علیرضا طاهری

علیرضا طاهری

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۵ مورد.
۲۱.

مطالعه تطبیقی بازنمود روایات تصویری اسارت والرین به دست شاپور در نقش برجسته نقش رستم و برخی از نقاشی های غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شاپوراول نبرد ادسا والرین نقش برجسته نقش رستم آثار نقاشی غربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۸ تعداد دانلود : ۶۱۸
نبرد ادسا یکی از جنگ های معروف و مهم بین دو امپراتوری شرق (ساسانیان) و غرب (رومیان) در زمان خود و در دوران پس از آن بوده است. شاپور، دومین شاهنشاه ساسانی طلایه دار سپاه ساسانی درنبرد با رومیان در جنگ های متوالی با رومیان بود. بنابر روایات، وی سه نبرد با رومیان داشته است، نبرد سوم در سال260 میلادی و در ادسا (منطقه ای در ترکیه) با والرین روم اتفاق افتاد. پس از شکست سپاه رومیان توسط شاپور، سربازان و فرماندهان و خود والرین همگی به اسارت وی درآمده و اسیر و زندانی می شوند. شاپور به سبب چنین پیروزی بزرگی فرمان داد تا صحنه پیروزی خود را در چندین مکان حک کنند. نقش رستم یکی از مکان هایی است که در آنجا، صحنه پیروزی شاپور در نبرد ادسا و زانوزدن  و تحقیر والرین رومی به صورت نقش برجسته به نمایش درآمده است. این صحنه پیروزی شاپور و تحقیر پادشاه رومی، علاوه بر نقش برجسته ها، به عنوان یک حادثه مهم تاریخی در قرون بعدی نیز  تصویرسازی شده اند، اما در برخی از آثار نقاشی غرب این روایت به گونه ای متفاوت روایت و تصویر شده است.این پژوهش قصد پاسخ به  این سؤال را دارد که: «دلیل تفاوت در بیان روایت نحوه رفتار شاپور با والرین در این نبرد در برخی آثار نقاشی غربی چیست؟» نتیجه مطالعه نشان می دهد که در بیشتر آثار نقاشی غربی با این موضوع، دلیل تحقیر والرین و احساس پشیمانی در چهره وی، منتسب به روایات عقوبت شکنجه کنندگان و آزاردهندگان مسیحیان اولیه است. برخی مورخین غربی به واسطه تعصب مذهبی که داشته  و همچنین مسیحیانی که تحت فشار و آزار و اذیت امپراتور والرین قرار داشته اند، ذلت و خواری برای وی و بدرفتاری شاپور با او را دست انتقام خدا دانسته اند و همین امر منجر به گزافه گویی ها و وارونه جلوه دادن این داستان شده است. این تحقیق به روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.
۲۲.

خوانشی بر کتاب هنر چگونه می تواند زندگی شما را دگرگون کند(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۷۷ تعداد دانلود : ۱۹۷
این مقاله تلاشی است برای نقد کتاب «هنر چگونه می تواند زندگی شما را دگرگون کند» نوشته آلن دوباتن و جان آرمسترانگ. مبانی این کتاب همچون نگاه دیویی بر احیاء پیوند تجربه زیبایی شناسی و زندگی عادی تکیه دارد. بر اساس اندیشه پراگماتیستی دیویی اگر هنر را در جایی دور قرار داده و سپس به تمجید از آن پرداخته و یا اینکه خود را صرفا به این مشغول کنیم که آثار هنری بزرگ را برگزینیم و تنها به بررسی آن ها همت بگماریم، از فهم «نقش هنر» در تمدن عاجز و ناتوان خواهیم بود. نویسندگان کتاب تلاش شایسته ای می کنند تا همسو با دیویی از سطحِ توصیفِ هنر در موقعیتی دور از تجربه ی زیسته ی انسان ها، فراتر رفته و مفهوم آن را در ساختاری عملی و کاربردی صورت بندی نمایند. آن ها با اشاره به مشکلات مخاطب در برخورد با هنر، توضیح می دهند که هنر به مثابه یک ابزار خواهد توانست در برابر بسیاری از مصائب دوران معاصر چه در حوزه خصوص و چه در سطح عموم چونان یک ابزار موثر حاضر شود.
۲۳.

مطالعه کاربرد و ویژگی های ترکیب «انسان-خط» نگاری در آثار فلزی دوره سلجوقیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انسان-خط فلزکاری سلجوقیان کاربردهای مفهومی بصری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۲۵۸
هنرمندان دوران اولیه اسلامی با مهارت و دقت بالایی به ارائه شیوه های نوین نقوش نگاری دست یافتند. نقوش تزیینی و ترکیبی «انسان-خط» تحولی نوین در کتیبه نویسی تزیینات برجسته آثار فلزی دوران سلجوقیان و شیوه های نوین تزیینات دوران اسلامی ایجاد نمود. این نقوش عمدتاً ترکیبی از خطوط رایج آن دوران و اتصالات زیبایی از سرهای استیلیزه انسانی و یا نیم تنه های انسان بوده و مفاهیم و معانی باطنی و آشکاری دارند که هر کدام کاربردها و ویژگی های بصری خاصی را در این آثار جلوه نمایی کرده اند. سؤالاتی که مطرح می شود این ها هستند: 1. شیوه «انسان-خط» نگاری در آثار فلزی سلجوقیان دارای چه کاربردهایی است؟ 2. ویژگی های بصری کتیبه های تصویری آثار فلزی دوره سلجوقی چه ارتباطی با مضامین آن ها دارند؟ نقوش ترکیبی-تزیینی «انسان-خط» با کاربردهای بصری و مفهومی در میان آثار فلزی دوره سلجوقی نقش اندازی گردیده اند. ویژگی های بصری این نقوش مرتبط با معانی و مضامین روایی کتیبه ها در راستای القای اعتقادات درونی مردمان آن دوره به طلسم و تعویذ مؤثر برای مالک اثر می باشند. سابقاً در پایان نامه ای از نگارندگان این پژوهش، کاربردهای نقوش ترکیبی «انسان-خط» مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است. از اهداف این پژوهش می توان به این ها اشاره نمود: 1. بررسی کاربردهای مفهومی و بصری نقوش ترکیبی «انسان-خط» بر روی آثار فلزی دوران سلجوقیان. 2. بررسی ارتباط کاربردهای بصری و مفهومی نقوش ترکیبی «انسان-خط» سلجوقیان. این تحقیق به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از داده های کتابخانه ای، مقالات و سایت های معتبر انجام گردیده است.
۲۴.

واکاوی مفهوم «گروتسک» در ادبیات و نقاشی (دوره رنسانس)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گروتسک ادبیات گروتسکی هنر گروتسکی نقاشی رنسانس تزیینات گروتسک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۱۶۸
گروتسک سبکی خارق العاده از هنر تزیینی برجای مانده از روم باستان است که دوباره احیا شده و در پایان قرن پانزدهم و اوایل قرن شانزدهم میلادی مورد استفاده بسیار زیادی قرار گرفته است. در گونه ادبیات گروتسکی، مفاهیمی نظیر: وحشت آفرینی، طنز، هجو، مبالغه، ابزورد، تحریف واقعیت و نظایر آن دیده می شود. استفاده از اصطلاح گروتسک به کاریکاتور نیز گسترش می یابد. هدف از انجام این پژوهش، ارائه مفاهیم گوناگون از دیدگاه های برخی از اندیشه نگاران گروتسک در حوزه ادبی و همچنین آشکار ساختن دیدگاه بصری بعضی از نقاشان رنسانس سده های پانزدهم و شانزدهم میلادی نسبت به آن است. گروتسک را می توان تردیدی بین مفهوم ترس و کمدی تعریف کرد که هرگز به طور کامل به یکی پایبند نمی ماند و دیگری را نیز به طور واقعی رد نمی کند. دور شدن از مدل های کلاسیکِ نظم، تعقل، هماهنگی، تعادل و شکل، خطر ورود به جهان گروتسک را زیاد می کند. گروتسک می تواند تقریباً از هر نظریه ای پشتیبانی کند. گروتسک در آثار تصویری رنسانس اغلب شامل نوعی تلفیق و ترکیب انسان با حیوانات، گیاهان، اشیاء، عناصر طبیعت یا ترکیبات دیگر است. این پژوهش به شیوه توصیفی و تا حدودی تحلیلی انجام گرفته است.
۲۵.

مطالعه پیکرک های انسانی شمال شرقی ایران باستان و آسیای میانه در عصر مفرغ از منظر ریخت شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسیای میانه پیکرک انسانی ریخت شناسی شمال شرقی ایران ع‍ص‍ر م‍ف‍رغ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۶۴۵
دوره  ی مفرغ یکی از مهم ترین ادوار باستانی در ایران است. در این عصر رابطه  ی بازرگانی و تجاری گسترده  ای بین شمال شرق ایران باستان و آسیای میانه بوجود آمده بود. در جریان این تعاملات ارتباطات قابل توجه فرهنگی و هنری بین این دو منطقه دیده می شود. پیکرک  های انسانی در قبور مناطقی در شمال شرقی ایران باستان و آسیای میانه یافت شده  اند که به صورت تجریدی و انتزاعی از جنس گل و سنگ با قطر کم ساخته شده و از ظرافت و دقت زیادی برخوردارند که می تواند بازگوی ارتباط و برهم کنش های این دو منطقه در عصر مفرغ باشد. هدف از پژوهش حاضر، یافتن پاسخ این پرسش است که: پیکرک های انسانی شمال شرقی ایران باستان و آسیای میانه از لحاظ ریخت و کاربرد چه رابطه ای با هم داشته اند؟ در دوره مفرغ بیشترین پیکرک  های پیداشده را زنان تشکیل می  دهند. این آثار ازلحاظ ساختار و فرم بدن به شیوه انتزاعی و با لطافت، دقت و ظرافت قابل ملاحظه ای در اندازه  های کوچک از جنس سنگ و گلِ رنگی ساخته شده  اند و بر اندام  های مادینگی تأکید داشته  اند. این پیکرک  ها علاوه بر کاربرد مذهبی و آیینی، به مفهوم باروری و زایش اشاره دارند. پژوهش حاضر با استفاده از داده های کتابخانه  ای و به روش تطبیقی توصیفی انجام گرفته است.
۲۶.

نقدی بر روش شناسی کتاب پیکر انسان در هنر اسلامی میراث گذشته و تحولات پس از اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۳۶۰
در شرایطی که مطالعات هنراسلامی در بررسی تصویر انسان غنای چندانی ندارد، کتاب ایوا بئر با عنوان «پیکر انسان در هنراسلامی میراث گذشته و تحولات پس از اسلام» در زمره کتب منحصربه فرد در این زمینه محسوب می شود. نویسنده در این کتاب به بررسی تصویر انسان در هنر اعراب، ایران، گورکانیان و عثمانی می پردازد. او که سال ها صاحب کرسی تدریس و سرپرست موزه هنراسلامی بود، کتاب مذکور را در سال 2004 به رشته تحریر درآورد. با اینکه تلاش نویسنده در جمع آوری داده های تحقیق ستودنی ست اما بر نحوه ی پژوهش و مباحث روش شناسی کتاب نقدهایی وارد است. نقصان در روش شناسی کتاب منجر شده تا علیرغم نوآورانه بودن تحقیق، فرآیند ارتباط بین کتاب و خواننده بارها دچار گسست شود. از برآیند نحوه ارائه مطالب، می توان کتاب را ذیل رویکرد تاریخی نگری جای داد. از نظر نویسندگان، نادیده گرفتن «تفسیر» به عنوان مهمترین بخش روش شناسی تاریخی نگر، خلل های موجود را رقم زده است. براین اساس نویسندگان مقاله حاضر کوشش می کنند تا ضمن بررسی و شرح نواقص روش شناسی کتاب، پیشنهاده هایی جهت مرتفع سازی آن ها ارائه دهند.
۲۷.

نقد و بررسی کتاب «طراحی و ارتباطات بصری: رهیافتی بر روش شناسی بصری»(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۲۸۵
داشتن تفکر خلاق اساسی ترین توانایی مغز بشر است. هنرمند طراح با ارتباطات بصری همواره می کوشد تا با ایجاد ایده های تازه از هیچ، بسیار بیافریند. برونو موناری از هنرمندان خلاق و نوآوری است که در سال 1967م. تجربیات و آموزش های نوآورانه ای را بر روی دانشجویان علاقه مند در دانشگاه هاروارد آغاز کرد؛ و تجربیات و موفقیت ها و ناکامی هایشان را در کتابی با عنوان «طراحی و ارتباطات بصری: رهیافتی بر روش شناسی بصری» با علاقه مندان دیگر به اشتراک گزارده است. این مقاله به معرفی و بررسی نقادانه کتاب برونو موناری، ترجمه پاینده شاهنده چاپ سال 1387 می پردازد. بیان نکات قابل تأمل در جهت سودمندتر کردن اثر و معرفی هرچه بهتر و بیشتر روش مؤلف در جهت برنامه ریزی برای یک دوره کامل تدریس ارتباطات بصری در دانشگاه ها و هنرستان های کشور، از اهداف این مقاله است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی با رویکرد انتقادی بوده و ابزار گردآوری داده ها کتابخانه ای، مقالات و منابع اینترنتی معتبر است. این کتاب می تواند با ارائه خلاقانه تر تصاویر و عکس ها، دادن نظم و انسجام منطقی به آن ها و حذف و اضافه بخش هایی از مطالب بر ضریب سودمندی اش برای کلیه دروسی که با هنرهای تجسمی مرتبط می باشند، بیفزاید.
۲۸.

بررسی شیوه تصویرگری فرشتگان «اسرافیل، جبرئیل و میکائیل» در سه نسخه از کتاب عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات قزوینی (نسخه کتابخانه ملی فرانسه،463؛ کتابخانه ملی 3443-46 وچاپ سنگی طهران، 1283)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عجایب المخلوقات قزوینی فرشتگان انسان-حیوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۱۹۵
عجایب المخلوقات قزوینی کتابی بسیار جامع و کامل است در حوزه معرفی موجودات عجیب و غریب و ماورایی که نام این موجودات در مذاهبی همچون مسبحیت و، اسلام در قالب داستان ها و رهنمودهای عرفانی اورده شده است. عجایب المخلوقات قزوینی به باورها و داستان های مذهبی که در گذشته توسط پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) گفته شده است را به صورت تصویری ارائه داده است. یکی از این باورهای اشاره شده در این کتاب، وجود و نقش فرشتگان و جایگاه آنان در طبقات آسمان است. در این مقاله به بررسی شیوه تصویرپردازی سه فرشته اعظم خداوند، اسرافیل، جبرئیل و میکائیل در سه نسخه از کتاب های عجایب المخلوقات و غرائب الموجودات قزوینی می پردازیم. این سه نسخه شامل: نسخه کتابخانه فرانسه،463، نسخه کتابخانه ملی 46-3343 و نسخه چاپ سنگی طهران، 1283می باشد. سه نسخه مذکور در دوره های مختلفی به تصویر کشیده شده اند و شامل باز تعریف های جدیدی در مورد این سه فرشته می باشند. روش تحقیقی به صورت توصیفی -تطبیقی انجام گرفته است. می توان مشاهده کرد در تصویرپردازی فرشتگان مدل انسانی برای آن ها قائل شده اند.
۲۹.

A Comparative Study of Drawing Style with Rows of Animals in Persian and Greek Pottery Art (Orientalism Impact)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۲۳۳
“Animal drawing in row” has been important and a widely-used style in Mesopotamia, as well as in Persia which is mainly depicted on pottery and metals. This style is also depicted on Greek pottery. The question is: How did “animal drawing in row” affect Greek pottery art. In terms of mythological stories and mythical creatures, this style is close to Greek traditions therefore it had been warmly welcomed and applied by Greek artists. These effects could have also occurred due to enormous trade between Greece and its colonies on the one hand and Syrian, Phoenician, Mesopotamian and Persian civilizations on the other. The purpose of this study is to compare this method in some of Iranian pottery discovered from Marlik, Hasanlu, Elamite and Achaemenid civilization, to Greek pottery. The research method is descriptive-comparative. On pottery and metal vessels, this technique starts with single drawing row, and ends with multi rows. The number of rows in most cases depended on the size and the surface of vessel or pot.
۳۰.

تحلیل تناسب کاربری های استراتژیک اراضی درون شهری با رویکرد پدافند غیرعامل (مورد مطالعه: تیپ مستقل ۲۱۶ مکانیزه-زرهی ارتش)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پدافند غیرعامل مدل تحلیل سلسله مراتبی سیستم اطلاعات جغرافیایی روش خطی وزن داده شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۱۰۵
امروزه اهمیت پدافند غیرعامل به ویژه مکان یابی، با رعایت ملاحظات دفاعی بیش از گذشته محسوس است. قرار گرفتن مراکز نظامی و پادگان ها در داخل بافت شهری هم زمان با گسترش افقی شهرها، مشکلات عدیده ای را در مأموریت های محوله پادگان و کاهش کارایی آن به وجود آورده که این امر به خودی خود تهدیدی جدی در ایفای صحیح مأموریت ها محسوب می شود. در همین راستا مطالعات مکان گزینی به عنوان یکی از الزامات پدافند غیرعامل در جهت انتخاب نقطه ای با ضریب امنیت مکانی بالا از عناصر کلیدی در موفقیت و بقای این مراکز مطرح است. با توجه به قرارگیری تیپ مستقل ۲۱۶ مکانیزه-زرهی در محدوده شهری زنجان و لزوم انتقال آن در برنامه های توسعه تدوین شده، این پژوهش به دنبال یافتن مکانی مناسب و بهینه برای این پادگان نظامی در شهرستان زنجان است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است که در آن با به کارگیری سامانه اطلاعات جغرافیایی و مدل تحلیل سلسله مراتبی اقدام به جمع آوری و تجزیه وتحلیل اطلاعات شده و پس از تعیین معیارهای مؤثر در مکان یابی در محیط GIS پهنه های مناسب برای ایجاد پادگان، مشخص و در نهایت با استفاده از روش خطی وزن داده شده، 6 منطقه مناسب به عنوان بهترین نقاط برای جانمایی پادگان تعیین شد.
۳۱.

نقدی بر کتاب تندیس گری و شمایل نگاری در ایران پیش از اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۱۸۴
در تمدن های پیش از تاریخ و پیش از اسلام در ایران، بشر برای بیان نیازها و اعتقادات خود از ساخت پیکره و شمایل نگاری بهره برده است. این آثارِ باقی مانده نشان از نگرش، فرهنگ، پوشش، مذهب و پیشرفت در حیات اعصار گذشته در ایران باستان هستند. این پیکرک ها شامل حیوانات، انسان ها و حتی مجسمه های اساطیری و مذهبی بوده اند که در هر دوره ای با توجه به دانش روز آن عصر با مواد و مصالح و شیوه های خاص خود تولید شده اند. هر کدام از این آثار مصرف و کاربرد ویژه خود را با توجه به نیاز بشر در همان دوران را می داشتند و تغییرات در نگرش، مذهب، عقیده و زندگی روزمره آن زمان باعث می شد پیکرک ها با پوشش، آرایش، تزئینات، اغراق ها و تأکیدات متفاوت ساخته شوند. کتاب تندیس گری و شمایل نگاری در ایران پیش از اسلام ترجمه ای از دو مقاله ی اورلی دیمز پژوهشگر و باستان شناس بلژیکی است که توسط علی اکبر وحدتی در سال 1388 ترجمه و نشر ماهی آن را چاپ و منتشر شده است. هرچند کتاب مذکور اطلاعات بسیار مفید و ارزشمندی را در اختیار پژوهشگران و باستان شناسان قرار می دهد، اما همانند هر اثر مکتوب علمی دیگر کاستی هایی را شامل می شود لذا مترجم کتاب می تواند در صورت صلاح دید پیشنهاد ها و تغییراتی که در متن به آن اشاره می شود را مورد توجه قرار دهد.
۳۲.

صورتبندی اصول هفتگانه هنر ایرانی؛ نقدی بر کتاب هفت اصل تزئینی هنر ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۱۰۹
این نوشتار که پژوهشی توصیفی و تحلیلی است و داده های کیفی آن به شیوه تحقیق کتابخانه ای جمع آوری شده، با هدف بررسی تحولات سبکی هنر ایران پس از حمله مغول، سامان یافته است و تلاش دارد ضمن نقد و بررسی کتاب هفت اصل تزئینی هنر ایران نوشته یعقوب آژند به این پرسش اساسی پاسخ دهد که چرا در مکتب قزوین دوره صفوی از نقوش هفتگانه هنر ایرانی به عنوان اصول هفتگانه هنر ایرانی یاد شده است؟ به نظر می رسد برکشیدن این نقوش به جایگاه «اصول هفتگانه» همسو با سیاست های شاه تهماسب و با هدف محدود کردن قدرت قزلباشان صورت پذیرفته باشد. یافته ها نشان می دهد برای نیل به این مقصود نخست کارگاه و کتابخانه سلطنتی تبریز به عنوان کانون ذی نفوذ و مروج تفکر قزلباشی منحل گردید و در گام بعد عناصر بصری نگارگری ایرانی در دو حوزه اصلی و فرعی قاعده بندی شدند. قرار دادن عناصری نظیر تحرک، رنگ پردازی و ترکیب بندی در حوزه فرعیات نگارگری ایرانی، به معنای کاستن از اهمیت اصول حاکم بر شیوه قزلباشی بود و در مقابل تاکید بر آرائه پردازی ذیل عنوان «اصول هفتگانه هنر ایرانی» ضمن تعیین خط مشی مکتب نوپای قزوین در مسیری متفاوت از مکتب تبریز دوم، اعتباری ویژه به آن می بخشید.
۳۳.

شیوه های اجرایی و بیانی تعزیه در ایران و هند(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۱۷
تعزیه یا تعزیت مراسم نمایشی و آیینی شیعی است که برای گرامیداشت و سوگواری شهدای عاشورا و اظهار همدردی و همزادپنداری با اصحاب و اهل بیت امام حسین (ع) به کار برده می شود. نمایش تعزیه، ریشه در ادبیات اسطوره ای، ملی و دینی دارد و با مایه های روضه خوانی، نقالی و پرده خوانی همراه است. تعزیه و هنرهای اقماری آن در ایران و هند دارای شیوه های خاص بیانی بوده و با شرایط محلی و جغرافیایی خود انطباق یافته اند، ولی سرچشمه واحدی دارند. سؤال تحقیق این است که تعزیه در ایران و هند با چه شیوه های اجرایی بیان شده است ؟ با توجه به پیشینه فرهنگی دو تمدن ایران و هند، مسلمأ شیوه نمایشی تعزیه بین مسلمانان این دو کشور دارای ارتباطی تنگاتنگ بوده و متاثر از یک فرهنگ واحد دینی می باشد. هرچند که تفاوت هایی به لحاظ شیوه های اجرایی بین آنها دیده می شود. غایت برپایی این مراسم در هردو کشور احیاء و انتقال فرهنگ عاشورایی به نسل های بعد بوده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی انجام شده و هدف از آن شناخت اشتراکات و وحدت عقیدتی در بیان شعائر عاشورایی در قالب تعزیه بین دو تمدن بزرگ شرق است.
۳۴.

The Typology of Extraordinary Creatures in the Miniatures of Shahrokhi's (Mir Heydar) Miraj Nameh(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۱۶
Muslims believe Prophet Muhammad (PBUH), riding an extraordinary creature, started his spiritual Night Journey known as Miraj (Ascension of Muhammad (PBUH) to heaven). Detailed description of this miraculous event is presented in many textbooks called ‘Miraj Nameh’. One most well known example is Shahrokhi's, composed in Herat School and is kept in National Paris Library. Extraordinary and supernatural creatures are illustrated in some miniatures in this book which are specified with particular and strange appearances. This article aims to study various aspects of wonderful creatures in Mir Heydar's manuscript of Miraj Nameh based on the appearance and application. The manuscript is a unique collection of thaumaturgic illustrations depicted to describe the fantastic locations like heaven, hell, purgatory and weird creatures whom Prophet Muhammad PBUH visited in his Ascension. As various studies and conclusions demonstrate, illustrated creatures can be divided into some distinct groups based on appearance, body formation, and visual characteristics as: ‘animal human’ and ‘human- animal’ combinations, ‘Giants’, ‘multi body organs’, ‘animal or human- plant’ combination, and ‘human- half’ combination. The origin of the weird locations and creatures presented in the textbook should be searched in mythological culture and fictions. Applied research methodology is descriptive. Data gathering method is library information one.
۳۵.

«جنبش گلابی» در کاریکاتورهای انقلاب ژوئیه فرانسه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کاریکاتور جنبش گلابی انقلاب ژوئیه لویی فیلیپ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۱ تعداد دانلود : ۱۰۲
کاریکاتور از شیوه های مهم هنری در بیان انتقاد و اعتراض سیاسی و اجتماعی به زبان هجو و طنز است. کاریکاتورهای سیاسی در انقلاب ژوئیه (1830) و در زمان لویی فیلیپ پادشاه فرانسه به دلیل فساد و ناکارآمدی وی و درباریان و همچنین فشار و مخالفت با آزادی بیان و انتشار روزنامه های منتقد، محبوبیت بسیاری در جامعه پیدا کرد. کاریکاتوریست های این دوره به سردمداری شارل فیلیپون با چاپ کارتون های هجوآمیز به عملکرد شاه و درباریان اعتراض کردند. نمایش شاه به صورت گلابی به عنوان جنبش هنری و نمادی از فساد سلطنتی درآمد. هدف این مقاله بررسی نهضت هنری گلابی در کاریکاتورهای فرانسه و نشریات دوره احیای سلطنت، در زمان پادشاهی لویی فیلیپ است. سؤالی که مطرح می شود این است که دلایل به وجودآمدن جنبش گلابی در زمان سلطنت لویی فیلیپ چه بود، چه عواملی سبب محبوبیت این کاریکاتورها در جامعه آن روز فرانسه شد. باید گفت، فشارهای سیاسی بر هنرمندان و منتقدان باعث شد تا کاریکاتوریست ها مجبور به استفاده از استعاره و تمثیل شوند؛ چهره گلابی شکل لویی فیلیپ نیز به این نمادسازی کمک فراوانی کرد. ضمن اینکه گلابی در نزد عامه به مفهوم ساده لوح بود. این مقاله به روش توصیفی و تا اندازه ای تحلیلی انجام گرفته است.    
۳۶.

بازنمایی درختان مقدس و اسطوره ای اسلامی در نگارگری (زقوم، طوبی، سدره المنتهی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درخت مقدس زقوم طوبی سدره المنتهی نگارگری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۱۱۵
درخت در باور مسلمانان و به دلیل اشارات زیاد به آن در قرآن و روایات از تقدس و اهمیت خاصی برخوردار است. یکی از دلایل آن حضور درخت در هنگام آفرینش آدم و حوا و دخیل بودن در سرنوشت آنهاست. مفاهیم و استعارات زیادی از درخت در روایات و سخنان حکمای اسلامی بیان شده است. این پژوهش به هدف بررسی روایات مختلف از توصیفات بیان شده از این درختان مذهبی-اسطوره ای و مطابقت آنها با نگاره های موجود انجام شده است. سوالات مطرح شده این است: مفاهیم نمادین درخت های زقوم، طوبی و سدره المنتهی در باور مسلمانان چیست؟ آیا بازتاب این مفاهیم در نگاره های مرتبط، متناسب با متون توصیفی هستند؟ درخت در باورهای اسلامی دارای مفاهیم نمادین متضادی است، هم نشانی از دوزخ (درخت زقوم) و هم مفهومی از بهشت (درخت طوبی و سدره المنتهی) را تداعی می کند. این درختان در قرآن و روایات با توصیفات مختلفی تبیین شده اند. برخلاف موضوعاتی که در نگارگری اسلامی مکررا تصویرسازی شده اند، تصویرنگاری از این سه درخت خارق العاده، به ندرت انجام شده است. درخت زقوم نمادی از دوزخ و وسیله ای برای عقوبت گناهکاران و جایگاه آن در قعر جهنم است، در مقابل، طوبی و سدره المنتهی تمثیلی از بهشت و مواهب آن است که در آسمان ها جای دارند. این استعاره در تعدادی از نگاره ها دقیقا نمایش داده شده است. روش تحقیق مورد استفاده برای این پژوهش توصیفی و تا حدودی تحلیلی است و روش گرد آوری اطلاعات کتابخانه ای بوده و داده های مورد نیاز از طریق کتب و سایت های علمی معتبر کسب شده است.
۳۷.

بررسی تأثیر تحولات اجتماعی و فرهنگی در دوره های صفوی و قاجار بر چهره نگاری و پیکره نگاری زن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیکره نگاری چهره نگاری زن صفوی قاجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۶۰
در دوره صفوی و قاجار، به سبب ارتباط با غرب، تمایل دربار به تجربه دنیای مدرن و اشتیاق جهان غرب به شناخت دنیای شرق نوعی دوگانگی سنتی و مدرن در بسیاری از مناسبات اجتماعی، فرهنگی و هنری جامعه نمایان شد که این روند بر وضعیت زنان و حضور آن ها در عرصه های اجتماعی نیز تأثیرگذار بود. چهره نگاری در نقاشی ایرانی براساس الگوی مشخصی بوده است. آنچه در این پژوهش مطالعه شده، چهره زن در نگارگری های این دو دوره است. این مقاله در پی یافتن پاسخ این پرسش هاست: نمایش ویژگی های زنانه در نقوش دوره صفوی و قاجار به چه صورت بوده است؟ چه تفاوت های بین آن ها در این دو دوره وجود داشته است؟ نتایج نشان می دهد که زن در آثار نگارگری پیش از قاجار، اغلب جایگاهی مثالی و اسطوره ای داشته و از نظر نوع طراحی غیرواقع گرایانه ترسیم می شده و ارزش بصری آن همچون دیگر عناصر نگاره بوده است، ولی در اواخر دوره صفوی و دوره قاجار، بر اثر ارتباط با غرب، شاهد تغییر در نوع نگرش به نقاشی و درنتیجه توجه به واقع گرایی در ترسیم پیکره زنان و همچنین شکل گیری آثار تک نگاره شده است؛ که این تغییرات به ارائه تصویری نو از زن در نقاشی ایرانی منجر شد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای است.
۳۸.

The "Man-Bull" and the «Master of Animals» in Mesopotamia and in Iran(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۲۰۱
The Mesopotamian mythology represents a variation of monsters and hybrids. Among them, the fantastic creatures in the composition of the animal and the man are very important; it is about the "man-animal". What attracts our interest; it is the composite creature, the "man-bull", because of its diverse aspect, as well as its symbolic characteristic. On the other hand, we notice one of the very practical figures and very renowned, "Master of animals", it is appreciated as much as all the Mesopotamian regions represented it in their arts. Problematic: what types of the "man-bull" had most importance in Mesopotamia? Which is the relationship enters the "man-bull" and "Master of animals"? What physical evolution arose during the transformation of the "man-bull" to "Master of animals"? Hypothesis: there is doubtless a narrow relation enters the "man-bull" and "Master of animals ", as regards the symbolizing character to be able to it and their appearances in vertical position. Mesopotamia represents a particular character of the real or fantastic animals, which spread towards the other parts of the country; it is about the representation of animals in vertical shape.
۳۹.

بررسی تکنیک های بافندگی درمحوطه ی باستانی شهر سوخته

کلید واژه ها: ع‍ص‍ر م‍ف‍رغ شهر سوخته پارچه تکنیکهای بافت ابزار بافندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۸۸
در طول دوران باستان بافندگی به عنوان یکی از مهمترین مشاغل و به عنوان یک صنعت بزرگ فرهنگی و اجتماعی پر اهمیت، مطرح بوده است. این نوشتار که پژوهشی توصیفی و تحلیلی است و داده های کیفی آن به شیوه تحقیق کتابخانه ای جمع آوری شده، با هدف ارائه نمایی کلی از شیوه ی بافندگی عصر مفرغ در جنوب شرقی فلات ایران سامان یافته و تلاشی است در جهت پاسخ گویی به این پرسش که چه شیوه ها و تکنیک هایی در بافندگی شهر سوخته کاربرد داشته است؟ برای نیل به این مقصود داده ها و اطلاعات مورد نیاز از میان منابع و پژوهش های صورت گرفته قبلی استخراج گردیده و تا حصول نتایج علمی مورد تجزیه - تحلیل کیفی قرار گرفته اند. نتایج مطالعات نشان میدهد دسته بندی های پیشین در ارتباط با انواع شیوهها و تکنیک های بافندگی در شهر سوخته، دارای ایرادات اساسی است و با توجه به شواهد موجود، احتمال وجود کارگاه های عظیم تولیدی در محوطه باستانی شهر سوخته تقویت می شود. دسته بندی پیشنهادی برای انواع پارچه های شهر سوخته بر اساس روش بافت به سه دسته کلی بافندگی تاری- پودی، بافندگی حلقوی و بی بافت تغییر خواهد کرد. در پارچه های شهر سوخته که به روش بافندگی تاری- پودی تولید شده اند در هم تنیدگی رشته های تار و پود به کمک تکنیک های مختلف و با طرح هایی متنوع صورت پذیرفته است.
۴۰.

مطالعه تطبیقی تصویرانسان مَنطِقَهُ البُروج (زودیاک-مَن)در نگاره های ایران و هند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انسان« منطقه البروج» نجوم تصویرسازی پزشکی نگارگری ایران نگارگری هند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۵۵
علاقه بشر به سیارات و ستارگان و دخیل بودن آنها در زندگی و سرنوشت انسان به هزاران سال پیش برمی گردد. علم نجوم تاثیرات فراوانی برعلم پزشکی گذاشته است. یکی از موارد مهم آن، ظهور انسان «منطقه البروج» یا «زودیاک-من» بر پایه قرارگیری سیارات و ستارگان در آسمان و تطابق تاثیرات آن بر اندام های انسانی است. «زودیاک-من»، تصویر انسانی را نشان می دهد که جایگاه بروج فلکی دوازده گانه، بر روی بدن وی و تاثیرات پزشکی مربوطه به آن مشخص شده است. هر یک از این علائم، ماه و زمان مناسب برای جراحی هر یک از اندام های بدن یا مداوای پزشکی مناسب با بدن بیمار را بر اساس طالع وی مشخص می نماید. این تصویر در نسخه های مصور خطی پزشکی یا به صورت برگه هایی منفرد در ایران و هند مشاهده می شود. هدف از انجام این تحقیق، بررسی تاثیرگذاری زودیاک-من بر تمدن های باستانی ایران و هند در حوزه درمان؛ و همچنین نحوه برخورد هنرمندان بر ترسیم پیکره زودیاک-من. سوالی که در این پژوهش مطرح است که: چه ارتباطی به لحاظ مفاهیم و شیوه تصویرنگاری انسان منطقه البروج در نگاره های (منتخب) ایران و هند وجود دارد؟ با توجه به بررسی های به عمل آمده به صورت کلی: شیوه پیکره نگاری «زودیاک-من» در هر دو نگاره از یک الگو و اندیشه واحد پیروی می کند اما نحوه پردازش آن به صورت بومی درآمده است. روش تحقیق بصورت توصیفی-تطبیقی می باشد و از روش کتابخانه ایی برای انجام این پژوهش استفاده گردیده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان