علیرضا کیامنش

: به منظور ارزشیابی کیفیت آموزش الکترونیکی در سطح آموزش عالی کشور، با بهره گیری از یازده الگو و مدل ارزشیابی آموزش الکترونیکی که در طی سال های 2009-2001 مطرح شده اند،8 عامل با 85 نشانگر شناسایی شد. عوامل در این الگو با استفاده از نمونه گیری هدفمند مبتنی بر معیار، با کمک آمار توصیفی، رتبه بندی شده و سهم و تأثیر هر عامل بر کیفیت آموزش الکترونیکی مشخص گردید. عامل زیر ساخت با 28 درصد، عامل انسانی با 21 درصد، عامل حمایت و پشتیبانی با 15 درصد، عامل مدیریت و رهبری با 14 درصد، عامل فرهنگی با 7 درصد، عامل قانونی با 5/5 درصد، عامل اقتصادی و سیاسی با 5 درصد و عامل همکاری های بین المللی با 5/4 درصد، به ترتیب میزان اهمیت و تأثیر هر عامل را برارزشیابی کیفیت آموزش الکترونیکی دانشگاهی مشخص کرده است. الگوی پیشنهادی پس از اعتبار یابی به روش دلفی، با استفاده از 85 نشانگر، کیفیت آموزش الکترونیکی را مورد ارزشیابی قرار می دهد. این الگو در نمونه آماری با 194 دانشجو از جامعه آماری دانشجویان دوره های تحصیلی کارشناسی ارشد رشته های فنی دانشگاههای الکترونیکی واقع در شهر تهران، که حداقل یک گروه فارغ التحصیل داشته اند، اجرا شده وکیفیت آموزش الکترونیکی دانشگاهی کشور، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. داده های به دست آمده از اجرای الگوی پبشنهادی پس از تحلیل عاملی اکتشافی، منجر به حذف دو عامل موثر بر کیفیت آموزش الکترونیکی و کاهش تعداد نشانگرها به 49 مورد شده است. پایایی نشانگرها در این الگو، بر مبنای آلفای کرونباخ، 84 درصد محاسبه شده است.

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثر بخشی آموزش مبتنی بر رایانه با آموزش به روش سنتی برعملکرد ریاضی دانش آموزان دارای اختلال ریاضی پایه سوم شهرستان اهواز بود. روش پژوهش از لحاظ هدف کاریردی، از نظر مدت اجرا مقطعی و از نظر روش اجرا آزمایشی-میدانی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دچار اختلال یادگیری ریاضی، در طیف سنی 9-8 سال شهرستان بود، به نمونه ای متشکل از 60 آزمودنی و سه گروه (دوگروه آزمایشی و یک گروه کنترل) که به روش نمونه گیری تصادفی ساده از میان دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی معرفی شده به مراکز 4 گانه اختلالات یادگیری شهر اهواز انتخاب شدند. داده ها با استفاده از آزمون ریاضی ایران کی مت جمع آوری شدند. یافته ها نشان داد که هر دو روش آموزش به روش سنتی وآموزش مبتنی بر رایانه بر بهبود عملکرد ریاضی دانش آموزان دارای اختلالات ریاضی تأثیر دارند (01/0>P,052/8=(53،2)F)، اما داده های توصیفی و میانگین ها حاکی از نقش مؤثرتر آموزش به کمک رایانه در بهبود عملکرد ریاضی این دانش آموزان بود.

هدف از پژوهش حاضر، ارائه مدل مفهومی عوامل روانی- اجتماعی زمینه ساز ارتکاب جرم بود. این پژوهش، با استفاده از طرح کیفی و با استفاده از روش سیستماتیک نظریه داده بنیاد (رویکرد اشتراوس و کوربین) انجام شد. میدان یا جامعه ی موردِ مطالعه ی پژوهش حاضر، عبارت بود از زندانیانِ مرد زندان مرکزی همدان که از معیارهای ورود به پژوهش برخوردار بودند؛ با استفاده از نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری، مصاحبه های به عمل آمده با 30 نفر زندانی مرد، مورد تحلیل قرار گرفت. بر مبنای نتایج، مدل مفهومی عوامل زمینه ساز ارتکاب جرم به دست آمد. نتایج نشان داد شرایط علّی ارتکاب جرم عبارتند از: اعتیاد فرد؛ مراوده با دوستان مجرم؛ معتاد یا مجرم بودن والدین، برادران، دایی یا عمو. عوامل مداخله گر در ارتکاب جرم شامل عوامل روانی مانند تکانشگری، هیجان خواهی و عزت نفس پایین؛ عوامل خانوادگی مانند دلبستگی پایین به خانواده، نظارتِ ضعیف والدین، غفلت و تنبیه، تعارض والدین؛ و عوامل اجتماعی مانند وضعیت اقتصادی ضعیف، تحصیلات پایین والدین، ترک تحصیل و اوقات فراغت نامطلوب. شرایط زمینه ای جرم شامل زندگی در محله جرم خیز و محیط زندان است. پاسخ یا راهبرد مجرمین در برخورد با این شرایط شامل اتخاذ سبک زندگی مجرمانه و دلبستگی به دوستان مجرم است؛ و نهایتاً پیامدهای جرم عبارتند از طردشدن از سوی خانواده و جامعه، مجازات هایی مانند زندان، تحقیر شدن والدین و ناامنی جامعه.

هدف این پژوهش طراحی و اعتبار یابی الگوی شایستگی رؤسای دانشگاه های دولتی ایران تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است. نوع پژوهش، کیفی با رویکرد تئوری زمینه ای است. در این پژوهش با 19 مشارکت کننده (خبرگان علمی 6 نفر، مدیران ستادی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری 6 نفر و 7 نفر از رؤسای دانشگاه ها) در مجموع به مدت 35 ساعت، مصاحبه عمیق انفرادی صورت گرفته، و برای تحلیل آنها از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. به منظور اعتباریابی یافته های مصاحبه ها، نتایج به دست آمده، با استفاده از روش دلفی در دو مرحله برای مصاحبه شوندگان ارسال و از آنان خواسته شد شایستگی های مذکور را بر اساس اهمیت، اولویت بندی کنند. نتایج اجرای دو مرحله روش دلفی، با استفاده از آزمون دوجمله ای، تحلیل و در نهایت 68 شایستگی به دست آمده در قالب هشت مؤلفه اصلی شامل: دانش، توانایی ها، مهارت ها، بینش، نگرش، ویژگی های اخلاقی، ویژگی های شخصیتی و اعتبار طبقه بندی شد.

این مقاله با هدف مقایسه و بررسی روند تغییرات جوّ مدرسه در مدارس ابتدایی ایران و کشورهای منطقه بر اساس داده های تیمز 2003 و 2007 در پایه چهارم انجام گرفته است. نمونه مورد مطالعه، ابزارهای جمع آوری اطلاعات و داده های مورد بررسی همان هستند که در دو مطالعه تیمز استفاده شده است. با بهره گیری از راهبرد روند پژوهی، داده های دانش آموزان پایه چهارم کشورهای شرکت کننده در مطالعه 2003 با داده های دانش آموزان پایه چهارم همین کشورها در مطالعه 2007 مقایسه شده است. از دید مدیران مدارس دوره ابتدایی در هر دو مطالعه و معلمان پایه چهارم در مطالعه 2007 جوّ مدرسه ایران نسبت به سایر کشورها (به غیر دبی و قطر) خوشایندتر گزارش شده است. در مطالعه 2003 از دید معلمان، متوسط جوّ مدرسه در ایران از متوسط سایر کشورهای شرکت کننده کمتر و تفاوت ها معنی دار بوده اند. روند تغییرات جوّ مدرسه در ایران و سایر کشورها از دید مدیران و معلمان بهبود یافته است. جوّ مدرسه در مطالعه 2003 از دید دانش آموزان مدارس پایه چهارم ابتدایی در ایران و سایر کشورهای مورد مطالعه (به غیر از ارمنستان) و در مطالعه 2007 در کشورهای ارمنستان، قزاقستان، گرجستان و ایران نامناسب بوده است.

این مقاله نقش متغیرهای خودپنداره ی خواندن دانش آموز، فعالیت های اولیه ی سواد آموزی و نگرش دانش آموزان و والدین به خواندن، در عملکرد سواد خواندن دانش آموزان پایه ی چهارم ابتدایی بر اساس داده های مطالعه ی پیرلز 2006 را مورد بررسی قرار داده است. نمونه ی آماری استفاده شده پس از پالایش، 5179 دانش آموز (2767 پسر و 2412 دختر) چهارم ابتدایی بوده است که در آزمون پیرلز 2006 شرکت کرده بودند. مقیاس های مورد استفاده شامل پرسشنامه ی زمینه یابی یادگیری خواندن برای متغیرهای نگرش والدین به خواندن و فعالی ت های اولیه سواد آموزی، پرسشنامه ی دانش آموز برای متغیر خود پنداره خواندن، و نمره ی کلی سواد خواندن بر اساس مدل راش بود. که به روش تحلیل مسیر، اثر مستقیم، غیرمستقیم و کل متغیر نگرش والدین به خواندن (متغیر برونزا) بر فعالیت های اولیه سوادآموزی، نگرش دانش آموز به خواندن و خود پنداره خواندن دانش آموز (متغیرهای درونزا) مورد بررسی قرار گرفت. پس از تأیید مدل های اندازه گیری متغیرهای نهفته و برازش مدل تابع ساختاری، نتایج نشان دادند که مدل مورد آزمون، برازش مناسبی با داده ها دارد. تمامی اثرات متغیر نگرش والدین به خواندن بر سایر متغیرهای درون زا تأیید شد. هم چنین تمامی اثرات متغیر فعالیت های اولیه ی سواد آموزی بر سایر متغیرهای درون زای پژوهش معنی دار به دست آمد. هیچ کدام از اثرات متغیر نگرش دانش آموز به خواندن بر عملکرد سواد خواندن معنی دار نبود. برای مشخص کردن برابری مدل های پسران و دختران، از آزمون برابری مدل ها استفاده شد که نتایج نشان دادند که از 8 مسیر موجود در مدل، 4 مسیر تفاوت معنی دار دارند که عبارتند از: خودپنداره خواندن دانش آموز به عملکرد سواد خواندن، نگرش خواندن والدین به فعالیت های اولیه سوادآموزی، فعالیت های اولیه سوادآموزی به خودپنداره خواندن و نگرش خواندن دانش آموز به عملکرد سواد خواندن.