اصغر میرفردی

اصغر میرفردی

مدرک تحصیلی: دانشیار جامعه شناسی دانشگاه شیراز
پست الکترونیکی: a.mirfardi@gmail.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۷۱ مورد.
۱.

بررسی تاثیر متقابل فرایند افزایش جمعیت و شهرنشینی در ایران (از 1335 تا 1375)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصل نامه جمعیت ۱۳۸۲ شماره ۴۵ و ۴۶

کلید واژه ها: حاشیه نشینی شهر نشینی مهاجرات روستا - شهری کلان شهر تاثیر متقابل فرایند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹۳ تعداد دانلود : ۱۹۷۷
این مقاله با هدف شناخت تعامل واقعی بین جمعیت و شهرنشینی در ایران در طی سالهای 1335 تا 1375 به بررسی آن پرداخته است. ایران در طی بیش از چهاردهه گذشته با دو پدیده مرتبط بهم یعنی رشد جمعیت و شهرنشینی مواجه بوده است. شهرنشینی فزاینده ایران در طی دهه های اخیر در ارتباط مستقیم با جمعیت می باشد و از سوی دیگر پدیده شهر نشینی خود تحولاتی را در ساخت جمعیت از نظر فعالیت ساخت سنی و جنسی بوجود می آورد.....
۲.

بررسی رابطه مسئولیت پذیری و گرایش به صرفه جویی در مصرف آب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و چهارم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۵۰)

کلید واژه ها: مسؤولیت پذیری صرفه جویی مصرف آب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳۴ تعداد دانلود : ۱۴۸۵
علی رغم این که ایران کشور کم بارانی است، اما میزان مصرف آب در ایران فراتر از استانداردهای جهانی است. رویکرد اساسی در مقابله با بحران مصرف آب، صرفه جویی است، اما در ایران کمتر به این موضوع توجه شده است. بر این اساس، پژوهش حاضر کوشیده است گرایش به صرفه جویی در مصرف آب را بررسی و رابطه آن را با مسؤولیت پذیری، آزمون نماید. روش به کار رفته در این پژوهش، پیمایشی است. جامعه آماری، کلیه شهروندان 18سال به بالای شهر یاسوج هستند که 400 نفر به عنوان نمونه، تعیین، و با استفاده از روش نمونه­گیری تصادفی چند ­مرحله­ای، انتخاب گردیدند. ابزار تحقیق، پرسشنامه بوده است که با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی، تعیین اعتبار سازه گردید برای تعیین پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج توصیفی تحقیق نشان داد که گرایش به صرفه جویی در مصرف آب، در بین شهروندان امیدوار کننده است. به علاوه، نتایج تحلیلی تحقیق، نشان داد مسؤولیت­پذیری، بر گرایش به صرفه­جویی در مصرف آب، تأثیر معناداری دارد و می­تواند 35 درصد واریانس آن را تبیین نماید. نتایج تحلیلی تحقیق همچنین نشان داد بین متغیرهای جمعیتی با گرایش به صرفه­جویی در مصرف آب خانگی، ارتباط معناداری وجود ندارد. بر اساس نتایج تحقیق، با افزایش مسؤولیت پذیری در بین شهروندان، گرایش به صرفه جویی در مصرف آب افزایش می یابد.
۳.

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش به وندالیسم(خرابکاری) در بین دانش آموزان دبیرستانی شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی دوره بیست و سوم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳

کلید واژه ها: احساس نابرابری آنومی وندالیسم هیجان طلبی ناکامی اجتماعی شدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴۵ تعداد دانلود : ۱۴۳۵
وندالیسم، پدیده ای ملموس و در عین حال، واقعیتی تلخ و گریزناپذیر است که به عنوان یکی از نمودهای زندگی اجتماعی در جامعه مدرن و ماشینی حضور دارد. وندالیسم از نظر جامعه شناختی به مفهوم داشتن نوعی روحیه بیمارگونه به کار رفته است که بیان کننده تخریب اموال و تأسیسات عمومی است. پژوهش حاضر به بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش به وندالیسم در بین دانش آموزان دبیرستانی شهر یاسوج می پردازد. در این بررسی به صورت ترکیبی از نظریات آنومی و ساختار خانواده، جامعه پذیری، خرده­فرهنگی و کلارک استفاده شده و روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها ، پرسشنامه بوده است. نتایج آزمون پیرسون نشان می دهد که گرایش به وندالیسم با متغیرهای پایگاه اجتماعی - اقتصادی(02/0- R.= ؛ 023/0 P.= )، سن(004/0 R.= ؛ 033/0 P.= ) و جامعه­پذیری(45/0- R.= ؛ 000/0 P.= ) رابطه معناداری دارد، ولی با متغیر جنسیت (9/0 T.= ؛ 33/0 P.= )رابطه معناداری ندارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان می دهد که در مجموع متغیرهای مستقل تحقیق حدود 25 درصد از متغیر وابسته را تبیین می کنند.
۴.

بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر احساس امنیّت اجتماعی در شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی سال اول تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲

کلید واژه ها: دینداری اعتماد اجتماعی یاسوج احساس امنیت اجتماعی نگرش به عملکرد پلیس نظریه ساختاریابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۲۳ تعداد دانلود : ۱۰۵۷
تحقیق حاضر با هدف تعیین عوامل مؤثر بر احساس امنیّت اجتماعی در شهر یاسوج انجام شده است. آمارهای اخیر گویای رشد جرایم و کثرت نزاع های دسته جمعی در شهر یاسوج است. از آنجا که اختلال در امنیّت، پیامد و بازتاب های نگران­کننده ای دارد و از طرف دیگر، بی­تردید در ایجاد امنیّت و احساس امنیّت، عوامل گوناگونی دخالت دارد، در این تحقیق به بررسی برخی از این عوامل پرداخته شده است. روش تحقیق، پیمایشی بوده و داده­ها با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته جمع­آوری شده است. جامعه آماری تحقیق، افراد 18 سال به بالای شهر یاسوج بوده که 380 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان داد که تفاوت معناداری میان افراد جوان و افراد مسن، میان افراد مجرد و متأهل، میان لرها و سایر اقوام و ... از نظر احساس امنیّت اجتماعی وجود دارد. همچنین، رابطه مستقیم و معناداری بین متغیرهای مستقل پایگاه اقتصادی-اجتماعی، اعتماد اجتماعی، میزان دینداری، نگرش نسبت به عملکرد پلیس و متغیر وابسته میزان احساس امنیّت اجتماعی دیده شد. در بین متغیرهای تحقیق، اعتماد اجتماعی با 32 درصد، بیشترین سهم را در تبیین احساس امنیّت اجتماعی داشت. با استفاده از واریانس ترکیب خطی، متغیرهای مستقل 7/41 درصد از واریانس احساس امنیّت اجتماعی تبیین گردید.
۵.

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان گرایش به طلاق در شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و پنجم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۵۳)

کلید واژه ها: گرایش به طلاق معیار انتخاب همسر انرژی عاطفی تفاوت تحصیلی اختلاف سنی مراوده با خویشاوندان رضایت جنسی و عاطفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷۹ تعداد دانلود : ۹۶۶
هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی عوامل اجتماعی مؤثّر بر میزان گرایش به طلاق در شهر یاسوج است. جامعه آماری تحقیق، خانوارهای شهر یاسوج و روش تحقیق از نوع پیمایشی است. ابزار جمع­آوری اطّلاعات، پرششنامه و شیوه نمونه­گیری تحقیق، نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای بود و حجم نمونه بر حسب فرمول کوکران، 384 نفر انتخاب شدند. متغیّر وابسته تحقیق، میزان گرایش به طلاق بود که 9 متغیر مستقل شامل تفاوت تحصیلی زوجین، اختلاف سنی زوجین، میزان مراوده با خویشاوندان، میزان رضایت جنسی و عاطفی از همسر، اختلاف طبقاتی خانواده زوجین، میزان وفاداری همسر، معیار انتخاب همسر بر حسب اولویت اوّل ازدواج، میزان شناخت از همسر قبل از ازدواج، سطح انرژی عاطفی در خانواده، در رابطه با آن آزمون گردید. یافته­های تحقیق نشان داد که بین متغیّرهای میزان مراوده با خویشاوندان، میزان رضایت جنسی و عاطفی از همسر، میزان شناخت از همسر قبل از ازدواج، میزان وفاداری همسر و سطح انرژی عاطفی در خانواده، با متغیر میزان گرایش به طلاق رابطه معکوس و معنی­دار وجود دارد و بین متغیّرهای تفاوت تحصیلی زوجین، اختلاف سنی زوجین و اختلاف طبقاتی خانواده زوجین با متغیّر میزان گرایش به طلاق، رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون ­چند­گانه نشان داد، متغیرهای مستقل مجموعأ 44 درصد از واریانس متغیّر وابسته را تبیین می­کنند.
۶.

