جهانگیر جهانگیری

ارنستو لاکلاو و شانتال موف در نظریهشان در باب گفتمان، بر جزئی بودن ثبات معنا تأکید کردهاند. آنان را از دوسوسور اخذ نموده، و به مشخص نمودن وجه تمایز خود « ارزش » در این راستا، اصل زبانشناختی از نظریه روان کاوی لکان، و « نقطه کاپیتون » از کار او میپردازند. آنان همچنین، با وام گرفتن مفهوم در ترمینولوژی خاص خودشان، درصدد پای فشردن بر این گونه از ثبات « نقطه گره گاهی » نامیدن آن به معنایی هستند. امری که ذکر آن ضروری به نظر می رسد این است که ثبات جزئی معنا را نباید به گونه ای ساده انگارانه با بی ثباتی معنا همسان دانست.

ساختار نظام آموزشی در کشور پذیرش دانشجویان غیر بومی را ایجاب می کند و این امر، باعث ایجاد محیط هایی به نام خوابگاه های دانشجویی می شود. یکی از مشکلاتی که می توان در بین این دانشجویان مشاهده کرد از خودبیگانگی آن ها است. تحقیق حاضر با هدف بررسی سنجش سطح ازخودبیگانگی دانشجویان دختر خوابگاهی و تأثیرپذیری آنان از رضایت از زندگی خوابگاهی انجام گرفته است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دختر خوابگاهی دانشگاه اصفهان است. بر اساس فرمول کوکران تعداد نمونه آماری لازم 330 نفر برآورد شد. روش نمونه گیری طبقه بندی تصادفی است و از پرسش نامه محقق ساخته برای اندازه گیری متغیرهای تحقیق استفاده شده است. اعتبار ابزار از طریق اعتبار صوری به دست آمد و پایایی ابزار اندازه گیری با محاسبه ضرایب آلفای کرونباخ متغیرهای ازخودبیگانگی و رضایت از زندگی به ترتیب برابر با 849/0 و 768/0 به دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که 3/11 درصد افراد جامعه آماری دارای از خودبیگانگی پایین، 7/62 درصد از آن ها دارای از خودبیگانگی متوسط و 26 درصد از آن ها دارای از خودبیگانگی بالا می باشند. همچنین نتایج حاصل، حاکی از وجود رابطه آماری منفی بین رضایت از زندگی خوابگاهی و از خودبیگانگی و ابعاد آن می باشد. بدین معنا که با افزایش میزان رضایت از زندگی خوابگاهی، میزان از خودبیگانگی دانشجویان و ابعاد آن (احساس عدم تعلق، احساس پوچی و بی معنایی، احساس دوری از ارزش ها و جامعه ستیزی) کاهش می یابد.

این مطالعه به بررسی عوامل مرتبط با گرایش دختران تحصیل کرده به مهاجرت به خارج از کشور می پردازد و این بررسی با توجه به دو دسته از عوامل رانش (دافعه های داخلی) در کشور مبدا و عوامل کششی (جاذبه های خارجی) در کشورهای مقصد، طراحی شده است. نوع پژوهش پیمایشی بوده و جمعیت مورد مطالعه آن 120 نفر از دانشجویان دختر مراجعه کننده به مراکز اعزام دانشجویان به خارج از کشور شهر شیراز که به صورت تصادفی انتخاب شده اند را تشکیل می دهند. نتایج پ ژوهش نشان می هند که عواملی نظیر: « بیکاری، نداشتن درآمد کافی، برخوردار نبودن از شغل متناسب با رشته تحصیلی، نبود فرصت های شغلی مناسب، نبود امنیت شغلی، نبود امکانات، بحران های اقتصادی، نبود امکانات علمی، پژوهشی و آزمایشگاهی، کمبود استادان متخصص، توجه نکردن به خواسته های افراد تحصیل کرده و رعایت شان علمی آنان، نبود موفقیت در مقاطع تحصیلی بالاتر، محدودیت زنان در انتخاب برخی از رشته های تحصیلی خاص و محدودیت آزادی فردی»، به گونه ای معنادار به عنوان عوامل رانشی در مهاجرت دانشجویان دختر به خارج از کشور موثرند. هم چنین، نتایج این پژوهش نشان می دهند « توزیع شغل بر اساس مهارت های افراد، مناسب بودن درآمد، نظم و ثبات اقتصادی، توزیع عادلانه ثروت، سطح علمی بالاتر، بها دادن به نوآورری، امکانات و خدمات مادی و رفاهی بهتر برای زندگی، تساوی حقوق زن و مرد»، در دیدگاه پاسخگویان به عنوان عوامل کششی نام برده شده اند.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر میزان استفاده از انواع رسانه های جمعی بر مولفه های فرهنگ سیاسی در بین دانشجویان دانشگاه شیراز می باشد. در این پژوهش 430 نفر از دانشجویان به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شدند. روش آماری مورد استفاده در این پژوهش شامل رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر می باشد که از برآوردهای نرم افزار آموس استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از این است که بین متغیر دینداری و فرهنگ سیاسی رابطه مثبت معناداری وجود دارد. همچنین بین استفاده از رادیو و تلویزیون داخلی و روزنامه و مجله و سه مولفه فرهنگ سیاسی (ارزش ها، بارها و احساسات سیاسی) رابطه مثبت معناداری وجود دارد. همچنین بین میزان استفاده از اینترنت و باورها و احساسات سیاسی رابطه منفی معناداری وجود دارد. همچنین متغیر میزان استفاده از ماهواره با ارزش ها، باورها و احساسات سیاسی رابطه منفی معناداری دارد. هر کدام از این رسانه ها بیشترین تاثیر را بر احساسات سیاسی داشته اند. نتایج تحقیق همچنین نشان داد که به ترتیب مولفه های احساسات سیاسی، باورهای سیاسی، ارزش های سیاسی و دانش سیاسی بیشترین وزن را در شکل دهی به فرهنگ سیاسی داشته اند.

در مقالة پیش رو سعی بر آن است تا با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی، گفتمان ارائه شده از سوی محمود احمدی نژاد، نامزد دور دهم انتخابات ریاست جمهوری، تحلیل شود. روش به کارگرفته شده جهت استخراج دال های این گفتمان تحلیل بینامتنی و بیناگفتمانی پیشنهادی در روش ـ نظریة فرکلاف است. در ادامه دال های استخراج شده در چهارچوب نظری یعنی روش ـ نظریة لاکلاو و موفه قرار گرفتند تا با ارائة تصویری کلی ما را در فهم چگونگی مفصل بندی دال ها در کنار یکدیگر، نحوة تعریف و بازتعریف دال ها توسط دال مرکزی، چگونگی انسجام آن ها حول دال برتر و نیز ایجاد مرزهای ضدیتی به منظور غلبة هژمونیک بر سایر گفتمان های موجود در این عرصه یاری نمایند. دال برتری که به این گفتمان انسجام بخشیده و سایر دال ها را حول خود مفصل بندی کرده مدیریت مردمی است.

این مقاله به بررسی مدارا، بعنوان به رسمیت شناختن دیگری متفاوت، عوامل و پیامدهای آن در میان خانواده های شهر شیراز می پردازد. به این منظور ابتدا تحقیقات و نظریه های مختلف پیرامون مدارا و عوامل آن مرور شده و سپس 7 فرضیه در زمینه عوامل و 3 فرضیه با محوریت پیامدهای مدارا مورد بررسی قرارگرفت. در مرحله میدانی، تعداد 701 خانواده به روش تصادفی بعنوان نمونه تحقیق انتخاب، و پرسشنامه تحقیق را تکمیل نمودند. یافته های تحقیق نشان می دهد متغیرهای تحصیلات والدین، استفاده از رسانه ها، امکانات زندگی، درآمد خانواده، روابط اجتماعی و فعالیت های مدنی اعضای خانواده دارای رابطه معناداری با میزان حاکمیت مدارا در فضای خانواده ها می باشد. در میان عوامل موثر بر مدارا، روابط و میزان برخورداری از امکانات زندگی، بیشترین تاثیر را بر مدارا نشان داد. در مورد پیامدهای مدارا نیز، نتایج نشان داد که مدارا رابطه معکوسی با تمایل اعضا به ترک خانواده، انحرافات و دورویی در خانواده دارد.

جوامع امروزی زمانی به توسعه دست می یابند که همه ی افراد صرف نظر از جنسیت در اداره ی امور مشارکت داشته باشند. نظریه پردازان توسعه بر این باورند که سازمان های غیر دولتی می توانند با توانمندسازی و وارد کردن زنان در پروسه ی تصمیم گیری، مشارکت آنان را در جامعه افزایش دهند. در پژوهش انجام شده تاثیر سرمایه های اجتماعی به عنوان متغیر مستقل بر عملکرد سازمان های غیر دولتی زنان(متغیر وابسته) با توجه به فرمول ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون چند متغیره به روش گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جامعه ی آماری این پژوهش، تشکل های غیر دولتی زنان شیراز می باشد و حجم نمونه 322 نفر است. نتایج نشان می دهد که رابطه ای معنی دار بین تاهل، قومیت، تحصیلات اعضا و تحصیلات همسرانشان با متغیر وابسته (عملکرد سازمان) وجود ندارد، اما بین شاخص های سرمایه ی اجتماعی ساختاری و شناختی با عملکرد سازمان رابطه وجود دارد، به گونه ای که با افزایش این نوع متغیرها، عملکرد سازمان ها نیز افزایش می یابد.

یکی از مسایل مهم و کلیدی که در کنار برنامه‌ریزی‌های کلان و خُرد باید به طور مستقل به آن پرداخته شود ، برنامه‌ریزی در زمینه آمایش سرزمین و منطقه‌ای است. برنامه‌ریزی آمایش سرزمین، روند جامعی از برنامه‌ریزی منطقه‌ای را نیز ارایه می‌کند. این شکل از برنامه‌ریزی برای به کارگیری برنامه‌ریزی منطقه‌ای در سطح یک کشور بهترین مکمل برای برنامه‌ریزی‌های کلان و خُرد است. برنامه‌ریزی آمایش سرزمین چون با دیدی وسیع و همه جانبه به فضای ملی نگاه می‌کند، کلیه مناطق کشور را با حوصله و دقت از جهات مختلف مورد مطالعه و شناسایی قرار می‌دهد و بر اساس توانمندی‌ها، قابلیت‌ها و استعدادهای هر منطقه با توجه به یکنواختی و هماهنگی اثرات و نتایج عملکردهای آن‌ها در سطح ملی، نقش و مسؤولیت خاصی را به مناطق مختلف کشور محوّل می‌کند. عشایر استان کهگیلویه و بویراحمد از زمان‌های دور اقدام به ایجاد ایلاتی نموده که این ایلات هر کدام به نوبه خود کارکردهای قابل توجهی را در مقاطع مختلف زمانی از خود نشان داده‌اند. از جمله می‌توان به مبارزه ایل بویراحمد بر ضد عوامل رژیم پهلوی در نبردهای "تنگ تامرادی","گجستان"و "دورگ مدین"و هم چنین نبرد دلیرانه عشایر در مقاومت مقدس هشت ساله جنگ تحمیلی به تآسی از روح سلحشوری ایلی اشاره کرد.

"این مطالعه به بررسی مشارکت زنان روستایی در درآمد خانواده می پردازد. پرسش مورد نظر این است که چه عواملی بر فعالیت های زنان روستایی تاثیر می گذارد که منجر به افزایش درآمد خانوار می شود؟ در این پژوهش، نقش زنان روستایی در فعالیت اقتصادی به عنوان متغیر وابسته و عوامل اقتصادی، اجتماعی و زمینه ای به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شدند. فرضیه های تحقیق با داده هایی که به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه به دست آمدند آزمون شدند. بر اساس محاسبات انجام شده حجم نمونه 646 نفر برآورد شد و افراد نمونه به شیوه تصادفی منظم انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان داد فعالیت های اقتصادی زنان روستایی با متغیرهای فرصت های شغلی، سطح سواد زن، تعداد فرزندان، سطح سواد همسر، سطح سواد مادر، موقعیت شغلی پدر خانواده و دسترسی به رسانه های جمعی دارای همبستگی معناداری است. نوع منبع درآمدی خانوار، میزان مالکیت، درآمد خانواده، سن زن، تعداد فرزندان بالای 10 سال، سطح سواد پدر و موقعیت شغلی مادر با فعالیت های اقتصادی زنان روستایی رابطه معناداری نداشتند. "

هدف از انجام این تحقیق، تحلیل جامعه شناختی مشارکت سیاسی دانشجویان است.این تحقیق به شیوه پیمایش انجام شده است. داده ها به وسیله پرسش‌نامه از 379 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران جمع آوری شده است.در این تحقیق از نظرات لیپست، هانتینگتن،گوئل و میلبراث و جامعه پذیری سیاسی استفاده شده است.چارچوب نظری تحقیق، ترکیبی و با تاکید بر نظریه جامعه پذیری سیاسی می باشد.نتایج تحلیل دو متغیره نشان می دهد که از میان 21متغیر مستقل، بین 16 متغیر (سن،جنس،وضعیت تاهل،تحصیلات مادر،تحصیلات پدر،نوع شغل پدر،منزلت شغلی مادر،محل سکونت فرد،وضعیت اقتصادی،نوع دانشکده،خانواده سیاسی،دوستان سیاسی،شرکت در انجمن های ارادی،تعهد مذهبی،استفاده از وسائل ارتباط جمعی،گرایش به رسانه ها)و مشارکت سیاسی فرد رابطه معنی داری موجود بوده و بین 5 متغیر مستقل (تحصیلات فرد،وضعیت شغلی فرد،نوع شغل مادر،منزلت شغلی پدر و قومیت)و مشارکت سیاسی فرد هیچ گونه رابطه معنی‌داری دیده نشده است.نتایج تحلیل چند متغیره نیز نشان می دهد که از میان متغیرهای مستقل تنها 5 متغیر (به ترتیب دوستان سیاسی،خانواده سیاسی،گرایش به رسانه ها،شرکت در تشکل ها و تحصیلات پدر)وارد معادله رگرسیونی گشته است که در مجموع 8/64 از واریانس متغیر وابسته را تبیین کرده اند.نتایج حاصل از تحلیل چند متغیره اهمیت نظریه جامعه پذیری سیاسی را در تبیین مشارکت سیاسی به خوبی نشان می دهد.

"هدف اصلی مقاله حاضر، بررسی عواملی است که می تواند در گرایش دانشجویان به ورزش و تمرینات بدنی موثر باشد. به عبارت دیگر این طرح به دنبال همبستگی میان عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و علاقه و گرایش به ورزش ها در میان دانشجویان است. بدین منظور، ابتدا تحقیقات انجام شده ی داخلی و خارجی مرور شد، سپس نظریه های موجود در رابطه با جامعه شناسی ورزش که شامل نظریه کارکرد نگری، نظریه تضاد، نظریه انتقادی، نظریه فمنیستی و نظریه کنش متقابل گرایی است مورد بررسی قرارگرفت و از حاصل این بررسی ها یک الگوی نظری با تاکید بر تاثیر پایگاه اقتصادی خانواده، موقعیت اجتماعی دانشجویان، وضعیت جمعیت شناختی دانشجو، زمینه های فرهنگی دانشجو، وسایل و امکانات ورزشی و آگاهی دانشجویان بر علاقه دانشجویان به ورزش برپا گردید. این تحقیق 12 فرضیه در رابطه با تاثیر درآمد والدین، پول توجیبی، میزان تحصیلات، رشته تحصیلی، سن، جنس، قومیت، محل تولد، دسترسی به وسایل ورزشی داخل دانشگاه، دسترسی به وسایل ورزشی خارج از دانشگاه، آگاهی از تاثیر جسمی ورزش و آگاهی از تاثیر روانی ورزش بر علاقه دانشجویان به ورزش را مورد آزمون قرار داد. بدین منظور، تعداد 536 نفر دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی شیراز از میان 4038 نفر دانشجو، با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب و با استفاده از روش پیمایش و پرسشنامه اطلاعات لازم از آن ها جمع آوری شد. تحلیل اطلاعات از طریق SPSS انجام گرفت و نتایج زیر حاصل شد: میان درآمد والدین و علاقه دانشجو به ورزش رابطه ای وجود ندارد. همچنین میان پول توجیبی دانشجو و علاقه به ورزش رابطه ای نشان داده نشده است. میزان علاقه دانشجویان رشته مدیریت و اطلاع رسانی به ورزش، بیشتر از سایر رشته هاست، سن دانشجو در علاقمندی به ورزش تاثیر ندارد، دانشجویان زن بیشتر به ورزش علاقمند هستند. میان میزان علاقمندی به ورزش در میان دو قوم فارس و ترک اختلاف قابل توجهی وجود دارد. بیشترین میزان فعالیت ورزشی به ترتیب به متولدین مرکز استان، روستا و شهر اختصاص دارد. کسانی که معتقد بودند به امکانات ورزشی خارج از دانشگاه دسترسی دارند. علاقمندی بیشتری به ورزش نشان می دهند. میان آگاهی از تاثیر جسمی و روانی ورزش و علاقمندی به ورزش رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. در مجموع، 5 متغیر بیشترین تاثیر را بر علاقمندی دانشجویان به ورزش دارد: آگاهی از تاثیر روانی ورزش، آگاهی از تاثیر جسمی ورزش، دسترسی به امکانات ورزشی خارج از دانشگاه، جنس پاسخگو و کفایت یا عدم کفایت امکانات ورزشی. "

هدف این تحقیق بررسی عوامل جامعه شناختی موثر بر پایبندی دانش آموزان مقطع متوسطه شهر شیراز به ارزشهای دینی است. در این پژوهش، نظریات ویژه، پارسونز، اینگلهارت و مید به عنوان چارچوب نظری مورد استفاده قرار گرفته است. داده ها به وسیله پرسشنامه از یک نمونه 380 نفری دانش آموزان مقطع متوسطه شهر شیراز در سال تحصیلی 81-1380 جمع آوری شدند. متغیرهای مستقل در این تحقیق عبارتند از: متغیرهای جمعیتی شامل، سن و جنس، متغیرهای مربوط به پایگاه اقتصادی - اجتماعی شامل، شغل پدر، تحصیلات والدین، رشته تحصیلی، درآمد پدر ، وسایل رفاهی ، ....

هدف این تحقیق، بررسی عوامل مؤثر بر فرهنگ سیاسی افراد 20 سال به بالای شهر شیراز می‏باشد.در این پژوهش، نظریات پارسونز، آلموند و وربا بعنوان چارچوب نظری مورد استفاده قرار گرفت.داده‏ها بوسیله پرسشنامه از یک نمونه 525 نفری از افراد 20 سال به بالا، در خرداد ماه 1379، جمع آوری شدند.متغیرهای مستقل در این تحقیق عبارتند از: تحصیلات، محل سکونت، منزلت شغلی، میزان نفوذ بر تصمیمات خانوادگی، بحث اجتماعی در مدرسه، مشارکت در تصمیم گیری در محل کار، فراوانی صحبت کردن در مورد مسائل سیاسی، سن، جنس و وضعیت تأهل.متغیر وابسته نیز شامل فرهنگ سیاسی است که طبق نظریه آلموند و پارسونز به سه بخش تقسیم می‏شود:1-جهت‏گیری شناختی 2-جهت‏گیری احساسی 3-جهت‏گیری ارزشیابانه.متغیرهای مستقل بطور انتخابی بر روی جهت گیریهای سه گانه سنجیده شدند و نتایج نشان دادند که اغلب متغیرهای رابطه معناداری با متغیر وابسته دارند و فرهنگ سیاسی آنها یک فرهنگ سیاسی تابع می‏باشد.

"در این پژوهش«فرهنگ و سواد تغذیه‏ای زنان در شهر شیراز»بررسی شده است.برای انجام این تحقیق، 499 زن در سنین بالاتر از 15 سال با روش نمونه‏گیری طبقه‏بندی تصادفی انتخابی گردیدند.با توجه به اینکه زنان بعنوان مهمترین عامل در تهیه مواد غذایی و مشخص کردن سبد غذایی خانوار بمشار می‏آیند، بهمین جهت آگاهی آنها از کیفیت مواد غذایی و تأثیر آن بر سلامت و تأمین نیازهای بدن و نیز باورهای آنها در مورد نحوه استفاده از مواد غذایی، شیوه تهیه و نگهداری آنها، نقش عمده‏ای را در تغذیه خانوار ایفا می‏کند. یافته‏ها نشان می‏دهد که با وجود آگاهی تعدادی از زنان از بهترین شیوه‏های مصرف مواد غذایی، باز هم استفاده از شیوه‏های مطلوب، چندان متداول نیست.بطور کلی، در انتخاب مواد غذایی، بیشتر از این که نیاز اعضای خانوار در نظر گرفته شود، در دسترس بودن مواد و ذائقه اعضای خانوار ملاک قرار می‏گیرد. "