محمدعلی لسانی فشارکی
| مدرک تحصیلی: عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی |
مطالب
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۷ مورد.
قراء سبعه ، گزارش و بررسی قرائات ایشان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این رساله در یک مقدمه و 7 بخش تنظیم یافته است. بخش اول در بررسی مراکز و حوزه های قرائت قرآن از آغاز تا قرن چهارم هجری بخش دوم در معرفی طبقات قاریان و مقریان این دوره و ترسیمی از 7 نمودار از سلسله سند قرائت قراء سبعه و نیز تعیین جایگاه ایشان بخش سوم در انحصار قرائات قرآنی در هفت قرائت و چهارده روایات بخش چهارم در اصول قرائات و شیوه قرائت و اقراء قراأ سبعه و روایاتشان بخش پنجم در باب فروع و فرش الحروف چهارده روایت قرائات قرآنی و بیان شاخصهای اختلاف قرائت ها . بخش هفتم در کتابشناسی قرائات از آغاز تا پایان قرن چهاردهم در دو بخش چاپی و خطی . در رساله در شرح حال قراء سبعه به ایراد جداولی شامل نام و نسب اکتفا شده و به نکات مهم اقتباس یا استنباط اشاره شده است . مبنای طراحی فصول و تبویت ابواب رساله ، تسبیع سبعه است.
روش تحقیق و پژوهش در قرآن کریم
حوزه های تخصصی:
ذریعه النجاه
حوزه های تخصصی:
نقد و بررسی مبانی فیض کاشانی در تأویل آیات قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
از دیرباز درک معانی باطنی قرآن در کنار معانی ظاهری و به تعبیری گرایش به تأویل همراه تفسیر، در کانون توجه اندیشمندان این حوزه قرار داشته است. در این میدان فیض کاشانی با اندوخته‌های فلسفی ـ عرفانی از یک سو و بهره‌های قرآنی ـ حدیثی از سوی دیگر، تفسیر روایی خود را بر اساس تأویل باطنی آیات سامان داده است. وی تأویل را فراتر از مدلول لفظ و به مثابه معانی حقیقی و روح و باطن الفاظ می¬داند. تأویلات فیض از ابعادی چون: مفهوم و حقیقت تأویل، گونه¬های آن و مبانی وی در تأویل آیات، مورد توجه است. در این میان, شناخت حقیقت تأویل و تأویل آیات قرآن در شأن اهل‌بیت (علیهم السلام) نیازمند نقد و بررسی افزون¬تر است. زیرا برخی با نقد این گونه نگرش, چنین برداشت‌هایی را دور از ذهن و غیرمنطبق با سیاق و شأن نزول آیات دانسته‌اند. تبیین و ارزیابی تأویلات فیض مستلزم بررسی نگرش وی به رمز و راز تأویل و مبانی او در این زمینه است.
یوسف و برادرانش
یوسف و یارانش
بررسی معناشناسانه فوز و فلاح در قرآن کریم
حوزه های تخصصی:
«جزوه» گرایی
زبان و تفکّر؛ رویکردی قرآنی، تحلیلی معناشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تقدّم یا تأخّر تفکّر و تحصیل معنا نسبت به زبان و گفتار و تأثیر هرکدام بر دیگری و کیفیت آن مهم ترین وجوه مسأله در رابطه زبان و تفکّر است. «تعیین کنندگی زبان برای تفکّر»، «تعیین کنندگی تفکّر برای زبان»، «استقلال زبان و تفکّر از هم» و «استقلال زبان و تفکّر در آغاز تکوین و وابستگی آنها به هم در تکامل» چهار نظریه مطرح در این باره اند. در این میان، معرفت قرآنی حاصل از تحقیق موضوعی و معناشناختی آیات مرتبط، علاوه بر غنابخشی به دستاوردهای بشری، به ویژه در تبیین کیفیّت تأثیر زبان بر ذهن، می تواند پشتوانه نظری تدوین برنامه های اجتماعی تربیتی گفتمان محور و مهم تر از همه در راستای اصلاح رویکرد به آموزش و ترویج قرآن کریم، در پاسخ به چرایی ماهیت زبانی آن، نقش آفرین باشد. آیاتی از قرآن کریم شناخت یا عدم شناخت به حقایقی را در تحقّق و چگونگی کنش هایی در «زبان بیانگر» تعیین کننده نشان می دهد؛ اما «زبان دریافتی»، با لحاظ همبستگی لفظ و معنا، «کارکردی توجیهی» بر ذهن انسان به دو نحو «ذکری» و «لهوی» دارد. ثمربخشی شناخت هایی نو، بسترسازی برای آیات غیرکلامی، محوریّت برای ارزیابی و تغییر تصوّرات و تصدیقات و سببیّت برای تثبیت شناخت ها و باورهای انسان پیامد کارکرد توجیهی زبان در بیان قرآن کریم است.
بررسی رابطه نقش وقف و ابتدا با تفسیر آیات و القا و فهم معنا
حوزه های تخصصی:
ویژگی های مربی صالح در پرورش و مدیریت استعداد ها ؛ پژوهشی قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مربی گری یکی از بهترین و مؤثرترین موضوعاتی است که می تواند موجب توسعه و پرورش استعدادهای سازمانی شود که از این طریق، پیشرفت شغلی آن ها را نیز در پی خواهد داشت. برخی از پژوهش های انجام شده با هدف اثربخش تر کردن رابطه مربی گری، بر ویژگی هایی متمرکز شده اند که مربی بایستی داشته باشد تا تأثیرگذارتر و مفیدتر باشد. پژوهش حاضر نیز با اتخاذ رویکردی مشابه و با هدف مبنایی، بر بومی سازی مفاهیم مدیریتی از طریق محور قرار دادن قرآن کریم تأکید کرده و در پی معرفی ویژگی های مربی صالح می باشد. روش مورداستفاده، تدبری سیاق محور است که روش تحقیق موضوعی در قرآن نام گرفته است. پژوهشگران به منظور شناسایی ویژگی های مربی صالح در قرآن، پس از تعیین کلیدواژه مرتبط، آیات متناسب با آن و تدبر در این آیات نورانی، به مفاهیمی مرتبط هدف پژوهش دست یافته اند. سپس مفاهیم مذکور که مربی را در مسیر رشد و پرورش افراد یاری می دهد در دسته بندی پنج گانه ای که شامل ویژگی های اعتقادی، اخلاقی-رفتاری، شخصیتی، روشمندی و هدفمندی می باشد معرفی کرده اند. درنهایت پیشنهاد شده است به منظور تکمیل و تقویت این بحث، پژوهش هایی با هدف مشابه از طریق استفاده از کلیدواژه های مشابه در قرآن کریم یا استفاده از سایر منابع اصیل اسلامی طرح ریزی و اجرا شود.
الگوپردازی مفهوم یابی از آیات قرآن کریم با استفاده از دانش متن کاوی رایانشی(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
ذهن تابستان ۱۳۹۹ شماره ۸۲
81 - 108
حوزه های تخصصی:
هدف مقاله تعیین مسیری برای تبیین فناورانه مفهوم یابی از آیات قرآن است. مفهوم یابی یکی از مراحل اصلی روش تحقیق موضوعی در قرآن کریم است و در عین حال در سایر مطالعات مرتبط با فهم قرآن می تواند به کار گرفته شود. استفاده از دانش متن کاوی رایانشی برای پردازش متون، روشی متداول در فناوری دنیای امروز است. قرآن کریم نیز به عنوان یک متن و زبان مورد توجه این دانش قرار گرفته است. گام اول برای تحلیل هر متن تشکیل پیکره متنی است که متن را به داده های ساخت یافته تبدیل می کنند. در طراحی این پیکره ها از قواعد مختلفی از جمله قواعد متداول صرفی- نحوی استفاده می شود. آنچه انتظار داریم درنهایت به عنوان خروجی ماشین از آن بهره بگیریم، مفهوم یابی و استخراج دانش یا ابزارهایی برای تسهیل این کار است؛ لذا پس از تشکیل پیکره متنی، داده های نمونه برای استفاده در فرایند یادگیری ماشین برای مفهوم یابی آماده شده اند. این داده ها الگوهای ساده زبانی مبتنی بر پیکره متنی است که منجر به دریافت مفهوم می شود و می تواند در مراحل تکمیلی تدقیق شده، به سمت الگوهای پیشرفته سوق پیدا کند.
آیین قرائت و کتابنت قرآن کریم در سیره نبوی
منبع:
آینه پژوهش سال ۲۴ مهر و آبان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۴۲)
54 - 61
حوزه های تخصصی:
کتاب «آیین قرائت وکتابت قرآن کریم در سیره نبوی را می توان در زمره مطالعات قرآنی- حدیثی دانست که مؤلف آن کوشیده است ضمن توصیف چگونگی بنیان گذاری قرائت و کتابت قرآن از سوی رسول خدا، الگوهای اسوه حسنه را در مباحث آموزش و ترویج قرآن برای نسل جوان امروز جهان اسلام تبیین و تحلیل کند. نویسنده در نوشتار حاضر، کتاب مذکور را در بوته نقد و بررسی قرار داده است. از این رو، در ابتدا پرسش های اساسی مد نظر نویسنده کتاب و نیز مهم ترین نتایج بدست آمده وی را برمی شمارد. سپس، ساختار کتاب را با ذکر بخش ها و فصول کتاب و محتوای آن ها تشریح می کند. در انتها، برخی ایرادات کتاب را مطرح می نماید.