محمدرضا یوسف زاده چوسری

این پژوهش با هدف ارائه مدل برنامه درسی تربیت سیاسی بر اساس ساحت تربیت اجتماعی-سیاسی سند تحول بنیادین برای دانش آموزان دوره متوسطه اول با رویکرد کیفی انجام شد. نمونه مورد مطالعه بر اساس روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس قاعده رسیدن به حد اشباع در تحقیقات کیفی، با حضور 14 نفر صاحب نظران حوزه برنامه ریزی درسی و تربیت سیاسی، 9 نفر اعضا گروه تألیف کتاب های درسی و 6 نفر از سرگروه های معلمان، صورت گرفت. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته می باشد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش های تحلیل محتوای مقوله ای و مضمون استفاده شد. نتایج نشان داد مبانی فلسفی برنامه درسی تربیت سیاسی رئالیسم اسلامی؛ نظریه مطلوب برنامه درسی، نظریه تحول گرا؛ ساختار مفهومی برنامه درسی تربیت سیاسی شامل عدالت، عزتمندی، قانون مداری، انتخاب، مسئولیت پذیری، شناسایی وظایف نهادهای سیاسی، مشارکت، میهن دوستی؛ ساختار سازمان دهی برنامه، تلفیقی (وحدت در درون یادگیرنده) و ساختار نحوی برنامه درسی تربیت سیاسی تفسیری و انتقادی است. به دنبال این یافته ها کیفیت عناصر نه گانه مورد بررسی و تائید صاحب نظران قرار گرفت و در نهایت نتایج نشان داد دروس مطالعات اجتماعی، فارسی، مهارت های نگارشی و فرهنگ و هنر از بیشترین پتانسیل برای پرداختن به برنامه درسی تربیت سیاسی در دوره متوسطه اول برخوردارند. در نتیجه می توان گفت که جامعیت و توجه به عناصر مؤثر برنامه درسی فوق الذکر می تواند به بهبود سطح دانش، نگرش و بینش سیاسی دانش آموزان متوسطه اول کمک کند.

هدف: با توجه به اهمیت مفهوم امیدواری و لزوم ایجاد و پرورش روحیه امیدواری در بین دانشجویان،هدف این مقاله بررسی مؤلفه های امیدواری از منظر آموزه های ارزشمند و غنی نهج البلاغه بوده است. روش: روش پژوهش، ترکیبی است. یافته ها:</span> </strong>مهم ترین مؤلفه های امید از منظر نهج البلاغه عبارتند از: امید به رحمت و فضل الهی، تلاش برای رسیدن به اهداف، پرهیز از آرزوهای دست نیافتنی و دراز، امید به بخشش اشتباهات کوچک و تنبیه اشتباهات بزرگ، تأکید بر واقعیات و پذیرش حقایق و تأکید بر آینده و عبرت از گذشتگان. نتیجه گیری: ایجاد نظام شایسته سالاری در دانشگاه، وجود یک نظام تشویقی و تنبیهی برانگیزاننده، بازنگری در محتوا و مضمون کتب درسی، استفاده از دانشجویان در امور اجرایی و تصمیم گیری و تشویق آنان به مشارکت، ایجاد محیط امن و خلاق، وجود مدیریت کارامد و پاسخگو می تواند به افزایش روحیه امیدواری در بین دانشجویان کمک کند

زمینه و اهداف:خود ارزشیابی حلقه مفقوده اغلب نظام های آموزشی و مهم ترین ابزار بهبود مستمر است. هدف این پژوهش سنجش میزان خود ارزشیابی دانشجویان رشته های مختلف مقطع کارشناسی ارشد است.

هدف این پژوهش، تحلیل کتاب هدیه های آسمانی پایه پنجم براساس میزان تأکید بر تربیت معنوی از دیدگاه امام خمینی(ره)  بود. روش پژوهش، تحلیل محتوای مقوله ای و واحد تحلیل، جمله و تصویر است. جامعه آماری این پژوهش کتاب هدیه های آسمانی پایه پنجم ابتدایی می باشد. براساس روش سرشماری، حجم نمونه با حجم جامعه برابر است. ابزار جمع آوری اطلاعات فهرست وارسی است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی فراوانی و درصد استفاده شده است. یافته ها نشان داد که در 448 جمله به مؤلفه های تربیت معنوی ازمنظر امام خمینی(ره) اشاره شده است که مؤلفه ارزش های معنوی با 208 جمله معادل 46.37 درصد دارای بیشترین تأکید و مؤلفه باورهای معنوی با 81 جمله معادل18.09 درصد دارای کم ترین تأکید بودند. همچنین در42 تصویر؛ به مؤلفه های تربیت معنوی اشاره شده است که مؤلفه رفتارهای معنوی با 24 تصویر معادل57.12 درصد دارای بیشترین فراوانی و مؤلفه باورهای معنوی با 6 تصویر معادل 14.29درصد دارای کم ترین فراوانی بودند.

پژوهش حاضر به مطالعه، درک و تبیین تجربیات اولیاء دانش آموزان و مدیران مدارس از مشارکت والدین در امور مدرسه ای فرزندان پرداخته است. این پژوهش با رویکرد پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. به این منظور 8 مدیر و 6 ولی دانش آموز از مدارس ناحیه 1 و 2 شهر همدان به شیوه هدفمند انتخاب و داده ها به روش مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شدند. داده های گردآوری شده به روش استرابرت و کارپنتر (2003) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان می دهد که در هر دو گروه تعریف یکسانی از مشارکت وجود ندارد و افراد به وجوه مشارکت اشاره می کنند. در مورد ساختار، مدیران به انجمن اولیاء و مربیان به عنوان نهاد رسمی متکی هستند و والدین به ارتباط شخصی با عوامل مدرسه توجه دارند. زمینه های مشارکت در مدارس متنوع است و عواملی از قبیل انگیزه و بنیه والدین، تعامل مثبت مدیران و وجود فرهنگ مشارکتی در سازمان مدرسه می تواند آن را تقویت کند.

زمینه و اهداف: این پژوهش به بررسی وضعیت فعلی و وضعیت مطلوب تدریس کیفی در آموزش عالی از دیدگاه دانشجویان دکتری تخصصی بر اساس خط مشی های 7 گانه می پردازد. روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی بود. جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان مقطع دکتری تخصصی دانشگاه بوعلی سینا (854 نفر) در سال تحصیلی 1395-1394 بوده و با روش نمونه گیری طبقه بندی نسبتی تصادفی و با استفاده از جدول تعین حجم نمونه کرجسی و مورگان 269 به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه تدریس کیفی Hénard & Roseveare بود. روایی ابزار با استفاده از روایی محتوی توسط صاحب نظران مورد تائید قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 0/92 محاسبه گردید. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی شامل فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار و آزمون آماری t همبسته، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون فریدمن استفاده شد.

نهضت سترگ عاشورا آموزه ها و پیام های پیدا و پنهان فراوانی برای ابعاد مختلف زندگی انسان دارد. یکی از مهم ترین ابعاد این نهضت بزرگ، بعد سیاسی آن است که می تواند دلالت های فراوانی برای تربیت بعد سیاسی دانش آموزان و تدوین یک برنامه درسی سیاسی داشته باشد که نقش مهمی در موفقیت و رشد بعد سیاسی و اجتماعی دانش آموزان دارد. هدف این مقاله تعیین دلالت های نهضت عاشورا برای تربیت سیاسی است. روش پژوهش تحلیل و تفسیر مفهومی است. یافته ها نشان می دهد مؤلفه های مهم تربیت سیاسی براساس نهضت عاشورا شامل حمایت از حق و مقابله با باطل، امر به معروف و نهی از منکر، نپذیرفتن ذلت، عزتمندی و سربلندی، عدالت خواهی، بصیرت و تدبیر، آزادی و آزادگی، مسئولیت پذیری و نظارت همگانی مردم بر مسائل سیاسی، تأکید بر نقش نخبگان و دانشمندان در مسائل سیاسی و سرانجام ولایت مداری است.

هدف : هدف پژوهش استخراج ویژگی های عناصر اساسی برنامه درسی بر مبنای الگوی اشتاینر بود. روش: روش پژوهش ترکیبی (کیفی-کمّی) بود. مشارکت کنندگان در بخش کیفی تعداد40نفر از متخصصان رشته برنامه ریزی درسی و فلسفه تعلیم و تربیت بودند .با استفاده از روش نمونه گیری ملاک محور و بر اساس قاعده اشباع نظری تعداد مشارکت کنندگان تعداد 10 نفر متخصص بودند. جامعه ی آماری در بخش کمی 220 نفر از مربیان مراکز پیش دبستانی شهر همدان در سال تحصیلی 99-1398 بودند که از میان آنها تعداد 135 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. شیوه تحلیل داده ها در بخش کیفی کدگذاری بود و تحلیل با استفاده از نرم افزار MAXQDA  انجام شد. برای تحلیل داده های کمی، از آزمون آماری تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. برای بررسی روایی سازه پرسشنامه، از برآورد کفایت نمونه برداری (KMO) و آزمون کرویت بارتلت، استفاده شد. یافته ها: با توجه به تحلیل مصاحبه ها تعداد 78 کد باز، 4 کد محوری و یک کد انتخابی استخراج شد.از ویزگی های استخراج شده تعداد 10 ویژگی عنصر هدف ، تعداد 8 ویژگی عنصر محتوی ، تعداد 7 ویژگی عنصر روش و تعداد 5 ویژگی عنصر ارزشیابی از تناسب و اعتبار لازم برخو ردار بودند و این تعداد مؤلفه ها روی هم 084/55 درصد کل واریانس متغیرها را تبیین کردند. نتایج این پژوهش می تواند چارچوب و راهنمای عمل نظام مند در زمینه تدوین اهداف، تولید محتوی، روش های آموزش و شیوه ارزشیابی فعالیت های یادگیری مراکز پیش دبستان فراهم سازد.

هدف پژوهش حاضر، استفاده از رویکرد پدیدارشناسانه جهت بررسی تجارب معلمان مدارس ابتدایی دخترانه از اجرای طرح شناسایی و هدایت استعدادهای برتر (شهاب) بود رویکرد پژوهش کیفی بود و از روش پژوهش پدیدارشناسی توصیفی استفاده شد. میدان پژوهش، کلیه معلمان زن پایه پنجم ابتدایی مدارس دخترانه مجری طرح شهاب  ناحیه دو همدان در سال تحصیلی 98-97 بودند. بر اساس روش نمونه گیری ملاک محور و قاعده اشباع نظری، تعداد 16 نفر از معلمان به عنوان مشارکت کننده انتخاب شدند، روش جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. زمان مصاحبه از 25 تا 40 دقیقه متغیر بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از کدگذاری و تحلیل مضمون استفاده شد براساس یافته ها، تجربیات و ادراکات معلمان در چهار مضمون سازمان دهنده شامل مضامین انگیزشی، ستادی و پشتیبانی، آموزشی و اجتماعی و فرهنگی طبقه بندی شد و در مجموع 31 مضمون پایه، برای مضامین سازمان دهنده شناسایی شد. همچنین نتایج نشان داد، معلمان ادراکات و تجربیات ناخوشایندی نسبت به اجرای طرح داشتند و بیشترین تجربیات ناخوشایند، مربوط به عوامل آموزشی بود.جایگزین ساختن خلاقیت، خودآغازی، جستجوگری، خوداکتشافی و خودانگیزشی به جای آموزش نتیجه محور، نمره محور، رقابت محور، پر آموزی و پرباری حافظه در سایه  طرح شهاب نیازمند تعامل کلیه عوامل درگیر از جمله بنیاد ملی نخبگان، سازمان پرورش استعدادهای درخشان، دفتر هدایت استعدادهای درخشان، جامعه، خانواده، معلم و مدیر مدرسه است.

هدف: هدف از انجام این پژوهش، بررسی ماهیت و ویژگی های عناصر برنامه درسی معارف اسلامی بود. روش: رویکرد پژوهش، کیفی بود. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، کیفی پایه بود. محیط پژوهش کلیه دانشگاهها و مراکز آموزش عالی دولتی کشور بود. مشارکت کنندگان، 30 نفر از صاحب نظران و متخصصان مختلف، شامل مسئولان دفاتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، معاونان آموزشی دفاتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، مدیران گروه های معارف اسلامی، اعضای هیئت علمی و مدرّسان مدعو دروس معارف اسلامی، همچنین 10 نفر از پژوهشگران دو حوزه برنامه درسی و دروس معارف اسلامی بودند. روش نمونه گیری، ملاک محور (برخورداری از دانش نظری و تجربه عملی) بود. ابزار اندازه گیری، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری(انتخابی، محوری و باز) استفاده شد. برای تعیین اعتبار داده های کیفی از شاخصهای چهارگانه لینکلن و گوبا، شامل اعتبارپذیری، انتقال پذیری، قابلیت وابستگی و تأییدپذیری، استفاده شد. یافته ها: بر اساس نتایج پژوهش، 10 مضمون انتخابی، شامل منطق، هدف، محتوا، مواد و منابع آموزشی، راهبرد یاددهی- یادگیری، فعالیت یادگیری، گروه بندی، فضا، زمان و ارزشیابی؛ 24 مضمون سازمان دهنده، شامل چرایی برنامه، اهداف شناختی، اهداف نگرشی، اهداف روانی حرکتی، محتوای سازمان یافته، محتوای موقعیتی، مواد آموزشی تک منبعی، منابع چندگانه، راهبرد های یاددهی- یادگیری مستقیم، راهبرد های یاددهی- یادگیری غیر مستقیم، فعالیت فردی، فعالیت گروهی، فعالیت درون کلاسی، فعالیت برون کلاسی، گروه بندی موضوعی، گروه بندی بر اساس سطح توانایی، فضای فیزیکی، فضای روانی- اجتماعی، فضای ایمن، زمان بندی ثابت، زمان بندی انعطاف پذیری، ارزشیابی قبل آموزش، ارزشیابی حین آموزش و ارزشیابی پس از آموزش و تعداد 128 مضمون پایه برای ماهیت و ویژگی های عناصر مطلوب برنامه درسی معارف اسلامی شناسایی و استخراج شد. نتیجه گیری: بر اساس ویژگی های استخراج شده، می توان زمینه تحول جامع برنامه درسی دروس معارف اسلامی را فراهم ساخت و میزان جذابیت و کارامدی برنامه درسی و مهم تر از همه، میزان رضایتمندی دانشجویان را افزایش داد.

هدف: هدف پژوهش حاضر، فراتحلیل کمی پژوهش ها پیرامون دروس معارف اسلامی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور بود. روش: رویکرد پژوهش کمی و روش پژوهش فراتحلیل بود. جامعه آماری کلیه پژوهشهای انجام شده پیرامون دروس معارف اسلامی در بازه زمانی 1392تا 1399بود.نمونه آماری کلیه پژوهش هایی بودند که واجد شرایط مفروضات فراتحلیل کمی بودند.ابزار اندازه گیری چک لیست سنجش معیارهای مقالات واجد شرایط جهت فراتحلیل بود.برای تعیین اعتبار ابزار، چک لیست در اختیار سه نفر از متخصصان سنجش و اندازه گیری که سابقه حداقل یک پزوهش فرا تحلیل را داشتند،قرار گرفت و روایی ابزار مورد تأیید قرار گرفت. برای تحلیل سؤالات از آزمون ناهمگونی مطالعات، شاخص g هگز و مدل ثابت و تصادفی استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار CMA 3 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: بر اساس نتایج آزمون ناهمگونی مطالعات، فرض صفر ناهمگونی مطالعات تایید گردید. همچنین مقدار شاخص I2 نشان دهنده اثر ناهمگونی مطالعات بر 97/33درصد از تغییرات کل بود. اندازه اثر و Z محاسبه شده برای 15 متغیر از 22 متغیر در سطح آلفا 05/0 معنادار بود. بیشترین اندازه اثر بر اساس شاخص g هگز مربوط به متغیر نگرش دینی دانشجویان ، با اندازه اثر 488/1 و پس از آن مربوط به متغیر استاد با اندازه اثر 450/1 و پس از آن ارتباط متقابل استاد دانشجو با اندازه اثر 215/1بود. اندازه اثر کلی برای همه مطالعات در مدل ثابت و تصادفی در سطح متوسط بود که بیانگر ارتباط متغیرها با اثربخشی دروس معارف بود. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش، سه عامل نگرش دینی، استاد و ارتباط متقابل استاد و دانشجو بیشترین اندازه اثر را در اثربخشی این دروس دارا بودند.لذا بر اساس نتایج فراتحلیل و با تمسک بر عوامل شناسائی شده مرتبط با اثربخشی برنامه درسی دروس معارف اسلامی،ضرورت باز اندیشی و تحول دربرنامه درسی دروس معارف اسلامی باید همواره یکی از دغدغه های اصلی سیاست گذاران و طراحان برنامه درسی معارف اسلامی باشد.

این پژوهش با هدف ارائه الگوی برنامه درسی برای تحقق رسالت دانشگاه نسل چهارم با رویکرد کیفی و روش پایه انجام شده است. نمونه مورد مطالعه بر اساس روش نمونهگیری از نوع ملاکی و بر اساس قاعده رسیدن به حد اشباع در تحقیق کیفی، با حضور 13 نفر از صاحبنظران حوزه برنامه درسی آموزش عالی صورت گرفت. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش کد گذاری استفاده شد. اعتبار داده ها از طریق بازبینی اعضاء و ممیزخارجی تعیین گردید. نتایج نشان داد، مبانی فلسفی الگو برنامه درسی رئالیسم اسلامی، عملگرایی، نوعملگرایی و پدیدارشناسی، نظریه اصلی پشتیبان بازسازی اجتماعی و نظریههای گزینشی شامل شایستگیهای خاص، پیچیدگی، نومفهومگرایی و پیشرفتگرایی است. به دنبال این یافته ها برای عناصر برنامه درسی در مجموع 140 مقوله استخراج گردید، برای تعین اعتبار مدل از CVR استفاده شد و میزان آن 93.92 صدم محاسبه گردید. به طور کلی می توان گفت جهت بازنگری برنامه درسی های در جهت پاسخ گویی و رسیدگی به مشکلات آشکار و پنهان جامعه، ارائه الگوی برنامه درسی مبتنی بر مسئولیت پذیری اجتماعی می تواند راهگشا باشد.

زمینه و هدف: گردشگری آموزشی شاخه ای از گردشگری است که در چند سال اخیر، افزایش چشمگیری را تجربه کرده است. هدف این تحقیق شناسایی و استخراج مؤلفه ها و کارکردهای گردشگری آموزشی است.روش شناسی: روش پژوهش توصیفی از نوع مرورسیستماتیک می باشد. برای این منظور  مقالات ارائه شده به زبان انگلیسی در پایگاه های Springer, Science direct, Google Scholar & Taylor در بازه زمانی سال های 2023-2000 با کلیدواژه های Educational tourism, components of educational tourism, study abroad, international student,  Functions of educational tourism  مورد جست وجو قرار گرفت. در مجموع 58 مقاله در بازه زمانی مذکور توسط محققین یافت شد و پس از لحاظ معیارهای ورود و خروج و فرآیند غربالگری 35 مقاله (23 مقاله در زمینه مؤلفه های گردشگری آموزشی و 12 مقاله در زمینه کارکردهای گردشگری آموزشی) مورد مطالعه قرار گرفت.یافته ها: مهم ترین مؤلفه های گردشگری آموزشی شامل: تسلط بر زبان به ویژه زبان انگلیسی، کیفیت آموزش، یادگیری های تجربی، قرابت فرهنگی، میزان تحرک اجتماعی، تمایل و انگیزه شخصی، صرفه اقتصادی و سهولت دسترسی می باشد و کارکردهای گردشگری آموزشی شامل: کارکرد آموزشی و یادگیری، کارکرد تجربه و تمرین، کارکردهای ارتباط و همکاری، کارکرد عاطفی، کارکرد اقتصادی، کارکرد اجتماعی و کارکرد دانش فرهنگی می باشد.نتیجه گیری و پیشنهادها: نتایج این مقاله در افزایش درک عوامل مختلف شناسایی شده در مورد مؤلفه ها و کارکردهای گردشگری آموزشی کمک می کند. پیشنهاد می شود سیاست گذاران نظام تربیتی و آموزشی ایران سازوکارهای واقع بینانه جهت تحقق و تسهیل گردشگری آموزشی را تدارک ببینند و از این طریق بستر یادگیری های بین فرهنگی و فرامکانی را فراهم سازند.نوآوری و اصالت: اصالت و نوآوری این  پژوهش غنا بخشیدن به فقر مبانی نظری و تجربی منسجم پیرامون تعیین مؤلفه ها و کارکردهای گردشگری آموزشی در ادبیات پژوهش داخلی و فراهم کردن مبنایی برای ترغیب و رونق پدیده گردشگری آموزشی است.

هدف پژوهش ارائه الگوی برنامه درسی برای پرورش هویت خود شرح حال نگاری دانش آموزان دوره متوسطه اول بود.روش تحقیق کیفی اکتشافی بود.میدان پژوهش دانشگاه بریتیش کلمبیا ودانشگاه بوعلی سینا بود.با استفاده از روش نمونه گیری ملاک محور و برخورداری از دانش موضوعی و تجربه عملی، مشارکت کنندگان15 از نفر متخصصان رشته های مختلف ( پنج نفر از دانشگاه بریتیش کلمبیا و ده نفر از دانشگاه بوعلی سینا همدان) بودند.ابزارجمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. برای تجزیه و تحلیل دادها ازکدگذاری (انتخابی، محوری و باز) وتحلیل مضمون استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها پنج مضمون سازمان دهنده شامل تجربه زیسته، خود تعریفی، تخیل، خودتنظیمی، معماری خود و25 مضمون پایه استخراج شد.برای تعیین اعتبار داده های کیفی از شاخص های چهارگانه لینکلن و گیوبا و برای تعیین اعتبار مدل ازCVR استفاده شد و میزان آن8/75/0 محاسبه گردید.نتایج نشان داد مبانی فلسفی برنامه درسی خودشرح حال نویسی پدیدارشناسی،عمل گرایی و وجود گرایی بود. نظریه های برنامه درسی خود شرح حال نظریه های انسان گرایانه و دیدگاه های فردی بودند. نتایج نشان داد در تدوین اهداف برنامه درسی باید براهدافی چون خود اگاهی ،خودمعماری،خود تنطیمی و خود برون ریزی تأکید شود.در انتخاب محتوی برنامه درسی باید برمسائل زندگی واقعی وتجربیات دست اول توجه شود..برای آموزش محتوی،از روش های آموزش مبتنی بر خانواده فردی تدریس به ویژه روش خود آگاهی استفاده شود.درارزشیابی برنامه درسی ازروش های خود ارزیابی،خود گزارش دهی و مهم تر از هم تحلیل همه جانبه خود نوشته های فراگیران استفاده شود.

هدف این مقاله بازنمایی و روایت تجارب نومعلمان دوره ابتدایی به منظور واکاوی فرایند فرهنگ پذیری آن ها بود. برای دست یابی به این هدف، پژوهشگر از روش خودمردم نگاری استفاده کرده است. بر اساس منطق این روش، «خود پژوهشگر و پنج نومعلم دیگر» به عنوان نمونه موردمطالعه از نومعلمان دوره ابتدایی به صورت هدفمند و از نوع ملاک محور انتخاب شده اند. داده ها از طریق تأمل، یادداشت برداری و دفترچه خودشرح حال نویسی پژوهشگر و مصاحبه نیمه ساختاریافته با مشارکت کنندگان جمع آوری شده اند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش چهار مرحله ای پاینار و فرایند کدگذاری و مقوله بندی استفاده شد. برای تأمین اعتبار یافته ها، پژوهشگر سعی کرد با توصیفات غنی، دقیق، عمیق و اصیل و نیز محدود نشدن به زمان، مکان یا رویداد خاص، عمق و گستره تجارب خود را موردتوجه قرار دهد. همچنین چندین بار بین روایت های نگارش شده، مقولات و تجربیات خود و نومعلمان رفت وبرگشت کرد. نتایج تحقیق نشان داد که در فرایند فرهنگ پذیری، پیشینه فرهنگی نومعلمان و آموزش های دانشگاهی توسط مدرسه و نظام آموزشی نادیده گرفته می شود. در اکثر شرایط مدرسه و نظام آموزشی با بهره گیری از استراتژی «کوره ذوب» به دنبال آن هستند تا نومعلمان را با فرهنگ خود همسو و سازگار نمایند. در مقابل، نومعلمان در بیشتر مواقع از استراتژی «تلفیق» استفاده می کردند تا بین فرهنگ معلمی خود و فرهنگ حاکم بر دانشگاه فرهنگیان و آموزش وپرورش اتصال برقرار کنند.

مقدمه و هدف: مهارت آموزی دانش آموزان در مدارس یکی از مباحثی است که در سال های اخیر به دلیل رشد بیکاری و افزایش شکاف بین آموزش های مدارس و نیاز بازار کار مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش ارائه الگویی برای ارتقاء مهارت آموزی به منظور اشتغال زایی دانش آموزان دوره دوم متوسطه بود.روش شناسی پژوهش: پژوهش از نظر هدف جزء تحقیقات کاربردی و از لحاظ شیوه اجرا آمیخته اکتشافی بوده است. در بخش کیفی از روش تحلیل اسنادی و روش تحلیل مضمون استفاده شده است و در بخش کمی از روش پیمایشی استفاده شده است. مشارکت کنندگان در بخش کیفی را سند برنامه درس ملی و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش تشکیل می دهند و در بخش کمی نمونه آماری شامل 300 نفر از معلمان دوره دوم متوسطه می باشد که به روش طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. ابزار گرداوری اطلاعات تحلیل کیفی اسناد و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته است. تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی به روش کدگذاری، مقوله بندی با بهره گیری از چک لیست محقق ساخته انجام شده است در بخش کمی از شاخص های آمار توصیفی مانند میانگین، فراوانی، انحراف معیار و درصد و آزمون آمار استنباطی تی تک نمونه ای استفاده شده است. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل اسناد 93 مضمون پایه در 4 مضمون سازمان دهنده هدف، محتوا، راهبردهای یاددهی ویادگیری و ارزشیابی شناسایی کرده است که حول مضمون فراگیر الگوی ارتقاء مهارت آموزی جهت اشتغال پذیری دانش آموزان دوره متوسطه گرد آمده است. یافته های پژوهش مؤلفه های ویژگی های برنامه مهارت آموزی برای اشتغال زایی را قالب عناصر هدف (شناختی، عاطفی و مهارتی)، محتوا، راهبردهای یاددهی و یادگیری و ارزشیابی شناسایی کرده است. با توجه به نتایج پژوهش میانگین وضعیت برنامه مهارت آموزی در مدارس دوم متوسطه 96 /1 است که پایین تر از حد متوسط است. الگوی پیشنهادی در قالب چهار عنصر هدف ( شناختی، عاطفی و مهارتی )، محتوا، راهبردهای یاددهی و یادگیری و ارزشیابی اقدام گردید و اعتبار الگوی پیشنهادی نیز از نظر متخصصان از اعتبار لازم برخوردار بود.بحث و نتیجه گیری: بکارگیری این مدل در نظام آموزشی مدارس می تواند منجر به افزایش بهره وری، کارایی ، تحرک اجتماعی، پیشرفت شغلی، خلاقیت و نوآوری شود.

هدف: هدف پژوهش بررسی وضعیت موجود ماهیت عناصر ده گانه برنامه درسی معارف اسلامی از دیدگاه دانشجویان و استادان دروس معارف اسلامی بود. روش: رویکرد پژوهش کمی بود. پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ روش توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان نیمسال هشتم مقطع کارشناسی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور و استادان دروس معارف اسلامی بودند. حجم نمونه دانشجویان بر اساس روش نمونه گیری طبقه ای و جدول برآورد حجم نمونه کرجسی و مورگان با اعمال ضریب یک و نیم 535 نفر و حجم نمونه استادان 214 نفر بودند. ابزار اندازه گیری دو پرسشنامه محقق ساخته دانشجویان و اساتید بود. برای محاسبه روایی محتوایی ابزارها از روش CVR یا ضریب لاوشه استفاده شد و میزان روایی ابزارها به ترتیب 89/0 و 78/0 محاسبه شد و برای محاسبه پایایی ابزارها از آزمون الفای کرونباخ استفاده شد و میزان پایایی ابزارها به ترتیب 86/0 و 81/0 محاسبه شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی شامل فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار و آزمون نرمال بودن توزیع داده ها (کالموگروف-اسمیرونف) و آزمون t تک گروهی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد از دیدگاه دانشجویان و استادان وضعیت موجود ماهیت عناصر ده گانه برنامه درسی پایین تر از حد متوسط و در حد خیلی ضعیف بود. نتیجه گیری: با شناسایی وضعیت موجود همه عناصر برنامه درسی ضمن به دست آوردن تصویری واقع بینانه از گذشته و حال، می توان وضعیت مطلوب عناصر برنامه درسی را در آینده ترسیم نمود.