حبیب الله زنجانی

حبیب الله زنجانی

مدرک تحصیلی: جامعه شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
پست الکترونیکی: habib_zanjani@yahoo.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۵ مورد.
۱.

تحلیل جامعه شناختی گفتمان فولکلور قوم آذری از منظر گفتمان شناسی انتقادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و یکم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۰ 67 - 94

کلید واژه ها: فولکلور گفتمان قوم آذری نظریه گفتمان نورمن فرکلاف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۳ تعداد دانلود : ۵۲۶
مقاله پیش رو به تحلیل جامعه شناختی گفتمان فولکلور قوم آذری در ایران از منظر تحلیل گفتمان انتقادی می پردازد. این تحقیق داستان ها و ضرب المثل های زبان قوم آذری را بر اساس رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف در سطح توصیف، تفسیر و تبیین واکاوی کرده است. در این تحقیق مسئله اساسی این است که داستان ها و ضرب المثل های فولکلور قوم آذری دارای چه گفتمان هایی بوده است و شرایط، زمینه های شکل گیری آن گفتمان ها چه بوده است؟ برای تحلیل و تبیین از نظریه های تحلیل گفتمان های لاکلائو و موفه، نظریه تحلیل انتقادی نورمن فرکلاف و نظریه تفسیر فرهنگ کلیفورد گیرتز  به عنوان چارچوب نظری و مفهومی استفاده شده است و از رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف به عنوان روش تحقیق بهره گرفته شده است. نوع تحقیق کیفی بوده و داده های موردبررسی شامل سه داستان و سی ضرب المثل فولکلوریک ترکی آذری است که به جهت اختصار دو نمونه داستان عامیانه و ده ضرب المثل در این مقاله تحلیل گفتمان شده است. متون و داده های این تحقیق کیفی از سه منبع مکتوب فولکلوریک قوم آذری به شیوه هدفمند انتخاب شده است. یافته های تحقیق بیانگر وجود گفتمان تقابلی بین سیاست و مردم بوده است و زبان فولکلور قوم آذری ابزاری برای بیان انتقاد، اعتراض و نقد سیاست و اوضاع اجتماعی بوده است.
۲.

تحلیل مقایسه ای کیفیت زندگی سالمندان ساکن در منزل و سرای سالمندی استان گیلان و عوامل موثر بر آن(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هفدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۶۵ 43 - 61

کلید واژه ها: کیفیت زندگی سالمندی حمایت اجتماعی مشارکت گیلان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۲۵۰
سالمندی جمعیت در گیلان بیش از همه استان های کشور است. به همین دلیل، در این پژوهش، کیفیت زندگی سالمندان ساکن در خانه و سراهای سالمندی استان گیلان و عوامل موثر بر آن بررسی شده است. چارچوب نظری تحقیق به صورت تلفیقی است. متغیر کیفیت زندگی هم به صورت عینی و هم به صورت ذهنی مورد بررسی قرار می گیرد. ابعادی از کیفیت زندگی مانند توانایی اقتصادی، سلامت، عملکرد ذهنی و همچنین مشارکت اجتماعی از نظریه فرانس و حمایت اجتماعی، از نظریه لین استخراج شده است. روش تحقیق براساس رهیافت علمی و از نوع پیمایش است و از پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات، استفاده می شود. نمونه ها به دو گروه سالمندان ساکن در سرای سالمندان و سالمندان در منزل، تقسیم می شوند. نتایج حاکی از آن است که حمایت اجتماعی و ابعاد چهارگانه آن در گروه سالمندان ساکن در منزل، تفاوت معناداری با سالمندان ساکن در آسایشگاه دارد. میانگین متغیرهای حمایت اجتماعی و مشارکت نیز به طور قابل ملاحظه ای در بین سالمندان ساکن در منزل بیشتر از سالمندان ساکن در سرای سالمندی است. همچنین بر اساس تحلیل مسیر، می توان گفت بین متغیرهای مشارکت اجتماعی و حمایت اجتماعی با متغیر کیفیت زندگی سالمندان، ارتباط معناداری وجود دارد.
۳.

ملاحظاتی در نقد گذار دوم جمعیت شناختی با نگاه به ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲۷ 85-113

کلید واژه ها: باروری زیر سطح جانشینی گذار جمعیت شناختی نقد نظریه گذار جمعیت شناختی روند باروری ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۱ تعداد دانلود : ۶۳۴
رواییِ استفاده از مبانیِ نظریه گذار دوم جمعیت شناختی برای تحلیل باروری در ایران از جمله چالش های بنیادی در این زمینه است. چرا که تحلیل باروری براساس نظریه ی گذار دوم جمعیت شناختی، آینده نگری در مورد باروری را به طور قابل ملاحظه ای تحت تأثیر قرار می دهد و نتایجی به بار می آورد که با یافته های برآمده از تحلیل های دیگر به کلی متفاوت است. از این رو، در پژوهش حاضر کوشش می شود، از دو مسیر نظری و تجربی، به پرسش هایی در این زمینه پاسخ داده شود. یافته های پژوهش، افزون براین که یکسانی بروز گذار دوم برای جمعیت های گوناگون را امری الزامی نمی یابد، حکایت از آن دارد که ایران، گذاراول جمعیت شناختی را پشت سر گذاشته است امادرمورد گذار دوم، هنوز تردید هایی وجود دارد.
۴.

