علی مقدم زاده

این پ ژوه ش، با هدف بررسی راه کارهای مؤثر نهادینه سازی فرهنگ ایثار و شهادت در مدارس از نظر دبیران دورة متوسطة شهر قم صورت پذیرفته است. روش پژوهش «توصیفی» از نوع پیمایشی و رویکرد آن نیز کاربردی است. جامعة آماری شامل دبیران دورة متوسطة شهر قم (2925 نفر) بوده که در سال 1393-1394 مشغول به تدریس بودند. ابزار اندازه گیری پرسش نامة محقق ساخته روا و پایا بوده و نتایج پژوهش با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و استنباطی بررسی و تحلیل شد. ع م ده ت ری ن یافته های پ ژوه ش بیانگر آن است که: 1. از نظر دبیران، در میان راه کارهای چهارگانة مؤثر بر نهادینه سازی فرهنگ ایثار و شهادت در مدارس، راه کارهای آموزشی با میانگین 21/4 بیشترین، و راه کارهای پژوهشی با میانگین 2 کمترین تأثیر را دارند. 2. در بیشتر سؤالات بین نظرات پاسخ گویان از لحاظ عوامل جمعیت شناسی تفاوت معناداری در سطح 05/0 < p ملاحظه نمی شود.

این مطالعه با هدف بررسی نقش نگرش به خواندن والدین در پیش بینی نگرش و خودپنداره مثبت دانش آموزان به خواندن و همچنین پیشرفت در ادراک خواندن دانش آموزان پایه چهارم و پنجم ابتدایی انجام گرفت. بدین منظور روش تحقیق همبستگی مورد استفاده قرار گرفت و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه خودپنداره دانش آموزان ، نگرش خواندن دانش آموزان و نگرش خواندن والدین جمع آوری شد و نمره درک مطلب دانش آموزان (از متن ادبی سواد خواندن پرلز 2006)برای446 نفر از دانش آموزان پایه چهارم و پنجم شهرستان اراک، به روش نمونه گیری خوشه ای جمع آوری و با استفاده از روش تحلیل مسیر تحلیل گردید. نتایج نشان داد که اثر مستقیم نگرش والدین به خواندن در پیشرفت خواندن و درک مطلب دانش آموزان و همچنین بر نگرش و خودپنداره دانش آموزان مثبت و معنادار است. اثر مستقیم نگرش خواندن دانش آموز در عملکردش در درک مطلب مثبت و معناداراست. اثر مستقیم خودپنداره دانش آموز با عملکرد او در درک مطلب مثبت و معنادار است. همچنین بررسی اثر غیر مستقیم نگرش والدین به خواندن با واسطه دو متغیر نگرش و خودپنداره دانش آموز به خواندن در عملکرد درک مطلب دانش آموز نیز مثبت و معنادار است. درمجموع نتایج مطالعه نشان داد نگرش مثبت والدین به خواندن و ارزش بالایی که به سواد خواندن و نوشتن می دهند، پایه و اساسی برای سواد خواندن اولیه فراهم کرده، و نقش مهمی در رشد نگرش مثبت کودکان، خودپنداره، و مهارتهای خواندن دارد،که به نوبه خود منجر به پیشرفت تحصیلی بالاتر می گردد.

پژوهش حاضر باهدف بررسی ویژگی های روان سنجی فرم کوتاه پرسشنامه عدم تعادل تلاش - پاداش (ERIQ) انجام شد. جامعه آماری این مطالعه شامل همه معلمان شهرستان های شاهین دژ و بوکان بود. داده های تحقیق از 357 معلم که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند، با استفاده از پرسشنامه عدم تعادل تلاش- پاداشجمع آوری شد. نتایج به دست آمده از اعتبارسنجی به دو شیوه همسانی درونی و ثبات زمانی نشان داد که اعتبار پرسشنامه عدم تعادل تلاش- پاداش بر اساس آلفای کرونباخ 92/0 و با استفاده از روش باز آزمایی، 83/0 است. بررسی های مربوط به روایی محتوا، تفکیکی و سازه پرسشنامه عدم تعادل تلاش- پاداش (ERIQ) مؤید روایی پرسشنامه مذکور بود. همچنین یافته های حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی همانند فرم اصلی، سه عامل هم بسته ولی مجزای تلاش، پاداش و فراتعهد را آشکار کرد. نتایج این مطالعه نشان داد که پرسشنامه عدم تعادل تلاش- پاداش ابزاری قابل اعتماد و روا برای سنجش و غربالگری عدم تعادل بین میزان تلاش و پاداش معلمان است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روان سنجی فرم کوتاه پرسشنامه شادکامی آکسفورد بود.به این منظور 494 نفر از دانشجویان دانشگاه های شهر تهران به روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت از پرسشنامه شادکامی آکسفورد، مقیاس رضایت از زندگی و پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که این ابزار، شادکامی را به عنوان سازه ای تک بعدی اندازه گیری می کند. ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه در کل نمونه 71/0 در نمونه دختران 71/0 و در نمونه پسران 70/0 به دست آمد که در حد قابل قبولی است. یافته های همبستگی پیرسون نشان داد بین نمره های فرم کوتاه پرسشنامه با نمره های فرم بلند پرسشنامه شادکامی، رضایت از زندگی  و عزت نفس  رابطه مثبت و معنی داری بود. همچنین میانگین نمره های شادکامی دختران به طور معنی داری بیشتر از میانگین نمره های شادکامی پسران بود. به طور کلی یافته های پژوهش بیانگر این است که فرم کوتاه پرسشنامه شادکامی آکسفورد در جامعه دانشجویان، ویژگی های روان سنجی قابل قبولی دارد و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر در پژوهش های روان شناختی استفاده کرد.

پ ژوه ش ح اض ر با هدف بررسی جایگاه الگوی مفهومی فرهنگ ایثار و شهادت و ارزیابی میزان تحقق آن در اهداف مصوب دوره متوسطه جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. روش پژوهش توصیفی شامل تحلیل اسنادی و تحلیل محتوا و رویکرد آن کاربردی است. جامعه پژوهشی شامل متون مرتبط با فرهنگ ایثار و شهادت و نیز متن اهداف مصوب دوره متوسطه است که با توجه به ماهیت موضوع و محدودیت جامعه پژوهشی، از نمونه گیری صرف نظر شده و کل جامعه آماری مورد بررسی واقع شده است. ابزارهای اندازه گیری، فرم فیش برداری و سیاهه تحلیل محتوا بوده است. داده های اسنادی به شیوه کیفی و داده های تحلیل محتوا با استفاده از شاخص های توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون مورد بررسی قرار گرفته اند. ع م ده ت ری ن ی اف ت ه های پ ژوه ش بیانگر آن است که: 1. چارچوب مفهومی فرهنگ ایثار و شهادت پس از بررسی مدارک و مستندات مرتبط در 4 محور و 43 مؤلفه تدوین شد. 2. در م ج م وع 38 مرتبه به مؤلفه های فرهنگ ایثار و شهادت توجه شده که میزان فراوانی آن در اهداف اعتقادی، اخلاقی، علمی و آموزشی، فرهنگی و هنری، اجتماعی، زیستی، سیاسی، اقتصادی به ترتیب 7، 8، 0، 1، 8، 1، 9، 4 است.3. در بین محورهای مورد بررسی، صفات عملی ایثار و شهادت با میزان بار اطلاعاتی 842/0 و ضریب اهمیت 711/0 بیشترین توجه را به خود اختصاص داده، این در حالی است که به محور پیامدهای فردی و اجتماعی ایثار و شهادت با میزان بار اطلاعاتی 003/0 و ضریب اهمیت 003/0 توجه بسیار کمتری شده است

هدف: یکی از شکایت های اصلی معتادین در حال ترک اعتیاد، کسالت و ملالت است و این پژوهش با هدف بررسی تاثیر آموزش مهارت حل مسئله بر افزایش شادکامی و تغییر نگرش معتادین تحت درمان شهر تهران صورت گرفت. روش: با استفاده از یک طرح آزمایشی، با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، تعداد 36 معتاد انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای داده شدند. هر دو گروه قبل و بعد از مداخله و پیگیری سه ماهه با آزمون شادکامی آکسفورد و نگرش نسبت به مواد، مورد انداره گیری قرار گرفتند. آزمودنی های گروه آزمایش تحت آموزش مهارت حل مسئله قرار گرفتند. نتایج با تحلیل کوواریانس، تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون بن فرنی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: با ملاحظه مجذور اتا (28/0)، سطح شادکامی گروه آزمایشی که از آموزش مهارت برخوردار بودند، پس از شرکت در درمان افزایش نشان داد. می توان نتیجه گرفت که مداخله آزمایشی منجر به تغییراتی در گروه آزمایش شده که 28/0 کل تغییرات ناشی از عمل آزمایشی بوده است و با اطمینان 99% بین میانگین های گروه آزمایشی در سه مرحله اندازه گیری یا مراحل مداخله تفاوت آماری معناداری وجود دارد. در زمینه نگرش نسبت به مواد آموزش مهارت حل مسئله به طور معنادار موثر بوده است (مجذور اتا= 51/0) و نگرش گروه آزمایشی که از آموزش مهارت حل مسئله برخوردار بودند، پس از شرکت در جلسات تغییر نشان داده است. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت آموزش مهارت حل مسئله موثر بوده و سطح شادکامی و نگرش گروه آزمایشی که از آموزش مهارت برخوردار بودند، پس از شرکت در درمان تغییر مثبت نشان داده است.

این پ ژوه ش با هدف تبیین عوامل مفهومی فرهنگ ایثار و شهادت و تحلیل جایگاه آن در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ایران انجام شده است. روش پژوهش توصیفی شامل تحلیل اسنادی و نیز تحلیل محتوا است و رویکرد آن نیز کاربردی به شمار می رود. جامعه پژوهشی، شامل دو بخش متون مرتبط با فرهنگ ایثار و شهادت و متن سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، مصوب آذر ماه 1390، است که با توجه به ماهیت موضوع و محدودیت جامعه پژوهشی از نمونه گیری صرف نظر، و کل جامعه آماری مورد بررسی و تحلیل واقع شده است. ابزارهای اندازه گیری، فرم فیش برداری و نیز سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته بوده است. داده های اسنادی به شیوه کیفی و داده های تحلیل محتوی با استفاده از شاخصهای توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون مورد بررسی قرار گرفته است. ع م ده ت ری ن ی اف ت ه ه ای پ ژوه ش بیانگر این است که: 1. چارچوب مفهومی فرهنگ ایثار و شهادت را می توان بر اساس مدارک و مستندات مرتبط در 4 بُعد و 43 عامل تدوین نمود. 2. در م ج م وع 177 مرتبه به عوامل فرهنگ ایثار و شهادت توجه شده که میزان تراکم آن در بخش هدفهای عملیاتی و راهکارها با 39 فراوانی و 22 درصد زیاد و در بخش چارچوب نهادی و نظام اجرایی تحول بنیادین با 2 فراوانی و 1/1 درصد بسیار کم است. 3. بین عوامل مورد بررسی، صفات عملی ایثار و شهادت با میزان بار اطلاعاتی 858/0 و ضریب اهمیت 404/0 بیشترین توجه را به خود اختصاص داده و این در حالی است که به عامل جایگاه و ارزش ایثار و شهادت توجهی نشده است.

پژوهش حاضر با هدف تبیین ابعاد و مؤلفه های بیداری اسلامی و تحلیل جایگاه آن در کتاب های درسی تاریخ دوره دوم متوسطه ایران صورت پذیرفته است. روش پژوهش توصیفی شامل؛ تحلیل اسنادی و نیز تحلیل محتوا بوده و رویکرد آن نیز کاربردی محسوب می گردد. جامعه پژوهشی، شامل دو بخش؛ متون مرتبط با ابعاد و مؤلفه های بیداری اسلامی و 4 عنوان کتاب درسی تاریخ دوره دوم متوسطه (تاریخ ایران و جهان 1 و 2، تاریخ معاصر ایران و تاریخ شناسی) چاپ شده در سال تحصیلی 95-1394 می باشد که با توجه به ماهیت موضوع و محدودیت جامعه پژوهشی، از نمونه گیری صرف نظر شده و کل جامعه آماری مورد تحلیل واقع شده است. ابزارهای اندازه گیری، فرم فیش برداری و نیز سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته بوده است. داده های اسنادی به شیوه کیفی و داده های تحلیل محتوی با استفاده از شاخص های توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون مورد بررسی قرار گرفته اند. عمده ترین یافته های پژوهش بیانگر آن است که: 1. چارچوب مفهومی بیداری اسلامی را می توان بر اساس مدارک و مستندات مرتبط در 3 بُعد و 48 مؤلفه تدوین نمود. 2. در م ج م وع کتاب های درسی تاریخ دوره دوم متوسطه 2656 مرتبه به ابعاد و مؤلفه های بیداری اسلامی، توجه کرده بودند که میزان فراوانی و درصد آن در کتاب های تاریخ ایران و جهان 1 و 2، تاریخ معاصر ایران و تاریخ شناسی به ترتیب 357 (4/13 %)، 740 (9/27 %)، 1342 (5/50 %)، 217 (2/8 %) می باشد. 3. همچنین در بین ابعاد مورد بررسی بعد شناختی با میزان بار اطلاعاتی 907/0 و ضریب اهمیت 359/0 بیش ترین و بعد عملکردی با میزان بار اطلاعاتی 789/0 و ضریب اهمیت 312/0 کم ترین توجه را به خود اختصاص داده اند.

زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی و روایی سازه سلسله مراتبی فرم کوتاه مقیاس زمینه یابی سلامت (36-SF) با به کار گیری مدل معادلات ساختاری در بین دانشجویان بود. مواد و روش ها: نمونه ای با حجم 310 نفر (158 پسر و 152 دختر) به روش نمونه گیری چند مرحله ای از بین دانشجویان دانشگاه تهران انتخاب شدند و برای بررسی روایی تشخیصی از هر دو گروه به عنوان نمونه بالینی استفاده شد. نمونه بالینی اول شامل 52 بیمار مبتلا به بیماری های جسمانی و نمونه گروه دوم شامل 58 مراجع با تشخیص اختلال روان شناختی بودند که به روش نمونه گیری در دسترس از مراکز درمانی دانشگاه انتخاب گردیدند. برای محاسبه روایی همگرا و واگرا، هم زمان با اجرای فرم کوتاه مقیاس زمینه یابی سلامت (36-SF)، مقیاس افسردگی دانشجویی (University student depression inventory یا USDI)، استرس زندگی دانشجویی (Student-life stress inventory یا SLSI)، مقیاس شادکامی آکسفورد (Oxford happiness scale یا OHS)، سیاهه سلامت روانی (Mental health inventory یا MHI) و حمایت اجتماعی (social­Support یا SS) نیز در گروه نمونه غیر بالینی اجرا شد. جهت بررسی ساختار عاملی تأییدی مرتبه اول، دوم و سوم مقیاس 36-SF از روش برآورد کم ترین مقدار مجذورات وزن دار (weighted least squares یا WLS) و برای ارزیابی کفایت برازش مدل با داده ها از شاخص های RMR، RMSEA، CFI، AGFI، GFI، 2c، /df2c و 2Dc استفاده گردید. یافته ها: ضریب Cronbach¢s alpha همه زیر مقیاس ها بالاتر از 70/0 و در حد رضایت بخشی بود. ساختار عاملی مقیاس 36-SF در هشت بعد مرتبه اول عملکرد جسمی، ایفای نقش جسمی، درد بدنی، سلامت عمومی، سرزندگی، عملکرد اجتماعی، ایفای نقش هیجانی و سلامت روانی با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مورد تأیید قرار گرفت. بررسی ضرایب همبستگی نشان داد که مقیاس 36-SF با مقیاس های افسردگی و استرس رابطه منفی معنی دار و با مقیاس های شادکامی، سلامت روانی و حمایت اجتماعی رابطه مثبت معنی داری دارد که این رابطه بیانگر روایی همگرا و واگرای رضایت بخش مقیاس 36-SF است. نتیجه گیری: ساختار عاملی مرتبه اول هشت عاملی و مرتبه دوم سه عاملی مقیاس 36-SF برازش بهتری با داده های مشاهده شده داشتند و ساختار عاملی مرتبه دوم دو عاملی و مرتبه سوم یک عاملی برازش رضایت بخشی نداشتند. ساختار عاملی تأییدی، اعتبار و روایی مقیاس 36-SF برای کاربردهای پژوهشی و تشخیص های بالینی در حد قابل قبول بود.

هدف پژوهش حاضر، فراتحلیل تحقیقات انجام شده در حوزه افت تحصیلی فرزندان شاهد در بنیاد شهید و امور ایثارگران از سال 1373 تا 1385، به منظور نیل به یافته های هماهنگ و منسجم از نتایج مطالعات مختلف و تعیین اندازه اثر واقعی و سطح معنا داری هر یک از عوامل تاثیرگذار (فردی، خانوادگی، آموزشی، اجتماعی و محیطی) بر افت تحصیلی و مشخص کردن متغیرهایی است که دارای بیشترین تاثیر بر افت تحصیلی فرزندان شاهد است. جامعه آماری این پژوهش برگرفته از تمام پژوهش های انجام شده در بنیاد شهید و امور ایثارگران از سال 1373 تا 1385 در زمینه افت تحصیلی فرزندان شاهد (اعم از دانش آموز و دانشجو) است. به منظور دسته بندی متغیرهای مربوط به عوامل موثر در افت تحصیلی فرزندان شاهد، پس از تفکیک آن ها به دسته عوامل فردی، خانوادگی، آموزشی و اجتماعی ـ محیطی، این عوامل با برنامه CMA تحلیل شدند. در 11 پژوهش، 26 متغیر فردی و در 13 پژوهش، 43 متغیر خانوادگی و در 6 پژوهش، 14 متغیر آموزشی و در 5 پژوهش، 6 متغیر محیطی ـ اجتماعی شناسایی شد. بیشترین اندازه اثر در بین عوامل فردی به متغیر «نگرش به آینده شغلی»، در بین عوامل خانوادگی به متغیرهای «داشتن مسوولیت اداره خانواده» و «بیماری مستمر یکی از اعضای خانواده» اختصاص یافت. بین اندازه اثر متغیرهای موثر در افت تحصیلی (فردی، خانوادگی، آموزشی و اجتماعی ـ محیطی) فرزندان شاهد برحسب مقطع تحصیلی، روش های آماری و روش های مختلف نمونه گیری تفاوتی مشاهده نشد.

هدف از پژوهش حاضر، برآورد ویژگی های سوال با استفاده از مدل همگنی مضاعف در رویکرد ناپارامتریک نظریه سوال پاسخ است. بدین منظور، پاسخنامه های داوطلبان رشته ریاضی فیزیک آزمون ورودی دانشگاه های کشور در سال 1384، در بخش آزمون اختصاصی درس ریاضی مورد استفاده قرار گرفت. از بین کلیه داوطلبان شرکت کننده در این رشته، با توجه به نرم افزار مورد استفاده در سازمان سنجش، به روش نمونه گیری سیستماتیک یک گروه نمونه 3000 نفری و سپس از میان آنها، دو نمونه 800 و 80 نفری به طور کاملاً تصادفی انتخاب شدند و دو سوال این پژوهش، بر روی این دو گروه مورد بررسی قرار گرفت. به منظور مقایسه شاخص های برآوردشده سوال ها در دو گروه، از آزمون t وابسته و ضریب همبستگی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین شاخص های محاسبه شده سوال با استفاده از مدل همگنی مضاعف در رویکرد ناپارامتریک نظریه سوال پاسخ، در دو نمونه تفاوتی وجود ندارد و این مدل در نمونه های کم نیز قابل استفاده است.

" هدف پژوهش حاضر، مقایسه دو نظریه کلاسیک اندازه گیری و مدل سؤال ـ پاسخ غیرپارامتریک از نظر ویژگی های سؤال بوده است. روش تحقیق از نوع کاربردی ـ توصیفی بوده و برای دستیابی به این هدف، پژوهش توصیفی انجام شده است. در بررسی عملی، برای آزمون اختصاصی ریاضی، از پاسخنامه های داوطلبان رشته ریاضی ـ فیزیک در آزمون ورودی دانشگاه های کشور در سال ۱۳۸۴ استفاده شد. از بین کلیه داوطلبان رشته ریاضی ـ فیزیک شرکت کننده در آزمون سال ۱۳۸۴، به روش نمونه گیری سیستماتیک، یک گروه نمونه ۳۰۰۰ نفری انتخاب شد و سه سؤال این پژوهش، مورد بررسی قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از روش های آماری مورد استفاده در مدل کلاسیک (شامل میانگین یا درجه دشواری سؤالات، واریانس سؤالات و همبستگی دورشته ای) استفاده شد. برای تحلیل داده ها در نظریه غیرپارامتریک سؤال ـ پاسخ، از روش آزمون t وابسته، ضریب همبستگی و آزمون معنی داری استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که پارامترهای محاسبه شده سؤال در مدل غیرپارامتریک سؤال ـ پاسخ، برعکس مدل کلاسیک، وابسته به سؤال است نه به آزمودنی. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که نظریه سؤال ـ پاسخ غیرپارامتریک، هم از لحاظ نظری و هم از لحاظ عملی بر نظریه کلاسیک مزیت و برتری دارد. م"