تبیین نهادگرایی وگرایش آن به توسعه

نویسنده:
منبع: مجله اقتصادی خرداد و تیر ۱۳۹۳ شماره ۳ و ۴

کلید واژه ها: اقتصاد توسعه بازار آزاد نهادگرایی نهاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶۰ تعداد دانلود : ۷۲۳۱
هدف این مقاله ارائه تصویری از مدل تبیینی نهادگرایی است و قصد دارد ابعاد گوناگون این دستگاه نظری را در تبیین توسعه نشان دهد. در این مقاله، ابتدا با بررسی تعریف نهاد دیدگاه میردال به نهادگرایی و توسعه آورده شده، سپس سیر رشد و تکمیل مکتب نهادگرایی ذکر گردیده و سرانجام نگرش این مکتب به توسعه اقتصادی آورده شده است. می توان گفت نهادگرایان توسعه را با نگاهی روشمند و متکی به ابزارهای تحلیلی اقتصادی و به طور همزمان لحاظ کننده تمام عوامل فراتر از رشته اقتصاد می نگرند. یکی از جمع بندی های مهم نهادگرایان این است که آموزه اقتصاد بازار آزاد در بهترین حالت، حتی اگر همه کاستی های روش شناختی آن نادیده گرفته شود فقط می تواند موارد موفق توسعه را تبیین کند. مطالعات تاریخی نهادگرایان نشان می دهد که در تاریخ بیشتر واحدهای اقتصادی – اجتماعی جهان ناکارامد بوده اند و در چارچوب الگوی تبیینی اقتصاد متعارف، که از آموزه داروینیسم اجتماعی تأثیر پذیرفته است تبیین شدنی نیستند. بنابراین نهادگرایان کوشیده اند بقای واحدهای ناکارامد را نیز روشمندانه تبیین کنند. بر همین اساس است که می توانیم بگوییم جامع ترین الگوی روشمند موجود به منظور تبیین توسعه را نهادگرایان ادعا کرده اند.
۷.

همگرایی نگرش های جامعه شناختی و اقتصادی در رویکرد نهادگرایی به توسعه

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲

کلید واژه ها: اقتصاد توسعه بازار آزاد نهادگرایی نهاد

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی توسعه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی اقتصادی
تعداد بازدید : ۱۶۳۲ تعداد دانلود : ۶۳۶
هدف این مقاله ارائه تصویری از تعامل و همگرایی جامعه شناسی و اقتصاد در رویکرد نهادگرایی به توسعه است و قصد دارد ابعاد گوناگون این دستگاه نظری را در تبیین توسعه نشان دهد. در این مقاله، ابتدا با بررسی تعریف نهاد، دیدگاه میردال به نهادگرایی و توسعه آورده شده سپس سیر رشد و تکمیل مکتب نهادگرایی ذکر شده و سرانجام نگرش این مکتب به توسعه اقتصادی آورده شده است. می توان گفت که نهادگریان، توسعه را با نگاهی روشمند و متکی به ابزارهای تحلیلی اقتصادی و بطور همزمان لحاظ کننده ی تمامی عوامل فراتر از رشته ی اقتصاد می نگرند. یکی از جمع بندی های مهم نهادگرایان این است که آموزه ی اقتصاد بازار آزاد در بهترین حالت، حتی اگر همه ی کاستی های روش شناختی آن نادیده گرفته شود فقط می تواند موارد موفق توسعه را تبیین کند. مطالعات تاریخی نهادگرایان نشان می دهد که در تاریخ بیشتر واحدهای اقتصادی – اجتماعی جهان ناکارآمد بوده اند و در چارچوب الگوی تبیینی اقتصاد متعارف، که از آموزه ی داروینیسم اجتماعی تأثیر پذیرفته است تبیین شدنی نیستند. بنابراین نهادگرایان کوشیده اند بقای واحدهای ناکارآمد را نیز روشمندانه تبیین کنند. بر همین اساس، می توان گفت نهادگرایان که با تعامل رویکردهای جامعه شناختی و اقتصادی به تبیین مباحث توسعه ای و اقتصادی پرداخته اند، الگویی روشمند و جامع نگر را برای تبیین توسعه به ویژه توسعه اقتصادی ارائه داده اند.
۸.

بررسی نقش خصوصیات ظاهری و باورهای اعتقادی بر همسان گزینی در انتخاب همسر (مطالعه ی موردی: دانشجویان مجرد دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال پانزدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۵۹

کلید واژه ها: باورهای اعتقادی خصوصیات ظاهری همسان گزینی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده زن در خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده جوانان
تعداد بازدید : ۱۴۸۹ تعداد دانلود : ۵۸۶
هدف این پژوهش بررسی نقش دو معیار خصوصیات ظاهری همسر - شامل جذابیت، تناسب سنی و تناسب جسمی همسر - و باورهای اعتقادی همسر - شامل اخلاق و ایمان و رابطه ی آنها با همسان گزینی در انتخاب همسر - می باشد. به این منظور از میان جامعه آماری 3549 نفری از دانشجویان مجرد دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی جهرم در سال 1389 تعداد 178 دانشجوی پسر و 170 دانشجوی دختر و در مجموع 348 نفر به شیوه ی نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بوده که برای سنجش روایی پرسشنامه از تحلیل عاملی و اعتبار سازه و برای پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که بین باورهای اعتقادی و خصوصیات ظاهری با همسان گزینی در انتخاب همسر رابطه ی مثبت و معناداری وجود دارد. یافته ها حاکی است که معیار خصوصیات ظاهری همسر برای دانشجویان پسر در مقایسه با دانشجویان دختر اهمیت بیشتری دارد. در مقابل معیار باورهای اعتقادی برای دانشجویان دختر در مقایسه با دانشجویان پسر اهمیت بیشتری دارد. دیگر نتایج تحقیق نشان داد که 38 درصد از دانشجویان تمایل دارند همسر خود را در میان قومیت خود انتخاب کنند، در حالی که تنها 26 درصد دانشجویان تمایل دارند همسر خود را از میان خویشاوندان نزدیک انتخاب نمایند.
۹.

نقد فلسفی جوهرگرایی فرهنگی در نظریه برخورد تمدن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش سیاست نظری پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۶
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸۴ تعداد دانلود : ۶۶۱
این مقاله به نقد فلسفی نظریه برخورد تمدن ها پرداخته است، که نظریه مهمی در گفتمان حاضر در روابط بین الملل محسوب می شود. طبق نظریه «هانتینگتون»، جهان را می توان به تمدن های متمایز تقسیم کرد و ارزش های تمدنی، تعیین کننده نوع برخورد کشورها با یکدیگر است. با انتخاب نقد فلسفی به عنوان رویکرد نظری و روش شناختی، متن نظریه هانتینگتون تجزیه و تحلیل شد. در این نظریه، ایدئولوژی جوهرگرایی فرهنگی به دو شکل قرار دارد: اول، مجموعه ای از ارزش های بنیادی وجود دارد که به طور تغییرناپذیری با گذشت زمان نیز حائز اهمیّت باقی می ماند. دوم، بسیاری از افراد با پیشینه نژادی مشترک حتی در صورت مهاجرت، به این ارزش ها متوسل شده و در مواقع بحران، کشورهای خویشاوند و مهاجران با هم متحد می شوند. یافته ها نشان می دهد رهبران و سیاست هایشان بیش از باورهای فرهنگی نهان در تعاملات و تحولات سیاسی تعیین کننده هستند. زمانی که ارزش های فرهنگی، تعیین کننده کنش های رهبران سیاسی تلقی شود، اهمیت رهبری و قدرت نظارتی ملت ها نادیده و کم اهمیت انگاشته می شود.
۱۰.

بررسی ارتباط میزان تقید مردان به باورهای دینی و خشونت علیه زنان در شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده (فرهنگی - دفاعی زنان و خانواده سابق) سال نهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۷

کلید واژه ها: خشونت علیه زنان در یاسوج باورهای دینی و خشونت علیه زنان دینداری و خانواده در یاسوج

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان آسیب شناسی جسمی و روانی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۱۴۳۱ تعداد دانلود : ۷۰۱
این مقاله به بررسی ارتباط میزان تقید مردان به باورهای دینی و ویژگیهای جمعیت شناختی با میزان خشونت علیه زنان در شهر یاسوج پرداخته است. روش پژوهش، پیمایشی، جامعه آماری پژوهش را تمام زنان متأهل 54 15 ساله شهر یاسوج تشکیل داده است که در زمان پژوهش حداقل یک سال از ازدواج آنها گذشته باشد. داده های پژوهش از طریق پرسشنامه و با شیوه نمونه گیری چند مرحله ای طبقه بندی شده تصادفی از یک نمونه 400 نفری از جامعه آماری به دست آمده است. نتایج پژوهش نشان داد که بین مدت زمان ازدواج زوجین با میزان خشونت شوهران علیه زنان رابطه ای معنادار نیست، اما از سویی دیگر، بین تعداد فرزندان و میزان تقید شوهر به باورهای دینی با میزان خشونت شوهران علیه زنان رابطه معنادار هست. نتیجه گیری اساسی پژوهش این است که با افزایش میزان تقید شوهر به باورهای دینی از میزان خشونت علیه زنان کاسته می شود.
۱۱.

تحلیل جامعه شناختی رابطه نگرش به دوچرخه و میزان استفاده از آن در سفرهای کوتاه درون شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و چهارم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۹)

کلید واژه ها: اصفهان حمل و نقل نگرش دوچرخه سواری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۱ تعداد دانلود : ۶۷۴
گسترش استفاده از اتومبیل ، باعث شده است مسائل اجتماعی متعددی در شهرها، بویژه شهرهای بزرگ، به وجود آید. یک رویکرد اساسی در مقابله با این مسائل اجتماعی، گسترش استفاده از دوچرخه در حمل و نقل درون شهری است که در بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا استقبال شده، اما در ایران هنوز توسعه نیافته است. عدم گسترش فرهنگ استفاده از دوچرخه متأثر از عوامل متعددی است. نگرش به دوچرخه نیز می تواند نقش مهمی در میزان استفاده از دوچرخه داشته باشد، اما این رابطه کمتر بررسی قرار شده است. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال آن است که میزان استفاده از دوچرخه را در سفرهای کوتاه درون شهری بررسی و ارتباط آن را با نگرش به دوچرخه آزمون نماید. روش انجام پژوهش، پیمایشی است. جامعه آماری، مردان 64-15ساله شهر اصفهان هستند که400 نفر به عنوان نمونه، تعیین و با استفاده از نمونه گیری تصادفی چند مرحله­ای انتخاب شدند. ابزار تحقیق ، پرسشنامه محقق ساخته است که اعتبار آن به روش تحلیل عاملی و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده است. یافته های تحقیق نشان می دهند، میزان استفاده از دوچرخه در بین مردان پایین است، اما یافته های تحلیلی بیانگر این هستند که هر چه نگرش به دوچرخه مثبت تر می شود میزان استفاده از آن افزایش می یابد. بر این اساس، با توجه به یافته های تحقیق، با تقویت نگرش شناختی و احساسی شهروندان به دوچرخه می توان فرهنگ استفاده از دوچرخه را در حمل و نقل کوتاه درون شهری گسترش بخشید.
۱۲.

بررسی رابطه عوامل جامعه پذیری (خانواده و رسانه های جمعی) و میزان گرایش به قانون گریزی (مورد مطالعه: شهر یاسوج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال سوم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۲

کلید واژه ها: خانواده قانون گریزی تلویزیون رسانه های جمعی ماهواره و اینترنت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده جوانان
تعداد بازدید : ۱۴۰۲ تعداد دانلود : ۶۶۵
هدف این مقاله بررسی رابطه عوامل جامعه پذیری و میزان گرایش به قانون گریزی به روش پیمایش است. جامعه آماری، ساکنان 45-18 ساله شهر یاسوج بودند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود و تعیین اعتبار آن از اعتبار سازه به روش تحلیل عاملی و تعیین پایایی از همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ بود. نتایج نشان داد: بین میزان جامعه پذیری در خانواده و گرایش به قانون گریزی رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. بین استفاده از رسانه های جمعی و گرایش به قانون گریزی رابطه معناداری وجود دارد. بین میزان استفاده از تلویزیون، روزنامه و مجله و گرایش به قانون گریزی رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. بین میزان استفاده از ماهواره و اینترنت و گرایش به قانون گریزی رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. بین میزان استفاده از رادیو و کتاب و گرایش به قانون گریزی رابطه معناداری وجود ندارد. مردان و افراد مجرد نسبت به زنان و افراد متأهل گرایش بیشتری به قانون گریزی داشته اند.
۱۳.

بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و آگاهی ترافیکی با نظم گریزی عابران پیاده (مورد مطالعه: شهر یاسوج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۶

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی عابران پیاده نظم گریزی ترافیکی آگاهی ترافیکی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
تعداد بازدید : ۱۳۶۲ تعداد دانلود : ۶۵۷
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و آگاهی ترافیکی، با نظم­گریزی عابران پیاده در شهر یاسوج، انجام شده است. روش به کار گرفته شده در این تحقیق که در سال 1392 انجام شد، پیمایش و ابزار آن پرسشنامه بوده است. جامعه­ آماری کلیه شهروندان 60- 18 ساله بودند که در بازه­ زمانی دو ماه قبل از اجرای پژوهش به عنوان عابر پیاده در ترافیک شرکت داشته­اند. در مجموع 479 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله­ای انتخاب شدند. مقیاس­های نظم­گریزی و آگاهی ترافیکی عابران پژوهشگر ساخته و دارای اعتبار محتوا هستند که برای سنجش پایایی آنها از همسانی درونی به روش کودر و ریچاردسون، استفاده گردید. برای سنجش سرمایه اجتماعی نیز از تلفیق دو پرسشنامه­ چن و همکاران، و گروتائرت و دیگران، استفاده شد. براساس نتایج توصیفی تحقیق، نرخ نظم­گریزی ترافیکی در بین عابران بسیار بالا بوده است و بر اساس نتایج تحلیلی این پژوهش بین سرمایه اجتماعی و آگاهی ترافیکی و سن عابران، با نرخ نظم­گریزی آنان رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه­گیری اساسی پژوهش حاضر این است که با افزایش سطح سرمایه اجتماعی و آگاهی ترافیکی، نرخ نظم­گریزی عابران پیاده کاهش می­یابد.
۱۴.

مقایسه جنسیتی هویت دینی و رابطه آن با مصرف رسانه ای (تلویزیون و ماهواره)؛ مورد مطالعه، دانش آموزان متوسطه شهر مرودشت (1391- 1392)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیستم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۴۴)

کلید واژه ها: جنس هویت دینی دانش آموزان متوسطه مصرف رسانه ای (تلویزیون و ماهواره)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴۵ تعداد دانلود : ۶۱۰
شکاف جنسی از مهم ترین شکاف های هر جامعه ای است که موجب تفاوت در ارزش ها، نگرش ها و رفتارهای افراد می شود. تفاوت میزان پایبندی به دین و نوع مصرف رسانه ای متفاوتِ مردان و زنان، از مهم ترین این تفاوت هاست؛ هرچند، تاکنون، رابطه بین هویت دینی و نوع مصرف رسانه ای کمتر بررسی شده است. مقاله حاضر با روش پیمایشی و مقطعی، میزان هویت دینی دانش آموزان دختر و پسر متوسطه شهر مرودشت و رابطه آن با نوع مصرف رسانه ای (تلویزیون و ماهواره) آنان را بررسی کرده است. نتایج تحقیق نشان داد که دختران در هر سه بعد هویت دینی (عاطفی، اعتقادی و عملی)، در مقایسه با پسران، به دین پایبند تر بوده اند. همچنین، دختران بیشتر تلویزیون و پسران بیشتر ماهواره تماشا می کرده اند. به عبارتی، نوعی الگوی مصرف رسانه ای مبتنی بر جنس وجود داشته است. همبستگی متغیرهای تلویزیون و ماهواره با ابعاد هویت دینی، به ترتیب، مثبت و منفی بوده است. متغیرهای مستقل تحقیق (جنس و مصرف رسانه ای) توانسته اند بیش از 50 درصد وردایی (واریانس) هویت دینی پاسخگویان و ابعاد سه گانه آن را تبیین کنند. نتایج تحلیل وردایی (واریانس) دوطرفه نشان داد با وجود تأثیری که تماشای تلویزیون و ماهواره بر ابعاد هویت دینی دارند، تأثیر متغیر جنس بر هر سه بعد هویت دینی (به ویژه بعد عاطفی) بیشتر است. تأثیر تلویزیون بیشتر تعدیل کننده تأثیر جنس بر ابعاد اعتقادی و عاطفی، و تأثیر ماهواره بیشتر تعدیل کننده تأثیر جنس بر بعد عملی هویت دینی بوده است.
۱۵.

جهت گیری ارزشی توسعه محور معلمان و عوامل اجتماعی و اقتصادی تأثیرگذار بر آن (مورد مطالعه معلمان شهرستان بروجن)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات (نامه پژوهش فرهنگی سابق) سال یازدهم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۱۱

کلید واژه ها: توسعه معلمان بروجن جهت گیری ارزشی توسعه محور توسعه انسانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش
تعداد بازدید : ۱۳۳۲ تعداد دانلود : ۶۶۷
ارزش ها از بنیادی ترین عوامل جهت دهنده رفتارهای انسانی در هر جامعه ای به شمار می آیند و نقش مهمی را در رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایفا می کنند. این مطالعه در صدد شناخت جهت گیری ارزشی توسعه محور معلمان و عوامل اجتماعی و اقتصادی تأثیرگذار بر آن است. داده های پژوهش به شیوه پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه، از تعداد343 معلم شاغل در اداره آموزش و پرورش شهرستان بروجن، که به شیوه تصادفی چند مرحله ای انتخاب شده بودند؛ گردآوری شده است. نتایج حاصل از یافته های پژوهش نشان می دهند که 1/72 درصد از معلمان دارای حد متوسطی از جهت گیری ارزشی توسعه محور بودند. نتایج نشان می دهد که سطح سواد والدین، وضعیت اقتصادی خانواده در دوران نوجوانی، درآمد، وضعیت اشتغال و میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی ارتباط معناداری با جهت گیری ارزشی توسعه محور نداشتند. احساس امید به زندگی و احساس رضایت از زندگی (رضایت شغلی، رضایت از زندگی خانوادگی، رضایت از امکانات زندگی و رضایت از وضعیت سلامت) رابطه معناداری با جهت گیری ارزشی توسعه محور داشتند؛ به این معنا که با افزایش احساس امید به زندگی و رضایت از زندگی، جهت گیری ارزشی توسعه محور افزایش می یابد.
۱۶.

بررسی میزان کیفیت زندگی و ارتباط آن با هویت دینی (مطالعه موردی: شهر یاسوج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال چهارم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۳

کلید واژه ها: هویت کیفیت زندگی هویت دینی مذهب و شهر یاسوج

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : ۱۲۷۸ تعداد دانلود : ۱۳۵۴
مقاله حاضر به بررسی رابطه بین میزان کیفیت زندگی و تأثیر هویت دینی بر آن، در شهر یاسوج پرداخته است. تحقیق با روش پیمایشی و با نمونه ای به حجم 400 نفر با ابزار پرسشنامه در پانزده محله شهر یاسوج انجام گرفت. بر اساس یافته های تحقیق، اکثریت شهروندان یاسوجی از سطح متوسط و بالایی از کیفیت زندگی برخوردار بودند. بررسی ابعاد مختلف کیفیت زندگی نیز نشان داد: شهروندان به ترتیب در بعد سلامت جسمانی، سلامت روابط، سلامت محیط زندگی و سلامت روانی بیشترین نمره را کسب کرده اند. همچنین، در زمینه دینداری، بیش از دو سوم (2/88 درصد) از افراد دارای دینداری قوی بودند. هر 4 بعد هویت دینی (مناسکی، اعتقادی، احساسی و پیامدی) رابطه مثبت و معناداری با کیفیت زندگی داشتند. در بین متغیرهای زمینه ای نیز، بجز وضعیت تأهل که نشان داد افراد متأهل از کیفیت زندگی بالاتری برخوردارند، دیگر متغیرهای جمعیتی رابطه معناداری با کیفیت زندگی نداشتند.
۱۷.