بررسی عوامل سیاسی- اجتماعی مؤثر در همگرایی های قومی (مطالعه ی موردی: قومیت های شهرستان ارومیه )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 125 - 150

کلید واژه ها: همگرایی های قومی نظریه ی زمینه ای شهرستان ارومیه امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۳ تعداد دانلود : ۴۸۹
گروه های قومی هر جامعه، جایگاه مهمی در اتحاد ملی دارند  و اگر به چالش کشیده شوند، امنیت ملی را به خطر می اندازند. در عصر حاضر نیز  موضوع قومیت ها یکی از الزامات توسعه در جمهوری اسلامی ایران است و خوشبختانه بعد از انقلاب اسلامی، همگرایی قومیت ها در راستای اتحاد ملی حرکت کرده است. برای روشن شدن همگرایی قومیت ها در این پژوهش عوامل سیاسی و اجتماعی مؤثر در همگرایی های قومی، با تکیه بر تأثیرگذاری عوامل سیاسی اجتماعی بررسی شده است. مطالعه ی موردی، قومیت های مختلف شهرستان ارومیه در مقایسه با کل کشور هستند، روش شناسی تحقیق، کیفی بوده و از نظریه ی زمینه ای به عنوان روش اجرای عملیات پژوهش استفاده شده است. داده های کیفی پژوهش با استفاده از تکنیک مصاحبه ی عمیق گردآوری شد و برای ارائه ی نظریه ی نهایی از استراتژی نظریه ی زمینه ای استفاده گردید. بر اساس روش نمونه گیری هدفمند و نیز با در نظر گرفتن معیار اشباع نظری، با تعداد 15 نفر از جامعه ی مورد مطالعه، مصاحبه ی عمیق انجام شد. یافته های به دست آمده در 63 مفهوم دسته بندی گردید و از میان این مفاهیم، 5 مقوله ی اصلی: ناسیونالیسم و تاریخ مشترک، دین مشترک، امنیت و امیدواری به دست آمد. مقوله ی هسته ای این پژوهش مفهوم «امنیت» است که سایر مقولات اصلی را دربر می گیرد. نتایج تحقیق نشان داد، قومیت های شهرستان ارومیه در سایه ی امنیت اجتماعی- سیاسی، همگرایی را بر واگرایی ترجیح داده اند.  
۵.

مطالعه زمینه ها و موانع شکل گیری حکمرانی خوب در ایران معاصر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۵) 123 - 154

کلید واژه ها: حکمرانی خوب سرمایه اجتماعی نتیجه گرایی سرمایه ساختاری اثربخشی نقش و وظایف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۷۶۰
حکمرانی خوب الگویی تازه در ادبیات توسعه که از تعامل سه بخش خصوصی، جامعه مدنی و دولت شکل می گیرد. در واقع جامعه مدنی پایدار و دولت شهروند مدار زمینه ساز دستیابی به توسعه پایدار و حکمرانی خوب است. هدف اصلی در این پژوهش«مطالعه و بررسی نقش احزاب سیاسی در شکل گیری حکمرانی خوب در ایران» می باشد. مطالعه و بررسی موضوع به صورت مطالعه ومصاحبه با صاحب نظران و فعالان سیاسی حزبی واساتید دانشگاه با استفاده از نمونه گیری نظری و هدفمند و بهره یابی از روش نظریه بنیادی صورت گرفته است. پایایی و اعتبار پژوهش به صورت قابلیت تأیید یا تأییدپذیری به شکل پرهیز از سوگیری پژوهشگر، قابلیت اعتبار یا باور پذیری و اعتماد مصاحبه شوندگان به داده های استخراج شده و اطمینان پذیری در قالب رفت و برگشت داده ها با مصاحبه شوندگان، مشورت با صاحب نظران به دست آمد. داده های پژوهش که در فرآیند بهره یابی از روش نظریه بنیادی به دست آمده است نشان می دهد که «تمامیت خواهی نظام سیاسی، فرهنگ سیاسی، آگاهی بخشی احزاب سیاسی به صورت مقولات شرایطی، تعاملی پیامدی بوده است. بر مبنای یافته های پژوهش حاضر؛ عمده ترین مشکل و مانع دستیابی به حکمرانی خوب در ایران می باشد؛ از جانب نظام های سیاسی ایجاد شده است. نظام های سیاسی چه پیش و چه پس از انقلاب همواره، توزیع قدرت را تهدید قلمداد کرده و آزادی فعالیت احزاب و تشکل های مدنی را محدود کرده اند. عزیمت به سوی توسعه پایدار و رعایت حقوق شهروند مداری و قانون مداری، زمینه ساز بنیادین دستیابی به حکمرانی خوب در ایران می باشد. واژگان کلیدی: حکمرانی خوب، احزاب سیاسی، جامعه مدنی، فرهنگ سیاسی، دولت مدرن.
۶.

تبیین همزمانی تحولات فرهنگی و باروری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال دهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۳۱) 117-145

کلید واژه ها: فرهنگ باروری رابطه فرهنگ و باروری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۴۶۴
باروری یا به تعبیر دیگرفرآیند فرزند آوری ، اگرچه از ارکان اصلی و مهم جمعیت شناسی است اما به عنوان یک پدیده اجتماعی، ارتباط بسیار نزدیکی با فرهنگ وبه طور اخص با سیمای اجتماعی – اقتصادی و سیاست های کلان کشورها دارد. از این رو سیاست و برنامه های اجتماعی اقتصادی و فرهنگی به عنوان یکی از متغیرهای مهم ، تاثیرقابل ملاحظه ای برباروری دارد ومتقابلا از آن ها تاثیر می پذیرد. یعنی باروری درعین حال که از ارکان تغییرتعداد و ساختار سنی – جنسی جمعیت کشور است، حامل عنصرمهمی ازویژگی های اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی نیز به شمار می آید. از طرف دیگر، اتباع هرکشور حتی پس ازمهاجرت به سایرکشور ها و زندگی در آن جا ، هنوزبرخی ریشه های فرهنگی ، آداب ، سنن ، باورها و رفتارهای خود را تا سالیان دراز حفظ می کنند و برخی از باورها ی فرهنگی را حتی تا پایان عمر نیز زنده نگه می دارند. اما داده های موجود حکایت از آن دارد که باروری از این فرآیند مستثنی است و سطح باروری مهاجران وارد شده به یک کشور ، به تدریج به سطح باروری کشور میزبان گرایش پیدا می کند. در مطالعه ی حاضر، به منظور بررسی و آزمون این پدیده ، تحولات سطح باروری کشور با تحول همین میزان در بین مهاجران افغانی در ایران مورد مقایسه قرار گرفته است. نتیجه ی حاصل از این مقایسه ، نشان داد که سطح باروری مهاجران افغانی در ایران به تدریج از الگوی افغانستان فاصله می گیرد و به سطح باروری ایران نزدیک می شود و در واقع حکایت از همگرایی فرهنگ با باروری دارد. با مشاهده ی این پدیده ، با استفاده از نظریه " سقلمه " به ریشه یابی دلایل این پدیده پرداخته شد و نتایچی نیز به دست آمد که بر محور نظریه های تبیین باروری ، توجیه می پذیرد.
۷.

مقایسه تأثیر حمایت های اجتماعی بر سلامت اجتماعی زنان سرپرست و غیرسرپرست خانوار شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم زمستان (اسفند) ۱۳۹۸ شماره ۸۴ 2295-2302

کلید واژه ها: سلامت اجتماعی حمایت اجتماعی تحصیلات زنان سرپرست غیر سرپرست مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۳۲۲
زمینه : سلامت اجتماعی زنان از مهمترین مسائلی است که بر سلامت روانی و سلامت جسم زنان تأثیرگذار است. اما مسئله اصلی این است آیا بین میزان سلامت اجتماعی زنان سرپرست و غیرسرپرست خانوار، تفاوت وجود دارد؟ و آیا حمایت های اجتماعی (عاطفی، اطلاعاتی، ابزاری و ارزیابانه) بر سلامت اجتماعی زنان تأثیر دارد؟ هدف: مقایسه تأثیر حمایت های اجتماعی بر سلامت اجتماعی زنان سرپرست و غیرسرپرست خانوار بود. روش: پژوهش از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان سرپرست شهر مقدس بود، که به روش خوشه ای چند مرحله ای 400 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار عبارتند از: پرسشنامه سلامت اجتماعی کییز (2004) و پرسشنامه حمایت اجتماعی محقق ساخته (1398). نتایج با روش آنالیز ماتریس ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شد. یافته ها: ابعاد سلامت اجتماعی، غیر از انسجام اجتماعی، همگی بالاتر از حد متوسط بودند. در بین ابعاد حمایت اجتماعی، حمایت عاطفی و ابزاری، بالاتر از حد متوسط و حمایت ارزیابانه و اطلاعاتی، پایین تر از حد متوسط بودند. در روابط دو متغیره، بین متغیرهای حمایت اجتماعی (و ابعاد چهارگانه آن)، سن و تحصیلات با سلامت اجتماعی زنان شهر مشهد، رابطه معنادار وجود دارد (0/05> p ) نتایج روابط چند متغیره براساس تحلیل رگرسیون، رابطه متغیرهای حمایت اجتماعی و تحصیلات با متغیر سلامت اجتماعی زنان، را تأیید کرد، به طوری که 47 درصد از تغییرات متغیر سلامت اجتماعی زنان در شهر مشهد، توسط متغیرهای حمایت اجتماعی و تحصیلات، تبیین شدند. نتیجه گیری: حمایت اجتماعی بر سلامت اجتماعی زنان تأثیر داشت
۸.

علل عمده مرگ ومیر ایران در سال 1395 با استفاده از جداول عمر چند کاهشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال سیزدهم تم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۶ 155-185

کلید واژه ها: علل عمده مرگ امید زندگی در بدو تولد جداول عمر چندکاهشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰۰ تعداد دانلود : ۵۶۹
افزایش امیدزندگی در رهگذر انتقال جمعیتی از مهمترین تحولات جمعیتی ایران در قرن اخیر است. این پژوهش بعد از ارزیابی و تسطیح داده های فوت سازمان ثبت احوال کشور و سرشماری ایران در سال 1395، تغییرات امیدزندگی را بر حسب علل فوت بررسی می نماید. یافته ها نشان داد در دهه اخیر پوشش ثبت مرگ ومیر افزایش چشمگیری داشته به گونه ای که پس از ارزیابی و تسطیح داده ها می توان با روش مستقیم جداول عمر ایران را محاسبه نمود. طبق نظر فرایزر مستطیل شدگی مرگ ومیر در حال شکل گیری است و هنوز امکان زیادی برای بهبود کاهش مرگ ومیر در سنین 50 تا70 سالگی وجود دارد. در سال 1395 پنج علل اصلی مرگ (بیماری های قلبی عروقی، سرطان ها، حوادث، بیماری های دستگاه تنفسی و عفونی و انگلی) بیش از 71 درصد آمار فوت را به خود اختصاص دادند. با حذف آنها، به امیدزندگی مردان 6/9 و زنان 8/10 سال افزوده می شود. بیماری های قلبی عروقی و سرطان ها در سنین سالمندی و بزرگسالی علل مهم مرگ هستند. مرگ به دلیل حوادث در همه سنین بویژه در مردان جوان ملاحظه می شود. ایران هنوز پتانسیل زیادی برای کاهش مرگ ومیر در همه سنین را دارد. بنابراین پس از شناخت گلوگاه ها می توان با برنامه ریزی های مناسب، امیدزندگی را افزایش داده و سرعت کاهش رشد جمعیت را نیز کندتر نمود.
۹.

بررسی عوامل مؤثر بر مصرف انرژی (برق) خانوار شهری با رهیافت نظریه بنیانی (مورد مطالعه: منطقه ۵ شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی بهار ۱۳۹۷ شماره ۳۴ 1-33

کلید واژه ها: مصرف انرژی عادت واره مصرف برق خانوار شهری نظریه زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۵ تعداد دانلود : ۵۴۵
انرژی، همواره نقش اساسی در زندگی بشر ایفا نموده است. در شرایط کنونی با توجه به مسائلی هم چون افزایش تعداد مصرف کنندگان و تغییر سبک های زندگی افراد و لزوم دسترسی سریع تر به نیازهای مصرفی به جهت محدودیت های زمانی، همواره خطر اتلاف و کاهش منابع و دغدغه اصلاح و بهینه سازی الگوهای مصرفی افراد جامعه وجود داشته است. در میان حامل های انرژی، برق به دلیل داشتن مزایای زیاد و تقاضای روزافزون نسبت به سایر منابع انرژی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی و بر اساس رهیافت نظریه بنیانی به مطالعه عادات مصرف انرژی برق خانوار شهری می پردازد. بر اساس روش نمونه گیری هدفمند و با ملاک اشباع نظری با ۵۶ نفر از ساکنان منطقه ۵ تهران مصاحبه صورت گرفت. طی فرآیند کدگذاری داده ها از میان ۶۳۱ داده، ۱۷۳ مفهوم، ۲۴ مقوله جزء ۶ مقوله عمده ساخته شد و در نهایت مقوله محوری «عادت واره مصرف انرژی خانوار شهری» استخراج شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که در سطح فردی عواملی نظیر راحت طلبی، ضعف مسئولیت پذیری فردی، بی اعتمادی، آگاهی پایین و در سطح میانه نیروی عادات و روزمرگی و در سطح کلان، تحولات تکنولوژی و سیاست های انرژی بر شیوه های عمل مصرف ناپایدار انرژی و تداوم آن در قالب عادات واره مصرفی در خانواده ها اثر گذار است.
۱۰.

مطالعة کیفی پدیده خشونت خانگی علیه زنان ( مورد مطالعه: زنان مراجعه کننده به مرکز خدمات اورژانس اجتماعی شهر ایلام )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال یازدهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ «دومین ویژه نامه جامعه شناسی خانواده» 5-32

کلید واژه ها: خشونت علیه زنان اورژانس اجتماعی روش کیفی نظریه مبنایی ساختار اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۳
پدیده خشونت خانگی علیه زنان ریشه بسیاری از آسیب های فردی و اجتماعی تلقی می شود و در تمامی کشورهای توسع یافته و در حال توسعه، و در همه طبقات اجتماعی و اقتصادی، گروه های سنی و شغلی متفاوت رخ می دهد. در مطالعه حاضر، با اتخاذ رویکرد کیفی و با استفاده از نظریه مبنایی، به مطالعه پدیده خشونت شوهران، از نظر زنان خشونت دیده پرداخته شده است. به منظور گردآوری اطلاعات با 35 نفر از زنان قربانی خشونت مراجعه کننده به مرکز اورژانس اجتماعی شهر ایلام، مصاحبه شده است. یافته های تحقیق در 29 مفهوم اولیه در کدگذاری باز دسته بندی شده، سپس از طریق کدگذاری محوری در 8 مقوله محوری و یک مقوله هسته ای «بازتاب ساختار فرهنگی، اجتماعی جامعه» دسته بندی شدند. نتایج حاکی از آن است که بیشترین میزان خشونت در بین زنان سنین30 تا40 سال تجربه شده است. در بین انواع خشونت، خشونت روانی- عاطفی و فیزیکی بیش از سایر اشکال آن در زنان تجربه می شود. بر اساس یافته های این مطالعه کیفی، علاوه بر عناصر عمومی پدیده خشونت شوهران علیه زنان از قبیل کم سوادی، بیکاری و فقر، وضعیت نامطلوب اقتصادی و نظایر آن، مقوله های خاصی نیز به دست داد این مقوله ها عبارتند از: وجود تفکر مردسالاری در خانواده، ازدواج اجباری، کاهش اعتماد بین شخصی، کاهش حمایت اجتماعی، تجربه و مشاهده خشونت در خانواده خاستگاه، کاهش قدرت زن در ساختار خانواده و کاهش همیاری و همکاری در خانواده.
۱۱.

تاثیر فضای مجازی بر کجروی اجتماعی دانش آموزان (مورد مطالعه دوره دوم متوسطه شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 95-94)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سال نوزدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۷۴)

کلید واژه ها: تلویزیون پلیس پیشگیری از جرم تشدید آموزش جرم متداول سازی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی
تعداد بازدید : ۲۶۸۸ تعداد دانلود : ۱۰۸۸
زمینه و هدف: این پژوهش با هدف مطالعه جامعه شناختی استفاده از فضای مجازی و تاثیر آن بر کجروی اجتماعی در بین دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 95-94 با استفاده از روش تحقیق توصیفی پیمایشی انجام گرفت. روش: جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانش آموزان متوسطه دوره دوم شهر کرمانشاه می باشد که حجم نمونه آن شامل 381 نفر که به صورت تصادفی طبقه ای با استفاده از فرمول کوکران محاسبه گردیده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته ای است با استفاده از نظریه کج روی اجتماعی و اهداف و سوالات تحقیق طراحی گردید که پس از تایید روایی محتوای آن توسط استاد راهنما و تنی چند از متخصصان مربوطه و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ بیشتر از 94 صدم درصد بوده است. یافته ها و نتایج: تحلیل داده های تحقیق نشان می دهد که مدت زمان استفاده روزانه دانش آموزان از فضای مجازی کمتر از یک ساعت 20 درصد، بین یک تا سه ساعت 75 درصد، بین سه تا پنج ساعت 4 درصد و بیشتر از پنج ساعت 1 درصد بوده است، به طوری که بیشترین استفاده از فضای مجازی، نوع ارتباطی 58 درصد و کمترین استفاده از فضای مجازی، نوع شناختی 9 درصد همچنین در نوع فراغتی 33 درصد بوده است، نتایج دیگر نشان داد در اولویت بندی مولفه های کجروی اجتماعی، میل به آسیب رساندن به اماکن عمومی بیشترین مقدار و تمایل به تقلب در آزمون های درسی کمترین مقدار را داشته است و بین متغیرهای نوع استفاده و میزان استفاده از فضای مجازی و کجروی اجتماعی رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.
۱۲.

فرا تحلیل مطالعات خشونت شوهران علیه زنان در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال یازدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳۸

کلید واژه ها: خشونت علیه زنان مطالعات خشونت علیه زنان روش تحقیق مطالعات فرا تحلیل مطالعات

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان آسیب شناسی جسمی و روانی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
تعداد بازدید : ۱۲۸۰ تعداد دانلود : ۱۷۲۹
خشونت شوهران علیه زنان به عنوان یکی از معضلات اجتماعی در کشور مطرح است و شیوع روزافزون آن در اکثر نقاط ایران مشاهده می شود. این پژوهش از طریق فراتحلیل نتایج آنها درصدد پاسخگویی به این سؤالها است که مهمترین متغیرهای تبیین کنندة خشونت خانگی در پژوهشها و تحقیقات انجام گرفته کدام است؟ در این پژوهش از روش فراتحلیل استفاده شده است. تحقیقات مربوط به خشونت علیه زنان در ایران با مطالعة اسنادی از نوع تحلیل محتوای متون مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته، و اطلاعات مورد نیاز در دسته بندی موضوعی، روش شناسی یافته ها، دسته بندی متغیرها و دسته بندی نظری استخراج شده و مورد تحلیل و فراتحلیل قرار گرفته است. بیشترین میزان خشونت بین زنان سنین 20 تا 30 سال با 48/5 درصد و کمترین میزان خشونت در گروه های سنی 45 تا 50 سال با 9/6 درصد است. در مجموع خشونتهای روانی عاطفی با 52 درصد شایعترین نوع خشونت علیه زنان بوده است؛ پس از آن نیز خشونت فیزیکی با 37 درصد و خشونت اجتماعی با 34 درصد به ترتیب شایعترین انواع خشونتها علیه زنان را تشکیل می دهد. کمترین میزان خشونت علیه زنان به خشونت جنسی با 11 درصد مربوط است. میزان خشونت بین زنان خانه دار با 65/3 درصد شیوع بیشتری داشته است. محاسبه اندازه اثر و شدت تأثیر رابطه متغیرهای مطالعات، بیانگر این است که50 درصد متغیرها دارای تأثیر کم، 43 درصد شدت متوسط و فقط 7 درصد دارای شدت تأثیر در حد زیاد بوده است. میانگین اندازة اثر r در مطالعات مورد بررسی ESrQ=0/32 به دست آمد. پایگاه اقتصادی اجتماعی، بعد خانوار، تجربه و مشاهده خشونت در خانواده خاستگاه، سرمایه اجتماعی، دخالت خویشاوندان، شیوة همسرگزینی، اعتماد بین زوجین و حمایت اجتماعی بیشترین میزان واریانس مشاهده شده در ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابسته را تبیین می کند.
۱۳.

بررسی نقش سرمایه فرهنگی – اجتماعی بر مشارکت شهروندان در نوسازی بافت های فرسوده شهری (مطالعه موردی: شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۸ 123 - 143

کلید واژه ها: سرمایه فرهنگی سرمایه اجتماعی مشارکت بافت فرسوده مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۸۲
مشارکت در نوسازی بافت های فرسوده تحت تأثیر عوامل مختلفی است که سرمایه فرهنگی و اجتماعی مهمترین پیش نیاز آن است. پژوهش حاضر که با هدف بررسی نقش سرمایه فرهنگی - اجتماعی بر مشارکت شهروندان در نوسازی بافت پیرامون حرم رضوی انجام شده به دنبال پاسخ به این سؤال است که چرا علی رغم تأکید فراوان بر مشارکت در برنامه های نوسازی، این مشارکت در بافت مورد نظر ضعیف است؟ چارچوب نظری تحقیق عمدتاً مبتنی بر نظریات بوردیو، پاتنام و کلمن است. روش انجام پژوهش پیمایش و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است. نمونه گیری به روش خوشه ای و حجم نمونه 426 نفر از ساکنین بافت می باشد. یافته ها نشان می دهد؛ سرمایه فرهنگی و به ویژه سرمایه اجتماعی بر مشارکت ساکنان در پروژه های نوسازی تأثیر مثبت داشته است. شاخص تعهد اجتماعی، حس همیاری و انسجام اجتماعی بیشترین تأثیر را بر کنش مشارکتی ساکنین داشته اند.  علی رغم بالا بودن میزان سرمایه فرهنگی و اجتماعی در بین ساکنان و تأثیر مثبت این سرمایه ها بر کنش مشارکتی، میزان مشارکت ساکنان در پروژه های نوسازی بافت پیرامون حرم رضوی ضعیف می باشد که این امر بیشتر به مسأله اعتماد مرتبط است.
۱۴.

مطالعه جامعه شناختی استفاده از فضای مجازی و تأثیر آن بر کجروی اجتماعی در بین دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 95-94(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۳۵)

کلید واژه ها: فضای مجازی کجروی اجتماعی میزان استفاده نوع استفاده دانش آموزان متوسطه دوره دوم

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی
تعداد بازدید : ۱۱۰۳ تعداد دانلود : ۵۳۱
این پژوهش با هدف مطالعه جامعه شناختی استفاده از فضای مجازی و تاثیر آن بر کجروی اجتماعی در بین دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 95-94 با استفاده از روش تحقیق پیمایشی انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق شامل همه دانش آموزان متوسطه دوره دوم شهر کرمانشاه است که حجم نمونه آن شامل 381 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران محاسبه گردیده است. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است. تحلیل داده های تحقیق نشان می دهد که بیشترین مدت زمان استفاده روزانه از فضای مجازی بین یک تا سه ساعت (80/74%) و کمترین مدت زمان استفاده از فضای مجازی بیش از پنج ساعت (33/1%)، بیشترین مدت زمان استفاده سالانه از فضای مجازی بین یک تا دو سال (38/55%) و کمترین مدت زمان استفاده از فضای مجازی بیش از چهار سال (04/6%) بوده است؛ به طوری که بیشترین نوع استفاده از مجازی مجازی ارتباطی (58%) و کمترین نوع استفاده از فضای مجازی شناختی (44/9%) باشد. نتایج دیگر نشان داد در اولویت بندی مولفه های کجروی اجتماعی، میل به آسیب رساندن به اماکن عمومی بیشترین مقدار و تماشای فیلم و تصاویر غیرمجاز اسلامی کمترین مقدار را داشته است و بین متغیرهای نوع استفاده و میزان استفاده از فضای مجازی و کج روی اجتماعی رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.
۱۶.

توسعه اجتماعی و سیاست های جمعیتی در ایران (بعد از انقلاب، از سال 1357 تا 1385)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی پاییز ۱۳۹۴ شماره ۵
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی توسعه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جمعیت شناسی
تعداد بازدید : ۲۲۲۹ تعداد دانلود : ۸۷۳
هدف اصلی مقاله حاضر بررسی جامعه شناختی سیاست های جمعیتی، از طریق شناخت تحول گفتمان ها و پارادایم های توسعه، و شکل گیری گونه های مختلف توسعه اجتماعی، با توجه به تغییرات ایجاد شده در نهاد خانواده در ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و در خلال سال های 1357 تا سال 1385 می باشد. روش تحقیق در این پژوهش، کتابخانه ای بوده و متناسب با بخش های مختلف مقاله، از روش های کمی و کیفی استفاده شده است. مقاله حاضر، با بهره گیری از یک نگاه کلان، غلبه و چرخش گفتمان های توسعه (مربوط به کشورهای توسعه یافته مرکز و توسعه نیافته پیرامون)، در شکل بخشیدن به توسعه اجتماعی، سیاست های جمعیتی و در نتیجه تأثیر آن بر نهاد خانواده را به تصویر کشیده و نشان می دهد که در فاصله سال های 1357 تا 1385 در ایران بعد از انقلاب، نظام سیاسی جمهوری اسلامی و دست اندرکاران سیاسی آن، چگونه با توجه به شرایط قرارگرفته در وضعیت یک کشور درحال توسعه، منطبق با گفتمان های توسعه کلان، با اتخاذ گونه های مختلفی از توسعه اجتماعی و سیاست های جمعیتی، زمینه را برای تغییر در ساختارهای اجتماعی - فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و ... و در نتیجه ظهور انواع مختلفی از آسیب ها در نهاد خانواده، فراهم ساخته اند. واژه های کلیدی: توسعه اجتماعی، جمعیت، پارادایم، نهاد خانواده، سیاست های جمعیتی.
۱۷.

بررسی موانع ارتقای شغلی زنان و اثر آن بر بهره وری بررسی موردی: زنان شاغل در دانشگاه صنعتی شریف(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال یازدهم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۴۲)

کلید واژه ها: ارتقای شغلی موانع سیاسی موانع سازمانی موانع اقتصادی موانع اجتماعی موانع فرهنگی بهره وری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۷۳۹
 به رغم حضور مؤثّر بانوان در مقاطع تحصیلی عالی و احراز شایستگی های عمومی، هنوز تعداد زنانی که توانسته اند در سطوح عالی مدیریتی منصوب شوند، بسیار اندک است. با وجود آنکه شاهد اشتیاق زنان برای حضور پر رنگ تر در عرصه های مختلف هستیم، هنوز حضور زنان در استفاده از فرصت های استخدامی و دستیابی به سطوح بالاتر شغلی ناچیز و تعداد زنانی که توانسته اند در سطوح عالی مدیریتی منصوب شوند، بسیار اندک است. این پژوهش سعی در شناسایی عوامل مؤثّر بر ایجاد موانع ارتقای شغلی دارد.این تحقیق با اتخاذ ماهیتی توصیفی پیمایشی از طریق تحلیل همبستگی به بررسی شاخص های مؤثّر بر شکل گیری موانع ارتقاء شغلی زنان، شامل موانع سازمانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی در سازمان ها و اثر آن بربهره وری می پردازد.جامعه آماری از میان بانوان شاغل در دانشگاه صنعتی شریف در نظر گرفته شده است، با نمونه گیری تصادفی و استفاده از پرسشنامه به اخذ دیدگاه شان اقدام شد. نتایج حاصل نشان داد که از بین متغیرهای مستقل تحقیق، موانع اقتصادی،فرهنگی،اجتماعی،سیاسی،بیولوژیکی،سازمانی و روان شناختی؛ موانع بیولوژیکی با1/48 درصد بالاترین تأثیر و موانع سازمانی با 2/11 درصد کمترین تأثیر را بر نداشتن ارتقای شغلی می گذارد.نتایج تحلیل همچنین نشان داد که بین ارتقای شغلی با بهره وری همبستگی معنا داری وجود ندارد.
۱۸.

بررسی مشکلات خانواده های دارای مشاغل تناوبی درمنطقه نفت و گاز غرب(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال دهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۶)

کلید واژه ها: تناوبی خانواده خانواده دورزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۲۴۸
مشاغل تناوبی نوعی از برنامه کار خارج از جداول زمان کار مصوب است که دارای 3 خصیصه است : 1 انجام این کار معمولاً مستلزم یک سفر در فاصله دور برای یک دوره مشخص حداقل یک هفته و بیشتر است 2 در محل کار امکانات نسبتاً ضروری برای اقامت شاغل توسط کارفرما تدارک دیده می شود 3 شاغل بعد از انجام کار به نزد خانواده خود بر می گردد و معمولاًًَ معادل مدت زمان کار نزد خانواده استراحت کاری خود را سپری می کند.در تحقیق مورد نظر خانواده های دارای مشاغل تناوبی به صورت یک موضوع تجربی مورد پژوهش قرار گرفته است.هدف تحقیق بررسی مشکلات خانواده های دارای مشاغل تناوبی می باشد و از روش پیمایشی استفاده شده است.ابزار جمع آوری داده ها 200 پرسشنامه می باشد که در بین کارکنان و همسران کارکنان صنعت نفت منطقه نفت و گازغرب توزیع شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد بین کارکنان شاغل در برنامه طرح تناوبیمنطقه نفت و گاز غرب دارای تحصیلات مختلف از نظر مشکلات خانوادگی تفاوت معنادار وجود ندارد. درخانواده هایی که زنان دارای تحصیلات بیشتری هستند این نوع شغل کمتر مشکل آفرین است. بین کارکنان شاغل دربرنامه طرح تناوبی دارای نوع تناوبی مختلف از نظر مشکلات خانوادگی تفاوت معنادار وجود ندارد. بین مشاغلهمسران کارکنان شاغل در برنامه طرح تناوبی از نظر مشکلات خانوادگی تفاوت معنادار وجود ندارد و در نهایتاینکه در خانواده هایی که زنان از اشتغال شوهران در طرح تناوبی رضایت دارند مشکلات خانوادگی کمتری نسبت بهخانواده هایی که زنان از شغل همسران رضایت ندارند وجود دارد.
۱۹.

بررسی تأثیر اشتغال و زندگی خانوادگی بر میزان رضایتمندی زنان معلم از زندگی (مطالعه موردی معلمین شاغل آموزش و پرورش ناحیه یک کرج)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال دهم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: اشتغال رضایتمندی از زندگی سن ازدواج وجود فرزند میزان همکاری همسر وضعیت اشتغال تحصیلات همسر تعداد فرزند وضعیت اقتصادی میزان ساعات کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۳۲۳
به منظوربررسی تأثیر اشتغال و زندگی، خانوادگی بر میزان رضایتمندی زنان معلم از زندگیتعداد 200 نفر از معلمینشاغل در آموزش و پرورش ناحیه یک کرجبا نمونه برداری تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامه محقق ساخته که به تایید استادانوصاحب نظران رسیده بود، پاسخ دادند. نتایج نشان داد که 1- بین سن ازدواج(سال های گذشته از زندگی مشترک) و میزان رضایتمندی زنان از زندگی رابطه معنا داری وجود دارد. بدین معنا که هر چه تعداد سال های بیشتری از ازدواج گذشته باشد میزان رضایت زنان از زندگی بیشتر است.2- بین وجود فرزند و میزانرضایتمندی زنان از زندگی رابطه معنا داری وجود دارد. بدین معنا که زنانی که فرزند ندارند از رضایت کمتری در زندگی برخوردارند.3- بین میزان همکاری همسر و میزان رضایتمندی زنان از زندگی رابطه معناداری وجود دارد.بدین معنا که وقتی همسر فرد با او همکاری بیشتری دارد میزان رضایت زنان از زندگی بیشتر است. 4- بین وضعیت اشتغال (رسمی، پیمانی یا حق التدریس) و میزان رضایتمندی زنان از زندگی رابطه معنا داری وجود دارد. بدین معنی که شاغلین رسمی از شاغلین پیمانی و حق التدریس رضایت بیشتری از زندگی دارند. 5-بین تحصیلات همسر و رضایتمندی زنان از زندگی رابطه معناداری وجود ندارد. 6- بین تعداد فرزند و رضایتمندی زنان از زندگی رابطه معناداری وجود ندارد. 7- بین وضعیت اقتصادی همسر در رضایتمندی زنان از زندگی رابطه معناداری وجود دارد. بدین معنی که زنانی که همسرانشان از وضعیت اقتصادی بالایی برخوردار هستند رضایت بیشتری از زندگی دارند. 8- بین میزان ساعات کار در رضایتمندی زنان از زندگی رابطه معناداری به دست نیامد.
۲۰.

بررسی جامعه شناختی عوامل اجتماعی واقتصادی موثر در وندالیسم بررسی موردی دانش اموزان پسر دوره های راهنمایی و متوسطه شهرستان خلخال در سال تحصیلی 88-89(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال نهم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۳۵)

کلید واژه ها: وندالیسم و تبعیض وبزهکاری ناکامی ومساله اجتماعی وکنترل اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۲۰۵
وندالیسم در مباحث اسیب شناسی به کلیه رفتارهای بزهکارانه ای که به منظورتخریب اگاهانه اموال‘ اشیا ومتعلقات عمومی ونیزتخریب ونابودی اثارهنری ودشمنی با علم وصنعت واثارتمدن صورت می گیرد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان