آسیه شریعتمدار

مقدمه: خشونت خانگی منعکس کننده تعامل بین دو سیستم دلبستگی مختل است. خشونت علیه زنان مشکل عمده ای است که عواقب جسمی، روانی و اجتماعی دارد. این عواقب سلامت و امنیت زنان، خانواده و جامعه را به خطر می اندازد. روش: این پژوهش از نوع کیفی و با استفاده از تحلیل [1] و ترکیب مضامین [2] انجام شد. در مبانی فکری درمان و تشریح انگیزش ها و آسیب های مربوط به هر انگیزه (افراط و تفریط در ارضا) از نظرات نراقی در کتاب جامع السعادات بهره گرفته شد. ابتدا مضامین درمان اخلاقی از کتب اخلاق به ویژه جامع السعادات نراقی استخراح شد. سپس برای تدوین الگوی درمان اخلاقی از یافته های نورکراس و پروچاسکا در مورد مراحل و فرایندهای تغییر استفاده شد. در مرحله دوم مضامین مهم مراحل تغییر پروچاسکا و نورکراس نیز از منابع مربوط استخراج و طبقه بندی شد. سپس این دو نظام با استفاده از روش ترکیب مضامین با هم یکپارچه شد. با توجه به مضامین اخلاقی، مطالب با مراحل تغییر مطابقت و سپس گام های الگوی درمان خشونت تدوین شد. یافته ها : به نظر نراقی نفس انسان دارای چهار قوه عقل، غضب، شهوت و تخیل است. اگر عقل بر همه قوا حاکم شود، همگی به راه اعتدال کشانده می شوند و افراط در آن قوا مدیریت می شود. خشم و خشونت نتیجه افراط در قوه غضب است. بنابراین الگوی اخلاقی اولیه مستخرج از نظریه نراقی با هدف کسب تسلط عقل بر دیگر قوا، در چارچوب این مضامین طراحی شد. طبق مطالعات پروچاسکا و نورکراس، تغییر فرایندی تدریجی، قابل پیش بینی و مرحله ای است و تبعیت از ویژگی های این مراحل، احتمال بهبود را افزایش می دهد. به همین دلیل مضامین الگوی اخلاقی درمان خشونت، با ویژگی های مراحل تغییر، یکپارچه و در ده گام طراحی شد. نتایج: از آنجا که نراقی در نظریه ی خود ماهیت انسان، پویایی های شخصیت، آسیب شناسی، سلامت روان و تربیت عقلانی را تبیین کرده است و هر یک از آسیب های اخلاقی را به افراط یا تفریط در یک یا چند قوه نسبت می دهد، بنابراین برای ارائه الگوی مهارت های کنترل خشونت، نظام وی از انسجام لازم برای یک نظریه درمانی برخوردار است. چنانچه این نظام باویژگی های مراحل تغییر تلفیق شود، کاربرد آن در درمان اثر بخشی بیشتری خواهد داشت. [1] - Thematic Analysis [2] - Thematic Synthesis

هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی یکپارچه خودشکوفایی بر مبنای دیدگاه های مختلف انسان گرایانه برای رفع اشکالات موجود در طبقه بندی های پیشین انجام گرفت. روش: این پژوهش به روش کیفی تحلیل مضمون و با جامعه آماری کتب روان شناسان انسان گرا شامل "انگیزش و شخصیت" (مزلو، 1970)، "دستاوردهای فراتر طبیعت انسان" (مزلو، 1971)، "ادیان، ارزش ها و تجربیات اوج" (مزلو، b 1970)، "خودشکوفایی و فراسوی آن" (مزلو، 1965)، "انسان شدن" (راجرز، 1961)، "انسان در جستجوی معنا" (فرانکل، 1984)، "معنا جویی" (فرانکل، 1988)، "الگو و رشد در شخصیت" (آلپورت، 1961) و "شدن" (آلپورت، 1955) بود. داده ها به روش تحلیل مضمون تجزیه و تحلیل شد. پس از مطالعه و شناسایی مفاهیم در متون، مضامین طبقه بندی و نام گذاری شدند. یافته ها: از تحلیل مضامین آثار روان شناسان انسان گرا چهار مضمون اصلی به دست آمد. یافته ها نشان می دهند خودشکوفایی دارای چهار عامل "خودِ متعالی"، "خودِ آگاه"، "خودِ خلاق" و "خودِ اجتماعی" است. نتیجه گیری: با توجه به الگوی حاصل از این پژوهش، به نظر می رسد تدوین مقیاسی برای سنجش خودشکوفایی براساس این الگوی یکپارچه می تواند از تفاوت در نمرات خودشکوفایی در جوامع مختلف که متاثر از تفاوت تعاریف است، پیشگیری کند.

پژوهش حاضر با هدف مطالعه ی تجربه ی زیسته ی افراد از پدیده ی رودربایستی صورت گرفت. روش تحقیق، کیفی و از نوع پدیدارگرایی بود. جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه ی نیمه ساختار یافته و جامعه شامل افرادی بود که تجربه رودربایستی را داشتند. نمونه گیری به صورت هدفمند و مصاحبه ها تا اشباع داده ها ادامه یافت. تعداد آزمودنی ها 20 نفر بود. روش تجزیه تحلیل اطلاعات، از نوع تحلیل تماتیک بود. با پرسش از تجارب آزمودنی ها و بازخوانی روایت های آنان، مضامین مهم استخراج و طبقه بندی شد. عوامل مشترک زیر به عنوان مضامین نمایانگر تجربه ی رودربایستی به دست آمد: مهمترین مفهوم این پدیده احساس بی میلی است. احساسات دیگر شامل ناراحتی، فشار و گیرکردن است. برای غلبه بر این احساسات، جریان این افکار به راه می افتد: تمرکز بر برداشت طرف رابطه، افکار تردید آمیز، افکار متمرکز بر ارزش ها، افکار خشمگینانه و افکار متمرکز بر خود. مجموع این افکار موجب می شود فرد، مبادرت به رفتاری کند که ویژگی آن، حالت آماده باش، کلیشه ای، سخت و مشقت بار، منفعلانه و غیرصادقانه و غیر صمیمی بودن است. اما بلافاصله پس از انجام رفتار، احساسات پشیمانی، ناتوانی و ضعف، خشم و نفرت نسبت به خود و طرف رابطه و احساسات دیگری چون دورویی و تحت سلطه بودن و به تبع این احساسات، افکار سرزنش گرانه، آرزومندانه و خشمگینانه تجربه می شوند. در واقع با توجه به ویژگی روابط صمیمانه که بر خود افشایی و اعتماد مبتنی است، روابط مبتنی بر رودربایستی نقطه ی مقابل روابط صمیمانه است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی باورهای فراشناخت با خودتنظیمی تحصیلی و تعارض دانش آموزان و والدین انجام شد. روش پژوهش همبستگی بود. جامعه ی مورد نظر تمامی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 95-1394 بودند که از ببین آنها206 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه باورهای فراشناخت ولز و کاترایت-هاتون (2004)و بروک، پرسشنامه خود تنظیمی تحصیلی ریان و کانل (1989) و مقیاس تاکتیک های تعارض اشتراس (1990) بود.نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین نمره کلی باورهای فراشناخت و باور مثبت و خود آگاهی شناختی با نمره کلی خودتنظیمی و همه ابعاد آن رابطه منفی و معناداری وجود دارد.بین ضرورت کنترل افکار وکنترل ناپذیری از ابعاد باورهای فراشناخت با خودتنظیمی بیرونی، خودتنظیمی درون فکنی شده و خودتنظیمی کلی رابطه منفی و معناداری وجود دارد.بین نمره کلی باورهای فراشناخت و ابعاد باور مثبت، کنترل ناپذیری و ضرورت کنترل افکار با پرخاشگری کلامی و تعارض کلی رابطه منفی و معناداری وجود دارد. بین کفایت شناختی از ابعاد باورهای شناختی با پرخاشگری کلامی، خشونت و نمره کلی تعارض ولی- فرزندی رابطه منفی معناداری وجود دارد.نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که 15/0 واریانس خودتنظیمی تحصیلی با متغیرهای خودآگاهی شناختی و باور مثبت درباره نگرانی و 021/0 واریانس مربوط به تعارض ولی-فرزندی به وسیله باور کفایت شناختی تبیین می شود. مشاوران و معلمان با استفاده ازاین یافته ها می توانند ضمن افزایش دیدگاه دانش آموزان در مورد باورهای فراشناخت، خودتنظیمی تحصیلی و تاکتیک های حل تعارض آنها را غنی سازند.

اغلب دانش آموختگان رشته های یاورانه با فرایند پرورش هویت حرفه ای با مشکل روبه رو می شوند. هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش کارورزی در شبکه های مجازی در تقویت هویت حرفه ای و بررسی کیفی امکانات و موانع این روش است. روش این تحقیق کیفی و از نوع تحلیل مضمون پاسخ های کارورزان در مورد تجارب کارورزی خود در فضای مجازی و روش جمع آوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. جامعه آماری دانشجویان رشته های یاورانه دانشگاه های سراسر کشور و دانش آموختگان این رشته ها بود. نمونه گیری به صورت هدفمند از میان کارورزان فعال و تعداد افراد نمونه 20 نفر بود. طبق یافته های کد گزاری شده، امکانات کارورزی در شبکه مجازی در سه مضمون اصلی امکانات فضای مجازی، امکانات فراهم شده به وسیله مشاور و امکانات ناشی از روند (کنش متقابل فضای مجازی، کارورزان و مشاور) طبقه بندی شد. سرعت اینترت، فقدان نشانه های صوتی و تصویری، کاهش اثر بخشی مشاوره، سختی تایپ کردن، ابهام در گفت و شنود و کاهش درگیری ذهنی به عنوان موانع شناسایی شدند. کارورزی در فضای مجازی، با توجه به محدودیت فعلی امکانات، می تواند به عنوان روش کمکی، حجم بالای اعضای سازمان نظام را که در صف گرفتن پروانه هستند، پاسخگو باشد.

هدف از پژوهش حاضر مقایسه تحریف های شناختی افراد دارای معلولیت جسمی _ حرکتی با تحمل پریشانی بالا و پایین بود. روش: این مطالعه از نوع پژوهش های علی _ مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه معلولین جسمی حرکتی شهر تهران در سال 1392 بود و نمونه گیری به صورت تصادفی انجام شد. با مراجعه به سه مرکز آموزش و نگهداری از افراد دارای معلولیت جسمی _ حرکتی شهر تهران 71 نفر با کسب رضایت آگاهانه در این پژوهش شرکت کردند. داده ها با استفاده از دو پرسشنامه تحریف های شناختی (سالار، 1387) و تحمل پریشانی (سیمونز و گاهر، 2005) جمع آوری و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چند متغییره مورد تحلیل آماری قرارگرفتند. یافته ها: مقدارF محاسبه شده در نمره کلی تحریف شناختی در سطح 000/0>p معنادار بود به عبارتی میزان تحریف شناختی در گروه دارای تحمل پریشانی پایین بطور معناداری بیشتر از گروه دارای تحمل پریشانی بالا بود. مقادیر Fمحاسبه شده در تمامی خرده مقیاس های پرسشنامه تحریف شناختی بجز شخصی سازی نیز در سطح 001/0>p معنادار بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد افراد دارای معلولیت جسمی _ حرکتی با تحمل پریشانی پایین از تحریف های شناختی بیشتری استفاده می کنند. . مقدمه

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی تعارض والد- فرزند و خودپنداره ی تحصیلی دانش آموزان با رضایت از زندگی آن ها بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه ی پژوهش کلیه ی دانش آموزان مقطع راهنمایی شهرستان نمین بودند که از میان آن ها 293 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، مقیاس رضایت از زندگی (SWLS)، پرسشنامه خودپنداره ی مربوط به مدرسه یی یسن چن و پرسشنامه تعارض با والدین (CP) اشتراوس بود. برای تحلیل یافته ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد: بین خودپنداره ی تحصیلی با رضایت از زندگی رابطه ی مثبت معنادار (p<0.01)، و بین تعارض مادر با رضایت از زندگی (p<0.01) و تعارض فرزند با رضایت از زندگی (p<0.05)، رابطه منفی معنادار وجود دارد. تجزیه وتحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیر خودپنداره تحصیلی و مؤلفه ی پرخاشگری کلامی مادران قادر به پیش بینی رضایت از زندگی دانش آموزان خواهند بود(p<0.01). می توان نتیجه گرفت: تلاش برای شکل گیری خودپنداره ی تحصیلی مثبت و کاهش تعارض والد – فرزند در بین نوجوانان، نقش مهمی در ارتقاء رضایت از زندگی آنان خواهد داشت.

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی انگیزه پیشرفت تحصیلی  به وسیله سبک های مقابله ای با مشکلات نوجوانان دختر استان تهران بوده است. روش پژوهش از نوع توصیفی بوده و جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر مقطع دبیرستان منطقه 2 شهر تهران در سال تحصیلی 94-1393 است. حجم نمونه پژوهش 150 دانش آموز از دبیرستان ایثار شاهد با روش نمونه گیری در دسترس از رشته های مختلف تحصیلی(ریاضی، تجربی و انسانی) بوده است. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه راهبردهای مقابله ای نوجوانان و مقیاس اندازه گیری پیشرفت صورت گرفته است. برای تجزیه و تحلیل از روش رگرسیون خطی چندگانه  استفاده شد. نتایج نشان می دهد قدرت پیش بینی به ترتیب مربوط به مراجعه به دیگران، مقابله کارآمد و مقابله ناکارآمد می باشد. رابطه مقابله های کارآمد و مراجعه به دیگران با انگیزش پیشرفت در سطح 5 درصد معنادار است. با افزایش راه های آرام بخشی و تلاش و سخت کوشی، انگیزه پیشرفت افزایش و با افزایش عوامل نگرانی و تعلق به ترتیب میزان انگیزش پیشرفت کاهش می یابد. بنابراین می توان جهت افزایش انگیزه پیشرفت دانش آموزان بر سبک های مقابله ای آنان کار کرد.

هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه ی هیجان خواهی و کفایت اجتماعی دختران (20-13) بی سرپرست و بدسرپرست ساکن در مراکز شبانه روزی بهزیستی با دختران تحت سرپرستی خانواده است. روش: روش تحقیق حاضر توصیفی و از نوع پس رویدادی می باشد. جامعه آماری 60 نفر است. نمونه های تحقیق 30 نفر از گروه دختران بی سرپرست و بدسرپرست استان لرستان به صورت در دسترس و 30 نفر از گروه دختران تحت سرپرستی خانواده استان مذکور به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. اطلاعات هر دو نمونه دختران بی سرپرست و تحت سرپرست خانواده از طریق پرسشنامه های مرتبط یعنی «هیجان خواهی زاکرمن» و «کفایت اجتماعی فلنر» گردآوری شدند. نتایج حاصل از داده ها با استفاده از آزمون t برای گروه های مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که بین هیجان خواهی و کفایت اجتماعی دختران بی سرپرست و بدسرپرست با دختران تحت سرپرستی خانواده تفاوت معنادار وجود دارد. نتیجه گیری: می توان گفت که جدایی از والدین به عنوان یک رویداد آسیب زا می تواند آینده و سلامت رشدی و روانی دختران بی سرپرست را تحت تأثیر قراردهد و آن ها را دچار آسیب های روانی کند.

پویایی های مؤثر بر شکل گیری فرد به رشد هویت و سبک شخصیتی می انجامد که به نوبه ی خود بر شیوه ای که فرد با دیگران ارتباط بر قرار می کند تاثیر می گذارد. هدف این تحقیق بررسی کیفی طرحواره های جنسیتی و انتظارات از نقش همسر آسیب زننده به ازدواج است. روش این پژوهش کیفی است. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش باز استفاده شده است. با کد گذاری و طبقه بندی کلمات، عبارات و جملات، مفاهیم و طرحواره ها شناسایی شد.آزمودنی ها 25 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علامه و دانشگاه علم و فرهنگ در سال تحصیلی 91 و 92 بودند. نتایج پژوهش نشان داد که آزمودنی ها در فرافکنی افکار خود بر موضوع ازدواج طرحواره ی ناسازگار متعددی نشان داده اند.تلقی از مرد به عنوان قدرت ما فوق ، و از زن به عنوان بازنده و از اقتضائات زندگی به عنوان عاملی طاقت فرسا برای زن، انتظارات غیر واقع بینانه (از خود و دیگری) و انتظار ویژگی های آرمانی از دیگری(بدون توجه به نقش خود) به رابطه آسیب می زند. اما از آجا که افزایش آگاهی از کلیشه سازی ها موجب تغییر در تصورهای قالبی می شود، مشاوران ازدواج باید در مورد این طرحواره ها به مراجعان خود آگاهی دهند.

هر زوج الگوی منحصر به فردی از نیازهای شخصیتی را وارد رابطه ی دو نفره می کند. در یک رابطه ی صمیمانه میزان ارضای نیازهای متقابل باید نسبتا بالا باشد. در اثر خشم ناشی از ناامیدی از ارضای نیازهای متقابل خشونت شکل می گیرد. هدف این پژوهش تبیین کیفی آسیب شناسی ازدواج بر اساس محرومیت از ارضای نیاز های بنیادین یانگ و نحوه ی ارضای نیاز ها در روابط بین فردی بود. آزمودنی های این تحقیق 25 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد مشاوره دانشگاه علامه و روان شناسی خانواده ی دانشگاه علم و فرهنگ در سال 91-92 و 92-93 بودند که به صورت در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از شیوه ی پرسش فرافکنانه استفاده شده است. با کد گذاری و طبقه بندی پاسخ های آزمودنی ها، مفاهیم و طرحواره ها شناسایی شد. نتایج پژوهش نشان داد که آزمودنی ها در فرافکنی افکار خود بر موضوع ازدواج طرحواره های ناسازگار متعددی نشان داده اند. آنچه به ازدواج آسیب می رساند ناتوانی در برقراری دلبستگی های ایمن و ارضا کننده با دیگران عمدتا در اثر محرومیت هیجانی، تأکید بر پیروی از قوانین انعطاف ناپذیر، ناتوانی در شکل دهی هویتی مستقل، عدم رعایت حقوق دیگران و سرکوبی نیازهای بنیادین برای کسب محبت و تأیید است.