بهمن کارگر

بهمن کارگر

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۷ مورد.
۱.

بررسی تعارضات اجتماعی ناشی از سوء آمایش جمعیت در کلانشهرهای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعارضات اجتماعی جمعیت آمایش کلانشهرهای ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۹۹
جمعیت و ابعاد گوناگون آن همواره ذهن سیاست گذاران و صاحبنظران را به خود معطوف داشته است. رشد طبیعی جمعیت حاصل میزان موالید و مرگ ومیر است. مهاجرت و جابجایی تأثیر بسزایی در افزایش یا کاهش تحولات آمایشی جمعیت خواهد داشت. حاشیه نشینی و ایجاد سکونتگاه های غیررسمی، افزایش نرخ زمین و مسکن، تخریب محیط زیست، مصرف بی رویه آبهای زیرزمینی، کاهش سرانه فضای سبز، ترافیک و آلودگی هوا، تولید پسماند شهری و دفع نامناسب آن، فرسایش خاک، آلودگی های صنعتی همه از جمله معضلات، چالش ها و تعارضات به وجود آمده ناشی از افزایش و تمرکز جمعیت درکلانشهرهای کشور می باشند. بر مبنای روش، این تحقیق از نوع آماری کتابخانه ای(توصیفی – تحلیلی) می باشد. مطابق با چارچوب نظری تحقیق، تمامی مؤلفه ها در دو سطح جهانی و کشوری با محوریت ایران بررسی و اطلاعات مورد نیاز گردآوری و نقاط قوت و ضعف پژوهش شناسایی شد. جهت غربالگری واولویت بندی از مدل رتبه و اندازه و الگوریتم منحنی لورنز استفاده گردید. ابتدا اطلاعات جمع آوری شده از طریق نرم افزار اکسل تحلیل و سپس توسط منحنی لورنز تبدیل به نمودار عددی گردید. یافته های تحقیق نشان می دهد که همزمان با رشد و تمرکز جمعیت درکلانشهرها، توسعه و پیشرفت به موازات آن شکل نگرفته و در بین طبقات و سطوح مختلف جامعه اختلافات و تعارضاتی ایجادگردیده که ناشی از ازدحام و تحرکات جمعیت و عقب ماندگی توسعه در شهرها و کلانشهر ها می باشد.
۲.

بررسی عوامل مؤثر بر جرم در مکان های بی پناه شهری (مورد مطالعه: منطقه 19 شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جرم مناطق بی گناه شهری امنیت شهر تهران منطقه 11

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۶۸
زمینه و هدف: از دیدگاه طراحان شهری و معماران، ویژگی های فیزیکی و از دید نظریه پردازان جامعه شناسی و روان شناسی، ویژگی های اجتماعی بیش تر در مستعد کردن فضاها جهت وقوع خشونت نقش دارند، بنابراین در پژوهش حاضر ضمن بررسی فضاهای بی پناه شهری عوامل مؤثر در جرم در این مناطق استخراج خواهدشد؛ از این رو هدف اصلی در این پژوهش بررسی فضاهای شهری در منطقه 19 و عوامل مؤثر بر جرم این مناطق خواهد بود.روش: پژوهش حاضراز نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی - تحلیلی است که با استفاده از روش پژوهش آمیخته (کمّی و کیفی)، دادههای لازم جمعآوری و تجزیه وتحلیل شدند. حجم نمونه با بهره گیری از فرمول کوکران 314 نفر به دست آمده و برای مصاحبه با استفاده از روش (غیر احتمالی سهمیه ای) گلوله برفی با تعداد 15 نفراز خبرگان مصاحبه انجام شدکه پس از تأیید روایی وپایایی، داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند.یافته ها: در پژوهش حاضرکه در منطقه 19 شهر تهران انجام شده است، عامل دیدکه در اثرکمبود نور، مه گرفتگی، عوامل طبیعی به وجود می آید، به عنوان مهم ترین عامل در فضاهایی بی پناه شهری به دست آمده است و به ترتیب مجاورت با عرصه های طبیعی مانند جنگل ها، باغات وسیع و عرصه های رها شده طبیعی به عنوان کم ترین عامل در جرم در مناطق بی دفاع شهری به دست آمده است.نتیجه گیری: مقیاس محله ای فضاهای مستعد برای جرم شامل فضاهای تاریک در شب، گوشه های پنهان و خارج از دید ساکنان، فضاهای دارای پوشش گیاهی انبوه، فضاهای متروک و رها شده، شبکه شطرنجی دسترسی ها، کارگاه های ساختمانی نیمه کاره، فضاهای دارای در رو، تورفتگی و عقب نشینی بدنه فضاهای ساخته شده است ودر مقیاس شهری این فضاها را می توان به بخش های جدا مانده از حوزه فعالیت شهروندان، پوشش گیاهی انبوه در حاشیه فضاهای عمومی، فضاهای متروک و رهاشده با کارکرد متناوب دسته بندی کرد.
۳.

تبیین ابعاد اجتماعی زیست پذیری در سکونتگاه های غیررسمی (مطالعه موردی: محله کشتارگاه)

کلید واژه ها: بعد اجتماعی زیست پذیری سکونتگاه های غیررسمی تعادل منطقه ای ارومیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۸۷
هدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت بعد اجتماعی زیست پذیری در سکونتگاه غیررسمی کشتارگاه واقع در شهر ارومیه می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می باشد. گردآوری اطلاعات در این پژوهش به دو صورت کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است. ابزار گردآوری داده ها به صورت پرسشنامه و پرسشنامه خبرگان می باشد. جامعه آماری این پژوهش ساکنین محله کشتارگاه می باشد که مطابق فرمول کوکران به تعداد 374 نفر می باشد که به صورت تصادفی در محدوده موردمطالعه پخش شده است. تجزیه وتحلیل داده ها به صورت کمی و از طریق نرم افزار های SPSS و Excel انجام شده است. تجزیه وتحلیل داده های گردآوری شده از طریق پرسشنامه ها توسط آزمون های تی تک نمونه ای و همبستگی اسپیرمن و برای تجزیه وتحلیل داده های پرسشنامه خبرگان از روش تصمیم گیری چند شاخصه دیمتل استفاده شده است. روایی پرسشنامه ها از طریق افراد متخصص مورد تأیید قرارگرفته است. پایایی پرسشنامه ها از طریق آزمون آلفای کرونباخ و با ضریب آلفای 0.711 مورد تأیید قرارگرفته است. یافته های این پژوهش نشانگر این است که با توجه به نتایج آزمون تی تک نمونه ای شاخص های تفریحات و اوقات فراغت و آموزش عمومی در سطح پایین تر از سطح متوسط و شاخص های امنیت فردی و اجتماعی، مشارکت و هویت و حس مکان در سطح متوسطی قرار دارند. با توجه به نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن رابطه ای معنادار میان شاخص ها و بعد اجتماعی وجود دارد. با توجه به نتایج مدل دیمتل نیز شاخص امنیت فردی و اجتماعی با مقدار (D) 859/4 تأثیرگذارترین، شاخص مشارکت با مقدار (R) 4.798 تأثیرپذیرترین و شاخص امنیت فردی و اجتماعی با مقدار (D+R) 9.279 بیشترین ارتباط را با سایر شاخص ها دارد. نتایج این پژوهش نشانگر این است که سطح بعد اجتماعی زیست پذیری در محله کشتارگاه در سطح پایین تر از متوسط قرار دارد.
۴.

ارزیابی سکونتگاه های غیررسمی شهر رشت به منظور ارائه راهبردهای بازآفرینی پایدار شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سکونتگاه غیررسمی بازآفرینی شهری حاشیه نشینی راهبردهای بازآفرینی شهر رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۱۱
مقدمه:  امروزه سکونتگاه های غیررسمی یک معضل جدی در کشورهای در حال توسعه است که باعث کاهش کیفیت محیط زیست و تضعیف کیفیت زندگی جوامع محلی شده است.هدف:  پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سکونتگاه های غیررسمی شهر رشت به منظور ارائه راهبردهای بازآفرینی پایدار شهری صورت پذیرفت.روش شناسی:  در این راستا با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به صورت تلفیقی از روش های کمی و کیفی اقدام به تجزیه و تحلیل اطلاعات گردید. نمونه تحقیق شامل 50 نفر از کارشناسان و متخصصان شهری می باشد که به صورت هدفمند نمونه گیری شده اند. در راستای دستیابی به اهداف پژوهش، در ابتدا از تحلیل سوات و پس از آن از ماتریس QSPM استفاده گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی شامل سکونتگاه های غیررسمی سلیمانداراب، عینک، نخودچر و پاسکیاب در شهر رشت.می باشد .یافته ها و بحث:  بر اساس تحلیل سوات مشخص گردید که مناسب ترین راهبردها به منظور بازآفرینی پایدار سکونتگاه های غیررسمی شهر رشت استفاده از راهبردهای محافظه کارانه برپایه استفاده از فرصت ها جهت به حداقل رساندن ضعف ها می باشد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از تحقیق، 5 راهبرد تدوین گردید که به کمک ماتریس QSPM مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت راهبرد "تهیه طرح مطالعاتی جامع ساماندهی مرتبط با بازآفرینی شهری پایدار در قالب «برنامه جامع اقدام مشترک» با توجه به سطوح زمانی کوتاه مدت، میان مدت، بلند مدت و ضربتی و مشخص کردن نقش هر کدام از سازمان ها و نهادهای دولتی، خصوصی و مشارکت مردمی" به عنوان بهترین راهبرد بازآفرینی پایدار سکونتگاه های غیررسمی شهر رشت انتخاب گردید.
۵.

تحلیل فضایی تصادفات عابر پیاده در منطقه 5 شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: نقاط حادثه خیز عابر پیاده تصادف تحلیل فضایی سیستم اطلاعات جغرافیایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۸۴
این مطالعه رویکردی را ارائه می دهد که الگوریتم تابع تراکم کرنل و تجزیه و تحلیل خودهمبستگی فضایی را به صورت یکپارچه استفاده نماید تا از این طریق شناسایی مناطق پرتصادف را تسهیل و به طور همزمان اهمیت آماری خوشه های متراکم را ارزیابی کند. بدین منظور در ابتدا داده های مربوط به تصادفات عابر پیاده از سال 95 تا 99 در منطقه 5 شهر تهران از کروکی های تصادفات استخراج و مختصات جغرافیایی آن در محیط GIS ثبت گردید. نقاط پرحادثه با استفاده از الگوریتم KDE مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی شناسایی گردیدند. سپس خوشه های داغ از نظر معناداری آماری با استفاده از شاخص های آماریِ نزدیک ترین همسایه، موران جهانی و آماره عمومیG ارزیابی شدند. در نهایت نیز برای نمایش توزیع آماری پدیده ها در فضا و تحلیل خوشه و ناخوشه ها از شاخص موران محلی انسلین استفاده شد. به طور کلی نتایج آمار فضایی بیانگر خوشه ای بودن قوی و تشکیل خوشه های با تراکم بالای تصادفات در کنار یکدیگر می باشد.
۶.

گذر از گردشگری شهری به بازآفرینی شهری (مطالعه موردی شهر زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازآفرینی شهری گردشگری شهری روش دلفی شهر زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰ تعداد دانلود : ۳۱
گردشگری را یکی از مهم ترین صنایع توسعه پایدار در هر جامعه ای باید دانست که از تحرک بسیاری در تغییرات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، شهری و محیطی برخوردار است. تمرکز بر جنبه های مختلف صنعت گردشگری، همراه با برنامه ریزی های مدیریت محلی و ملی هر جامعه ای نقش بسیار بااهمیتی در فرایندهای بین المللی و ملی هر جامعه ای می تواند ایفا کند. در این میان از نقش بازآفرینی گردشگری در فضای شهری نباید غافل شد؛ امری که می تواند به عنوان دارایی و ثروت یک جامعه شهری بررسی شود. با این رویکرد، نوشتار حاضر کوشید گردشگری شهری را از منظر بازآفرینی شهری وارسی کند. برای این منظور ابتدا از طریق روش های میدانی و کتابخانه ای، داده ها گردآوری شد. حجم نمونه آماری طبق استانداردهای موجود برابر با ۳۰ نفر بود که متشکل از متخصصان حوزه گردشگری و کارشناسان حوزه شهری بود که براساس روش دلفی انتخاب شدند؛ بر این اساس، از نرم افزار SPSS برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که از بین مؤلفه های ذکرشده، مؤلفه اثر احیای هویت تاریخی مرکز شهر بر احساس غرور و افتخار ساکنان شهر (63/14) در رتبه اول و مؤلفه اثر توسعه گردشگری در بافت قدیم شهر در درک مسئولان در حفظ آثار و بناها (95/10) در پایین ترین رتبه قرار دارد. افزایش گردشگری شهری باعث هویت بخشی و بازآفرینی اماکن تاریخی شده و اطلاعات حاصل از حضور گردشگران با افزایش درآمد باعث رونق گردشگری و توجه هر چه بیشتر مدیران شهری به بهسازی بافت های با ارزش تاریخی زنجان طی سال های اخیر شده است که ضمن ایجاد اشتغال، زمینه بازآفرینی شهری را فراهم کرده است. 
۷.

تحلیل عوامل مؤثر بر تخلفات در ساخت و سازهای شهری (مورد: ناحیه 3 شهرداری منطقه 16 کلانشهر تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: سیمای شهری تخلفات ساختمانی ساخت و سازهای شهری مدیریت شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۱۴۵
فعالیت ساخت و سازها بخشی عمده از کل فعالیت های اقتصادی و تولیدی کشور را تشکیل می دهند.باتوجه به نتایج بررسی های عوامل موثر بر تخلفات ساختمانی در شهرهای کشور، عوامل اجتماعی، اقتصادی و حقوقی متعدد موجب وقوع تخلفات شده است و همواره استمرار قانون گریزی و ستیز با مقررات آمره در نهادهای اجتماعی جوامع به تدریج به عنوان یک باور عمومی مورد قبول واقع شده است. تخلفات ساختمانی همچنین پیامدهای زیادی را در شهرها، از جمله تخریب سیمای شهر،تراکم و ها و کابری های غیرمجاز را به همراه داشته است. ناحیه 3 منطقه 16 تهران همواره به عنوان یکی از پرتخلف ترین نواحی ساخت و ساز شهر تهران به شمار می رود. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و کاربردی عوامل مؤثر بر تخلفات ساخت و سازهای شهری را بررسی نموده است. جامعه آماری از کلیه کارشناسان حوزه ساخت و ساز تشکیل شده که حجم نمونه آن بر اساس فرمول کوکران تعداد 30 نفر مشخص گردید . هدف از تهیه پرسشنامه و جمع آوری اطلاعات از این طریق، مشخص شدن عوامل موثر بر تخلفات ساخت و سازهای شهری بود ابزار تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نتایج آمارهای توصیفی، نرم افزار spss و مدل آزمون رگرسیون و میانگین صورت گرفته است.نتایج نشان داد که از مهم ترین تبعات تخلفات ساختمانی بیشتر بر سیمای شهری، ایمنی ساختمان و تبدیل پارکینگ ها به فضای مسکونی و تجاری بوده است و  در زمینه مهم ترین عوامل موثر بر افزایش تخلفات ساختمانی، در مجموع بیشترین میزان تخلفات مرتبط با عملکرد مدیریت شهری و عوامل اقتصادی است.
۸.

Investigating the Indicators and Components of the Institutional Resilience Approach in Urban Incident Management in Iran(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : ۵۷۲ تعداد دانلود : ۱۲۸
INTRODUCTION: Paying attention to different dimensions of resilience is one of the main goals of sustainable development, especially in cities and urban communities with potential risks, and institutional resilience as one of the dimensions of resilience is an important approach to strengthening communities and cities. METHODS: This applied research was conducted based on a descriptive-analytical design. The VIKOR method which is a fuzzy multi-criteria decision-making technique was used for analysis. Library and documentary methods were used to collect data and the data collection tool was a seven-7-item questionnaire. FINDINGS: Based on the findings, the organizational structure and the experience of previous incidents held the first and last places. preparedness policies, manager’s effectiveness in prevention, the effectiveness of training, incidence experiences in resource needs assessment, and the impact of financial resources ranked the first in the following sections: organizational structure, education, leadership, the experience of previous disasters, and capacity, respectively. CONCLUSION: As evidenced by the results of this study, each of the indicators found in this study had an important role to play in the management of urban incidents in the country. Therefore, their management is of paramount importance in the achievement of sustainable urban development in the country.
۹.

تبیین کنشگران منتفع و مکانیزم انتفاع از روندهای جهانی مواد اعتیادآور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: موادمخدر ژئوپلیتیک دولت افیونی کنشگران منتفع تروریسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۱۰۵
زمینه و هدف: فضاهای جغرافیایی کنونی در مقیاس های محلی تا کروی، هر یک به نحوی متأثر از روندهای تجارت جهانی مواد اعتیادآور هستند. روندهای کشت، تولید، ترانزیت، توزیع و مصرف دارای ویژگی های پویایی و پیچیدگی هستند. کنشگران عرصه ژئوپلیتیک مواد اعتیادآور، راهبردهای خود را بر مبنای ویژگی های ژئوپلیتیکی و فضای جغرافیای سیاسی تحت کنترل خود طراحی و انتخاب می کنند. هدف از این پژوهش، دسته بندی کنشگران منتفع از تجارت جهانی مواد اعتیادآور به منظور تقویت منابع در حوزه این تجارت و ایجاد زمینه علمی برای مطالعات آتی در هنگام مواجهه با کنشگران فعال در روندهای مواد اعتیادآور و تعیین گروه دربرگیرنده بازیگران مدنظر، با بررسی مکانیزم و سطح انتفاع آنان است. از جایی که در آرای نوواقع گرایان، کنشگران غیردولتی از اجزای مؤثر دستگاه های جهانی هستند، دسته بندی کنشگران منتفع از تجارت غیرقانونی موصوف می تواند در تعیین راهبردهای نوین مقابله ای کارآمد باشد. روش: پژوهش حاضر از نوع آمیخته است. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی در بررسی اسنادی منابع کتابخانه ای، تبیین کنشگران ژئوپلیتیکی روندهای مواد اعتیادآور در مقیاس های فضایی، مسیر بالکان را محور قرار می دهد. یافته و نتیجه گیری: ازاین رو، در چارچوب نظریه واقع گرایی ساختاری، با روش بررسی اسنادی و کتابخانه ای منابع دست اول فارسی و غیرفارسی، کنشگران منتفع از ژئوپلیتیک روندهای جهانی مواد اعتیادآور در شش دسته شامل کنشگران فردی، سازمان های جنایی، جنبش های مسلح، دولت های افیونی، دولت های متخاصم و بازیگران پنهان از حیث هدف و مکانیزم انتفاع، در دو گروه ۱- کنشگران دارای اهداف ژئوپلیتیکی و ۲- کنشگران دارای اهداف ژئواکونومیکی مورد تحلیل قرارگرفته اند.
۱۰.

بررسی وتحلیل جرم و جنایت در سکونتگاه های غیر رسمی با تاکید بر تاب آوری(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: تاب آوری اجتماعی امنیت جرم جنایت محله خط 4 حصارکرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۱۰۶
امنیت ازجمله نیازهای اولیه زندگی انسان است که پس از نیازهای فیزیولوژیکی نظیر غذا، آب، در وهله دوم نیازهای انسانی قرارداد» ارتکاب جرم « و » جنایت « در جوامع امروزی که همه ساله بر زندگی هزاران تن از شهروندان تأثیر سوءمی گذارد به عنوان یک مشکل اجتماعی بشمار می آید تهدیدها و خشونت های جدی بر ضد مردم و دارایی هایشان درواقع، وحشت قابل توجهی در اجتماع پدیدمی آورد با توجه به شرایط سکونتگاه های غیررسمی در خصوص جرم و جنایت این سکونتگاه ها شرایطی ویژه داشته ازجمله این سکونتگاه ها محله خط 4 حصارکرج هست در تحقیق حاضر که به روش توصیفی –تحلیلی با استفاده از اسناد کتابخانه ای و داده های میدانی (پرسش نامه) به بررسی تأثیر مؤلفه های تاب آوری اجتماعی بر امنیت در محله خط 4 حصارکرج به عنوان یکی از مناطق بحرانی در سکونتگاه های غیررسمی است پرداخته که پس از جمع آوری پرسشنامه، نتایج حاصله با استفاده از نرم افزارهای SPSS,SMARTPLS مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفت که نتایج حاصله نشان دهنده تأثیر مستقیم مؤلفه های مشارکت، آموزش، امنیت، عدالت، انعطاف پذیری، تعاملات و هویت در تاب آوری اجتماعی بر کاهش جرم و جنایت در محله خط 4 حصارکرج است.
۱۱.

ارزیابی اثر بخشی برنامه های بازآفرینی شهری پایدار بر ارتقای کیفیت زندگی ساکنان سکونتگاههای غیر رسمی (مورد مطالعه: شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: باز آفرینی شهری باز آفرینی پایدار شهری کیفیت زندگی سکونتگاه های غیر رسمی رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۹۲
اگرچه ارتقای کیفیت زندگی در محدوده ها و محلات شهری سکونتگاههای غیر رسمی از گذشته مورد نظر کارشناسان بوده است، اما در سالهای اخیر در برنامه های توسعه و سیاست گذاری های کشور رواج بیشتری یافته است. لذا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثر بخشی برنامه های بازآفرینی شهری پایدار بر ارتقای کیفیت زندگی ساکنان سکونتگاه های غیر رسمی (مورد مطالعه: شهر رشت) صورت پذیرفته است. با توجه به ماهیت موضوع و اهداف تحقیق، روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و اطلاعات به صورت اسنادی، کتابخانه ای و پیمایشی و با ابزار پرسشنامه گردآوری شده اند. جامعه آماری پژوهش متشکل از دو گروه: 1) شهروندان ساکن در محلات هدف؛ 2) کارشناسان و متخصصین مرتبط با موضوع بازآفرینی شهری استان گیلان می باشند. حجم نمونه مورد بررسی نیز با استفاده از فرمول کوکران برای گروه اول 400 نفر و برای گروه دوم 300 نفر اعلام گردید که به شیوه غیراحتمالی در دسترس نمونه گیری گردیده است. همچنین به جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های مدلسازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی (SEM) و با آزمون t-test استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد که برنامه های بازآفرینی شهری پایدار بر کیفیت زندگی سکونتگاه های غیررسمی تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین مشخص گردید که وضعیت برنامه های مذکور در محله سلیمانداراب موفق، عینک نسبتاً موفق، پاسکیاب نسبتاً ناموفق و در محله نخودچر ناموفق بوده است و وضعیت کیفیت زندگی در محله سلیمانداراب نسبتاً مطلوب، عینک نسبتاً نامطلوب و در محلات پاسکیاب و نخودچر نامطلوب می باشد.
۱۲.

رهیافت های مدیریت انتظامی رفتارهای وندالیستی (اوباشگری) در فضاهای عمومی شهری (مورد مطالعه: شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رهیافت مدیریت انتظامی وندالیسم ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۷۸
زمینه و هدف: شهرایلام از جمله مناطق کشور با نرخ بالای وقوع رفتارهای وندالیستی است. بر این اساس، شناخت رهیافت های مدیریت انتظامی رفتارهای وندالیستی (اوباشگری) در فضاهای عمومی شهری شهرایلام مرجع نظر و هدف اصلی این پژوهش است. روش: روش پژوهش، آمیخته (کیفی-کمی) با رویکرد اکتشافی است. ابتدا با استفاده از مصاحبه با خبرگان مضامین اصلی و فرعی مربوط به «رهیافت های مدیریت انتظامی در پیشگیری و مقابله با رفتارهای وندالیستی در فضاهای عمومی شهرایلام» احصا و با استفاده از روش تحلیل مضمون تجزیه وتحلیل شد. در گام دوم با استفاده از آزمون «فریدمن» رهیافت های احصا شده اولویت بندی شدند. در بخش کیفی جامعه آماری تعداد (۴۷) نفر از کلیه خبرگان و کارشناسان حوزه مطالعه استفاده شد و تا رسیدن به حد اشباع با تعداد (۱۴) نفر از آنان مصاحبه نیمه ساختارمند گرفته شد. در بخش کمی نیز گروه فوق با تلفیقی از روش غیراحتمالی هدفمند و در دسترس مورد پرسش قرار گرفتند که پس از توزیع، تکمیل و جمع آوری پرسشنامه ها، تعداد (۴۳) پرسشنامه به دلیل برگشت به محقق و برخورداری از قابلیت استفاده، تجزیه وتحلیل شد. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختارمند ودر مرحله کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. یافته ها: یافته ها نشان داد؛ مهم ترین رهیافت های مدیریت انتظامی در پیشگیری از رفتارهای وندالیستی دارای (۵) مقوله اصلی (اطلاع رسانی و افزایش آگاهی های عمومی؛ برنامه سازی؛ اقدامات کالبدی؛ شناساندن عواقب مادی و معنوی ارتکاب رفتارهای وندالیستی و مجازات آن و دشوار ساختن ارتکاب رفتارهای وندالیستی) و (۴۵) مقوله فرعی است. نتیجه گیری: اولویت بندی رهیافت های مدیریت انتظامی رفتارهای وندالیستی در فضاهای عمومی شهری ایلام نشان داد: رهیافت «اطلاع رسانی و افزایش آگاهی های عمومی» در رتبه اول اهمیت؛ «شناساندن عواقب مادی و معنوی ارتکاب رفتارهای وندالیستی» در رتبه دوم اهمیت؛ رهیافت «برنامه سازی» در رتبه سوم اهمیت؛ رهیافت «اقدامات کالبدی» در رتبه چهارم اهمیت و رهیافت «دشوار ساختن ارتکاب رفتارهای وندالیستی» در رتبه پنجم اهمیت قرار داشته است.
۱۳.

نقش جمعیت در تولید قدرت ملی و ارتقاء اقتدار ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قدرت ملی اقتدار ملی جمعیت سنجش قدرت ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۱۳۳
جمعیت به عنوان عاملی مؤثر در شکل دهی به قدرت کشورها به ویژه در ابعاد نظامی، سیاسی و اقتصادی مطرح است. به طوری که رشد جمعیت در یک جامعه و کشور به معنای قدرت بیشتر حاکمان به شمار می آید. از این رو معمولاً در مباحث نظری، مفهوم قدرت در ملی توانایی، قابلیت و ظرفیت یک کشور با یک ملت برای استفاده از منابع مادی و معنوی خودی با هدف اعمال اراده معنوی و تحصیل اهداف و منافع ملی تعریف می شود و از همین جاست که اهمیت عامل جمعیت در تولید قدرت ملی برجسته می شود لذا اگر این موضوع مورد بررسی و مطالعه قرار نگیرد، ممکن است در آِینده با کم توجهی به این عامل به اقتدار ملی لطمات زیادی وارد شود. هدف این تحقیق، بررسی نقش جمعیت در تولید قدرت ملی و ارتقاء اقتدار ملی می باشد به منظور انجام تحقیق حاضر از چند روش استفاده شده که عبارتند از: روش بررسی اسناد و مدارک علمی با رویکرد زمینه ای و روش تحلیل محتوی با هر دو رویکرد ژرفانگر و پهنانگر. تحقیق حاضر از نوع کاربردی بوده و جامعه آماری آن کتب و مقالاتی است که در خصوص سنجش قدرت ملی به رشته تحریر در آمده و برای اینکار فرمولی ارائه نموده اند. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که در تمامی مدل های مورد مطالعه، جمعیت به عنوان یک عامل اصلی قدرت دیده شده و واجد بیشترین ضریب اهمیت در محاسبه قدرت ملی می باشد. که این عامل باعث رشد و ارتقاء اقتدار ملی در کشور می شود.
۱۴.

ارائه الگوی مدیریت بحران شهری (موردمطالعه: منطقه 11 شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت بحران مناطق شهری الگو شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۱۰۱
زمینه و هدف : ازجمله مسائلی که بیشتر شهرهای بزرگ جهان با آن دست به گریبان هستند، بروز حوادث و مخاطرات طبیعی است. با توجه به ماهیت غیرمترقبه اغلب مخاطرات طبیعی، بهره مندی از الگوی مناسب برای مدیریت بحران لازم و ضروری است. ازاین رو هدف از مطالعه حاضر ارائه الگوی مدیریت بحران شهری در منطقه 11 شهر تهران است. روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی - تحلیلی است که با استفاده از روش آمیخته (کیفی- کمی) انجام شده است. حجم نمونه با بهره گیری از فرمول کوکران 314 نفر به دست آمده و برای مصاحبه با استفاده از روش گلوله برفی با تعداد 15 نفر از خبرگان مصاحبه انجام شد که پس از تأیید روایی و پایایی، داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارها SMART PLS و SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: مدیریت بحران به عنوان واکنشی در برابر وضعیت بحرانی دربرگیرنده سلسله عملیات و اقدامات پیوسته و پویاست که به طورکلی بر اساس اصول کلاسیک مدیریت شامل برنامه ریزی، سازمان دهی، تشکیلات رهبری و کنترل، بسته به زمان و مکانی که بحران در آن روی می دهد، می تواند متفاوت عمل کند. در این راستا، در پژوهش حاضر مدلی بومی مبتنی بر عوامل مؤثر بر مدیریت بحران شهری استخراج و پس از تحلیل داده های بخش کمی، تأثیر مؤلفه های مدیریت بحران در مناطق شهری مورد تأیید قرار گرفت. نتیجه گیری: امروزه با شهری شدن جوامع و گرایش انسان ها به محیط های شهری، توجه به شیوه بهتر زیستن در اولویت قرارگرفته است. در همین خصوص خطرات ناشی از پدیده های طبیعی و سوانح اقلیم که انسان ها را تهدید می کند، بی توجهی به مکان یابی صحیح شهرها، رشد و توسعه شهرهای بنیان نهاده شده، همچنین نبود برنامه ریزی لازم برای جلوگیری از رشد لجام گسیخته شهرها، مسائل و مشکلات فراوانی از جهت مصونیت شهرها به بار آورده است. ازاین رو به کارگیری الگوی مناسبی که دربرگیرنده همه ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های تأثیرگذار مدیریت بحران در مناطق شهری باشد، ضروری می باشد.
۱۵.

بررسی نقش و اثرات گردشگری شهری بر باز آفرینی شهر زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری شهری بازآفرینی روش دلفی شهر زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۱۲۹
امروزه گردشگری را به عنوان یکی از مهمترین صنایع توسعه پایدار در هر جامعه ای باید دانست، که از تحرک بالایی در تغییرات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، شهری و محیطی برخور دار است، تمرکز بر جنبه های گوناگون صنعت گردشگری، همراه با برنامه ریزی های مدیریت محلی و ملی هرجامعه ای نقش بسیار با اهمیتی در فرایندهای بین المللی و ملی هر جامعه ای می تواند ایفاء کند. گردشگری شهری در واقع بخشی از این صنعت توسعه مند و پایدار جهانگردی است که موضوع نسبتاٌ جدیدی است، و سابقه  طرح آن در محافل علمی به کمتر از دو دهه اخیر می رسد. گردشگری شهری، یکی از مهمترین و پیچیده ترین فعالیت های فضایی و مکانی انسان در جامعه شهری است، به نظر صاحب نظران، گردشگری شهری یک فرصت بزرگ فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی برای شهرها  بوجود می آورد، که این فرصت نقش بسیار موثری در ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان در ابعاد گوناگون می تواند ایفاء کند. برای این منظور ابتدا از راه روش های میدانی و کتابخانه ای، داده ها گردآوری شد.. حجم نمونه آماری طبق استانداردهای موجود برابر با ۳۰ نفر بوده که متشکل از متخصصین حوزه گردشگری و کارشناسان حوزه شهری است که بر اساس روش دلفی انتخاب شده است. بر این اساس سنجش میزان اثر گذاری گردشگری شهری بر به سازی و بازآفرینی محلات قدیمی و هسته مرکزی شهر زنجان با استفاده از آزمون فریدمن- سنجش میزان اثر گذاری گردشگری شهری بر به سازی و بازآفرینی محلات قدیمی و هسته مرکزی شهر زنجان با استفاده از آزمون آماری کرامر- بررسی میزان تأثیر گردشگری شهری بر مولفه های مربوط به به سازی و باز آفرینی هسته ی مرکزی و محلات شهر زنجان آزمون کای اسکوئر یک طرفه - سنجش میزان اثر گذاری گردشگری شهری بر ایجاد درآمد و توجه مسئولین امر در حفظ، مرمت و به سازی و بازآفرینی محلات شهر زنجان با استفاده از آزمون فریدمن- آزمون کای اسکوئر یک طرفه - آزمون اسپیرمن ، مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته که شرح کلی آن در بخش تجزیه و تحلیل مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.
۱۶.

بررسی وضعیت امنیت در سکونتگاه های غیررسمی (مورد مطالعه: منطقه 19 شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سکونتگاه غیررسمی امنیت مشارکت منطقه 19 شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۱۲۹
سکونتگاه های غیررسمی محصول برنامه ریزی شهری نامناسب برای اقشار ضعیف جامعه است که نیازها و خواسته های به حق آنان نادیده گرفته شده است. به طور طبیعی در شرایط فقدان برنامه ریزی شهری باید شاهد رشد این سکونتگاه ها در حاشیه شهرها بود. این سکونتگاه ها از جمله مستعدترین مکان های شهری برای بروز ناامنی هستند. این نواحی دارای چالش های متعددی از جمله آسیب پذیری، جرائم، ناامنی، نبود عدالت فضایی، اجتماعی-اقتصادی و محیطی هستند که باعث گسترش ناامنی اجتماعی در شهرها خواهند شد. امنیت از جمله نیازهای اولیه زندگی انسان است که پس از نیازهای فیزیولوژیکی نظیر غذا و آب، در وهله دوم نیازهای انسانی قرار دارد. «ارتکاب جرم «و «جنایت» در جوامع امروزی که همه ساله بر زندگی هزاران شهروند تأثیر سوء می گذارد؛ به عنوان یک مشکل اجتماعی به شمار می آید. در واقع تهدیدها و خشونت های جدی بر ضد مردم و دارایی هایشان، وحشت قابل توجهی در اجتماع پدید می آورد. با توجه به شرایط ویژه سکونتگاه های غیررسمی در خصوص جرم و جنایت، برقراری امنیت در این مناطق و جلوگیری از گسترش ناامنی در شهرهای نزدیک، نیازمند ارائه راهکارهای عملی است که برای اقدام مناسب و برقراری این حلقه گم شده بایستی ابتدا وضعیت امنیت در این مناطق بررسی و سپس نسب به ارائه راهکار اقدام کرد. در پژوهش حاضر به بررسی وضعیت سکونتگاه های غیررسمی در منطقه (۱۹) شهر تهران که به علت موقعیت خاص جغرافیایی -استقرار در جوار حریم شهر به عنوان حوزه ورودی جنوب غربی شهر تهران، استقرار مراکز انبارداری و انبارهای ضایعات، اراضی متروکه و مخروبه، کوره های آجرپزی و غیره در آن- توانسته جاذب جمعیت زیادی از شهرها و روستاهای استان های مختلف کشور و حتی مهاجران کشور همسایه (افغانستان) باشد، با استفاده از روش پژوهش توصیفی–تحلیلی و استناد به اسناد کتابخانه ای و داده های میدانی (پرسش نامه) به بررسی وضعیت امنیت پرداخته شده است. نتایج حاصل نشان دهنده تأثیر شاخص های امنیت بر شاخص های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی سکونتگاه های غیررسمی است.
۱۷.

تحلیل چالش های بازنمایی فرهنگ در محور لاله زار با تاکید بر بازآفرینیِ فرهنگ مبنا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازآفرینی شهری بازآفرینی فرهنگ مبنا نوسازی خیابان لاله زار تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۱۳۳
نوشتار حاضر درصدد پاسخ به این سوال است که با توجه به پتانسیل کالبدی و فرهنگی پهنه خیابان لاله زار و قدمت تجاری، فرهنگی، هنری و سیاحتی این محدوده، «عناصر و عوامل فرهنگی چه نقشی در بازآفرینی شهری در بافت لاله زار دارد؟» بر این اساس هدف از این مقاله شناسایی ساختار حاکم بر بافت قدیمی لاله زار و ارائه راه کارهایی برای بازآفرینی فرهنگ مبنا است. انگاره «بازآفرینی فرهنگ مبنا» به عنوان گزینه ای موفق در عرصه «مرمت و حفاظت شهری» است. در این رویکرد، «ایجاد شهر- فرهنگ» و «شهر- رویداد» در باززنده سازی بافت های قدیمی که به لحاظ قدمت تاریخی، میراث کالبدی سرشار از یادمان های تاریخی است نقش محوری ایفا می نماید. روش مطالعه کیفی و ابزار اصلی آن مصاحبه عمیق و تحلیل داده ها با استفاده از مدل SWOT است. بر اساس این روش، نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدید های پیش روی ساختار جتماعی، فرهنگی، اقتصادی، فعالیت های همگانی، سیما و منظر، تردد و دسترسی و محیط زیست محدوده ی خیابان لاله زار شناسایی و تحلیل شده است. نتایج حاکی است که نقاط ضعف زیادی در مقابل نقاط قوت و در مقابل فرصت های بیشتری در مقابل تهدید های پیش روی محله لاله زار وجود دارد. بنابراین لازم است که با ارائه راهبردهای مناسب از جمله راهبردهای متمرکز و با تأکید بر بهبود وضع موجود، در جهت از بین بردن نقاط ضعف و خنثی کردن تهدیدهای موجود اقدام نمود تا در زمینه بازآفرینی شهری به وضعیت مطلوب تری دست یافت. با هدف بازآفرینی فرهنگ مبنا وضعیت نهایی راهبردی محدوده بیشتر به سوی تامین زیرساخت های تجدید حیات مکان های فرهنگی بافت قدیم و احیای خاطره جمعی است. تحقق این سیاست با اقداماتی از قبیل تغییر کاربری ها و پویایی ابنیه قدیمی، به ایجاد کاربری های فرهنگی تفریحی باورپذیر منجر می شود.
۱۸.

اثرسنجی گردهمایی های انسانی بر خزش شهری با استفاده از تکنیک های سنجش از دور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خزش شهری برنامه ریزی شهری تراکم شهری گردهمایی انسانی سنجش از دور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۲۷۵
گسترش و خزش فضاهای شهری از جمله حوزه های مهم در حوزه ی پژوهش های شهری است که سیاست-گذاری و برنامه ریزی خاص خود را می طلبد. سرشت خزش شهری، تا اندازه ی زیادی نوع و نحوه ی برنامه ریزی آنرا تعیین می کند. از این رو، شناسایی نوع و جهت خزش شهری با استفاده های از تکنیک ها و روش های کارآمد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این راستا، تحقیق حاضر با استفاده از تکنیک های سنجش از دور (RS) به بررسی تاثیر گردهمایی های انسانی بر خزش شهری در کشور عراق پرداخته است. از میان تجمعات و گردهمایی های انسان ساخت، راهپیمایی اربعین به دلیل اهمیت و کیفیت فزاینده ی آن انتخاب شده است. یافته ها نشان داد که خزش شهری در عراق در فضاهایی که در معرض مستقیم و غیرمستقیم پیاده روی اربعین قرار دارند، از سال 2003 به این سو افزایش یافته است؛ این افزایش هم در بعد مساحت و هم در بعد تراکم شهری رخ داده است. در این میان، گردهمایی اربعین یکی از عوامل مهم در رشد و گسترش شهری در عراق و به ویژه کربلا به شمار می رود؛ رشد شهری از منظر مساحت و تراکم در این شهر، خزش شهری چهار برابری را نشان داد.
۱۹.

سنجش فضایی- مکانی شهری به منظور مکان یابی مراکز انتظامی با تاکید بر روش Fuzzy (منطقه دو و چهار شهر مقدس قم)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت شهر مکان یابی روش fuzzy شهر قم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۱۳۱
توسعه شهرنشینی بعد از قرن نوزدهم، سکونتگاه های شهری را تبدیل به کلانشهرها و ابرشهرها نموده است. ظهور این پدیده برنامه ریزان و متولیان امور شهری را با چالش هایی در حوزه تامین امنیت شهروندان مواجه ساخته است. مکانیابی به معنای یافتن پهنه های دارای ظرفیت و متناسب به منظور بارگذاری کاربری های شهر، این پژوهش با رویکرد کاربردی و با روش توصیفی– تحلیلی صورت گرفته است. در گام اول پس از دریافت لایه های مختلف کاربری های شهری موثر در مکان یابی مراکز انتظامی از سازمان ها و مراکز مختلف و پس از محاسبه اوزان معیارها و زیر معیار ها با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی ، نقشه های فاصله در نرم افزار GIS ساخته شد. درادامه محدوده های مناسب به منظور توسعه کاربری انتظامی مشخص گردید.با بررسی وضعیت توزیع مراکز انتظامی در مناطق دو و چهار شهر قم مشخص شد پراکنش مراکز انتظامی شهر در این مناطق با توزیع فضایی نامتوازن مواجه است وصرفا چند کلانتری و مرکز انتظامی درتامین امینت شهر با مشکلات بسیاری مواجه اند. گستردگی محدوده های استحفاظی مراکز انتظامی و کلانتری ها در شهره های بزرگ ، کنترل محله ای را با مشکلات بسیاری مواجه می سازد.علاوه بر این کمبود زیر ساخت ها و امکانات پلیس نیز از جمله دلایل کاهش این نظارت هاست. در این پژوهش از طریق بررسی زیرساخت های شهری در مناطق دو و چهار پهنه های مناسب به منظور توسعه کاربری انتظامی شناسایی و توسط نقشه نمایش داده شد.
۲۰.

تحلیل عوامل مؤثر بر مشارکت عمومی- خصوصی در کاهش آسیب های اجتماعی بافت های فرسوده شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشارکت عمومی-خصوصی آسیب های اجتماعی بافت فرسوده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۹ تعداد دانلود : ۲۴۸
امروزه مدیریت آسیب های اجتماعی در بافت های فرسوده به یکی از ضرورت های توسعه شهری تبدیل شده است. دولت و مدیریت شهری برای تأمین منابع مالی پروژه های احیاء بافت های شهری با محدودیت های جدی مواجه اند. به همین منظور در این پژوهش بسترهای جلب مشارکت عمومی-خصوصی در چنین پروژه هایی تبیین و تشریح می شود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و نوع آن کاربردی و توسعه ای است. فن جمع آوری اطلاعات به صورت اسنادی و میدانی و ابزار تجزیه وتحلیل داده ها نرم افزار «اس پی اس اس»[1] است. نتایج نشان می دهد که با تأسیس یک نهاد نیمه دولتی با قدرت اجرائی کافی، به عنوان محرک اجتماعی که برقرارکننده مشارکت بین بخش خصوصی، عمومی و اجتماعی باشد، می توان با ایجاد اطمینان و اعتماد لازم موجبات تحقق یک نوزایی شهری موفق را فراهم آورد. برنامه ریزی راهبردی بر اساس امکانات نهادهای محلی، جامعه محلی و مشارکت محلی استوار است و برخلاف روال گذشته بر برنامه ریزی و طراحی شهری در مقایسه ای کوچک و مشخص تأکید می ورزد. نتایج تحلیل عاملی حاکی از آن است که مهم ترین عوامل در مشارکت بخش خصوصی به ترتیب از عوامل (۱) تا (۸) دسته بندی می شوند که عامل اول (مالی-اداری) با مقدار ویژه (۱۲۵/۳) و درصد تغییرات (۶۲/۱۵) درصد، نسبت به سایر متغیرها تأثیر قابل توجهی در مشارکت بخش خصوصی در مدیریت آسیب های اجتماعی بافت های فرسوده ایران دارد و عامل هشتم به عنوان طرح و الگو با مقدار ویژه (۰۶۰/۱) و درصد تغییرات (۲۹/۵)، از کل واریانس کمترین تأثیر را دارا است. <br clear="all" /> [1] - SPSS

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان