عباس شکاری

اهداف: از جمله روش های فعالی که امروزه توجه صاحب نظران تعلیم و تربیت را به خود جلب کرده است، یادگیری مشارکتی است. پژوهش حاضر به منظور بررسی دقیق تر تاثیر یادگیری مشارکتی از طریق آموختن با هم بر رشد مهارت های اجتماعی دانش آموزان، طراحی و اجرا شد. روش ها: این مطالعه شبه تجربی در جامعه دانش آموزان پسر دبیرستان های شهر کاشان در سال تحصیلی 89-1388 انجام شد. 50 دانش آموز از دو کلاس یک مدرسه با روش نمونه­گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. در گروه آزمایش از روش یادگیری مشارکتی و در گروه کنترل از روش سنتی استفاده شد. پیش آزمون قبل از اعمال متغیرهای مداخله و پس آزمون پس از اعمال آزمایشی و پیگیری نیز 45 روز پس از اعمال مداخلات انجام شد. برای جمع آوری داده از آزمون رشد مهارت های اجتماعی ماتسون استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر به کمک نرم افزار SPSS 16 استفاده شد. یافته ها: میانگین نمرات گروه آزمایش تفاوت معنی داری بین پس آزمون و پیگیری با پیش آزمون (0001/0= p ) و همچنین با گروه کنترل (0001/0= p ) نشان داد. بین دو گروه در رشد مهارت­های اجتماعی مناسب، کاهش پرخاشگری و رفتارهای تکانشی، کاهش رفتارهای غیراجتماعی، کاهش میزان غرور و کاهش حسادت و گوشه­گیری تفاوت معن ی دار وجود داشت ( 0001/0= p ). نتیجه گیری: روش یادگیری مشارکتی نسبت به روش­های سنتی تدریس در رشد مهارت­های اجتماعی دانش­آموزان موثرتر است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی دیدگاه دبیران و دانش آموزان در خصوص اصول و معیارهای سازمان دهی محتوای کتاب تاریخ ایران و جهان می باشد. این پژوهش از نوع کاربردی و با روش تحقیق زمینه یابی انجام شده است. جامعه ی آماری شامل دو گروه است: گروه اول دبیران تاریخ دوره ی متوسطه که تعداد آن ها در شهرستان کاشان 30 نفر و گروه دوم شامل دانش آموزان سال دوم و سوم علوم انسانی که تعداد آن ها در شهرستان کاشان 2189 نفر می باشند. جامعه ی نمونه ی آماری، کل دبیران تاریخ ایران و جهان و تعداد 330 نفر از دانش آموزان شهرستان کاشان که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه محقق ساخته با ضریب پایایی 89% و 81% برای دو گروه دبیران و دانش آموزان بوده است. جهت بررسی یافته های پژوهش از آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است. نتایج نشان داد که بین دیدگاه دبیران و دانش آموزان در مورد انطباق محتوای درس تاریخ با اهداف از قبل تعیین شده تفاوت معناداری وجود دارد. در مورد رعایت اصول و معیارهای انتخاب و سازمان دهی محتوای درس تاریخ با تجربیات یادگیری تفاوت معناداری وجود دارد. هم چنین در مورد انطباق محتوای درس تاریخ با نیازهای واقعی جامعه تفاوت معناداری به دست نیامد. در نهایت بین دیدگاه دبیران و دانش آموزان در زمینه ی انطباق محتوای درس تاریخ با توانایی ها، نیازها و علایق دانش آموزان تفاوت معناداری مشاهده نشد.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی تعلیم و تربیت مرزی با تاکید بر دلالت های تربیتی هنری ژیرو در تحولات تربیتی می باشد. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بهره گرفته شد. ژیرو به عنوان یک نظریه پرداز معاصر پست مدرنیسم با طرح نظریه انتقادی درصدد ارائه نوعی از تعلیم و تربیت است که در آن مسئله سیاست، اخلاق و فرهنگ از اهمیت خاصی برخوردار است. او ضمن انتقاد از آموزش و پرورش حاکم کنونی جهان که مبتنی بر آموزه های مدرنیته است، دیدگاه تعلیم و تربیت مرزی را پیشنهاد می کند. به طورکلی، نتایج حاصل بررسی دیدگاه ژیرو در خصوص تعلیم و تربیت نشان می دهد که تعلیم و تربیت به خودی خود روندی سیاسی دارد و هدف تعلیم و تربیت مرزی، ایجاد یک جامعه مساوات خواه دموکراتیک می باشد و بسیاری از هدف های سنتی تعلیم و تربیت را طرد می کند و معطوف به شناخت مرزها و دیدن تفاوت ها و دریافت آنهاست. تعلیم و تربیت مطلوب این است که در آن صداهای دیگر نیز شنیده شود و اندیشه و فلسفه تعلیم و تربیت مرزی نمی تواند از کنار مسائل و زبان اجتماعی و فرهنگی انسان ها بگذرد چرا که محکوم به شکست می شود.

این پژوهش با هدف آسیب شناسی تربیت اخلاقی دا نشجویان دانشگاه کاشان از منظر برنامه درسی پنهان صورت پذیرفت. روش پژوهش ترکیبی و جامعه آماری آن دانشجویان دانشگاه کاشان در سال 93-1392 می باشدکه تعداد 330 نفر از دانشجویان به شیوه تصادفی طبقه ای ا نتخاب گردیدند. داده های این پژوهش از طریق اجرای یک پرسش نامه محقق ساخته و 3 سؤال باز پاسخ به شیوه مصاحبه جمع آوری گردید که آسیب های تربیت اخلاقی براساس مؤلفه های فردی و اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت. روایی پرسشنامه به صورت محتوایی و سازه تأیید گردید. پایایی پرسش نامه از طریق ضریب آلفای کرانباخ 94/0 برآورد گردید. تحلیل داده های کمی در سطح استنباطی (t مستقل، تحلیل واریانس و مدل معادلات ساختاری) با استفاده از نرم افزار SPSS و Amos گرافیک انجام گرفت و در تحلیل داده های کیفی از روش تحلیل ساختاری استفاده گردید. نتایج یافته های کیفی حاصل از این پژوهش نشان داد که رشد و پرورش فضائل اخلاقی و یا آسیب های اخلاقی و روی آوردن دانشجویان به ضد ارزش ها غالباً نتیجه برنامه درسی پنهان و غیر رسمی بوده است تا برنامه درسی رسمی و آشکار. در عین حال، نتایج کمی این پژوهش نشان داد میانگین کلیه مؤلفه های فردی و اجتماعی تربیت اخلاقی بالاتر از حد متوسط (3) است.

هدف این مقاله، شناسایی مفهوم و ماهیت پژوهش کمی و کیفی، درعرصة تحقیقات علوم انسانی، اجتماعی و طبیعی میباشد. در این مقاله ضمن پاسخ به تقابل ها، راه حل گریز از این تقابل معرفت شناسانة فرسایشی در عرصة علوم انسانی و طبیعی بیان شده است و مشخص میشود نظریه، پارادایم ها، راهبردها و روش شناسی در پژوهش کیفی درهم تنیده شده اند و بر این فرض استوار است که رفتار انسان میتواند بر مبنای واقعیت اجتماعی و به کمک روش شناسیهایی که از منطق قیاسی و کل گرای علوم طبیعی پیروی میکنند، مورد مطالعه قرار گیرد؛ اما در تحقیق کیفی، ماهیت های مبادی علوم و مفروضات آنها، دچار تغییروتحول میشوند، همچنین در هزارة سوم تحقیق کیفیگرایانه برعکس پژوهش کمیگرایانه در علوم انسانی و طبیعی، یک اقتضای اجتماعی و فرهنگی محسوب میشود که حاکی از تقابل این دو رویکرد است و برای رفع این تقابل معرفت شناسانه، دیدگاه سوم یعنی: رویکرد معرفت شناسی تلفیقی پیشنهاد میشود که منبعث از تفکرات دین مبین اسلام است که دو رویکرد معرفت شناسی کمیگرا و کیفیگرا در عرصة علوم انسانی و طبیعی را به شکل مکمّل،برهم افزایانه و تلفیقی بهکار میگیرد.

هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی میزان بهره وری از فناوری اطلاعات و ارتباطات آموزشی در فرایند یاددهی-یادگیری است که بین اعضای هیات علمی دانشگاه جامع و علوم پزشکی کاشان در سال تحصیلی 87-1386 انجام گرفته است. روش پژوهش، تطبیقی-پیمایشی در رده مقطعی است و برای تطبیق از روش مطلق و انتزاعی تطبیقی «جرج بردی» استفاده شده که مراحل آن شامل: توصیف، تفسیر، هم سنجی و تطبیق است. جامعه آماری شامل 255 نفر کل اعضای هیات علمی دانشگاه جامع و علوم پزشکی کاشان است و 193 نفر به عنوان جامعه نمونه با روش نمونه گیری تصادفی ساده از طریق جدول «کوکران« انتخاب شدند. نتایج نشان داد که بین اعضای هیات علمی و علوم پزشکی دانشگاه کاشان در میزان استفاده از ICT تفاوت معنادار است و بین محل دسترسی به کامپیوتر، لپ تاپ، ایمیل و جی میل، دی جی ممو (DigiMemo)، کولدیس و... میزان استفاده از ICT در هر دو دانشگاه کاشان و علوم پزشکی تفاوت معنادار است. ولی بین سن، سابقه تدریس، آخرین مدرک تحصیلی در هر دو دانشگاه کاشان و علوم پزشکی و رشته تحصیلی فقط در دانشگاه علوم پزشکی تفاوت معنادار نیست.

مطالعه تاریخ و فرهنگ ملت باعث پندگیری از نقاط ضعف و عبرت گیری از نقاط قوت هر قوم و ملتی است . شناخت تاریخ آموزش و پرورش ایران به طور عام و آموزش و پرورش کاشان ( قاسان و قاشان ) و شکل گیری مدارس آن ، به طور خاص به منظور جلوگیری از تکرار اشتباهات و تجربه گیری برای اداره بهتر مدارس در عصر دهکده جهانی مک لوهان است . هدف از این مطالعه بررسی روند شکل گیری مدارس در کاشان قبل از اسلام تا کنون و نیز تاثیر حوادث طبیعی و حکوکت ها بر تاسیس و حذف آنها بوده است ...

هدف تحقیق حاضر، بررسی تأثیر مهارت های فن آوری اطلاعات و ارتباطات بر میزان کارآفرینی، خودکارآمدی و عملکرد تحصیلی دانشجویان بود. نوع پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا، توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانشجویان دانشگاه کاشان و علوم پزشکی کاشان در سال تحصیلی 94-1393 به تعداد 9353 بود. با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه 239 نفر تعیین شد که به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم جامعه انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از چهار پرسش نامه مهارت های فاوا در قالب 25 سؤال بسته پاسخ، کارآفرینی در قالب 20 سؤال و خودکارآمدی تحصیلی با 20 سؤال بسته پاسخ و عملکرد تحصیلی (معدل) استفاده شد. جهت سنجش روایی پرسش نامه، از روایی محتوایی و روایی سازه (تحلیل عاملی تأییدی) استفاده گردید. از طریق ضریب آلفای کرونباخ، پایایی پرسش نامه های مهارت های فاوا 0/84، کارآفرینی 0/79 و خودکارآمدی 0/81 برآورد گردید. تحلیل داده ها در سطح استنباطی با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، تی تک نمونه ای، رگرسیون و مدل معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار SPSS و Amos انجام شد. یافته ها نشان داد که میانگین هر یک از مؤلفه های مهارت های فاوا از میانگین فرضی بیشتر و میانگین هر یک از قابلیت های کارآفرینی و خودکارآمدی دانشجویان از میانگین فرضی کمتر بود. بین هر یک از مهارت های فاوا در بعد آموزشی و پژوهشی با کارآفرینی و خودکارآمدی دانشجویان، رابطه مثبت و معنادار به دست آمد. هم چنین، بین مهارت های فاوا در بعد آموزشی با عملکرد تحصیلی دانشجویان، رابطه مثبت و معنادار مشاهده شد. اما، این ارتباط بین مهارت فاوا در بعد پژوهشی با عملکرد تحصیلی دانشجویان، منفی و معنادار بود.

ازمیان رفتن مرزهای زمانی و مکانی و نزدیکی فرهنگ ها و جوامع، موضوعی به نام جهانی شدن را به محافل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی وارد کرده، چالش ها و فرصت هایی را برای آموزه های دینی ایجاد کرده است. هدف از این پژوهش تفکیک فرایند جهانی شدن و پروژة جهانی سازی غربی و تبیین نسبت های آن با آموزه های دینی است. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی بود. پس از مطالعة اسناد موجود، تعاریف و نظریه های مختلف در زمینة جهانی شدن، جهانی سازی بررسی و تجزیه و تحلیل شد. یافته ها نشان داد می توان نسبت های مختلفی بین این دو مقوله با آموزه های دینی در نظر گرفت؛ نسبت جهانی شدن با آموزه های دینی، نسبت جهانی سازی با آموزه های دینی و نسبت میان جهانی شدن در وضعیت کنونی، با آموزه های دینی. یافته ها نشان داد جهانی شدن در راستای جهانی کردن دین اسلام، یکی از اهداف آموزه های دینی است. اما جهانی سازی غربی در نقطة کاملاً مخالف با آموزه های دینی قراردارد.

هدف این پژوهش، شناسائی نیازهای آموزشی آموزشیاران زن شاغل در مراکز یادگیری محلی، شامل مهارت های تدریس و رسانه های آموزشی، مهارت اساسی (شغلی، زندگی)، است. این پژوهش، از نوع کاربردی و با روش تحقیق توصیفی ـ پیمایشی و با ابزار جمع آوری اطلاعات انجام شده است که عبارت اند از سه نوع پرسشنامه با ضریب آلفا کرونباخ 89% و ابزارمصاحبه به روش کیفی، با تکنیک گروه متمرکز با حجم نمونه آماری برابر 88 تن از آموزشیاران مراکز یادگیری محلی شهرستان کاشان، با روش سرشماری. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از آزمون های آمار استنباطی، مانند تحلیل واریانس(ANOVA) وآزمونF، دانت و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. یافته های حاصل از آزمون های مرحله اول (نظر سنجی) اعلام شده است. این یافته ها عبارت اند از نیازهای آموزشی آموزشیاران به ترتیب اولویت دوره های آموزشی، تجهیزات آموزشی، فضای مناسب آموزشی، برگزاری اردوهای علمی و آموزشی، آموزش و تربیت مربیان درس مهارت های اساسی، برگزاری کلاس آموزش هنر، تجدید نظر در کتب درسی، وافزایش ساعات تدریس در یک دوره و چند مورد نیاز فرعی. پس از آزمون های مرحله دوم (آزمون های دانشی و مهارتی) چنین نتیجه گرفته شد که آموزشیاران در زمینه دانش طراحی آموزشی، مهارت قبل از تدریس، مهارت های حین تدریس و کل روش های تدریس در حد متوسط و پایین اند و درباره دانش وسایل و رسانه های آموزشی و به کارگیری آن ها و همچنین مهارت های اساسی در حد متوسط رو به ضعیف اند و هرچه سابقه آموزشی و مدرک تحصیلی بالاتر می رود این مهارت ها نیز افزایش می یابد؛ هرچه سابقه آموزشی بیشتر می شود این مهارت ها بهتر می شود و با افزایش مدرک تحصیلی این مهارت ها افرایش می یابد. نتایج حاصل از آزمون های مرحله سوم، که با استفاده از فن دلفی به دست آمده است، عبارت اند از نیازهای آموزشی آموزشیاران شامل افزایش دانش دربارة روش ها و فنون تدریس طراحی آموزشی و استفاده از وسایل و رسانه های آموزشی و کمک آموزشی.

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی نقش آموزش های کارآفرینی گدار کسب و کار (KAB) بر مهارت های کارآفرینی کارآموزان مراکز فنی و حرفه ای می باشد. این پژوهش کاربردی بوده و روش آن از نوع توصیفی- همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کارآموزان مراکز فنی و حرفه ای ثابت دولتی و شعب شهری استان اصفهان است که حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و دیگران، 285 نفر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده اند؛ ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه استاندارد مهارت های کارآفرینی و پرسش نامه محقق ساخته آموزش های KAB با ضریب آلفای کرونباخ 92/0 برای هر دو پرسش نامه می باشد. نتایج پژوهش با استفاده از آزمونT مستقل و تحلیل واریانس و معادلات ساختاری لیزرل نشان می دهد که رابطه معنی داری بین آموزش های کارآفرینی گدار کسب و کار (KAB) و ابعاد مهارت های کارآفرینی (مهارت های شخصی، مدیریتی و فنی) وجود دارد. همچنین بین آموزش های کارآفرینی، الگوی گدار کسب و کار (KAB) بر حسب ویژگی های جمعیت شناختی (جنسیت، نوع فعالیت، مدرک و رشته تحصیلی) تفاوت معناداری مشاهده نشده است.

هدف پژوهش حاضر، تحلیل رهیافت های تربیتی فمینیسم مدرن و پست مدرن و نقد آن برمبنای تعلیم وتربیت اسلامی با استفاده از روش های تحلیل تطبیقی و انتقادی است. یافته های پژوهش، بیانگر آن است که در فمینیسم مدرن تربیتی بر برابری حقوق زن و مرد، پرداختن به نظریات عام و جهان شمول، تأکید بر نقد فرهنگی و مخالفت با دوگانه انگاری جنسیتی و در فمینیسم پست مدرن تربیتی بر اصل تفاوت انسان ها به ویژه تفاوت های میان زنان و مردان، تردید در روایت های کلان، تقویت گفتمان و ساختارشکنی، تأکید شده است. فمینیسم مدرن و پست مدرن تربیتی، در عین اینکه، یک سری موانع و مشکلات را از زنان گرفت و حقوقی را به آنان اعطا کرد، ولی موانع و چالش هایی را برای بشریت و به ویژه زنان ایجاد کرد که  برمبنای آموزه های اسلامی می توان آنها را مورد نقد و بررسی قرار داد. ازجمله این نقدها می توان بر چشم پوشی فمینیسم مدرن از تفاوت زن و مرد در راستای تناسب محوری؛ نسبیت گرایی و بی ثباتی اخلاقی در فمینیسم پست مدرن؛ غایت های متفاوت در اکتساب علوم در آموزه های تربیتی فمینیسم (مدرن و پست مدرن) و اسلام؛ تأکید افراطی فمینیسم پست مدرن بر گفتمان به جای عمل و عینیت و تضعیف نهاد خانواده به مثابه اصلی ترین کانون تربیتی در فمینیسم مدرن، اشاره کرد.

تحقیق حاضر در زمینه یکی از اساسی ترین مباحث در حوزه تعلیم و تربیت سیاسی و برنامه درسی تحت عنوان آموزش حقوق بشر انجام شده است. هدف اصلی این تحقیق را دو مسئله تشکیل داده است که عبارتند از: شناسایی مفاهیم و مؤلفه های حقوق بشر و میزان توجه به مفاهیم و مؤلفه های حقوق بشر در برنامه های درسی مدارس متوسطه در نظام آموزشی ایران. در این تحقیق در زمینه مؤلفه های آموزش حقوق بشر سه حیطه اساسی دانش، توانش و نگرش حقوق بشر مد نظر قرار گرفته است و میزان توجه به این مؤلفه ها در سه حیطه طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامه های درسی بررسی شده است. سؤالات این تحقیق پیرامون نظرات معلمان، دانش آموزان و کارشناسان سازماندهی شده و روش تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی پیمایشی بوده است. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته با آلفاکرنباخ 88% می باشد. جامعه تحقیق مشتمل بر 420 نفر از دبیران رشته علوم انسانی دوره متوسطه شهر کاشان در سال 1388-1389 می باشند که با استفاده از جدول تعیین حجم نمونه و فرمول کوکران تعداد دویست نفر از دبیران رشته علوم انسانی با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و تعداد 27 نفر از متخصصان تعلیم و تربیت با روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان آزمودنی انتخاب شده اند و نیز با استفاده از روش نمونه گیری تمام شماری تعداد پانزده نفر از کارشناسان برنامه درسی دوره متوسطه در دفتر برنامه ریزی و تألیف سازمان پژوهش در برنامه ریزی آموزشی به پرسش نامه ها پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها در سطح آمار توصیفی (از جدول توزیع فراوانی، نمودار، میانگین و ... ) و Tو F در سطح آمار استنباطی (آزمون و تحلیل واریانس یکراهه) استفاده شده است. نتایج نشان داد که دانش آموزان، معلمان و کارشناسان برنامه ریزی درسی با آموزش مفاهیم مطروحه حقوق بشر در حیطه های دانش، توانش و نگرش موافقند. کارشناسان برنامه درسی میزان توجه به مفاهیم و مؤلفه های حقوق بشر را در حیطه طراحی برنامه درسی بسیار و نسبتاً کم ارزیابی کرده اند. بین نظرات دانش آموزان، معلمان و کارشناسان در خصوص آموزش صلح تفاوت معنی داری وجود ندارد.

این پژوهش با هدف آسیب شناسی تربیت اخلاقی دا نشجویان دانشگاه کاشان از منظر برنامه درسی پنهان صورت پذیرفت. روش پژوهش توصیفی-پیمایشی و جامعه آماری آن دانشجویان دانشگاه کاشان در سال 93-1392 می باشدکه تعداد 330 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد به شیوه تصادفی طبقه ای ا نتخاب گردیدند. داده های این پژوهش از طریق اجرای یک پرسش نامه محقق ساخته و4 سؤال باز پاسخ به شیوه مصاحبه جهت اجرای پژوهش به روش پدیدار شناسی جمع آوری گردید. پرسش نامه آسیب های تربیت اخلاقی براساس مؤلفه های فردی (شجاعت، صداقت، صبر، توکل و وجدان) و اجتماعی (احترام، امانت داری، وفاداری و حسن خلق) مورد بررسی قرار گرفت. روایی پرسشنامه به صورت محتوایی و سازه تأیید گردید. پایایی پرسش نامه از طریق ضریب آلفای کرانباخ 94/0 برآورد گردید. یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که رشد و پرورش فضائل اخلاقی و یا آسیب های اخلاقی و روی آوردن دانشجویان به ضد ارزش ها غالباً نتیجه برنامه دسی پنهان و غیر رسمی بوده است تا برنامه درسی رسمی وآشکار. در عین حال، نتایج این پژوهش نشان داد که بین تک تک مؤلفه های فردی و مؤلفه های اجتماعی تربیت اخلاقی رابطه وجود دارد.