مهدی تهرانی دوست

مهدی تهرانی دوست

مدرک تحصیلی: استاد روان پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۳ مورد.
۱.

گروه درمانی مدیریت خشم با رویکرد شناختی - رفتاری در نوجوانان مؤسسه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تازه های علوم شناختی ۱۳۸۳ شماره ۲۱ و ۲۲
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی رشد و تحول دوره نوجوانی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی اجتماعی پرخاشگری، تعارض و خشونت
تعداد بازدید : ۳۸۸۰ تعداد دانلود : ۱۷۲۰
هدف: هدف مطالعه حاضر بررسی میزان اثر گروه درمانی با رویکرد شناختی - رفتاری مدیریت خشم در نوجوانان موسسه ای می باشد. روش: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی با گروه شاهد انجام شد و جمعیت مورد مطالعه آن نوجوانان بی سرپرست بودند که در موسسات تحت پوشش سازمان بهزیستی نگهداری می شدند. پیش از مداخله درمانی و همچنین یک هفته پس از جلسه هشتم، تمامی بیماران با استفاده از پرسشنامه مقیاس ارزیابی خشم نوجوانان (AARS) مورد ارزیابی قرار گرفتند. از تعداد 40 نوجوان، 16 نفر به گروه مورد و 24 نفر به گروه شاهد وارد شدند. پیش از مداخله، دو گروه از نظر سن، جنس، مقطع تحصیلی و مقیاس های سنجش خشم یکسان بودند. یافته ها: در گروه مورد، گروه درمانی مدیریت خشم با کاهش مقیاس خشم واکنشی به میزان مرزی معنی دار و کاهش غیر معنی دار آماری در مقیاس نمره کلی خشم و خشم ابزاری همراه بود. میزان تغییر مقیاس های نمره کلی خشم، خشم ابزاری، خشم واکنشی و کنترل خشم در گروه های مورد و شاهد تفاوت معنی داری نشان نداد. در گروه مورد، میزان کاهش خشم واکنشی در دختران به میزان معنی داری بیشتر از پسران بود. نتیجه گیری: اگر چه احتمالا به دلیل حجم کم نمونه، مداخله، در شاخص های مورد مطالعه کاهش آماری معنی داری نشان نداد، اما اکثر آنها کاهش داشتند. از آنجا که مطالعه حاضر نخستین مطالعه در این زمینه محسوب می شود، در مطالعات آتی می بایست از تجارب آن استفاده شود.
۲.

حافظه بینایی کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی - کم توجهی در مقایسه با افراد طبیعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تازه های علوم شناختی ۱۳۸۶ شماره ۳۵
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات دوران شیر خوارگی، کودکی و نوجوانی اختلالات رفتار مخرب و کمبود توجه
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی یادگیری شناخت
تعداد بازدید : ۲۹۹۹ تعداد دانلود : ۱۴۵۴
هدف : مطالع ات انجام شده در مورد اختلال بیش فعالی - کم توجهی حاکی از وجود اختلال در عملکرد اجرایی از جمله حافظه کاری است . از طرف دیگر در این بیماران شواهدی دال براختلال در حافظه بینایی نیز به دست آمده است . هدف این مطالعه بررسی حافظه بینایی با استفاده از آزمون های نوروپسیکولوژی حساس به عملکرد لوب تمپورال در کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی - کم توجهی بود . روش: در این مطالعه مقطعی - تحلیلی 41 کودک 6 تا 11ساله مبتلا به اختلال بیش فعالی - کم توجهی با بهره هوشی طبیعی که قبلاً تحت درمان دارویی نبودند، با 30 کودک سالم که از نظر سن، جنس و بهره هوشی با آنها همسان شده بودند، به یادگیری جفت ، (DMS) وسیله آزمون های نوروپسیکولوژی تأخیر در جور کردن با نمونه عملکرد PAL مقایسه شدند . یافته ها : در آزمون (PRM) و حافظه شناسایی الگو (PAL) ارتباط افراد مبتلا به اختلال بیش فعالی - کم توجهی ضعیف تر از گروه کنترل بود . تعداد کل خطاها و تعداد کل تلاش ها به شکل معنی داری بیشتر و تعداد مراحل تکمیل شده به شکل معنی داری کمتر درصد پاسخ های صحیح، گروه بیمار به طور معنی داری کمتر از گروه DMS بود . در آ زمون کنترل بود و این اختلاف در مورد درصد پاسخ های صحیح کل تأخیرها و نمایش همزمان نیز نشان داد که درصد پاسخ های صحیح و میانگین زمان PRM معنی دار بود . نتایج آزمون پاسخدهی صحیح در گروه بیمار ضعی ف تر از گروه کنترل بود، اما این تفاوت به لحاظ آماری معنی دار نبود . نتیجه گیر ی : کارکرد بیماران مبتلا به اختلال بیش فعالی - کم توجهی بدون دریافت قبلی دارو در آزمون های حساس به عملکرد تمپورال به ویژه در زمینه حافظه بینایی نسبت به گروه کنترل دارای درجاتی از اختلال می باشد.
۳.

نقایص کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه - بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تازه های علوم شناختی ۱۳۸۲ شماره ۱۷
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵۷
هدف: این بررسی با هدف مقایسه کارکردهای اجرایی (EF) در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه - بیش فعالی (ADHD) با کودکان طبیعی انجام شده است. روش: بیست کودک مبتلا بهADHD (بر اساس ملاک های DSM-IV-TR) با 19 کودک سالم، به وسیله آزمون های برج لندن (نگاشت کامپیوتری)، عملکرد مداوم و استروپ مقایسه شدند. یافته ها: در آزمون برج لندن، عملکرد کودکان مبتلا به ADHD ضعیف تر از کودکان طبیعی بود. از نظر آماری، این اختلاف به ویژه در سطوح 2 و 3 آزمون برج لندن معنی دار بود. در آزمون عملکرد مداوم، از لحاظ آماری، خطای ارتکاب در کودکان مبتلا به ADHD به طور معنی داری بیشتر از گروه کودکان طبیعی بود. خطای حذف در کودکان ADHD بیشتر از گروه طبیعی بود، ولی از نظر آماری معنی دار نبود. در آزمون استروپ، از نظر شاخص تمایز، یعنی اختلاف زمان نقاط و زمان رنگ ها، بین دو گروه اختلاف قابل ملاحظه ای مشاهده نشد، ولی زمانی که برای نام بردن رنگ ها لازم بود در کودکان ADHD در هر سه کارت به طور معنی داری بیشتر از گروه کنترل بود. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که کارکردهای اجرایی کودکان مبتلا به ADHD در مقایسه با کودکان طبیعی، دارای درجاتی از اختلال است که این نقص به ویژه در مهار پاسخ ها بیشتر نمایان می شود.
۴.

روایی نسخه فارسی پرسشنامه توانایی ها و مشکلات (sdq) (7)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تازه های علوم شناختی ۱۳۸۵ شماره ۳۲
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰۶ تعداد دانلود : ۱۴۸۸
هدف: این مطالعه با هدف ارزیابی روایی نسخه فارسی پرسشنامه توانایی ها و مشکلات (SDQ) انجام شد. روش: روایی نسخه های والد و آموزگار SDQ در یک نمونه 600 نفری از جامعه کودکان 12-6 ساله ایرانی مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس، نتایج SDQ با نتایج معاینه کودکان توسط روانپزشک کودک و نوجوان و مصاحبه تشخیصی K-SADS مقایسه شد. داده های مربوط به هنجاریابی و نقاط برش محاسبه شد. یافته ها: نمرات به دست آمده از نسخه های والد وآموزگار SDQ در تمام قسمت ها با یکدیگر همبستگی مثبت داشتند. مقایسه نمرات شاخص های پرفعالیتی و نمره کلی مشکلات تشخیص های روان پزشکی نشان داد که SDQ از روایی مطلوبی برخوردار است. نقاط برش به دست آمده با مطالعات سایر کشورها هم خوانی داشت. نتیجه گیری: نسخه فارسی SDQ از مشخصات روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و می تواند برای یافتن مشکلات رفتاری و هیجانی کودکان ایرانی ابزار غربالگری مناسبی باشد. لازم است مطالعه مشابهی نیز برای جمعیت نوجوانان انجام شود.
۵.

اختلال کارکردهای اجرایی در بیماران مبتلا به فنیل کتونوری درمان شده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تازه های علوم شناختی ۱۳۸۴ شماره ۲۵

کلید واژه ها: کارکردهای اجرایی فنیل کتونوری آزمون برج لندن آزمون استروپ آزمون عملکرد مداوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱۶ تعداد دانلود : ۱۶۲۹
هدف: از آنجا که مطالعات انجام شده روی بیماران مبتلا به فنیل کتونوری (PKU) که دارای هوش طبیعی هستند و به موقع و مداوم تحت درمان بوده اند، اختلالاتی در کارکردهای اجرایی مغز نشان داده است، این مطالعه با هدف بررسی بیشتر تفاوت کارکردهای اجرایی در بیماران مبتلا به فنیل کتونوری درمان شده با کودکان طبیعی انجام شده است. روش: در این مطالعه مقطعی – تحلیلی، 10 کودک مبتلا به PKU (تحت درمان) با بهره هوشی طبیعی با 15 کودک سالم که همگی از نظر سن و جنس و بهره هوشی با آنها همسان شده بودند، به وسیله سه آزمون نوروسایکولوژیک برج لندن (نگاشت کامپیوتری)، آزمون عملکرد مداوم و آزمون استروپ مقایسه شدند. یافته ها: در آزمون برج لندن، عملکرد افراد مبتلا به ‍PKU ضعیف تر از گروه کنترل بود. این اختلاف در سه مرحله اول آزمون معنی دار بود. در آزمون عملکرد مداوم، تعداد خطاهای حذف در گروه مورد به طور معنی دار بیشتر از گروه کنترل بود. تفاوت تعداد خطاهای ارتکاب در دو گروه معنی دار نبود. در آزمون استروپ، از نظر آماری بین دو گروه اختلاف معنی داری مشاهده نشد. نتایج این مطالعه، بین سطح فنیل آلانین همزمان با آزمون و نتیجه آزمون ها ارتباطی نشان نداد. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان می دهد که کارکردهای اجرایی افراد مبتلا به PKU که تحت درمان قرار گرفته اند، علیرغم بهره هوشی طبیعی، در مقایسه با کودکان طبیعی دارای درجاتی از اختلال، به ویژه در زمینه برنامه ریزی و توجه است.
۶.

فرسودگی شغلی در کارکنان درمانی روانپزشکی بیمارستان روزبه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تازه های علوم شناختی ۱۳۸۴ شماره ۲۸

کلید واژه ها: فرسودگی شغلی پرستاران بیمارستان روانپزشکی دستیاران کارکنان خدماتی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی سازمانی و صنعتی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مشاوره مشاوره شغلی
تعداد بازدید : ۲۳۸۸ تعداد دانلود : ۱۳۴۸
هدف: هدف این مطالعه، بررسی میزان فرسودگی شغلی و ابعاد آن در کارکنان درمانی روانپزشکی بیمارستان روزبه تهران و ارتباط آن با متغیرهای جمعیت شناختی و شغلی بود. روش: در این پژوهش، کارکنان درمانی بیمارستان که ارتباط مستقیم با بیماران داشتند، دعوت شدند. از 165 نفر، 140 نفر (8/84%) پاسخ دادند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه ای شامل اطلاعات جمعیت شناختی و مرتبط با کار، پرسشنامه سلامت عمومی و پرسشنامه فرسودگی شغلی مازلاک بود. یافته ها: از کل کارکنان، 7/20% دچار خستگی هیجانی شدید، 3/9% دچار مسخ شخصیت شدید و 55% دچار کاهش کفایت شخصی شدید بودند. در هر سه بعد یاد شده، فرسودگی شغلی پرستاران، بهیاران و کارکنان خدماتی بیش از دستیاران بود که در ابعاد خستگی هیجانی و کفایت شخصی این تفاوت معنی دار بود. فرسودگی شغلی خیلی شدید فقط در کارکنان پرستاری و خدماتی مشاهده شد. جنس مذکر و تجرد نیز به ترتیب با مسخ شخصیت و کاهش کفایت شخصی ارتباط داشت. سطح تحصیلات با خستگی هیجانی ارتباط معکوس داشت و ساعات کار بیشتر در هفته نیز با مسخ شخصیت شدیدتر مرتبط بود. تمامی ابعاد فرسودگی شغلی با سلامت عمومی رابطه معکوس داشتند. در تحلیل چند متغیری، تنها رسته شغلی و سلامت عمومی رابطه معنی داری با فرسودگی شغلی داشت. نتیجه گیری: نسبت قابل توجهی از کارکنان درمانی بیمارستان روزبه دچار فرسودگی شغلی شدید بودند که به طور خاص به صورت کاهش شدید کفایت شخصی در پرستاران، بهیاران و کارکنان خدماتی بود.
۷.

توپیرامات و والپروات سدیم همراه با لیتیوم به عنوان درمان کمکی در اختلال دوقطبی نوجوانان: کارآزمایی بالینی تصادفی شده(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار) تابستان ۱۳۸۷ شماره ۵۳
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۴
۸.

تأثیر دو نوع مداخله رایانه ای بر نمرات املای کودکان دبستانی مبتلا به اختلال بیش فعالی- کم توجهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تازه های علوم شناختی ۱۳۸۳ شماره ۲۱ و ۲۲
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات دوران شیر خوارگی، کودکی و نوجوانی اختلالات رفتار مخرب و کمبود توجه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی روشها و فنون تدریس دبستان
تعداد بازدید : ۱۶۲۷ تعداد دانلود : ۸۵۰
هدف: هدف مطالعه حاضر بررسی اثر بازی های رایانه ای و آموزش تایپ رایانه ای بر نمرات املای کودکان دبستانی مبتلا به اختلال بیش فعالی - کم توجهی (ADHD) بوده است. روش: در این مطالعه که از نوع کارآزمایی بالینی یک سوکور بود، 37 کودک دبستانی مبتلا به ADHD به دو گروه اول (17 نفره) و دوم (20 نفره) تقسیم شدند. اعضای گروه اول طی هشت جلسه یک ساعته (هفته ای سه جلسه) به بازی با رایانه پرداختند و افراد گروه دوم در هشت جلسه یک ساعته (هفته ای سه جلسه) تحت آموزش تایپ رایانه ای قرار گرفتند. برای املای مدرسه 12 نمره در نظر گرفته شد که شامل چهار نمره پیش از مداخله، چهار نمره حین مداخله و چهار نمره پس از مداخله بود. نمرات املای جلسات، مربوط به املایی بود که کودکان در طول جلسات می نوشتند. یافته ها: دو گروه از نظر سن، مقطع تحصیلی، جنس، بهره هوشی، داروهای مصرفی، نمرات پرسشنامه کانرز والدین و معلمان، داشتن رایانه در منزل، سابقه کار با آن و میانگین نمرات املا همسان بودند. پس از شرکت کودکان در جلسات بازی رایانه ای، نمرات املای مدرسه در حین مداخله (??.??±?.??) در مقایسه با پیش از مداخله (??.??±?.??) میزان معنی دار مرزی افزایش نشان داد. شرکت در جلسات آموزش تایپ رایانه ای نشان دهنده چنین تغییری نبود. نتیجه گیری: ارتقای میانگین نمرات املای کودکان دبستانی مبتلا به ADHD در حین شرکت در جلسات بازی رایانه ای، ممکن است ناشی از بهبود توجه آنان باشد. جذابیت این نوع بازی ها، بازخورد سریع رایانه، فقدان بازخورد منفی آن و حمایت از فرآیند تصمیم گیری کودک نیز می تواند این یافته را توجیه کند.
۱۰.

تاثیر آموزش «برنامهی تربیت سازنده» به مادرانبر مشکلات رفتاری کودکان مبتلا به اختلال بیش‌فعالی کم‌توجهی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: اصول بهداشت روانی۱۳۸۸ شماره ۴۱
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶۲ تعداد دانلود : ۸۸۹
"مقدمه: آموزش برنامه ی تربیت سازنده به مادران در کاهش مشکلات رفتاری کودکان در مطالعات متعددی مورد تاکید قرار گرفته است. این مهم، در مورد اختلال بیش فعالی کم توجهی (ADHD) در ایران بررسی نشده است، لذا در این پژوهش با توجه به شیوع مسئله به آن پرداختیم.روش کار: این کارآزمایی بالینی بر روی60 مادر مراجعه کننده (30 نفر مورد و30 نفر شاهد) به درمانگاه کودک و نوجوان بیمارستان روزبه تهران که دارای کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی کم توجهی در سنین 12-6 سال بودند، انجام شد. مادران هر دو گروه که از نظر برخی عوامل دموگرافیک همگن شده بودند، پرسش نامه های پژوهش را قبل از شروع جلسات و در پایان جلسه ی هشتم تکمیل کردند. دادها با استفاده از نرم افزار SPSS و با روش آماری تحلیل واریانس با طرح اندازه گیری های مکرر تحلیل شدند. یافته ها: کاهش قابل توجه در علایم ADHD (بر اساس پرسش نامه ی کانرز و مقیاس نمره‌گذاری ADHD) در گروه مورد، نسبت به گروه شاهد مشاهده شد (001/0>P). تغییر کلی میانگین متغیرهای مربوط به مقیاس‌های فرزندپروری و نیز تفاوت در شاخص‌های افسردگی، اضطراب و فشار روانی در گروه مورد نسبت به گروه شاهد معنی‌دار بود (001/0>P). نتایج مربوط به مقیاس توانایی‌ها و مشکلات (SDQ) در تمام شاخص‌ها به جز مشکلات سلوک در گروه مورد نسبت به گروه شاهد به صورت معنی‌دار بهبودی نشان داد (001/0>P). نتیجه گیری: کاربرد ""برنامه ی تربیت سازنده"" در والدین کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی کم توجهی در کاهش مشکلات رفتاری و افزایش توانایی‌های این کودکان موثر می‌باشد. "
۱۲.

تحلیلی بر ارتباط فرهنگ و علوم روان شناختی

نویسنده:
منبع: فصلنامه تازه های علوم شناختی ۱۳۸۰ شماره ۱۱ نیمه اول
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳۱ تعداد دانلود : ۶۶۹
هدف اصلی مقاله حاضر، بررسی ارتباط و تاثیرپذیری علوم روان شناختی از فرهنگ می باشد. ابتدا، فرهنگ و عناصر اصلی فرهنگ، که از یک طرف نگرش کلی به جهان است و از طرف دیگر، ارزش ها و آداب و رسوم می باشد، مورد بحث قرار می گیرد سپس با توجه به روش شناسی علوم تجربی، دو مرحله کشف تئوری ها و داوری درباره آنها مورد توجه قرار می گیرد و درباره اینکه فرهنگ در کدام مرحله می تواند تاثیرگذار باشد، بحث می شود. با توجه به اینکه روان شناسی نیز از روش تجربی بهره می گیرد، درباره تاثیر فرهنگ بر آن در این دو مرحله بحث می گردد با توجه به روش شناسی مورد استفاده در روان شناسی، عناصر فرهنگ که در ذهن محقق تبلور می یابد، می تواند در مرحله کشف و خلق تئوری ها تاثیرگذار باشد و مشخص کند که دانشمند در چه حوزه ای می تواند مطالعه کند، ولی در مرحله داوری، فقط روش تجربی است که توانایی ارزیابی تئوری ها را دارد. از این رو، روان شناسی در هر فرهنگ می تواند به مسایل خاص همان فرهنگ بپردازد، ولی روش این مطالعه، تجربی است و در این صورت می تواند برای دیگر افراد نیز قابل فهم باشد.
۱۴.

مقایسه ی توجه ماندگار و مهار پاسخ در بزرگسالان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی و افراد بهنجار حین تغییر بار شناختی آزمون عملکرد پیوسته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال هجدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۷۲)
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۹ تعداد دانلود : ۴۹۷
۱۵.

درک استعاره های متعارف و استعاره های بدیع: یک مطالعه زمان واکنش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیست و یکم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۸۳) 120-129

کلید واژه ها: زمان واکنش استعاره های متعارف و بدیع پردازش زبان لفظی/غیر لفظی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۴ تعداد دانلود : ۴۶۵
مقدمه: چگونگی پردازش استعاره در مقایسه با جملات لفظی توجه پژوهشگران بسیاری را از حوزه های گوناگون از جمله زبان شناسی، روان شناسی و علوم اعصاب شناختی به خود معطوف داشته است. در پژوهش حاضر نحوه پردازش جملات لفظی و استعاره ها (متعارف و بدیع) در زبان فارسی مورد بررسی قرار گرفت. روش کار: از یک تکلیف زمان واکنش برای تعیین چگونگی درک جملات لفظی و استعاره ها استفاده گردید. بدین منظور چهارصد جمله (در 4 وضعیت لفظی، استعاری متعارف، استعاری بدیع و بی معنی هر کدام صد جمله) ساخته شد. آزمودنی ها در حین خواندن جملات و به هنگام درک جملات مورد نظر معنی آن را ( از 0 تا 3) با فشار دادن کلید مربوطه روی صفحه کلید مشخص کردند. پاسخ آزمودنی ها توسط نرم فزار EEGLAB ثبت گردید. داده های زمان واکنش با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و مقایسه دو سویه داده ها در چهار وضعیت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: مقایسه دوسویه زمان واکنش نشان داد که جملات لفظی نسبت به جملات استعاری متعارف و جملات استعاری متعارف نسبت به جملات استعاری بدیع سریع تر پردازش می شوند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های فوق می توان نتیجه گرفت که مکانیسم های متفاوتی در پردازش زبان لفظی و استعاری شرکت دارند. پردازش استعاره های متعارف و بدیع نیز می تواند از طریق پیوستاری از یک مکانیسم واحد مانند نگاشت مفهومی صورت پذیرد. در این مکانیسم پیوستاری استعاره های بدیع به صورت مقایسه فهمیده می شوند و استعاره های متعارف به صورت مقوله بندی فهمیده می شوند. با توجه به یافته های فوق همچنین می توان فرایند درک جملات لفظی، استعاری متعارف و بدیع را بر روی پیوستاری از برجستگی و قابل انتظار بودن تبیین کرد.
۱۶.

چیدمان سازه ها در زبان فارسی متأثر از وزن دستوری: تبیینی پردازش محور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره نهم آذر و دی ۱۳۹۷ شماره ۵(پیاپی ۴۷) 35-65

کلید واژه ها: ترتیب سازه ها وزن دستوری پردازش زبانی اصول بهره وری حرکت دستوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۷ تعداد دانلود : ۴۷۸
بر اساس نظریۀ کنشی ترتیب واژگانی 1 و اصول بهره وری 2 در دستور ( Hawkins , 1994, 2004 )، چیدمان سازه ها ی زبانی متأثر از راندمان پردازشی است. به بیان شفاف تر، سازه ها به نحوی مرتب می شوند که پردازش زبانی را تسهیل کنند. این پژوهش با بهره گیری از تکلیف برخط خوانش جمله، با هدف بررسی نقش وزن دستوری در عملکرد حرکت سازه ها به جایگاه پسافعلی و تحلیل سطح پردازشی جملات در صورت بندی های متناظر شکل گرفت. تکلیف پیش گفته به عنوان الگویی مناسب برای تحلیل سطح پردازشی ساخت های نحوی، در محیط نرم افزار Open Sesame طراحی شد. دو مجموعۀ 24 جمله ای در سه سطح وزنی (سبک، متوسط و سنگین) و دو سطح ساختاری (سازه در جایگاه بی نشان پیش فعلی و پسافعلی) برای 40 آزمودنی فارسی زبان دارای تحصیلات دانشگاهی (سنین 18 تا 40 سال) که به شیوۀ تصادفی انتخاب شدند ارائه شد. مجموعۀ نخست شامل جملات دارای بند موصولی و مجموعۀ دوم جملات حاوی سازۀ پسایند شده و جملۀ متناظر غیرمقلوب بود. پس از هر جمله، یک پرسش بلی/ خیر مطرح شد. داده ها با نرم افزار SPSS و آزمون تحلیل واریانس تحلیل شد. در وزن دستوری سبک، وقتی سازۀ مورد مطالعه در جایگاه بی نشان قرار دارد، سرعت زمان خوانش به نسبت جملات متناظر پسافعلی بیشتر است، حال آنکه این الگو با افزایش وزن دستوری برعکس می شود؛ به بیان دیگر، در وزن دستوری متوسط، حرکت پسافعلی سازه ها، به کاهش میانگین خوانش جمله منجر می شود. این کاهش به مراتب در حالت سنگین معنادارتر است. ترتیب سازه ها و گشتار حرکت نسبت به وزن دستوری سازه ها حساس است؛ درنتیجه، گرایش سنگینی پایانی در زبان فارسی در رابطه با ساخت های پیش گفته با انگیزش افزایش راندمان پردازشی تأیید می شود.
۱۷.

مقایسه ی حافظه ی بازشناسی چهره های دارای هیجانات مثبت و منفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیستم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۷۸) 40-52

کلید واژه ها: حافظه ی بازشناسی چهره هیجان مثبت چهره هیجان منفی چهره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۷ تعداد دانلود : ۳۵۲
مقدمه : تأثیر هیجانات مختلف چهره (اعم از خوشحالی، ناراحتی، ترس و خشم...) بر حافظه ی بازشناسی چهره، در چندین مطالعه بررسی شده است. ازآنجا که یافته های این پژوهش ها در تناقض با یکدیگرند، این مطالعه برای ارزیابی تأثیر هیجانات چهره بر حافظه ی بازشناسی چهره طراحی شده است. روش : در این پژوهش، 45 فرد سالم (23 مرد و 22 زن) با حافظه ی طبیعی که در محدوده ی سنی 18 تا 35 سال قرار داشتند، شرکت کردند. برای ارزیابی حافظه ی چهره ی هیجانی شرکت کنندگان، با استفاده از چهره های خوشحال، خنثا و غمگین، یک تکلیف طراحی شد. داده ها به کمک نرم افزار متلب (2015b) استخراج و برای تحلیل آماری به نرم افزار SPSS16.0 منتقل شدند. برای مقایسه ی هیجان های مختلف، درصد پاسخ درست و زمان پاسخ های درست و نادرست در هر هیجان محاسبه و برای بررسی تفاوت های آنها از آزمون تحلیل واریانس مکرر استفاده شد. یافته ها : تفاوت حافظه ی بازشناسی چهره در سه هیجان چهره معنادار است، به طوری که چهره های دارای هیجان مثبت (خوشحال) در مقایسه با هیجان منفی (غمگین) و خنثا کمتر به یاد آورده می شوند (05/0 < p). از حیث زمان پاسخ های درست، بین سه هیجان تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری : چهره های غمگین و خنثا بهتر از چهره ی خوشحال به یاد آورده می شوند.
۱۸.

الگوی شکلهای متحرک: آزمون توانمندی درک قصد دیگران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۳ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۹۰) 294-305

کلید واژه ها: قصدمندی روایی کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۴ تعداد دانلود : ۳۶۲
اهداف یکی از بخش های مهم در درک ذهنیت دیگران، تشخیص نیّت و هدف آن ها از انجام رفتارهایشان است. این مطالعه با هدف تعیین روایی آزمون الگوی «شکل های متحرک» برای تعیین عملکرد کودکان دبستانی در فهم قصدمندی رفتار دیگران انجام گرفت. مواد و روش   ها در یک بررسی مقطعی برای ارزیابی ابزارها، دانش آموزان دبستانی پایه های سوم تا پنجم شهر تهران با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی وارد شدند. والدین سیاهه رفتاری کودکان را تکمیل کردند. پس از انجام آزمون ایشی هارا به منظور ارزیابی نبود کوررنگی در کودکان، آزمون الگوی «شکل های متحرک» برای کودکان اجرا شد. با استفاده از نرم افزار SPSS ۱۸ برای تحلیل داده ها آمار توصیفی، آزمون های تی، رگرسیون خطی وهمبستگی پیرسون به کار رفت. یافته   ها ارتباطی میان شاخص قصدمندی با سن و جنس به دست نیامد. تمام متغیرهای الگوی شکل های متحرک با یکدیگر همبستگی معنی دار ( P<۰/۰۱ ) داشتند. ضریب همبستگی نمره قصدمندی وتعداد اصطلاحات ذهنی سازی ۰.۶۱۲ ( P=۰/۰۱ ) بود. میان متغیرهای الگوی «شکل های متحرک» با نمرات زیر مقیاس های سیاهه رفتاری کودک، همراهی معنی داری به دست نیامد. نتیجه   گیری الگوی «شکل های متحرک» می تواند به عنوان ابزاری با روایی ساختاری مناسب برای ارزیابی قصدمندی در کودکان دبستانی به کار رود.
۱۹.

بررسی تاثیر داروی بومتاناید بر میزان توجه به اجزای چهره در کودکان و نوجوانان با اختلال طیف اوتیسم با استفاده از سیستم ردیاب چشمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیست و یکم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۸۴) 84-93

کلید واژه ها: بومتاناید اختلال طیف اوتیسم ارتباط چشمی ردیاب چشمی چهره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۳۷۳
مقدمه: اختلال طیف اوتیسم ، یک اختلال عصبی رشدی است که با نقص در ارتباطات اجتماعی و الگوهای رفتاری کلیشه ای مشخص می شود. نشان داده شده است که دارویی دیورتیک به نام بومتاناید، تاثیر قابل توجهی را در بهبود ارتباط اجتماعی در این بیماران داشته است . نظر به اینکه یکی از شاخص های مهم در برقراری روابط اجتماعی، تماس چشمی می باشد، هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر این دارو بر تصحیح الکوی نگاه به چشم و دیگر اجزای صورت در کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال اوتیسم بود. روش کار: . مطالعه حاضر یک کارآزمایی بالینی تک گروهی به صورت یک سو کور بود. شرکت کنندگان شامل 20 کودک 7 تا 15 سال مبتلا به اختلال طیف اوتیسم با عملکرد بالا بود. بعد از قطع داروهای قبلی آزمون های مقیاس درجه بندی اوتیسم دوران کودکی ( CARS )، مصاحبه تشخیصی نیمه ساختاریافته ( KSADS )، معیار پاسخ دهی اجتماعی ( SRS )، مقیاس تجدیدنظر شده هوشی برای کودکان ( WISC-R ) برای هر شرکت کننده انجام شد. مداخله دارویی روزی یک میلی گرم قرص بومتاناید به صورت نیم میلی گرم صبح و عصر به مدت نود روز انجام شد. تست ردیاب چشمی هنگام نگاه شرکت کنندگان به تصاویر چهره قبل و بعد از مداخله انجام شد. متغیرهای تعداد و زمان نگاه به هر منطقه در هر تصویر ثبت گردید. یافته ها: مقایسه قبل و بعد از مداخله تعداد نگاه به چشم برای هر بیمار برای هر تصویر و زمان نگاه به چشم برای هر بیمار برای هر تصویر تفاوت معناداری را نشان نداد (05/0 P> ). نتیجه گیری: مصرف داروی بومتاناید بر روی میزان نگاه به چشم در کودکان اوتیستیک اثر معناداری نداشته گرچه علایم و شدت اوتیسم و برخی مشکلات رفتاری را بهبود داده است.
۲۰.

تأثیر طول سازه بر حرکت نحوی: تحلیلی بر اساس ردیاب چشمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۷ 51 - 7

کلید واژه ها: حرکت نحوی تحلیل ردیاب چشمی بار پردازشی تأثیر طول رفتار چشمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۹ تعداد دانلود : ۳۳۶
حرکت نحوی که طی آن تغییراتی در ترتیب سازه ها ایجاد می شود، با هدف اقناع اصول بهره وری صورت می گیرد. طول سازه ها به عنوان عاملی صوری نقش اثرگذاری در عملکرد قواعد حرکت دارد. آرایش ساختار نهایی با سهولت پردازشی همبستگی دارد. این پژوهش با بهره گیری از الگوی ردیاب چشمی به بررسی رفتار چشم در واکنش به سطح پردازشی جملات با ساختارهای نحوی متفاوت می پردازد، و شواهدی رفتاری برای تأثیر طول در عملکرد حرکت دستوری در صورت های متناظر در زبان فارسی ارائه می دهد. در چارچوب الگوی ردیاب چشمی، دو نوع حرکت (خروج بند موصولی و پسایندسازی) در دو مجموعه ی چهل جمله ای، در دو سطح طولی (کوتاه و بلند) بررسی شد. سپس، رفتارهای چشمی نظیر تعداد و دیرش تثبیت، واپسگرد ثبت و داده های خروجی در نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. در رابطه با الگوی تعداد و دیرش تثبیت، زمانی که طول سازه مورد مطالعه کوتاه بود، تفاوت چندانی میان قبل و بعد عملکرد قاعده ی حرکت دیده نشد و در حالتی که قاعده حرکت عمل نکرده، میانگین تعداد و دیرش تثبیت کمتر بود. افزایش طول سازه منجر به وارونگی الگوی تثبیت ها و تفاوتی معنادارشد. با افزایش طول سازه، تعداد واپسگردها پس از عملکرد حرکت کاهش یافت. از آن جا که مؤلفه های پیش گفته در تحلیل پایش گر چشمی، الگویی کارآمد در سنجش سطح پردازشی جملات است، می توان نتیجه گرفت، عملکرد قواعد حرکت نحوی با طول سازه ها مرتبط است و در راستای تسهیل پردازش انجام می شود. حرکت به جایگاه پسافعلی، با افزایش طول محتمل تر است و با انگیزش افزایش بهره وری پردازشی صورت می گیرد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان