علی اشرف نظری

علی اشرف نظری

رتبه علمی: دانشیار علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
لینک رزومه

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۹۷ مورد.
۱.

From Winter War to Russia-Ukraine War: The Importance of Alliances for Russia's Nordic-Baltic Neighbors(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Alliances NATO Neorealism Russia-Ukraine war Winter War

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳ تعداد دانلود : ۳۶
The significance of having an alliance was defined in the Great War when weak European and strong countries decided to ally to fight the mighty power of the Central Powers. Afterward, fragile countries decided to join strong alliances to overcome threats from their neighbors. The Second World War was another example of being allied with strong countries to cope with threats from Nazi Germany, Fascist Italy, and the Japanese Empire. During the Winter War and Russia-Ukraine War, Finland, and Ukraine, respectively, resemble weak countries with limited military and economic capabilities taking on a dominant and belligerent force. Neorealism is one of the structural theories in International Relations, which states that states intend and follow the balance of power to ensure their security. Neorealism posits that security organizations and alliances are vital tools in the pursuit of balancing threats and ensuring national security. This research aims to highlight the importance of alliances with Russia's neighbors to avoid future conflicts with Russia. The main question of this research is why Russia's neighbors need to form or join alliances to hedge against Russia's aggression and assist member states in reducing the large amount of budget spent on military expenses. This research argues that Finland's position in 1939 and Ukraine's in 2022 are the consequence of self-reliance under an anarchic system without having an alliance and leading to final defeat or territory cession. This paper argues alliances can secure European countries and act as a shield from Russia's threats. This research will employ the explanatory method as its research method.
۲.

تحلیل تقابل آنتاگونیستی سازمان مجاهدین خلق و جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آنتاگونیسم اسلام سیاسی - فقاهتی سازمان مجاهدین خلق گفتمان مبارزه مسلحانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱ تعداد دانلود : ۱۲
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ائتلاف میان گفتمان های انقلابی به افتراق مبدل گردید. در این دوران حاملان گفتمان اسلام سیاسی- فقاهتی درون حاکمیت و اسلام انقلابی مجاهدین خلق، هر یک، مبنا و غایت انقلاب را متفاوت با دیگری تعریف نموده و خود را عامل و رهبر انقلاب و دیگری را مانعی در جهت نیل به اهداف انقلاب می دانست. این امر به ناگزیر آنان را در تقابل با یکدیگر قرار داد. هر چه شدت و جدیت این تقابل افزایش یافت، خشونت نیز تشدید گردید. تقابل آنتاگونیستی میان نیروهای سیاسی و حاکمیت، خسارات فراوان سیاسی و انسانی به انقلاب نوپای ایران وارد آورد. پرسش پژوهش حاضر این است که دلایل تقابل آنتاگونیستی میان حاکمیت و مجاهدین خلق چه بوده است؟ این پژوهش در راستای پاسخ به این سؤال از نظریه و روش تحلیل گفتمان لاکلائو و موف استفاده کرده است. در این پژوهش نشان داده شده است هر یک از گفتمان های اسلام سیاسی- فقاهتی و اسلام انقلابی مجاهدین، «دیگری» را به عنوان «بیگانه» و «دشمن» انقلاب تلقی نموده و درصدد طرد و حذف آن برآمد؛ بدین ترتیب میان دو دشمن نبرد مسلحانه به وقوع پیوست.
۳.

هویت شهری و روند سیال شدگی هویت در شهرهای نوین؛ نگرشی آسیب شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۷
هویت و بروز بحران در این مفهوم یکی از مهم ترین مفاهیم اجتماعی و سیاسی پس از مدرنیته در مطالعات جامعه شناسانه بوده است. این مفهوم به عنوان یک عنصر زندگی اجتماعی پس از انقلاب صنعتی و تحولات زندگی اجتماعی انسان مدرن موردتوجه قرار گرفت. شهرها به عنوان عرصه و بستر زندگی اجتماعی که حیاتی متمایز و جدید برای انسان امروز فراهم آورده اند در ابعاد مختلف سیال شدگی هویت تأثیرگذار بوده اند؛ ازاین رو، پرسش اصلی پژوهش کنونی این است که چگونه سیال شدن هویت انسان امروز در بستر شهر جدید رخ می دهد؟ فرضیه اصلی پژوهش حاضر این است که «افزایش نقش شهر جدید در هویت یابی انسان امروز، موجب کاهش میزان انسجام و یکپارچگی هویتی شده است که این امر سیالیت هویت های متکثر را درپی دارد». در این پژوهش تلاش شده است از نظریات اندیشمند فرانسوی، هنری لوفور در باب شهر و فضا به عنوان چهارچوب نظری استفاده شود و بحث در زمینه روش تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل گفتمان لاکلاو و موفه تبیین گردد. در بخش روش جمع آوری اطلاعات نیز از روش اسنادی بهره گرفته شده است.
۴.

جریان شناسی گفتمان های هویتی؛ با تأکید منازعات معنایی و تحوّلات اجتماعی در ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: جریان‌شناسی گ فتمان هویت منازعات تحولات اجتماع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۱۵
خارج شدن یک گفتمان از نظم گفتمانی خود و ورود آن به نظم گفتمانی سیاسی، به واسطه تحریک شدن آن توسط یکی از گفتمان های فعال در نظم گفتمانی سیاسی صورت می پذیرد. منظور از تحریک شدن، آن است که این گفتمانِ غیرفعال، در نظم گفتمانی سیاسی در رابطه-ای غیریت سازانه با گفتمانِ حاکم قرار می گیرد و گفتمانِ حاکم سعی می کند با طردِ آن، هویت پیدا کند. از فردای انقلاب مشروطه تا امروز روایت های مختلف و متضادی از تحول مفهوم هویت ارائه می شود، در این میان، شاهد گسترش گروه های هویت پایه در قالب کنش گران و کارگزاران منفرد (سوژه کنشگر)، انجمن ها، فرقه ها، نحله ها و اشکال مختلف ملی گرایی و احساس تعلق مذهبی، فرهنگی، قومی و سیاسی هستیم. در این پژوهش رویکرد و درکی از سیاست در قالبِ الگوی تحول گفتمانی ارائه می شود که بنا بر آن، تحولات جامعه شناسی و نظم های جدید در جامعه و آزادکردنِ توانایی های سوژه که از طریق تأسیس هویت های ازپیش معیّن و روابط اجتماعی کاملاً عینی که سرکوب شده اند. امکان ظهور می یابد. : متأثّر از اهمّیت یافتنِ ایده های محوری در زمینه تحقّقِ حقوق فردی و مدنی، و نیز محوریت یابیِ اندیشه های نو و انتقادی در خصوصِ آزادی و حق انتخابِ شهروندان، شاهد افزایش بیش از پیشِ عطفِ نظر به فردیّت یابی شهروندان و سوژگی [فردی] آن ها می باشیم .
۵.

چرخش از اقتصاد به «امر اقتصادی» در حوزه تحلیل سیاسی: مرکزیت یافتن فُرم زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زیست سیاست فرم های اجتماعی پرورش خود اقتصاد سیاسی جنبش های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۵۸
در سالهای اخیر، شاهد ظهور پویش هایی اجتماعی و سیاسی در سراسر جهان هستیم که بر مطالبه «زندگی» تأکید دارند. این امر، ضرورت تحلیلِ عاملیتِ سیاسیِ «زندگی» در چارچوب علم سیاست به منظور گونه شناسی، پیش بینی و مدیریت یا مهار این پویش ها را اجتناب ناپذیر کرده است. در این مقاله، امکان گشودن چنین رهیافتی را دنبال کرده ایم. به این منظور، با گذرِ انتقادی از طرح کارل اشمیت از سیاست که معطوف به مراقبت از «شکلِ زندگی» در چارچوب نهاد دولت است؛ ضمنِ ذکر نابسندگی های این رهیافت، بر ضرورت تحلیل زندگی از خلال «فرم های اجتماعی» که زندگی در درونِ آنها جریان می یابد، تأکید کردهایم(رهیافت زیمل) و با تبیین «اقتصاد» به منزله «فرم زندگی» در زمانه حاضر، از انگاره زیست سیاستِ فوکو برای تحلیل نحوه عملکرد رانه اقتصادی در حکمرانیِ زندگی بهره گرفته ایم. پرسشی اصلی مقاله این است که چگونه می توانیم روزنه ای رو به سوی ارائه تحلیلی «سیاسی» از زندگی و عاملیتِ سیاسیِ آن در علم سیاست بگشاییم؟ فرضیه این مقاله آن است که به منظور تحلیل عاملیت سیاسی زندگی در زمانه ما، می بایست «اقتصاد» با چرخشی هستی شناختی به ناحیه ای در دانش سیاسی تبدیل شود. نوآوری مقاله در این است که ما شکلی از «نقد اقتصاد سیاسی» را پیشنهاد داده ایم که قادر خواهد بود قلمروی مقولات عامِ اقتصادی را به منزله حیطه ای که نبرد بر سرِ تولید/بازتولید زندگی فردی و اجتماعی، پیرامون آن جریان دارد، تفسیر کند و با کنار گذاشتن تحلیل های منسوخ و ناکارآمد در رابطه با جنبش های جدید اجتماعی، «به شناسایی بازیگران جدید و مسائل تازه» بپردازد.
۶.

مطالعه تطبیقی تاثیر اجزای بازار سرمایه بر رشد اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازار سرمایه رشد اقتصادی سیاست های اقتصاد کلان توسعه بخش مالی قدرت نهادهای اساسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰ تعداد دانلود : ۲۴
یافتن یک درک مشترک از محرک های توسعه بازار سرمایه و همچنین تأثیر بالقوه ای که توسعه بازار سرمایه می تواند بر رشد و توسعه اقتصادی داشته باشد، مهم است. بر این اساس، این پژوهش به بررسی مطالعه تطبیقی اجزای فرعی بازار سرمایه اعم از تولید ناخالص داخلی، ثبات اقتصادی، سیاست مالی، نظام بانکی و نهادهای مالی، بازبودن مالی، حمایت از حقوق سهام داران و حاکمیت قانون در کشورهای منتخب در دوره زمانی 2000  تا 2021 می پردازد و ضمن مقایسه نتایج بین کشورها، وضعیت ایران با سایر کشورها نیز مقایسه شده که پایه و اساس سیاست گذاری را ایجاد می کند. روش اصلی الگوگیری در این تحقیق، فرآیندی و راهبردی می باشد. به منظور بررسی مسیر توسعه بازار سرمایه و فرآیند سیاست گذاری برای رشد و توسعه اقتصادی، از مقایسه تطبیقی مبتنی بر الگوی بردی استفاده می شود. نتایج ارائه یافته های حاصل از مطالعه تطبیقی در جدول مقایسه ای، الگوی پیشنهادی محقق با هدف توسعه بازار سرمایه ایران به صورت جدول پیشنهادی در انتهای مقاله ارائه شده است.
۷.

مفهوم مشروعیت و جایگاه آن در منازعه اشمیت، لوویت و بلومنبرگ درباره مدرنیته(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الهیات سیاسی سکولاریزاسیون مدرنیته مشروعیت فرجام شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۷۶
اندیشه بحران پیشینه ای تاریخی در سنت تفکر آلمانی دارد. بنابه یک خوانش می توان واکنش رمانتیک ها به کانت را سرآغاز اندیشه مبتنی بر بحران در این سنت به شمار آورد. اندیشه بحران در سده نوزدهم نیز ادامه پیدا کرد و در اوایل سده بیستم، با بسط تمام عیار عالم مدرن، به اوج خود رسید. کارل اشمیت و کارل لوویت از بزرگ ترین مدافعان اندیشه بحران در سده بیستم به شمار می آیند که از راه های متفاوت، بنیاد عصر نو را به نقد کشیدند و مشروعیت آن را به پرسش گرفتند. حربه ای که این دو اندیشمند به آن دست یازیدند، بر خوانشی ویژه از به اصطلاح برنهاد سکولاریزاسیون بنا گذاشته شده است. در پاسخ به این انتقادها، هانس بلومنبرگ، با نقد رویکرد اشمیت و لوویت در برابر عصر نوین، و ارائه تفسیری بدیل از خاستگاه های تاریخی این عصر، کوشید پروژه بنیادین «دفاع از مدرنیته» را پی بگیرد و به این انتقادها پاسخ دهد. پرسش اصلی این جستار این است چگونه می توان بر اساس مدعیات منازعه مشروعیت عصر جدید تفسیری از ظهور جهان مدرن به دست داد که در آن مدرنیته تنها استحاله ای از الهیات قرون وسطی تلقی نشود. در فرضیه پژوهشی بیان می شود که در چارچوب دیدگاه بلومنبرگ، مدرنیته می تواند امری خودبنیاد قلمداد شود و تفسیر آن به منزله استحاله الهیات قرون وسطی ناشی از رویکردی غیرتاریخی و ذات گرایانه است. جستار حاضر با بازسازی تاریخی به منازعه اشمیت، لوویت و بلومنبرگ درباره مشروعیت عصر جدید می پردازد و سپس با استفاده از روش پدیدارشناسی تاریخی که ناظر بر وجه تاریخمند پدیده های انسانی است، از دفاعیه بلومنبرگ از عصر جدید به دفاع برمی خیزد.
۸.

«شکاف حاکمیتی» در جمهوری اسلامی ایران و بازتاب در سیاست های منطقه ای آن(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۷۷
شکاف حاکمیتی، از مهم ترین آسیب های سیاسی است که می تواند در یک نظام سیاسی به وجود بیاید. این شکاف ها بر اثر عدم وجود یک توافق کلان بر سر منابع قدرت و چگونگی توزیع آن به وجود می آید و برآمده از ناتوانی نخبگان سیاسی در ارائه درکی درست از این مسائل است. از این رو هنگامی که نظامی با این آسیب مواجه است در عرصه های مختلف، چه داخلی و چه خارجی، دچار اشکالات عمده می شود. در جمهوری اسلامی، با وجود ابرگفتمان انقلاب اسلامی در سال هایی نسبتاً طولانی، میان نخبگان سیاسی اجماعی در زمینه های مختلف وجود نداشته یا بسیار کم رنگ بوده است و همین موجب ایجاد خرده گفتمان های گوناگونی شده است. این خرده گفتمان ها در تضاد با یک دیگر راه را بر سیاست گذاری درست بسته و موجبات تشتت در سیاست های داخلی و خارجی را ایجاد کرده است. مقاله حاضر با روش گفتمان، ضمن اشاره به این خرده گفتمان ها به دنبال درک نتایج این شکاف حاکمیتی در سیاست های ایران در منطقه و جهان اسلام است با این فرضیه که: «شکاف حاکمیتی در جمهوری اسلامی ایران، موجب کاهش نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه و این موضوع موجب تضعیف جایگاه کشورهای اسلامی همسو و تقویت رقبا می شود.»
۹.

برابری و تفاوت و امکان همزیستی مسالمت آمیز: نقد کتاب برابری و تفاوت؛ آیا می توانیم با هم زندگی کنیم؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۳۴
در جامعه ای جهانی که مسائل آن بر تمام جنبه های زندگی خصوصی و عمومی سایه افکنده، شاهد گسترش فرایندهای عام گرایانه و خاص گرایانه هستیم. از یک سو، شاهد عام گرایی و همگنی روزافزون هستیم، و از سوی دیگر، گروه های هویت پایه در قالب انجمن ها، فرقه ها، نحله ها و اشکال مختلف ملی گرایی و احساس تعلق مذهبی، فرهنگی، قومی و سیاسی شکل گرفته اند. ارائۀ پاسخی شایسته برای مواجهه با چنین وضعیتی زمانی بیشتر اهمیت می یابد، که شاهد چندپاره شدن تجارب، سیالیت و تغییر مداوم، اهمیت یابی سازمان های کلان مالی، فن آورانه و رسانه ای به جای نهادها، پایان عصر نظم و آغاز عصر تغییر و سر برآوردن جامعۀ بیم هستیم. متأثر از چنین وضعیتی، پاسخ هایی برای پرسش چگونه می توان با یکدیگر زندگی و تعامل کرد؟، در قالب احیای شیوه های خاص گذشته، خلق جهانی فارغ ار محدودیت های زمانی و مکانی و حفظ تفاوت ها و توسل به نوعی دموکراسی رویه ای با هدف پذیرش قواعد بازی، تضمین احترام به آزادی های فردی و جمعی و نهادینه سازی رواداری ارائه شده است. مبدأ کتاب، سوژۀ شخصی است، راهی را که طی می کند، ارتباط میان فرهنگی و مقصدش، دموکراسی است. نقد شکلی، مفهومی – نظری و بنیان روش شناختی این اثر در مقاله حاضر مورد بحث قرار خواهد گرفت. هدف اصلی این مقاله، معرفی، نقد و ارزیابی کتاب برابری و تفاوت؛ آیا می توانیم با هم زندگی کنیم؟ و محوریت ایده مناظرۀ فکری و درانداختن کنشی متعلمانه برای ورود به فضای انتقادی- مناظره ای در رابطه با آثار پایه و بنیادنی و امید به کندوکاوهایی برای ایده پردازی های بعدی است.
۱۰.

نقد و ارزیابی کتاب میشل فوکو در اندیشه معاصر عرب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۱۳۱
ایده ها و اندیشه های متفکران بزرگ، مرزناپذیر است و بنیان های فکری آنها بر ساخت تفکر و ماهیت تحول جوامع دیگر نیز تأثیر می گذارد. میشل فوکو (1984-1926) از جمله تأثیرگذارترین نظریه پردازان در نیمه دوم قرن بیستم است که دستگاه فکری او از دیدگاه ها و چشم اندازهای فکری گوناگون در جوامع مختلف مورد خوانش قرار گرفته است. خوانشی که در سه دهه گذشته، به صورت فعال در صدد بهره گیری از مقوله های فکری فوکو و در عین حال، ارائه تفسیری نو با هدف پاسخگویی به مسائل جوامع عرب در حوزه فکری – فلسفی است. هر یک از مفسران فوکو کوشیده اند در پروژه فکری خود با هدف برون رفت از معضلات موجود به کاربست روش شناسی های مدرن و ارائه قرائتی جدید از میراث، تاریخ نگاری اندیشه اسلامی و طرح تجددگرایی، کثرت گرایی و ارائه نگرشی معطوف به آزادی انسان بر آیند. محور اصلی بحث در مقاله حاضر، معرفی، نقد و ارزیابی کتاب میشل فوکو در اندیشه معاصر عرب (1399) است که توسط الزواوی بغوره نوشته شده و مجید منهاجی آن را ترجمه کرده و نسخه فارسی این کتاب، از سوی نشر نگاه معاصر به زیور طبع آراسته شده است. نقد روش شناختی، درون نظری و برون نظری این اثر مطرح و تلاش خواهد شد اشکالات موجود در ترجمه، تناقضات روش شناختی و ابهامات مفهومی – نظری مورد توجه قرار گیرد.. نتیجه چنین امری، فرارفتن از مطالعه توصیفی و فراهم آوردن زمینه های نقد و ارزیابی آثار علمی با هدف رشد تفکر انتقادی و گام نهادن در وادی نظریه پردازی است.
۱۱.

پژوهش مصاحبه محور و امکان درک داده های سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۳۸ تعداد دانلود : ۱۲۰
مطالعه ابعاد و زوایای آشکا ر و پنهان سیاست به معنای واقعی کلمه کاری پیچیده، دشوار و بحث برانگیز است. در مطالعه سیاست، ما اغلب با ایده ها، روایت ها و استدلال های متفاوت و متضاد در مورد انواع مختلف پدیده های مختلف سیاسی روبه رو هستیم. مصاحبه یکی از رایج ترین روش های گردآوری داده هاست که متأسفانه کمتر در رشته علوم سیاسی در ایران از آن بهره گرفته می شود. پرداختن به شیوه های جدید مصاحبه نظیر مصاحبه برخط و بهره گیری از ظرفیت های جدید ارتباطی، ضرورت گریزناپذیری برای گردآوری داده ها است که اهمیت آن در دوره کرونا، بیش از گذشته بر ما روشن شد. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که انواع مصاحبه واجد چه ظرفیت هایی برای جمع آوری داده ها و درک نگرش های سیاسی است و فرایند مصاحبه چگونه باید انجام شود؟ هدف اصلی این است که بتوان ضمن معرفی دقیق ابعاد و وجوه پژوهش مصاحبه محور، انواع مصاحبه و نحوه اجرای فرایند مصاحبه مورد نظر قرار گیرد. بنابراین، تلاش خواهد شد تا روش های جمع آوری داده های مصاحیه در سه قالب ساختاریافته، بدون ساختار و نیمه ساختاریافته ، مزایا و معایب مصاحبه، انواع مصاحبه و نقد و ارزیابی پژوهش مصاحبه محور مورد نظر قرار گیرد.
۱۲.

بنیان های روش شناختی مردم نگاری و مشاهده مشارکتی: معرفی روش مردم نگاری مجازی، دیجیتال و پساانسان گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۸۲
در دو دهه گذشته، بحث درباره ابعاد و مسائل مطالعات هویتی در جامعه ما رو به گسترش بوده است. به نحوی که شاهد بحث ها و مناظره های فکری گوناگون و انتشار مقاله ها و نوشتارهای تخصصی در مجله های علمی هستیم؛ اما چیزی که در این زمینه کمتر موردتوجه قرار گرفته است، تبیین مبانی روش شناختی مطالعات مردم نگاری و درک تحولات متأخر نظری – روش شناختی است. پرداختن به این مسئله ازآنجایی ضرورت دارد که اگر نتوانیم مبانی و اصول روش شناختی مطالعات را فرابگیریم، امکان بازنمایی درست هویت ها و به تبع آن، درک و تحلیل مسائل آن را نخواهیم داشت. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که ماهیت روش شناسی مطالعات هویتی چیست و چگونه می توان به صورت روشمند به درک زمینه های فکری و فرهنگی اقوام مختلف پرداخت؟ فرضیه اصلی این است که توصیف عمیق و درک کیفی زندگی اقوام، از طریق مستندسازی تعاملات و روابط انسانی در زندگی روزمره در روش مردم نگاری ممکن خواهد بود. هدف اصلی نگارنده این است که با اولویت دادن به مطالعه مبانی روش شناختی مطالعات هویتی، به طرح روش های جدیدی نظیر مردم نگاری انتقادی، مردم نگاری بصری و مجازی، مردم نگاری دیجیتال، مردم نگاری پست مدرن و مردم نگاری پساانسان گرا پرداخته شود. تا بتوان متناسب با تحولات عمیق و سریع پدیدار شده، درک بهتری از چشم اندازهای نظری- روش شناختی این حوزه پیدا کنیم.
۱۳.

نقش ابر روندهای جهانی در تحول گفتمان هویتی در ایران معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۱۴۶
ماهیت بازتابی هویت ویژگی رایج و تعیین کننده ای است که منحصر به جهان مدرن می باشد. در قرن بیستم، فرآیند مدرنیزاسیون چنان گسترش یافت که سراسر جهان را دربرگرفت و فرهنگ مدرن از خلال ابرروندهای جهانی شدن در قلمرو هنر و اندیشه تفوق یافت. اما از دیگرسو، هویت مدرن همچنان که بسط می یابد، به شمار کثیری از پاره های پراکنده تجزیه می شود و این فروشکست منشوری به شکل گیری اشکال مختلفی از سوژگی اجتماعی و هویت فرهنگی می انجامد. پرسش کانونی مقاله این است: پدیده جهانی شدن و تکنولوژی به واسطه چه تحولاتی به تقویت سوژگی و تضعیف ساختارهای سنتیِ تولید معنا انجامیده است؟ مقاله پیش رو نشان می دهد که چگونه ایران از فردای انقلاب مشروطه تاکنون از رشد ایده ها و اندیشه های نو متأثر بوده است؛ ایده هایی که در پرتو جهانی شدن و گسترش تکنولوژی شبکه های اجتماعی فراگیر شده و با خلق کنشگران جدید هژمونی ساختارهای قدرت و دستگاه های ایدئولوژیک را به چالش کشیده اند. ظهور کنشگران جدید با پیدایش شیوه نوینی از کنش اجتماعی همراه بوده است و پژوهش حاضر می کوشد با بهره گیری از چارچوب تحلیل گفتمان این اشکال نوین از کنش را شناسایی و تبیین نماید.
۱۴.

سیاست دموکراتیک و طرح الگوی شهروندی رادیکال: بازاندیشی در نظریه شانتال موف(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۱۲
خلأ نظریه مناسب برای مطرودان، سیاهان، آوارگان و زنان همیشه در تاریخ اندیشه مطرح بوده است. پس از جنبش های دانشجویی دهه ۶۰ اقدام هایی در این زمینه صورت گرفت، ولی نظریه مناسبی در حوزه امر سیاسی مطرح نشد. موف با بهره گیری از اندیشه های پیشینیان در این راستا گام نهاد تا خلأ موجود را پوشش دهد. این مقاله به دنبال پاسخگویی به دو پرسش است: 1. شهروندی رادیکال در رویکرد ضد ذات گرایانه شانتال موف چه ادراک نوینی در حوزه امر سیاسی ایجاد می کند؟ و 2. چگونه می توان گامی به سوی آن در اجتماع سیاسی برداشت؟ با رویکردی کیفی، با استفاده از روش تحلیل محتوای مفهومی، نخست به دموکراسی مصالحه ای و شهروندی در سنت لیبرالی و سپس الگوی شهروندی موف در سنت رادیکال پرداخته شد. موف با بازاندیشی امر سیاسی، هژمونی و آنتاگونیسم، تلاش کرده است تا امکان ارائه بدیل های جدید سیاسی را فراهم آورد و آنتاگونیسم را به شیوه ای مبتنی بر تساهل دموکراتیک به آگونیسم مبدل سازد. وی در چارچوب منطق هم ارزی، مهاجران و سیاه پوستان را جزء شهروندان به شمار می آورد که می توانند از راه فرایند دموکراتیک شهروند نامیده شوند. وی در چارچوب رفع تبعیض باور دارد که شهروندان به دور از جنسیت، مذهب، رنگ پوست و مسائل فراجنسیتی می توانند از حقوق شهروندی در قالب رادیکال دموکراسی برخوردار شوند، ولی گروه های قومی-مذهبی و بنیادگرایان سرکوب می شوند. موف بر این نظر بود که برای رادیکالیزه کردن (تقویت) دموکراسی، به یک جبهه چپ پوپولیستی نیازمندیم و در میان آنها، اجماعی درباره ازسرگیری اندیشه شهروندی وجود دارد. وی متأثر از پسامدرنیسم، وجود هرگونه آرمان گرایی در حوزه شهروندی را در انسان غربی لحاظ کرده است.
۱۵.

نسبت سوژه و ساختار و بازاندیشی در گفتمان های هویتی در ایران معاصر: از مشروطه تا جمهوری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گفتمان هویت سوژه ساختار مشروطه جمهوری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۸۶
شکل گیری احساس تعلق و هویت یابی در چارچوب « هویت ملی»، بازتاب تحولاتی است که در دوران مدرن سربرآورد. هویت به عنوان تأثیر و تأثراتی از روابط، از طریق بیان تفاوت ها معنا می یابد. اگر این تفاوت ها وجود نداشت، ما نمی توانستیم به طور متمایز و همبسته موجودیت یابیم. هویت برای تبیین و استقرار الگوهای رفتاری خود نیازمند تفاوت است و در ادامه هر گفتمان هویتی، تفاوت ها را به یک «دیگری» یا «غیرِخودی» تبدیل می کند تا از قطعیات و مسلمات خود دفاع کند. در ایران نیز انقلاب مشروطه را می توان نقطه آغازین ظهور گفتمان های مدرن در حوزه اجتماعی و سیاسی دانست. بنابراین، کاربردی شدن مفهوم هویت در این دوره ظهور می یابد و آثار آن را نیز در تمامی رخدادهای سیاسی و اجتماعی که در ایران رخ داده می توان مشاهده کرد. پرسش اصلی مقاله این است: نسبت سوژه و ساختارهای گفتمانی در گفتمان هویتی ایران معاصر، چگونه بوده است؟ استدلال مطرح شده آن است که سوژه و هویت تحت تاثیر ساختار قدرت از مشروطه تا جمهوری اسلامی معنا می یابند، به نحوی که در هر دوره شاهد تضعیف و به محاق رفتن سوژه هستیم، درحالی که ظرف حدود دو دهه اخیر، نقش ساختار به مرور کم رنگ می شود، در این دوره سوژه ها به عنوان حاملان هویت دارای نقش فعال تر و جدی تری هستند. تز نوآورانه مقاله حاضر این است که در این دو دهه اخیر، برای نخستین بار در تاریخ ایران معاصر، شاهد کاهش نقش ساختارها و نقش آفرینی «سوژه شخصی» (به تعبیر تورن، در مقام تحقق بخشی به آزادی و عهده دار مسئولیت سوژگی) هستیم؛ به نحوی که، یک گفتمان هویتی فراگیر و مورد اجماع در میان کنش گران اجتماعی وجود ندارد. روش گردآوری داده ها در پژوهش حاضر اسنادی و ابزار گردآوری داده ها، فیش برداری از منابع اصیل و دارای اعتبار علمی است.
۱۶.

Comparison of Competition Patterns and Political Participation in the Islamic Republic of Iran and Discourse Analysis of Political Participation from 1376 to 1396(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Political competition political participation Election people

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۲۷
This article is an effort based on critical discourse analysis and is carried out by the descriptive-analytical method. The results show that The Reformists and Principlist do not have the same attitude to the political participation. Based on the Guardianship of the Islam Jurist in the field of political principles, the Principlist believe in appointment and consider the legitimacy from top to bottom. They consider the voting of people is a confirmation to them. They also believe that approbatory supervision is necessary and try to develop Islamism rather than republic. On the other hand, the Reformist consider the political participation form bottom to top and they believe that it results in political development. They believe that the government should be formed based on people’s opinion and compared to Principlist, they believe less to approbatory supervision. They emphasize on the importance of republic. In order to determine their own destiny, they try to take the advantage of political participations including voting in elections, establishing societies and organizations, media activities, guild activities, etc. Anyway, the researches show that different patterns can be considered in the field of competition and political participation in Iran.in iran in iran in iran in iran in iran
۱۷.

تحلیل رمز عملیاتی و درک ویژگی های روان شناختی- سیاسی شخصیت پوتین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۱۱۹
درک ویژگی های شخصیتی رهبران سیاسی و شیوه شکل گیری ادراک ها و تصورهای آن ها از سیاست از موضوع های محوری در رشته روان شناسی سیاسی است. اینکه چگونه متأثر از زمینه های خلقی- روانی در سطح فردی و عوامل و موقعیتی- ساختاری، کنش های ویژه ای را انجام می دهند، تصمیم هایی گرفته می شود و چرا گزینه «الف» را به جای گزینه «ب» برمی گزینند. پرداختن به موضوع این نوشتار از این نظر ضرورت دارد که می تواند زمینه تحلیل شخصیت، درک نگرش ها و رفتارها و پیش بینی پذیرکردن نسبی عرصه سیاست را فراهم کند. روش تحلیل رمز عملیاتی، یکی از پرکاربردترین فن ها برای درک و تحلیل روشمند سرشت شخصیت سیاسی و فهم نگرش ها، باورها و اقدام های آن ها با توجه به ویژگی های روان شناختی افراد، هم زمان با توجه به موقعیت است. پرسش اصلی نوشتار این است که پوتین سرشت سیاست را چگونه درک می کند و در مورد کاربست قدرت در امور انسانی چه می داند، چه احساسی دارد و چه می خواهد؟ محور اصلی بحث این است که چگونه باورها به «بازنمایی ذهنی واقعیت» می پردازند و با شکل دادن به ادراک رهبران، فرایندهای تصمیم گیری را ممکن می کنند. در این نوشتار تلاش می کنیم ضمن معرفی روش تحلیل رمز عملیاتی، جنبه ها و سرشت تحلیلی آن در مورد شخصیت ولادیمیر ولادیمیرویچ پوتین در قالب درک باورهای فلسفی و ابزاری او را بررسی و نقد کنیم. یافته های پژوهش نشان می دهد که پوتین باید به عنوان یک فرصت طلب و نه یک راهبردساز بزرگ دیده شود که هرچند در طراحی راه کار ها خوب است، اما هیچ راهبردی در این میان وجود ندارد و در درازمدت نمی تواند موفق باشد.
۱۸.

نسبت امر عرفی و شرعی در حقوق عمومی ایران: تأملی تاریخی از انقلاب مشروطه تا جمهوری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امر عرفی انقلاب مشروطیت آزادی حکومت قانون شریعت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۱۵۱
حکومت قانون و نظام آزادی از محوری ترین مباحث در فلسفه حقوق عمومی است که با انقلاب مشروطه در ایران مورد توجه جدی قرار گرفت. در این میان، جدال بر سر برقراری نسبتی میان عرف و شرع از یک سو و التفات به نظام آزادی با شروع تحول خواهی در عصر مشروطه، از سوی دیگر، همواره کانون مباحث فلسفه حقوق عمومی در ایران بوده است. پرسش اصلی این است که نظریات فقهی و حقوقی در یکصد سال گذشته چه منطقی را از سر گذرانده و این منطق در ملاحظه با امر عرفی-عقلی از چه نسبتی برخوردار است؟ فرضیه اساسی این نوشتار ناظر بر حرکت نظریات فقهی و حقوق از ثنویت عرف-شرع به شریعت تام است که بر امر عرفی-عقلی سیطره یافته است. اینکه کیفیت و بسط این مباحث مهم در نظام حقوقی ما به شکل بوده و چه منطقی را از سر گذرانده است، «بن و بنیاد» مقاله حاضر است. روش پژوهش، تحلیلی- انتقادی است. نتایج نیز بیانگر این است که با سیری در اندیشه مهم ترین متفکران این دوره و نمایش تجلی اندیشه آنان در ارکان حقوقی، به طور خاص در قوانین اساسی و حقوق عمومی کشور، می توان به این نتیجه رسید که اگرچه کوشش هایی که در آغاز مشروطه برای تمییز دادن حقوق عرفی و شرعی در جهت بسط آزادی های اساسی و حاکم شدن قوانین عرفی به عمل آمد که تا حدودی راه را برای حکومت قانون مبتنی بر عرف هموار کرد، اما با گذر زمان و ورود متفکران شریعت خواه نه تنها این راه مسدود شد، بلکه تمامی شئون دیگر که تاکنون در ذیل عرف قرار می گرفتند، رنگ شرعی به خود گرفت. این شرعی شدن تمامی امور که آن را «شریعت تام» می خوانیم، امور عقلی و عرفی را یکسره در قوانین عمومی به فراموشی سپرد.
۱۹.

تحلیل بنیادین کنش های معطوف به خشونت داعش: با تأکید بر نظریه یادگیری اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: داعش رسانه های مجازی مدارس مذهبی یادگیری اجتماعی یادگیری مشاهده ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۴۳۲
نظریه یادگیری اجتماعی  از نظریات موقعیت گرا- خلق گرا در تحلیل خشونت است. در این مقاله به تحلیل کنش داعش براساس نظریه یادگیری اجتماعی می پردازیم و در پی پاسخگویی به این پرسش هستیم که گروه های افراطی مانند داعش از چه طریقی به جذب نیرو از کشورهای مختلف دنیا پرداخته اند؟ مبانی خشونت این گروه از دیدگاه نظریه یادگیری شناختی اجتماعی کدام است؟ براساس این نظریه کدام عوامل در تمایل اعضای داعش به خشونت نقش دارد؟ فرضیه اصلی مقاله این است که ظهور ایده های خشونت بار داعش به مثابه امری تاریخی، ریشه در فرایندهای یادگیری اجتماعی دارد و آنها با استفاده از دامنه وسیعی از سازوکارها، همانند تعامل شخصی، فعالیت در مساجد، سمینارها و سخنرانی ها به منظور گسترش باورهای سلفی، روند افراطی کردن جوانان مسلمان را از دهه ها پیش آغاز کرده اند که پیامد آن تصاعد کنش های خشونت بار در عراق و سوریه است. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و براساس مطالعات کتابخانه ای و جست وجو در اسناد و منابع مکتوب و سایت های علمی گوناگون است. در پایان، مدلی تحلیلی با هدف درک بنیادین عوامل و زمینه های شکل گیری کنش خشونت بار داعش، ارائه خواهد شد.
۲۰.

آزمون های شخصیت و تحلیل شخصیت دانالد ترامپ: نگرشی روان شناختی- سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آزمون شخصیت اختلال های روانی خودشیفتگی دانالد ترامپ روان شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۱۷۰
دانالد ترامپ یکی از شخصیت های سیاسی است که به واسطه ی داشتن تحرک و هیجان پذیری بالا، درک ماهیت افکار و رفتارهای او بیش از همه رؤسای جمهور پیشین ایالات متحده امریکا مورد توجه روان شناسان قرار گرفته است. تعداد بسیاری از روان شناسان در مقالات و مصاحبه های متعدد، ویژگی های رفتاری و سخنان ترامپ را بر اساس آزمون های روان شناختی تحلیل کرده اند. این مقاله سعی دارد شباهت ها و تفاوت های یافته های معتبرترین تشخیص ها را برجسته کرده و ساختار فکری و روان شناختی دانالد ترامپ را تحلیل کند. مسئله بنیادین مورد نظر روانشناسان و روانکاوان این است که مشاهده گر بیرونی چگونه می تواند ساختار فکری- روانشناختی، رفتار و کنش های یک شخصیت سیاسی را تحلیل کند؟ پرسش اصلی این است که ماهیت شخصیت دانالد ترامپ چیست و چگونه می توان رفتار او را درک، تحلیل و پیش بینی کرد؟ با این هدف، شخصیت ترامپ را با توجه به آزمون های روان آزاری هیر، خودشیفتگی، بالینی چندمحوری تئودور میلون، پنج عاملی شخصیت، و شش عاملی شخصیت HEXACO بررسی خواهد شد. بررسی و ارزیابی نتایج آزمون های روان شناختی مختلف و تحلیل شخصیت ترامپ، می تواند موجب درک عمیق رفتارها و کنش های سیاسی و امکان پیش بینی پذیری اقدامات او شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان