درخت حوزه‌های تخصصی

هدف این پژوهش، بررسی اثرات اقتصادی احداث حوضچه های پرورش ماهی در شهرستان اردل استان چهارمحال وبختیاری بود که با استفاده از روش تحقیق پیمایشی صورت پذیرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل 171 واحد پرورش ماهی بود که تعداد 75 واحد به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شد. نتایج حاکی از آن بود که همه ی پرورش دهندگان را مردان تشکیل می دهند و حدود 30 درصد آنان بیسواد می باشند. نتایج نشان داد که گسترش صادرات وافزایش درآمد پرورش دهندگان از مهم ترین اثرات اقتصادی احداث حوضچه های پرورش ماهی به شمار می روند. در نهایت طبق نتایج تحلیل عاملی، اثرات اقتصادی در قالب هفت دسته به ترتیب اهمیت شامل بهبود سرمایه گذاری در بخش کشاورزی و غیرکشاورزی، بهبود وضعیت اشتغال، بهبود وضعیت صادرات ، بهبود درآمد، بهبود زیرساخت ها و جذب توریسم، بهبود تقاضا و گسترش نوآوری قابل طبقه بندی شدند که اثر بهبود سرمایه گذاری در بخش کشاورزی و غیرکشاورزی به عنوان مهم ترین اثر اقتصادی احداث حوضچه های پرورش ماهی شناسایی گردید.

هدف اصلی تحقیق حاضر تحلیل رگرسیونی عوامل موثر بر مشارکت مردمی در حفظ، احیاء، توسعه و بهره برداری منابع طبیعی تجدید شونده استان ایلام بود. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق از نوع علی ارتباطی بود. جامعه آماری این تحقیق شامل کارشناسان و مدیران منابع طبیعی اداره کل منابع طبیعی استان ایلام بوده اند. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 56 نفر محاسبه شده و روش نمونه گیری تصادفی ساده بوده است. با توجه به گزاره های تحقیق(اهداف، نوع تحقیق و سوالات) از روش های مطالعه اسنادی و کتابخانه ای و نیز روش میدانی به کمک پرسشنامه استفاده شده است. ابزار اصلی این تحقیق پرسشنامه می باشد که روایی آن بر اساس نظرات متخصصان و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ(88%) محاسبه شده است. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی به کمک نرم افزار آماری Spssنسخه 15 استفاده شده است. در این تحقیق برای آزمون فرضیه ها از ضرایب همبستگی و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج یافته های استنباطی حاکی از آن بود که بین متغیرهای عوامل سیاسی- قانونی، اجتماعی- فرهنگی، قابلیت های مروجین منابع طبیعی، ساختار و برنامه ریزی تشکیلات ترویج، متغیرهای اقتصادی و روان شناختی با متغیر مشارکت مردمی رابطه وجود دارد. در حالی که بین متغیرهای وضعیت محتوی برنامه های ترویج منابع طبیعی و مشارکت مردمی در حفظ، احیاء، توسعه و بهره برداری منابع طبیعی رابطه وجود ندارد. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد که از بین 7 متغیر عوامل سیاسی – قانونی، اجتماعی – فرهنگی، اقتصادی، روان شناختی، قابلیت های مروجین منابع طبیعی، محتوی برنامه های ترویج منابع طبیعی و برنامه ریزی ترویجی، فقط عوامل اجتماعی – فرهنگی بر متغیر وابسته مشارکت مردم نقش داشته اند.

هدف این مطالعه، بررسی نگرش کشاورزان سیب زمینیکار نسبت به عملیات کشاورزی پایدار بوده است. این تحقیق به روش پیمایشی انجام گرفت. جمعیت مورد مطالعه آن بهره برداران 24 هزار هکتار از اراضی سیب زمینیکاری دشت اردبیل واقع در شهرستان های اردبیل، نمین و نیر بوده اند. اندازه نمونه شامل 140 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران تعیین گردید. نمونه گیری به روش طبقه ای انجام گرفت. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه بود که روایی آن به کمک متخصصین ترویج و آموزش و کارشناسان کشاورزی به دست آمد. پایایی ابزار تحقیق با یک مطالعه راهنما (آلفا 87/0) بدست آمد. نتایج نشان داد که پاسخگویان نسبت به اصول کلی پایداری و عملیاتی، نظیر ضرورت حفاظت از آب و خاک، اثرات منفی نهاده های شیمیایی کشاورزی، رعایت تناوب زراعی، اثرات زیست محیطی عملیات بیرویه کشاورزی و ضرورت حفظ محیط زیست به مثابه اولویت اصلی، نگرش مثبتی داشتند. ولی نسبت به ضرورت کاهش کاربرد فناوریهای مدرن کشاورزی، کاهش مصرف کودها، سموم و عملیات خاکورزی نگرش منفی داشتند و در مورد سایر عملیات کشاورزی مورد بررسی نگرش متوسطی داشتند. تحلیل همبستگی نشان داد که نگرش پایداری با متغیرهای منابع کسب اطلاعات، مشارکت ترویجی و تحصیلات رابطه مثبت و با متغیرهای سن و تجربه در کشاورزی رابطه منفی معنیداری داشت ولی با متغیرهای مصرف نهاده های شیمیایی کشاورزی و شرایط مزرعه رابطه معنیداری نداشت که بیانگر تناقض نگرش و عمل آنان است.

اهمیت انکار ناپذیر آب و نقش حساس آن در نزدیکی اقتصادی، انسان را از دیرباز بر آن داشته است تا در پی یافتن راههایی برای نگهداری، ذخیره سازی و نیز عرضه درست آب موجود در منابع آبی پیرامون خود باشد. در این نوشتار نیز با توجه به اهمیت آب بویژه در شرایط کنونی، تلاش بر آن است که ضمن معرفی متغیرهای علی تغییرات منحنی نهایی آب، با تخمین این تابع متغییرهای مستقل موثر بر تغییرات عرضه شناسایی شود.در این پژوهش، داده ها و اطلاعات به صورت مقطعی – زمانی بوده و از راه پرسشنامه، مصاحبه و اطلاعات کتابخانه ای به دست آمده است. روش به کار رفته برای تخمین نیز، روش حداقل مربعات معمولی (O.L.S) است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که قیمت نهاده ها و قیمت خود آب بر عرضه دراز مدت آب تاثیر می گذارد و در آینده نیز کشش قیمتی عرضه کاهش خواهد یافت .

بهره برداری بی رویه از آب های زیرزمینی، به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک، آثار منفی زیست محیطی به دنبال داشته است. اولین گام در جهت برنامه ریزی و مدیریت برای افزایش استفاده از منابع آب و خاک درک میزان بهره وری از این منابع در تولیدات کشاورزی است. در مطالعه حاضر اثر منفی ناشی از بهره برداری بی رویه بر تولید محصول پسته، وضعیت بهره وری استفاده از آب و در نهایت تصمیم به مهاجرت و امید به آینده کشاورزان در سال 1391 در دشت رفسنجان بررسی شد. به این منظور، با استفاده از روش پیمایشی و با تکمیل 110 پرسش نامه (روش نمونه گیری خوشه ای)، اطلاعات مورد نیاز به دست آمد. سپس برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش رگرسیون و آنالیز واریانس استفاده شد. تولید نهایی یک متر مکعب آب، 04/0 کیلوگرم پسته خشک تخمین زده شد. این میزان عملکرد تولید آب نسبت به 15 سال گذشته به میزان 33 درصد کاهش یافته است. همچنین مشخص شد که کاهش بهره وری منابع آب و نا امیدی به آینده منابع آب تأثیرات منفی متقابلی بر یکدیگر داشته اند. این مسئله بر تصمیم به مهاجرت کشاورزان تأثیرگذار بوده است. به منظور کاهش آثار منفی ناشی از برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی پیشنهاد شد در ارزیابی های اقتصادی طرح های آب بر، به هزینه ها و منافع اجتماعی توجه شود. در نهایت، پیشنهاد شد جهت جلوگیری از آثار منفی نا امیدی از آینده، اطلاع رسانی در خصوص منابع آب همراه با ارائه راهکارها و ایجاد امید به آینده باشد تا ضمن جلوگیری از کاهش بهره وری آب از تخریب بیشتر منابع جلوگیری شود. طبقه بندی JEL: Q01, Q25

بیش از 90 درصد ابریشم طبیعی جهان محصول پرورش کرم ابریشم توت است، بنابراین شناسایی ارقام پرمحصول و با راندمان کیفی برتر توت از اهمیت زیاد برخوردار است. آزمایش حاضر به منظور بررسی اثرات پنج واریته مختلف توت (کن موچی، کائیرونیز، ایچی نویسه، شین ایچی نویسه و یک رقم بومی) طی دو دوره پرورش(بهار و اواخر پاییز) روی صفات بیولوژیک و اقتصادی (طول دوره لاروی، مدت تغذیه لاروی، درصد مرگ و میر لاروی، تعداد پیله تولیدی، وزن یک پیله خوب، وزن قشر یک پیله، درصد قشر یک پیله و غیره) کرم ابریشم در قالب طرح فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار در سه تکرار در مرکز تحقیقات کرم ابریشم کشور به اجرا در آمد. تجزیه واریانس داده ها با استفاده از نرم افزار آماری اِری ستات، حاکی از تاثیر معنی دار نوع واریته توت و زمان پرورش بر عملکرد کرم ابریشم بود.

هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی میزان برخورداری شالی کاران از «فناوری اطلاعات و ارتباطات» و اثر آن در استفاده از روش های کشاورزی پایدار در کشت برنج است. بدین منظور، ابتدا میزان برخورداری کشاورزان از این فناوری بررسی شده، آنگاه میزان استفاده از روش های کشاورزی پایدار و رابطة آن با فناوری اطلاعات و ارتباطات ارزیابی می شود. گردآوری اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه ای با روایی و پایایی قابل قبول صورت می گیرد. جامعة آماری شامل شالی-کاران برخوردار از فناوری اطلاعات و ارتباطات در شهرستان رشت بوده، جامعة نمونه نیز شامل 24 روستا و 210 خانوار است که از طریق روش کوکران و به صورت تصادفی انتخاب می شوند. برای سنجش پایداری کشاورزی (متغیر وابسته) از هجده متغیر کشاورزی پایدار استفاده می شود. میزان دسترسی به فناوری اطلاعات و ارتباطات در سه سطح کم (3/4 درصد)، متوسط (3/33 درصد) و زیاد (6/57 درصد) برآورد شده است. نتایج آزمون تحلیل واریانس نیز حاکی از آن است که بین میزان عمل به کشاورزی پایدار از سوی شالی کاران و میزان برخورداری آنها از فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطة معنی دار وجود دارد.