاد و مؤلفه های نظام تفسیر ژئوتوریسم به منظور ارائه مدل مفهومی مناسب در ژئوپارک جهانی قشم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدل نظام تفسیر ژئوتوریسم مدیریت آموزش غیررسمی ژئوپارک جهانی جزیره قشم آموزش گردشگران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳
پژوهش حاضر با هدف ارائه ی مدلی برای نظام تفسیر ژئوتوریسم در ژئوپارک جهانی قشم انجام شده است. دراین راه، برای تبیین وضعیت ابعاد و مؤلفه های نظام تفسیر ژئوتوریسم و ارائه ی الگوی آموزش گردشگران در ژئوپارک جهانی قشم به الگوی نظام تفسیر ژئوتویسم نکوئی صدری، قورچیان و محمدداودی براساس روش های معتبر جهانی (منطبق بر وضعیت آرمانی) توجه شده است. بنابراین، با بررسی ادبیات موضوعی مدیریت نظام تفسیر ژئوتوریسم، این ابعاد در قالب عبارات «مفسر»، «محتوا»، «مکان»، «اصول»، «شیوه»، «ابزار» و «مخاطب» در هفت بُعد و با سی مؤلفه ی مرتبط با هرکدام از ابعاد هفت گانه ی فوق الذکر مطرح شده است. در پژوهش حاضر، میزان کاربست ابعاد و مؤلفه های نظام تفسیر ژئوتوریسم در مدیریت ژئوپارک جهانی جزیره ی قشم در وضعیت موجود به شیوه ی توصیفی - پیمایشی مطالعه شده است. این تحقیق با هدف کاربردی و به روش کمّی انجام شد و جامعه ی آماری این پژوهش بازدیدکنندگان ژئوپارک جهانی قشم به روش نمونه گیری در دسترس در نوروز 1398 بوده است. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد. به منظور تجزیه وتحلیل اطلاعات در بخش آمار توصیفی (مانند میانگین و انحراف معیار) و در بخش استنباطی از روش تحلیل عاملی تأییدی (با نرم افزارSmart Pls  نسخه ی 3/3) و آزمون t تک نمونه ای (با نرم افزار SPSS نسخه ی 26) استفاده شد. برای تعیین درجه ی تناسب و اعتبار مدل با برآورد 99 از 100، از دیدگاه های 30 نفر از متخصصان ذی ربط بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که میزان کاربست کلیه ی ابعاد و مؤلفه ها در وضعیت موجود نظام تفسیر در مدیریت ژئوپارک جهانی قشم کمتر از سطح متوسط است و با وضعیت آرمانی فاصله ی زیادی دارد. همچنین، نتایج نشان داد که میزان کاربست مؤلفه های بُعد آموزشگر (مفسر)، در وضعیت موجود، از بقیه ی ابعاد بیشتر و میزان کاربست مؤلفه ها در بُعد ابزار پایین ترین است. درنهایت، به راهکارهای پیشنهادی برای ارتقای هفت بُعد مورد بررسی در این تحقیق و حرکت به سمت وضعیت مطلوب در ژئوپارک جهانی جزیره ی قشم اشاره شده است.
۵۵۹.

راهبرد امنیت لویاتانی: بازتاب محیط ژئوپلیتیک در اندیشه حکمرانی روسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ژئوپلیتیک ژئوکالچر روسیه آمریکا امنیت ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۱۳
دولت روسیه راهبرد امنیتی فعال و مخاطره آفرینی داشته و بویژه در سال های اخیر، وجه گسترندگی، تحریک آمیزی و تهاجمی آن پررنگ تر شده و این مساله در اقدامات نظامی در گرجستان، اوکراین و سوریه و بویژه در فحوای سند «راهبرد امنیت ملی» منتشره در تیرماه 1400 بیش از پیش نمایان شده است. از این رو، مساله اصلی در این مقاله، وضعیت تهاجمی بودن راهبرد امنیتی روسیه و چگونگی شکل گیری، تحول و بروز آن است و این پرسش مطرح می شود که «چرا و چگونه راهبرد امنیت ملی این کشور دچار چنین تحول مهم و دگردیسی افق گشایانه ای(تغییر پارادایمی) شده است؟» ایده ای که در پاسخ به این پرسش و در چارچوب نظریه برساخت گرا(سازه انگار) ارائه می شود آن است که «دگردیسی در راهبرد امنیتی روسیه مستلزم درک تعاملات سه متغیر محیط، گفتمان(یا نگرش) و رفتار است و بحرانی شدن محیط ژئوپلیتیک و ژئوکالچری این کشور به تقویت گفتمان دولت گرا و اقتدارگرا انجامیده و بر شکل گیری راهبرد امنیتی گسترده، تحریک آمیز و هجومی اثر گذاشته است». روش تحقیق در این مقاله از نوع کیفی با استفاده از ابزار تحلیل گفتمانی است و قلمرو زمانی تحقیق نیز عمدتاً سال های 2014 تا 2021، قلمرو مکانی فدراسیون روسیه و منطقه پساشوروی و قلمرو موضوعی نیز مقوله امنیت را در بر می گیرد. نتایج حاصله از این پژوهش نشان می دهد که هر چه فشارهای محیطی بر روسیه افزایش یابد، نگرش های سیاسی تندتر و احتمال اقدامات تهاجمی افزایش می یابد و با توجه به برخورداری این کشور از موقعیت همپایگی راهبردی در حوزه هسته ای با آمریکا، امکان محدودسازی آن دشوارتر خواهد بود.
۵۶۰.

بررسی رابطه تاب آوری مکانی و تاب آوری فردی نواحی مشمول طرح اسکان مجدد (مطالعه موردی: نواحی سیل زده شرق استان گلستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسکان مجدد تاب آوری فردی تاب آوری مکانی کونور– دیویدسون استان گلستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۱۰۷
هدف این تحقیق، بررسی رابطه تاب آوری مکانی و تاب آوری فردی در نواحی مشمول طرح اسکان مجدد واقع در شرق استان گلستان است که از جنبه هدف، کاربردی است و از جنبه جمع آوری داده ها از نوع پژوهش های پیمایشی به شمار می آید. جامعه آماری نیز سرپرستان خانوارهای مشمول طرح اسکان مجدد به تعداد 1610 خانوار در شهر جدید فراغی و 730 خانوار سه روستای جابه جا شده در سال 1395 است. ازاین رو پنج محله پاشایی، قپان سفلی، خوجلر، آق تقه و چاتال از شهر جدید فراغی (الگوی تجمیع) و روستای قولاق کسن (الگوی جابه جایی محدود) جهت نمونه برداری انتخاب شدند. جهت تعیین تعداد پرسشنامه مورد نیاز (حجم نمونه) از فرمول کوکران استفاده گردید. با توجه به فرمول کوکران تعداد 360 خانوار برای تکمیل پرسشنامه انتخاب گردیدند. همچنین جهت بررسی تاب آوری فردی پاسخگویان از نسخه اسپانیایی پرسشنامه تاب آوری کونور– دیویدسون استفاده شد. بررسی وضعیت تاب آوری فردی در هر دو الگوی موردمطالعه نشان دهنده عدم تاب آوری فردی جوامع موردمطالعه در هر سه زیر مقیاس تصور از شایستگی فردی، زیر مقیاس اعتماد به غریزه های فردی و زیرمقیاس پذیرش مثبت تغییر و روابط ایمن است. نتایج آزمون t نمونه های مستقل نشان دهنده عدم وجود اختلاف معنی دار ابعاد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی- محیطی تاب آوری بین دو الگوی موردبررسی است. همچنین بین دو متغیر تاب آوری فردی و تاب آوری مکانی در هر دو الگوی موردمطالعه رابطه معنی دار وجود ندارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان