زهرا افتخار صعادی

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش فلسفه بر رشد قضاوت اخلاقی، رفتار جامعه یار و مهار خشم در دانش آموزان شهر اهواز انجام شده است. روش پژوهش تجربی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و با انجام مرحله پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر متوسطه دوم (پایه دهم و یازدهم) شهر اهواز در سال تحصیلی 97-96 بودند، که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای از 160 نفر دانش آموز 40 نفر انتخاب و به روش تصادفی ساده در یک گروه آزمایش (20 نفر) و یک گروه گواه (20 نفر) اختصاص یافتند. گروه آزمایش تحت 10 جلسه برنامه آموزش گروهی فلسفه (یک بار در هفته و به مدت 90 دقیقه) قرار گرفتند و گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکرد. پس از آموزش فلسفه، پس آزمون و یک ماه و نیم پس از مداخله، مرحله پیگیری انجام شد. برای گرد آوری اطلاعات از پرسشنامه های رشد اخلاقی لطف آبادی (1385)، پرسشنامه رفتار جامعه یار کارلو و همکاران (2003) و پرسشنامه خشم آیزنگ و ویلسون (1975) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری (مانکوا) و روش تجزیه و تحلیل تک متغیری آنکوا انجام شد. نتایج پژوهش در سطح معنی داری (0.001>p) نشان داد آموزش فلسفه بر رشد قضاوت اخلاقی، رفتار جامعه یار و مهار خشم در دانش آموزان تاثیر مثبت داشت و این نتیجه در مرحله پیگیری ماندگار بود. آموزش فلسفه قدرت قضاوت اخلاقی در کودکان را افزایش داد، علاوه بر این سبب بهبود ارتباطات، مسئولیت پذیری اجتماعی و کنترل خشم گردید.

روزبهان بقلی از مهم ترین چهره های تصوف در قرن ششم است که زبان عرفانیِ ویژه ای دارد. زبان نزد روزبهان اشکال متنوعی دارد. یکی از این اشکال، زبان تجریدیِ اوست. پژوهش حاضر در پی آن است با استفاده از الگوی مربع نشانه شناختی به زبان تجریدیِ روزبهان بپردازد. بنابراین، هدف از انجام این پژوهش آن است که با توجه به بیان ناپذیریِ تجربۀ عرفانی، به تبیین خصایص زبان تجریدیِ روزبهان و به دست دادن بستری برای فهم تجربۀ او دست یابد. از این رو، نگارندگان پس از تبیین کلیاتی دربارۀ زبان عرفانی او، به نظریۀ بیان ناپذیری زبان عرفان می پردازند تا علت توجه عارف به رویکرد تشبیهی، تنزیهی، سلبی و ایجابی تبیین شود. سپس با تحلیل ساز و کار سلبی، ایجابی، تشبیهی و تنزیهی در زبان عارفان، بستری برای رویارویی با زبان تجریدیِ روزبهان فراهم شود. در ادامۀ الگوی مربع نشانه شناختی معرفی و وضعیت های دهگانۀ نشانه ها تحلیل و بررسی می شود. چنین مطالعه ای آشکار می سازد که زبان تجریدیِ روزبهان از میانِ سه تقابل، یعنی تباین منطقی، تضاد و استلزام، گرایش بیشتری به تباین منطقی دارد. این امر از آنجا ناشی می شود که روزبهان معمولاً از مقوله های کلان و عظیم هستی سخن می گوید که در دو قطب کاملاً متناقض قرار دارند. بنابراین، او گاه این دوگانی ها را کنار هم قرار می دهد و جمع می کند و فراواژۀ «مرکب» می سازد. گاه هر دو مقوله را سلب می کند و فراواژۀ «خنثا» می آفریند و گاه با سلب یکی و ایجاب دیگری «نماگر مثبت» می آفریند. گاهی نیز هم زمان یک مقوله را هم سلب و هم ایجاب می کند و فراواژۀ «بی نام» تولید می کند؛ اما به هر روی، از آنجا که روزبهان از ساحتی سخن می گوید که به تعبیر خودِ وی، انسان عارف گویی ناسوتی است که سرّ لاهوت را به زبان می آورد، از این رو تباین منطقی که مستلزم جمعِ ضدّین است، در زبان تجریدیِ وی بیش از همۀ تقابل ها به چشم می آید. در ضمن، فراواژه های مرکب، خنثی، بی نام و نماگر مثبت که مایه های تجریدی تجربه را افشا می کنند از فراواژه های پرکاربرد زبان تجریدی روزبهان به شمار می آیند.

زمینه: راه رسیدن به شادکامی و خوشبختی روانشناختی در پرتو توجه به ارزش ها و هدف های معنوی، نیازهای بنیادی، معنی دار بودن و هدفمندی زندگی، عشق و علایق دینی و الهی می باشد. به طوری که داشتن تجارب معنوی بر احساس شادکامی بیشتر و افسردگی کمتر ارتباط مؤثری دارد. لذا مسئله تحقیق این است آیا رضایت زناشویی می تواند در این بین تأثیرگذار باشد؟ هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی گر رضایت زناشویی در رابطه ی بین تجربیات معنوی و شادکامی بود. روش: روش پژوهش همبستگی بود. جهت انجام این پژوهش تعداد 420 نفر از دانشجویان متأهل مشغول به تحصیل دانشگاه آزاد کرمانشاه با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه ی شادکامی (آرگایل، مارتین و کراسلند، 1989)، تجربیات معنوی (غباری بناب و همکاران، 1384)، رضایت زناشویی (السون، 2000) را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از روش تحلیل مسیر به دست آمد. یافته ها: با استفاده از روش تحلیل مسیر نتایج نشان دادند بین تجربیات معنوی با شادکامی، رابطه مثبت معنادار وجود داشت (0/001> P ). همچنین نتایج تحلیل مسیر نشان داد که رضایت زناشویی در رابطه بین تجربیات معنوی و شادکامی نقش میانجی گر ایفا می کنند (0/001> P ). نتیجه گیری: داشتن تجربیات معنوی سبب می شود دانشجویان متأهل روابط زناشویی خود را هدفمند و با معنی تلقی کنند و آن را ارزشمند بدانند و در جهت بهبود آن تلاش کنند و به احساس رضایت مندی زناشویی و متعاقباً شادکامی بیشتری دست یابند.

مقدمه: افسردگی یکی از اختلالات شایع دوره پس از زایمان است همچنین، زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان دارای مشکلاتی در تنظیم هیجانی هستند. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی توان بخشی شناختی بر تنظیم هیجانی زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان انجام شد. روش : روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش شامل ۴۰ نفر زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. گروه ها از لحاظ سن، تحصیلات، شدت افسردگی و ... همتاسازی شدند. گروه ها از نظر تنظیم هیجانی در مراحل پیش آزمون و پس آزمون ارزیابی شدند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کواریانس چند متغیری و نرم افزار ۱۹ SPSS استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد، توان بخشی شناختی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل باعث تغییر معنی دار در نمرات تنظیم هیجانی شده است و این تأثیر در مرحله پیگیری نیز تداوم داشته است (۰/۰۰۱>P ). نتیجه گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت که توان بخشی شناختی می تواند در تنظیم هیجانی افراد مبتلا به افسردگی پس از زایمان مورد استفاده قرار گیرد.

هدف پژوهش حاضر مقایسه باورهای هوشی و بلوغ هیجانی دانش آموزان دختر و پسر متوسطه دوم شهر ایلام است. روش پژوهش از نوع علی- مقایسه ای و جامعه آماری را کلیه ی دانش آموزان پسر و دختر مدارس متوسط دوم شهر ایلام در سال تحصیلی 1396-1395 به تعداد 10496 نفر تشکیل داد. حجم نمونه از طریق جدول کرجسی و مورگان، تعداد 374 دانش آموز تعیین گردید روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای بوده که مقیاس باورهای هوشی دوپیرات و مارین(2005) و مقیاس بلوغ هیجانی یاشویر سینگ و ماهیش بهار گاوا (1991) را تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی(میانگین و انحراف معیار) و تحلیل واریانس چندمتغیره (MANOVA) استفاده شده است. یافته ها نشان داد، در بین دانش آموزان پسر و دختر مدارس متوسطه دوم شهر ایلام در بلوغ هیجانی و باورهای هوشی تفاوت معناداری وجود دارد و دختران گروه نمونه، در مقایسه با پسران، دارای بلوغ هیجانی پایین تر و باورهای هوشی بیشتری هستند. همچنین، عامل جسنیت به عنوان متغیر تاثیرگذار به میزان 6/4 درصد واریانس عدم ثبات عاطفی، 4/5 درصد واریانس بازگشت عاطفی، 3/4 درصد واریانس فروپاشی شخصیت، 7/6 درصد واریانس ناسازگاری اجتماعی، 6/3 درصد واریانس فقدان استقلال، 8/2 درصد واریانس باورهای هوشی افزایشی و 6/2 درصد واریانس باورهای هوشی ذاتی را تبیین می کند. بنابراین، تحولات جنسیتی در حوزه ی آموزش و پرورش نمی توان محدود و منحصر به تحولات کمی و افزایش چشمگیر نسبت به دانش آموزان دختر دانست.

هدف پژوهش حاضر بررسی چگونگی تأثیر الگوی انگیزشی MUSIC بر انگیزش تحصیلی درونی و بیرونی، درگیری تحصیلی (راهبردهای انگیزشی، راهبردهای یادگیری) و عملکرد تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضی است. روش پژوهش حاضر تجربی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه هشتم شهرستان دزفول بود. با روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای تعداد 50 دانش آموز در قالب دو کلاس درس 25 نفره از بین مدارس شهر دزفول انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. از هر دو گروه پیش آزمون های انگیزش تحصیلی، و درگیری تحصیلی به عمل آمد و سپس الگوی انگیزشی MUSIC در گروه آزمایش به اجرا درآمد ولی گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. در این پژوهش از ابزار انگیزش تحصیلی درونی و بیرونی هارتر و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی استفاده شد که پایایی آن ها با آلفای کرونباخ برای انگیزش تحصیلی درونی 0/82، انگیزش تحصیلی بیرونی 0/71 و برای  پرسش نامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی 0/83 به دست آمد. داده های حاصل یا روش های توصیفی و استنباطی (آزمون لوین، آزمون کالموگروف- اسمیرنف، تحلیل کوواریانس تک متغیری (ANCOVA))، توصیف و تحلیل شدند. نتایج حاصل نشان داد که استفاده از الگوی انگیزشی MUSIC باعث افزایش انگیزش تحصیلی درونی و کاهش انگیزش تحصیلی بیرونی، افزایش درگیری تحصیلی و همچنین بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان گروه آزمایش نسبت به گروه گواه شده است. بنابراین استفاده از الگوی انگیزشی MUSIC بر انگیزش تحصیلی، درگیری تحصیلی و عملکرد تحصیلی تأثیر خواهد داشت.

زمینه و هدف : امروزه کیفیت عملکرد دانش آموزان در دروس مختلف از جمله درس ریاضی که مخصوصاً در انتخاب رشته اهمیت زیادی دارد از جمله مسائل مهم نظام آموزشی است. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر الگوی انگیزشی انتظار- ارزش بر انگیزش تحصیلی درونی و بیرونی، اشتغال آموزشی (اشتغال انگیزشی، اشتغال یادگیری) و عملکرد تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضی انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر نیمه تجربی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر پایه هشتم شهرستان دزفول بود که تعداد 50 دانش آموز با روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 25 نفر) جایدهی شدند. الگوی انگیزشی انتظار- ارزش در گروه آزمایش به اجرا در آمد درحالی که گروه گواه، آموزشی دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها در این پژوهش از پرسشنامه انگیزش تحصیلی درونی و بیرونی هارتر (2005) و اشتغال یادگیری خودنظم جویی پینتریچ و دیگروت (1990) استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که دو گروه در متغیرهای انگیزش تحصیلی درونی ، اشتغال انگیزشی، اشتغال شناختی، و عملکرد تحصیلی با یکدیگر تفاوت معناداری دارند ( 0/01 p< ). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر استفاده از الگوی انگیزشی انتظار- ارزش بر انگیزش تحصیلی، اشتغال آموزشی و عملکرد تحصیلی تأثیر مثبتی خواهد داشت. استلزامات نتیجه به دست آمده در مقاله مورد بحث قرار گرفته است.

زندگی یک موجود زنده در لحظه لقاح آغاز می شود، لحظه ای که اسپرم و اووم باهم یکی می شوند. پس ازآن که تقسیم سلولی عمدتاً تکمیل گردید، توده جنینی اولیه وارد مرحله بعد می شود و به عنوان جنین شناخته می شود، رشد ساختارها و دستگاه های اولیه بدن که در مرحله جنینی اولیه تشکیل شده بودند، ادامه می یابد. لوله عصبی به مغز و نخاع رشد می یابد و نورون ها شکل می گیرند. شکل گرفتن یا رشد، از دیدگاه های متعددی تعریف می شود. معنی لغوی رشد، افزایش کمی و کیفی مستمر و همه جانبه ی موجود زنده است. روان شناسی رشد، یکی از شعب روان شناسی است که درباره چگونگی قوانین حاکم بر رشد در جنبه های جسمانی، ذهنی، عاطفی، اجتماعی و اخلاقی در سنین مختلف و نیز تأثیرات وراثت و محیط در رشد بحث می کند. به نظر پیاژه، رشد برای سازگاری موجود زنده با محیط و حفظ تعادل ارگانیسم در دوره های مختلف زندگی است. چنانچه در جریان رشد اختلالی به وجود بیاید، موجود زنده سازگاری و تعادل لازم برای تداوم زندگی مناسب را از دست خواهد داد؛ بنابراین، اطلاع از چگونگی رشد در سنین مختلف و عوامل مؤثر بر آن، برای برنامه ریزان، معلمان، والدین و متخصصان روان درمانی ضرورت می یابد؛ و اهمیت این موضوع در این است که آگاهی برنامه ریزان، معلمان، والدین و متخصصان تربیتی در شناخت میزان آمادگی فرد در هر سن، مطالب و محتوای آموزشی مناسب با آن سن تهیه کنند. با این مهم این پژوهش، باهدف به بررسی عوامل مؤثر بر رشد جنین انسان قبل از تولد با روش کتابخانه ای، توصیفی تحلیلی سعی نموده به این موضوع که چه عواملی بر رشد جنین انسان در قبل از تولد مؤثر می باشند پرداخته است.

هدف از تحقیق حاضر، مقایسه ی دانش آموزان پسر و دختر براساس متغیرهای سرزندگی تحصیلی، احساس تعلق به مدرسه، انگیزه پیشرفت تحصیلی می باشد. روش تحقیق از نوع علی- مقایسه ای و جامعه آماری را کلیه ی دانش آموزان پسر و دختر مدارس متوسط دوم شهر ایلام در سال تحصیلی 1396-1395 تشکیل می دهد و حجم نمونه از طریق جدول کرجسی و مورگان، تعداد 374 دانش آموز تعیین گردید که از این تعداد، 187 نفر پسر و 187 نفر دختر می باشند. روش نمونه گیری مورد استفاده با توجه به نواحی آموزش و پرورش شهرستان ایلام، روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای بوده که مقیاس سرزندگی تحصیلی حسین چاری و دهقانی زاده(1391)، پرسشنامه ابعاد احساس تعلق به مدرسه بریو و بتی(2005) و انگیزه پیشرفت تحصیلی هرمنس (2000) را تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی(میانگین و انحراف معیار) و تحلیل واریانس چندمتغیره (MANOVA) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که در بین دانش آموزان پسر و دختر مدارس متوسطه دوم شهر ایلام در ابعاد تعلق به همسالان، حمایت معلم، عدالت در مدرسه، ارتباط در مدرسه، مشارکت علمی و متغیرهای انگیزه پیشرفت تحصیلی و سرزندگی تحصیلی تفاوت معناداری وجود دارد، به طوری که متغیر جسنیت، 2/1 درصد واریانس تعلق به همسالان، 1/2 درصد واریانس حمایت معلم، 7/2 درصد واریانس عدالت در مدرسه، 4/1 درصد واریانس ارتباط در مدرسه، 9/1 درصد واریانس مشارکت علمی، 7/4 درصد واریانس انگیزه پیشرفت تحصیلی، 3/1 درصد واریانس سرزندگی تحصیلی را تبیین کرده و دانش آموزان دختر نسبت به دانش آموزان پسر براساس متغیرهای فوق دارای برتری نسبی هستند.

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه بین ویژگی های شخصیت (عصبیت، برون گرایی، باز بودن، توافق و وجدانی بودن) با روابط صمیمی همسران معتادان مرد مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهر اهواز بود. نمونه ی مورد مطالعه در این پژوهش شامل 200 نفر از همسران معتادان بود که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه ی شخصیتی نئو و مقیاس صمیمیت (IS) بودند. تحقیق حاضر از نوع همبستگی بود. داده ها با استفاده از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش بیانگر وجود رابطه منفی معنی دار بین ویژگی شخصیت عصبیت با روابط صمیمی همسر و رابطه مثبت معنی دار بین ویژگی های شخصیت برون گرایی، باز بودن، توافق و وجدانی بودن با روابط صمیمی همسر بود. همچنین تحلیل رگرسیون نشان داد که ویژگی های شخصیت عصبیت، وجدانی بودن، باز بودن و برون گرایی پیش بین های مناسبی برای متغیر ملاک یعنی روابط صمیمی همسر هستند.