مطالب مرتبط با کلیدواژه

روان شناسی سیاسی


۱.

نظریه هورنای و روان شناسی سیاسی ناصرالدین شاه؛ از کودکی تا عزل نوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی دوره ششم اسفند ۱۳۸۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۱)

کلیدواژه‌ها: ناصرالدین شاه روان شناسی سیاسی کارن هورنای دولت قاجاریه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳۲ تعداد دانلود : ۲۴۱۹
روان شناسی سیاسی ناصرالدین شاه که پنجاه سال بر ایران در دوره حساس گذار ایران به عصر جدید حکمرانی کرد، از جهات مختلف حائز اهمیت است. بررسی شخصیت سیاسی وی میتواند در فهم تحولات سیاسی ـ اجتماعی دوره قاجاریه بسیار کارساز باشد. محقق با دستمایه قرار دادن نظریه کارن هورنای، شخصیت سیاسی و چرخه حیات ناصرالدین شاه از تولد، دوره کودکی، دوره ولیعهدی، پادشاهی را مورد بررسی قرار داده است. فرضیه این نوشتار آن است که ناصرالدین شاه در دوره های زمانی متفاوت زندگی سیاسی به ترتیب شخصیت های مردم گریزی، مهرطلبی و مردم گرایی، و سلطه طلبی داشته است. ویژگی های هریک از این دوره ها و حوادث و واقعیت های تعیین کننده آن در وجه روان شناسانه سیاسی آن در کانون توجه قرار گرفته است. سیاست ایران در دوره ناصری همگام با تحولات روحی ناصرالدین شاه دستخوش تحول شده است. به دلیل شخصی شدن سیاست، مسائل شخصی شاه بازتابی در سیاست داشته است. خلقیات روانی شاه نه تنها حلقه حرم و دربار بلکه شعاع تاثیرگذاری آن همه سرزمین ایران و شئون آن را در بر گرفته است.
۲.

در آمدی بر روان شناسی سیاسی رهبران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی دانشگاه آزاد کرج پاییز ۱۳۸۸ شماره ۸

کلیدواژه‌ها: روان شناسی سیاسی روان شناسی سیاسی رهبران روان کاوی زندگینامه روان شناختی (سایکوبیوگرافی) مطالعات رهبران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۸۸ تعداد دانلود : ۴۴۸۴
در چند دهه اخیر روان شناسی به عنوان یکی از حوزه های میان رشته ای علوم سیاسی جایگاه خود را در مطالعات پدیده های سیاسی تا حد قابل توجهی تثبیت کرده است. این حوزه پژوهشی که حضور خود را با تکیه بر رویکردهای روان کاوی و روان تحلیل گری آغاز کرد، در سالهای اخیر موفق شده از سایر شعبات روان شناسی شناختی در بررسی پدیده ها و تحولات سیاسی بهره گیرد.در حال حاضر روان شناسی سیاسی هم در حوزه مطالعات نظری در گروههای علوم سیاسی، تاریخ و روان شناسی دانشگاههای آمریکا و اروپا، و هم در حوزه بررسیهای کاربردی در دستگاههای تصمیم ساز نظیر وزارت امور خارجه و نهادهای امنیتی موقعیت بهتری کسب کرده است.امروز این حوزه، خود به گرایشهای مختلف نظیر روان شناسی تغییرات اجتماعی، روان شناسی سیاسی رسانه های جمعی، تصمیم سازی و مذاکرات سیاسی و بالاخره روان شناسی سیاسی رهبران تقسیم شده است. مقاله حاضر تلاشی است برای معرفی روان شناسی سیاسی رهبران به عنوان قدیمی ترین و مهم ترین گرایش این حوزه پژوهش.
۳.

روشنفکر و توسعه، با تاکید بر کارکرد جامعه شناختی روشنفکر ایرانی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات سیاسی زمستان ۱۳۸۸ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: هویت توسعه عقلانیت جوهری روشنفکر روان شناسی سیاسی عقلانیت کارکردی روان شناسی عمل گرایانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴۷ تعداد دانلود : ۷۵۵
بدون شک ایدئولوژی یکی از عناصر تاثیرگذار بر سیاست گذاری خارجی دو کشور جمهوری خلق چین و جمهوری اسلامی ایران بشمار می آید. در حالی که ایدئولوژی مارکسیسم دارای ماهیت اقتصادی می باشد که به مسایل دینی و ماورا الطبیعه اعتقادی ندارد، اما ایدئولوژی انقلاب اسلامی ایران به جهت ریشه داشتن در فرهنگ ملی و مذهبی از ابعاد ماورا الطبیعه و مذهبی برخوردار می باشد، لذا منافع ملی را بیش از آن که در ظرف ملی تعقیب نماید در چارچوب اسلام شیعی جستجو می نماید. در نتیجه تعقیب منافع ملی به معنای کلاسیک و رئالیستی آن با مشکل مواجه می گردد. از سوی دیگر ایدئولوژی مارکسیسم نه تنها در فرهنگ باستانی و کهن جمهوری خلق چین از جایگاهی برخوردار نبوده است، بلکه با بسیاری از عناصر فرهنگ باستانی و ملی این کشور در تقابل بوده است، اما ایدئولوژی اسلامی ایران ریشه طولانی در بستر فرهنگ ملی و به ویژه مذهبی دارد و به همین جهت از جنبه اعتقادی و ایمانی برخوردار می باشد، لذا کنار گذاشتن و یا تعدیل آن نسبت به جمهوری خلق چین به آسانی انجام نمی پذیرد. با این حال چین به جهت برخورداری از قابلیتها و توانائی های نظامی، سیاسی و اقتصادی و به جهت دوقطبی بودن نظام بین الملل و مهیا بودن شرایط بین الملل قادر بود که از ایدئولوژی به عنوان ابزاری جهت هویت سازی استفاده نماید در حالی که جمهوری اسلامی ایران از این توانمندی ها و شرایط برای بهره برداری از ایدئولوژی برخوردار نبوده است.
۴.

روان شناسی سیاسی پوشش خبری حوادث تروریستی؛ ارائه راهبرد برای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال دوم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۷) 5 - 32

کلیدواژه‌ها: پوشش خبری تروریسم اختلال روانی روان شناسی سیاسی مخاطبان اخبار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۳۷۳
پوشش رسانهای اخبار تروریستی هم بر مخاطبان اخبار و هم بر عملکرد تروریست ها و گروههای تروریستی، تأثیرات غیرقابل انکاری میگذارد که نمی توان به راحتی از آنها چشم پوشید. این مقاله با هدف بررسی روانشناسی سیاسی پوشش خبری اقدامات تروریستی بر گروههای بالا نوشته شده است. این مقاله در پی بررسی علل تأثیرپذیری از رسانه های جمعی در مورد اخبار تروریستی و نیز پیامدهای این تأثیرپذیری است. این تأثیرپذیری را هم از دیدگاه گروههای تروریستی مدنظر قرار میدهد هم از دیدگاه مخاطبان اخبار رسانه ها تا دریابد که پوشش اخبار تروریستی چه تأثیری بر کنش گروه های تروریستی، تروریست ها و مخاطبان اخبار تروریستی دارد؟ فرضیه این پژوهش این است که پوشش خبری اخبار تروریستی هم میتواند به عنوان یک ابزار در دست تروریست ها برای معرفی خود، اهداف، جذب حامی و نیز توجیه اقدامات تروریستی شان باشد و هم میتواند مخاطبان عادی را در معرض تنش های روانی قرار دهد. در نتیجه گیری پیشنهادشده است پوشش اخبار بود اعم از پخش تصاویر تروریستی، نام بردن از گروههای تروریستی، عبارتهای به کاررفته در خبر و تعداد تکرار اخبار به گونه ای عمل شود که این قبیل آسیب ها را به حداقل برسد. مقاله با روش کیفی از نوع توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی نوشته شده است.
۵.

روان شناسی سیاسی و امکان درک بینارشته ای امر سیاسی: نقد کتاب روان شناسی سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال ۲۱ شهریور ۱۴۰۰ شماره ۶ (پیاپی ۹۴) 405-429
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۲۸۴
ماهیت سیّال تحولات سیاسی در دو دهه اخیر موجب شده است اندیشمندان و پژوهشگران با هدف امکان درک و ارائه تحلیلی واقع بینانه از این تحولات به سوی حوزه های جدید علمی گرایش یابند. در این میان، روان شناسی سیاسی کوشیده است به رغم پیچیدگی هایی که در حوزه های متفاوت علمی وجود دارد، پلی میان مسائل روانشناختی، جامعه شناختی، تاریخی، فلسفی، انسان شناختی و زبان شناسی بزند و امکانات جدیدی را برای بازفهمی امر سیاسی فراهم آورد. دانش رو به گسترش روان شناسی سیاسی به واسطه ماهیت چندرشته ای، پویا و کاربردی، توانسته است با ارائه تحلیل نو از امر سیاسی، افق های جدیدی پیشِ روی علاقمندان بگشاید. محور اصلی بحث در مقاله حاضر، معرفی، نقد و ارزیابی کتاب روانشناسی سیاسی است که توسط جان تی.جاست (John T Jost) و جیم سیدانیوس (Jim Sidanius) گردآوری شده و نسخه انگلیسی آن در سال 2004 از سوی انتشارات روان شناسی (Psychology Press) در نیوریورک چاپ شده است. نسخه فارسی این اثر از سوی محمدرضا جلالی و محمد سعدی ترجمه شده و در سال 1397 از سوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات روانه بازار نشر شده است.
۶.

رویکرد باراک اوباما در قبال بحران هسته ای ایران بر اساس نظریه تصویر در روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳۸ (پیاپی ۶۸) 175 - 202

کلیدواژه‌ها: ادراک امریکا تصمیم گیری سیاست خارجی روان شناسی سیاسی شناخت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۱۴۴
این پژوهش می کوشد رویکرد باراک اوباما در قبال بحران هسته ای ایران را بر اساس نظریه تصویر در روابط بین الملل تبیین نماید. در حالی که نظریه های رقیب به موضوعاتی همچون ساختار نظام بین الملل یا تحریم های همه جانبه به عنوان عامل اصلی در حصول توافق هسته ای میان ایران و گروه 1+5 اشاره می کنند؛ این پژوهش به عوامل ذهنی، ادراکی و شخصیتی اوباما توجه داشته است. پرسش اصلی پژوهش این است چرا باراک اوباما رویکرد متفاوتی نسبت به سَلَف خود برای حل بحران هسته ای ایران پیمود؟ پاسخ اولیه بر اساس مبانی روانشناختی در نظریه تصویر چنین است: ادراک اوباما از قدرت ایران به عنوان یک قدرت منطقه ای و خسارت بار دیدنِ تداوم سیاست روسای جمهور قبلی و همچنین نوع شخصیت فردی او باعث شد در حل بحران هسته ای ایران رویکرد متفاوتی نسبت به جورج بوش پسر انتخاب کند. رویکرد این پژوهش تبیینی و روش آن مطالعه موردی است. گردآوری اطلاعات این پژوهش به روش اسنادی انجام شده است.
۷.

تحلیل رمز عملیاتی و درک ویژگی های روان شناختی- سیاسی شخصیت پوتین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۱) 339 - 362
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۱۴۸
درک ویژگی های شخصیتی رهبران سیاسی و شیوه شکل گیری ادراک ها و تصورهای آن ها از سیاست از موضوع های محوری در رشته روان شناسی سیاسی است. اینکه چگونه متأثر از زمینه های خلقی- روانی در سطح فردی و عوامل و موقعیتی- ساختاری، کنش های ویژه ای را انجام می دهند، تصمیم هایی گرفته می شود و چرا گزینه «الف» را به جای گزینه «ب» برمی گزینند. پرداختن به موضوع این نوشتار از این نظر ضرورت دارد که می تواند زمینه تحلیل شخصیت، درک نگرش ها و رفتارها و پیش بینی پذیرکردن نسبی عرصه سیاست را فراهم کند. روش تحلیل رمز عملیاتی، یکی از پرکاربردترین فن ها برای درک و تحلیل روشمند سرشت شخصیت سیاسی و فهم نگرش ها، باورها و اقدام های آن ها با توجه به ویژگی های روان شناختی افراد، هم زمان با توجه به موقعیت است. پرسش اصلی نوشتار این است که پوتین سرشت سیاست را چگونه درک می کند و در مورد کاربست قدرت در امور انسانی چه می داند، چه احساسی دارد و چه می خواهد؟ محور اصلی بحث این است که چگونه باورها به «بازنمایی ذهنی واقعیت» می پردازند و با شکل دادن به ادراک رهبران، فرایندهای تصمیم گیری را ممکن می کنند. در این نوشتار تلاش می کنیم ضمن معرفی روش تحلیل رمز عملیاتی، جنبه ها و سرشت تحلیلی آن در مورد شخصیت ولادیمیر ولادیمیرویچ پوتین در قالب درک باورهای فلسفی و ابزاری او را بررسی و نقد کنیم. یافته های پژوهش نشان می دهد که پوتین باید به عنوان یک فرصت طلب و نه یک راهبردساز بزرگ دیده شود که هرچند در طراحی راه کار ها خوب است، اما هیچ راهبردی در این میان وجود ندارد و در درازمدت نمی تواند موفق باشد.
۸.

هیجان و نقش آن در انتخاب سیاسی، با مروری بر انتخابات ریاست جمهوری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال ۱۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۴ (پیاپی ۷۴) 101 - 135

کلیدواژه‌ها: روان شناسی سیاسی انگیزش هیجان انتخاب سیاسی الگوهای رفتاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۲۰۸
چگونگی تأثیر هیجانات بر رفتار سیاسی بواسطه نقش تعیین کننده آن در انتخاب سیاسی و تأثیرگذار در میزان مشارکت و همچنین نتایج انتخابات، موضوعی است که جایگاه مطالعاتی آن در حوزه روانشناسی سیاسی قرار می گیرد. در حالی که همواره در بسیاری از کشورها شاهد برگزاری انتخابات هستیم، یافته های روانشناسی سیاسی نشان می دهد که در بسیاری از موارد نتیجه انتخابات تابعی از هیجان بوده و این هیجانات نقش مؤثری در میزان مشارکت مردم دارد. این پژوهش با مروری اجمالی بر انتخابات ریاست جمهوری ایران، ضمن گردآوری مستندات تاریخی و استفاده از روش توصیفی تحلیلی، به دنبال پاسخ به این پرسش است که اساساً گرایش مردم در انتخابات، بیشتر تحت تأثیر انتخاب عقلانی است یا تابعی از هیجانات می باشد. بعبارتی کدام متغیر نقش مؤثرتری بر فرآیند انتخابات داشته و اینکه چه طیفی از جامعه، چرا و در چه شرایطی تحت تأثیر فضای هیجانی قرار می گیرند؟ اگر انتخاب عقلانی را (صرف نظر از اثرات مثبت و منفی هیجان بر انتخاب) بعنوان هدفی منطقی در نظر بگیریم، مروری بر انتخابات ادوار ریاست جمهوری ایران مؤید این فرضیه است که وقوع حوادث مؤثر در کنار حضور چهره ها و رقبای خاص در مقاطع مختلف، می تواند منجر به ایجاد هیجان و فضای پرشور سیاسی و رقابتی و در نتیجه میزان مشارکت مردم گردد.
۹.

اصلاح طلب و اصول گرا: یک مطالعه مقایسه ای کوچک در مورد شخصیت و سلامت روان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ 472 - 449

کلیدواژه‌ها: ایدئولوژی سیاسی پنج عامل بزرگ سلامت روان شخصیت روان شناسی سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۱۱۷
تاکنون پژوهش های گوناگونی از رابطه بین شخصیت و انتخاب ایدئولوژی سیاسی خبر داده اند. چنین پژوهش هایی می توانند در شناخت و درک بهتر تغییر و تحولات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ارتباطات بین المللی یک جامعه مؤثر واقع شوند. پرسش اصلی پژوهشی عبارت است از اینکه چه تفاوت هایی بین افراد در دو جریان سیاسی اصلاح طلبی و اصول گرایی در ایران از نظر شخصیت و سلامت روان وجود دارد؟ در فرضیه پژوهشی استدلال می شود که دو جریان اصول گرایی و اصلاح طلبی از نظر شخصیتی و سه شاخص سلامت روان (افسردگی، اضطراب و استرس) با یکدیگر تفاوت دارند. روش این پژوهش علی- مقایسه ای است. جامعه آماری دربرگیرنده همه خبرنگاران سیاسی، فعالان حزبی و سیاسی، مسئولان دولتی و اعضای انجمن های سیاسی دانشجویی شهر اصفهان و تهران در تابستان 139۶ بود. برای این پژوهش یک نمونه ۶۵ نفری به روش غیرتصادفی گلوله برفی که دربرگیرنده ۳۳ نفر اصلاح طلب و ۳۲ نفر اصول گرا بود، انتخاب شد. گرایش سیاسی شرکت کنندگان در سه مرحله تأیید شد. سپس شرکت کنندگان به یک دفترچه سه قسمتی به صورت انفرادی پاسخ دادند؛ و این دفترچه به ترتیب دربرگیرنده اطلاعات شخصی، آزمون نئو و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس بود. داده های گردآوری شده با استفاده از ابزار آماری (تحلیل واریانس چندمتغیره) توصیف و استنباط شدند. یافته ها حاکی از آن بود که اصلاح طلبان در متغیرهای تجربه پذیری، افسردگی و استرس به طور معنادار نمره بیشتری کسب کردند و اصول گرایان در مقیاس های برون گرایی و توافق. این یلفته ها با دست آوردهای پژوهش های مشابه همسوست.
۱۰.

روان شناسی سیاسی شاه سلطان حسین ونقش آن در فروپاشی صفویه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۸ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲۷

کلیدواژه‌ها: روان شناسی سیاسی شا هسلطان حسین صفویه تاریخ ایران امنیت ملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳ تعداد دانلود : ۷۶
روان شناسی سیاسی شا هسلطان حسین، آخرین پادشاه سلسله صفوی، هدف این نوشتار است که در آن سعی شده است با تدارک یک سامانه نظری ترکیبی، ابعاد شخصیت وی تا حد امکان به تصویر کشیده و ارتباط روحیات و شخصیت پادشاه با فروپاشی صفویه به طور خاص بررسی شود. فرضیه آن است که فروپاشی صفویه علل دور و نزدیکی داشته و از عوامل گوناگون ساختاری، نسلی و بین المللی متأثر بوده است، اما شخصیت روانی شا هسلطا نحسین شرط کافی و حلقه تکمیلی تقارن عوامل فروپاشی بوده است. تربیت دوره کودکی، اضطراب پسرکشی پادشاهان صفوی، ضعف تربیت سیاسی جانشینان و ول یعهدان، پرهیز مفرط از خشونت، سیاس تگریزی، مهرطلبی و تحول نسلی از جمله نکات درک اولیه از روان شناسی سیاسی شا هسلطان حسین صفوی است
۱۱.

تبیین مدل ابعاد اجتماعی موثر بر توسعه روانشناسی سیاسی در ورزش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی ورزشی بهار ۱۴۰۳ شماره ۴۷ 157 - 170

کلیدواژه‌ها: توسعه سیاسی ورزش ابعاد اجتماعی ابعاد روانشناسی ورزش روان شناسی سیاسی رفتار سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷ تعداد دانلود : ۳۸
هدف از پژوهش حاضر، تبیین مدل ابعاد اجتماعی موثر بر توسعه روانشناسی سیاسی در ورزش بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از حیث ماهیت توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش کلیه متخصصین و خبرگان حوزه روانشناسی، حوزه علوم سیاسی، خبرگان حوزه جامعه شناسی و مدیریت ورزشی، ارکان ورزش (وزارت ورزش، مدیران، مربیان، ورزشکاران و داوران ورزشی) و اساتید و محققین دانشگاهی که در حوزه تخصصی روانشناسی سیاسی ورزش فعالیت داشتند. نمونه آماری با استفاده از روش هدفمند دردسترس انتخاب شدند (375 نفر). جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد و روایی صوری پرسشنامه توسط صاحب نظران (9 نفر)، تائید شد. همچنین پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ (91/0) و پایایی ترکیبی محاسبه شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و بررسی برازش مدل از مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار PLS3-SPSS24 استفاده شده است. نتایج نشان داد که ابعاد راهبردها بر پیامدها با مقدار (761/0) بیشترین تاثیر و شرایط علی بر پدیده اصلی با مقدار (313/0)، شرایط زمینه ای بر پدیده اصلی با مقدار (760/0)، پدیده اصلی بر راهبردها با مقدار (519/0) و شرایط مداخله گر بر پدیده اصلی با مقدار (449/0)، دارای نقش مستقیم و معنی داری در تبیین مدل ابعاد اجتماعی موثر بر توسعه روانشناسی سیاسی در ورزش بودند. به طور کلی، بر اساس یافته های پژوهش می توان گفت که توجه به عوامل اجتماعی، مهارت های روانشناسی و توانمندسازی مهارت های ادراکی و مهارت مدیران سیاسی - ورزشی می تواند به پیامدهای مطلوب ابعاد اجتماعی موثر بر توسعه ای روانشناسی سیاسی ورزش در ایران بیانجامد.
۱۲.

جستاری روان شناختی با تأثیرات جامعه شناختی بر رفتارشناسی رهبران دیکتاتور سیاسی با تاکید بر آموزه های علوم جنایی

نویسنده:
منبع: سیاست پژوهی جهان اسلام دوره ۸ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲۲ 1 - 21

کلیدواژه‌ها: دیکتاتوری روان شناسی سیاسی روان شناسی جنایی جرم جامعه شناسی رهبران دیکتاتور سیاسی علوم جنایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵ تعداد دانلود : ۲۸
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیرات جامعه شناختی بر رفتارشناسی رهبران دیکتاتور سیاسی با تاکید بر آموزه های علوم جنایی است. سوال پژوهش این است که آیا اساساً رویکردها و مدل های کنونی روان شناسی جنایی که پیامدهای جامعه شناختی را نیز به دنبال دارد، با در نظرگرفتن ظرفیت روان شناسی سیاسی، توانایی تحلیل و شناخت شخصیت و رفتار دیکتاتورها را دارد یا خیر؟  به نظر می رسد با توجه به ظرفیت های اختلالات تیپ هشت ایناگرام، برخی خصوصیات روان پریشی و برون گرایی در نظریه آیزنک، ظرفیت علمی شناخت چنین بستری را دارد. نتایج حاکی از آن است که تبعاتی همچون وجود زندانیان مخالف سیاسی از طریق جنگ طلبی، خشونت بالا در سطح داخلی برای کنترل شورش های احتمالی، حلقه نزدیکان محدود که اغلب فاسدند، وجود رفتارهای تکانشی و بی پروا، دروغ گفتن به عنوان ابزاری برای رسیدن به مزایا و منفعت شخصی و... از کم ترین تبعات جرم شناختی این اختلالات روانی است.
۱۳.

روان شناسی و امر سیاسی؛ امکان سنجی تأسیس نظریه روان شناسی سیاسی جمعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش سیاست نظری پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۳۴ 97 - 130

کلیدواژه‌ها: روان شناسی سیاسی ناخودآگاه جمعی کهن الگو خوی اجتماعی پدرسالاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۶
بررسی امکان تأسیس نظریه روان شناسی سیاسی جمعی با وام گرفتن از آرای «زیگموند فروید»، «کارل گوستاو یونگ» و «اریک فروم»، مسئله اصلی این مقاله است. ذهنیت نویسندگان بر این دغدغه استوار بوده که با غفلت نظری نسبت به آن دسته از آرای روان شناسان که شرایط امکان ارزیابی کنش های سیاسی جمعی و تحلیل روان کاوانه گروه ها، سازمان ها، جریان های سیاسی و جوامع بیمار را در اختیار ما قرار می دهد، موضوع روان شناسی سیاسی در بعد جمعی خود مغفول مانده و صرفاً در پرتو روایت تاریخ انگارانه و گذشته گرا به روان شناسی افراد و شخصیت های برجسته سیاسی محدود شده است. این رویکرد نظری هرچند در رفتارشناسی سیاست مداران و واکاوی ریشه های تصمیم های عمومی آنها توفیق نسبی داشته، با خلع ید خود از ابزار روان شناسی سیاسی جمعی، نمی تواند به پژوهشگران پاسخی اقناع کننده درباره چرایی رفتارهای مشترکِ جمعی یک جامعه، سازمان و یا گروه سیاسی بدهد. از این رو نویسندگان تلاش کرده اند تا با روش توصیفی- تحلیلی، بر مبنای جمع آوری کتابخانه ای از موضِعی متاتئوریک، طرح واره ای نظری را ارائه دهند که در آن با ابتنا از رانه ها و ریشه های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، ایدئولوژیک، سیاسی و تاریخی مشترک موجود در ناخودآگاه جمعی جامعه که خوی روانی آنان را تشکیل داده و ضمن تولید فردیت منفی عوارض نوروتیک را در جامعه به جای می گذارد، رهیافتی نو برای روان شناسی سیاسی جمع محور به دست آورند.