بررسی تأثیر فرهنگ شهروندی بر میزان گرایش به قانون گریزی (مورد مطالعه شهر یاسوج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی سال چهارم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلید واژه ها: قانون گریزی مشارکت اجتماعی یاسوج فرهنگ شهروندی مسؤولیت پذیری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
تعداد بازدید : ۱۲۳۰ تعداد دانلود : ۷۲۰
مسأله: قانون گرایی در هر جامعه سبب ایجاد استحکام و ثبات در مناسبات و روابط اجتماعی بین فردی و برقراری آرامش و احساس امنیت جامعه می شود و قانون گریزی مترادف با نظم گریزی است که عوارض آن قانع نبودن شخص به حقوق خود، تعرض به حقوق دیگران، عدم انجام تکالیف، گریز از مسؤولیت و رسیدن به مقصود به هر طریق ممکن است که می تواند ارکان سلامت روانی و اجتماعی جامعه را تهدید کند. با افزایش شهرنشینی انواع ناهنجاری ها و آسیب های اجتماعی پدیدار می شود. بی توجهی به قوانین شهرنشینی و رعایت نکردن حقوق شهروندی موجب هرج و مرج و بی نظمی اجتماعی می شود. بنابراین، هدف این مقاله بررسی تأثیر فرهنگ شهروندی بر میزان گرایش به قانون گریزی بوده است. روش: روش انجام پژوهش پیمایش بوده است. جامعه آماری، ساکنان 45-18 ساله شهر یاسوج بود که با استفاده از جدول لین تعداد 381 نفر به عنوان نمونه، تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی از نوع طبقه ای- چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود که برای تعیین اعتبار آن از اعتبار سازه به روش تحلیل عاملی و برای تعیین پایایی از همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین فرهنگ شهروندی و گرایش به قانون گریزی، رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. همچنین، بین هر یک از ابعاد فرهنگ شهروندی (مسؤولیت پذیری اجتماعی و مشارکت اجتماعی) و گرایش به قانون گریزی رابطه معناداری وجود دارد. مردان و افراد مجرد گرایش بیشتری به قانون گریزی، نسبت به زنان و افراد متأهل دارند.
۱۸.

عوامل فرهنگی و اجتماعی مرتبط با سبک زندگی اسلامی در بین دانش آموزان شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۵۱)

کلید واژه ها: سبک زندگی اسلامی الگوهای مرجع تقید دینی دانش آموزان رسانه شیراز

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ سبک زندگی
تعداد بازدید : ۱۲۲۶ تعداد دانلود : ۴۶۰
سبک زندگی از مفاهیم مهم جامعه شناسی معاصر به شمار می آید. چرا که نه فقط زیستن، بلکه چگونه زیستن نیز دارای اهمیّت است. دین اسلام نیز هنجارها و ارزش های فراوانی در راستای چگونه زیستن مسلمانان به همراه دارد. بر این اساس هدف این مطالعه، بررسی سبک زندگی اسلامی دانش آموزان در رابطه با عوامل فرهنگی و اجتماعی در شهر شیراز می باشد. روش انجام پژوهش، پیمایشی است. جامعه آماری شامل تعداد 50980 نفر از کلیه دانش آموزان پسر و دختر پایه های اوّل تا چهارم دبیرستان های دولتی در شهر شیراز بوده، که از این میان بر اساس جدول لین تعداد 381 نفر به عنوان نمونه تعیین شد که به منظور افزایش دقت حجم نمونه به تعداد 400 نفر افزایش یافت. روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بوده که به شکل محقق ساخته و با بهره گیری از پرسشنامه هنجاریابی شده توسط کاویانی (1391) تدوین شده است. جهت تعیین اعتبار از اعتبار صوری و همچنین اعتبار سازه، به کمک تحلیل عاملی و جهت تعیین پایایی از همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. در این تحقیق شش فرضیه مورد مطالعه قرار گرفت. بر اساس یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل آماری، بین متغیرهای پایگاه اجتماعی اقتصادی، میزان استفاده از رسانه های داخلی و خارجی، تقید دینی والدین و اولویّت اوّل در الگوی مرجع، با سبک زندگی اسلامی رابطه معنی داری وجود داشت. اما دسترسی به امکانات فراغتی و جنسیت پاسخ گویان، رابطه معنی داری با گرایش به سبک زندگی اسلامی نداشت.
۱۹.

بررسی تأثیر مسئولیت پذیری بر رفتارهای محیط زیستی با میانجی گری رسانه ها (نمونه موردی: شهر اهواز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱

کلید واژه ها: مسئولیت پذیری رفتارهای محیط زیستی میزان استفاده از رسانه ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲۵ تعداد دانلود : ۶۵۹
مشکل آلودگی محیط زیست امروز جهان، مشکل تنها یک کشور و یا یک قلمرو خاص نیست، بلکه مشکل کل جهان است که دربردارنده مسائل مختلفی مانند آلودگی آب و هوا، فرسایش لایه ی اوزون، تخریب جنگل ها، انهدام گونه های گیاهی و جانوری و غیره. همه این موارد، نتیجه عملکرد انسان است که تحت تأثیر رفتارهای محیط زیستی انسان روی می دهد. این پژوهش با هدف شناسایی تأثیر مسئولیت پذیری بر رفتارهای محیط زیستی با میانجی گری رسانه ها انجام شده است. روش تحقیق در این مطالعه، پیمایشی بوده که با استفاده از نمونه گیری طبقه بندی چندمرحله ای، 400 نفر از ساکنین شهر اهواز به عنوان نمونه جهت بررسی انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان داد که رفتارهای محیط زیستی در شهر اهواز در حد متوسط است. همچنین بین متغیرهای مستقل مسئولیت پذیری و میزان استفاده از رسانه ها و متغیر وابسته رفتارهای محیط زیستی رابطه ای معنادار و مثبت وجود دارد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که مسئولیت پذیری با اثر میانجی گری رسانه ها، بر رفتارهای محیط زیستی تأثیر می گذارد و بین متغیرهای سن، جنسیت و وضعیت تأهل و رفتارهای محیط زیستی رابطه و تفاوت معناداری مشاهده نگردید. درنهایت، مجموع متغیرهای پژوهش توانستند 1/17 درصد از عوامل تأثیرگذار بر رفتارهای محیط زیستی ساکنان شهر اهواز را تبیین کنند.
۲۰.

چالش ها و فرصت های تولید علم و نظریه پردازی در حوزه علمی جامعه شناسی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال سوم بهار ۱۳۹۴ شماره ۹

کلید واژه ها: ایران علوم اجتماعی جامعه شناسی پژوهش دانشگاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۴ تعداد دانلود : ۴۵۶
جامعه شناسی، به عنوان علم مطالعة پدیده ها و واقعیات اجتماعی، نقش مهمّی در مراکز علمی، نهادها ،حوزه های عمومی و مکاتب و اندیشه های انسانی دارد. این مقاله، درصدد بوده است تا فرصت ها و چالش های فراروی جامعه شناسی در ایران را مورد بررسی قرار دهد. این بررسی با روش اسنادی و کتابخانه ای و با مراجعه به منابع و متون نظری و پژوهشی موجود و همچنین نتایج سرشماری و گزارشهای معتبر انجام شده است. مطالعه نشان داد که ویژگی هایی چون تنوع قومیتی جامعة ایران، بوم شناسی انسانی، خرده فرهنگ ها و نظام های اقتصادی و اجتماعی این جامعه؛ وجود مراکز دانشگاهی متعدد، دانش آموختگان و متخصصین حوزة علوم اجتماعی، علاقه و اقبال عمومی جوانان و اقشار تحصیلکرده به جامعه-شناسی از مهمترین فرصت ها و زمینه های رشد و گسترش جامعه شناسی در ایران می باشند. از سوی دیگر، مشکلات فراروی جامعه شناسی در ایران در سه دستة اساسی شامل مشکلات فراروی علم، چالش های مربوط به علوم انسانی و چالش های خاص جامعه شناسی قرار می گیرند. از مهمترین این چالش ها می توان به بی توجهی به نقش جامعه شناسی و جامعه شناسان در ساختار عمومی و برنامه ریزی جامعه، پایین بودن بودجه های پژوهشی در مقایسه با دیگر بخش های جامعه، گسترش روحیه مدرک گرایی و عام زدگی در زمینة آموزش، شناخت و یادگیری و همچنین بکارگیری مفاهیم و دانش جامعه شناسی اشاره کرد. این ویژگی ها موجب شده تا جامعه شناسی و جامعه شناسان کمتر در عرصه های گوناگون زندگی اجتماعی نقش لازم را ایفا نمایند و مراکز دانشگاهی نیز بیشتر بر آموزش علم جامعه شناسی تأکید داشته و پژوهش های جامعه شناختی کمتر مورد توجه قرار گیرند. این مقاله، در پایان پیشنهادهایی را برای بهبود جایگاه جامعه شناسی در ایران ارائه نموده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان