ابراهیم احمدی

ابراهیم احمدی

مدرک تحصیلی: دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۳۹ مورد از کل ۳۹ مورد.
۲۱.

تبیین عوامل مؤثر بر قلمروسازی/ گستری دریایی از منظر ساختار- کارگزار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای سال دهم تابستان۱۳۹۹ شماره ۳۵ 107-126

کلید واژه ها: قلمرو قلمرو سازی قلمرو گستری قلمروهای دریایی ساختار-کارگزار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۸ تعداد دانلود : ۲۷۶
قلمرو یک بیان سرزمینی و حقوقی با مرزهای محدود، ثابت و با داشتن حق حاکمیت ملی به شکل یک ساختار معیّن است که این مفهوم گاهی در تضاد و برخورد با منافع کارگزاران (قدرت ها، حکومت ها، دولت ها، تصمیم گیران سیاسی، ژئوپلیسین ها و سایر بازیگران قلمروخواه و قلمروگستر) تبدیل به عرصه قلمروسازی/ گستری آن ها (در هر دو عرصه خشکی و دریا) می شود؛ از این حیث قلمروسازی– گستری دریایی تلاشی است برای تسخیر، کنترل و سلطه بر پهنه های آبی (در ورای قلمرو و مرزهای حقوقی)، با هدف دستیابی به منافع و منابع جغرافیایی قدرت، سلطه و کسب وجهه و منزلت، به طور عام و به طور اخص در دریا. در این راستا، سؤال اصلی مقاله مزبور چنین است: مهم ترین عواملی که بازیگران را به سمت قلمروسازی/ گستری در عرصه دریا سوق می دهد، چه هستند؟ فرضیه های مطرح شده در پاسخ به سؤال تحقیق چنین است: نخست، ذاتی بودن قلمروخواهی-گستری انسان ها است. دوم، عدم بازدارندگی کامل کنوانسیون حقوقی دریاها (1982) به واسطه تفسیر و سوء استفاده منفعتی برخی از کشورها (عمدتاً قدرت ها) و نسبی بودن حاکمیت دولت های ساحلی در مناطق و قلمروهای دریایی که راه را برای قلمروسازی-گستری سایرین باز می کند. سوم، نقش ساختار طبیعی (موقعیتی و مورفولوژیکی) دریا و چهارم، ظرفیت های کارکردی (ژئوپلیتیکی، ژئواکونومیکی، گذرگاهی، امنیتی- نظامی و...) دریا است، که در مجموع برداشت سوداگرایانه از این موارد به مثابه منابع جغرافیایی قدرت آفرین، توجیه گر قلمروسازی/ گستری کشورهای مدعی در قلمروهای ثابت حقوقی و ورای آن در مکان و فضاهای دور دست آبی است. پژوهش حاضر از حیث روش، ترکیبی از توصیف، تحلیل و تبیین است. اطلاعات مورد نیاز براساس روش کتابخانه ای گرد آوری شده است.
۲۲.

تحلیل ژئوپلیتیک روابط ایران و هند در چارچوب وابستگی های متقابل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: ایران هند ژئوپلیتیک وابستگی های متقابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۳۱۵
به گواه اسناد تاریخی روابط دو کشور ایران و هند دارای پیشینه ای به درازای پنج هزار سال است. ولی به شکل دولت های مدرن امروزی، روابط دو کشور بلافاصله پس از استقلال هند از پاکستان در ۱۹۴۷ برقرار شد و علی رغم نقش متغیرهای مداخله ای، در قبل و پس از انقلاب، دو کشور هیچ گاه وارد تنش جدی نشدند و همواره در پی تنش زدایی و رفع ابهام در روابط مابین بودند. هم اکنون نیز ایران و هند به تبعیت از وابستگی های متقابل و نگرانی های مشترک، مناسبات قابل قبول و روبه جلویی دارند. بر این اساس سؤال اصلی این پژوهش این گونه است که زمینههای تنش زدایی و میل به همکاری های مشترک ژئوپلیتیکی ایران و هند متأثر از چه عواملی هستند؟ در پاسخ به سؤال پژوهش، این فرضیه مطرح است که طیفی از وابستگی های متقابل، مانع هرگونه تنش بین دو کشور شده است؛ لذا در بسیاری از زمینه ها دو کشور، میل به تعامل و همکاری دارند. عواملی نظیر: ملاحظات و نگرانی های مشترک امنیتی، منافع مشترک درحوزه انرژی، موقعیت مناسب ایران در دسترسی هند به افغانستان و آسیای مرکزی، نقش بندر دریایی چابهار در کریدور شمال- جنوب، منافع و مشارکت (استراتژیکی، اقتصادی و عمرانی) در افغانستان از جمله مواردی اند که باعث وابستگی متقابل منافع ایران و هند هستند و به خودی خود زمینههای همکاری و تعامل دوسویه دو کشور را فراهم آوردند. غیر از این، پیش بینی می شود با حصول توافق هسته ای ایران و قدرت های جهانی، روابط هند و ایران گسترش چشم گیری داشته باشد. به ویژه اینکه برخورداری هند از رشد بالای اقتصادی، بهره مندی از مؤلفه های قدرت (نرم و سخت) و توان بالای تکنولوژیک؛ فرصت های مناسبی را نیز فراروی ایران قرار می دهد. این پژوهش براساس ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات موردنیاز به شیوه کتابخانه ای و براساس مراجعه به منابع معتبر کتب، مقالات و گزارشات مستند گردآوری شده است.
۲۳.

مداخله ای برای آسان سازی دوران گذار از زن و شوهری به پدر و مادری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش ها و مدل های روان شناختی سال نهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۳۱ 147 - 156

کلید واژه ها: احساس خوشایند بهبودی تعارض زناشویی توهین گذار به پدر و مادری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۲۰۶
با هدف آزمون فرضیه اثربخش بودن یک مداخله روانی-آموزشی و با یک طرح آزمایشی، 46 نفر از زن و شوهرهای مراجعه کننده به بیمارستان صارم تهران که تازه فرزنددار شده بودند، مداخله ای برای آسان سازی گذار از زن و شوهری به پدر و مادری دریافت کردند. داده ها با یک پرسشنامه پژوهشگرساخته جمع آوری و وارد تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر و تحلیل رگرسیون شدند. در گروه آزمایش، سه ماه پس از مداخله و در مقایسه با گروه کنترل و پیش آزمون، احساس خوشایند مردان در هنگام تعارض افزایش یافت، احساس ناخوشایند مردان در هنگام تعارض کاهش یافت، و توهین زن و مرد به یکدیگر در هنگام تعارض کمتر شد. میزان افزایش احساس خوشایند مرد در سه ماه پس از مداخله، توانست افزایش احساس خوشایند زن را در یک سال پس از مداخله پیش بینی کند، و میزان کاهش احساس ناخوشایند مرد در سه ماه پس از مداخله، توانست کاهش احساس ناخوشایند زن را در یک سال پس از مداخله پیش بینی نماید. پس اولاً، بهبودی پس از مداخله می تواند کم کم (نه فوری) آشکار شود، ثانیاً، مردها زودتر از زن ها بهبود می یابند، و ثالثاً، بهبودی های زودهنگام، پیش بینی کننده بهبودی های دیرهنگام هستند.
۲۴.

آیا جنگ به انسان ها معنای زندگی می دهد؟ بررسی زیربنای روان شناختی پایان ناپذیری جنگ های بشری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۳۰) ۱۷-۱

کلید واژه ها: جنگ معنای زندگی نظامی گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۱۲۸
به گواهی تاریخ، انسان ها هیچگاه از جنگیدن با یکدیگر دست نکشیده اند و این پایان ناپذیری و ماندگاری جنگ ها نمی تواند فقط علت های بیرونی (تهدید) داشته باشد بلکه علت های درونی و روان شناختی هم دارد و شناسایی این علت ها برای کاستن از جنگ ها ضروری است. پژوهش کنونی با هدف شناسایی یکی از علت های روان شناختی پایان ناپذیری جنگ های بشری فرض کرد که جنگ به انسان ها معنای زندگی می دهد و لذا انسان ها دوست ندارند به آن پایان دهند. با هدف آزمون این فرض، 397 آزمودنی (190 مرد) با میانگین سنی 35 سال از میان 30 هزار مشترک همراه اول و ایرانسل تهران و کرج برای این پژوهش به کار گرفته شدند. در یک طرح آزمایشی، آزمودنی ها به گونه تصادفی به دو گروه آزمایش (که جنگ ایران و عراق در ذهن آنان برجسته شد) و گواه (که پیشرفت های علمی ایرانیان در ذهن آنان برجسته شد) گمارده شدند و سپس معناسازی از جنگ ها (متغیر میانجی) با آزمون تدسکی و کالهون (1996) و موافقت با نظامی گرایی/ماندگاری جنگ (متغیر وابسته) با آزمون ویل و ماتیل (2010) اندازه گیری شد. تحلیل های واریانس نشان دادند که گروه آزمایش بیشتر از گروه گواه از جنگها معنا می سازد و با نظامی گرایی/ماندگاری جنگ موافق است، و الگوسازی فرایند شرطی نشان داد که برجسته شدن جنگ در ذهن آزمودنی ها «از راه» معناسازی از جنگ ها به موافقت با نظامی گرایی/ماندگاری جنگ انجامیده است. پس انسان ها از جنگ معنای زندگی می گیرند و این یکی از علت های پایان ناپذیری جنگ های بشری است.
۲۵.

واکاوی زمینه های تهدید «قلمروی مؤثر ملّی» در ایران از منظر شکاف های قومی (مورد پژوهی: قوم بلوچ)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال شانزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۶۱) 53 - 73

کلید واژه ها: ایران بلوچ ها قلمروی موثر ملی شکاف های قومی محرومیت نسبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۱۵۰
«قلمروی موثر ملی» ناظر بر این حقیقت است که ممکن است میان سراسر قلمرو(حقوقی) و منطقه ای که به طور مؤثری تحت کنترل دولت است (یعنی قلمروی واقعی) تطابقی وجود نداشته باشد. در اینجا مفهوم حاکمیت دولت بر قلمرو انحصاری، اصلی ترین مسئله ی مورد سوال است. ادعای این مقاله چنین است ؛ به واسطه ضعف در نظارت مطلوب دولت در مناطق پیرامونی (قومی)، قلمروی موثر ملی، از ناحیه حاکمیت حقیقی دولت و به تبع آن گسست های قومی دچار چالش است. البته این تعارض از ناحیه قومیت در جامعه ایران بیشتر ریشه در ابعاد گوناگون احساس محرومیت نسبی دارد- که در مورد قوم بلوچ نسبت به سایر اقوام ایرانی، حادتر است. با تقسیم شکاف های قومی ]بلوچ[ به دو دسته درونی و بیرونی؛ مهمترین دلایل شکاف های بیرونی اینگونه است: ضعف در بنیان های جغرافیایی و برنامه آمایش سرزمین، تعارضات ساختی دولت در ایران و به تبع؛ محرومیت های چندگانه (اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی). ازاین سو، هویت خواهی قومی- مذهبی در ورای مرزهای ملی ایران ، مهم ترین عامل بیرنی شکاف قومی ]بلوچ[ است.
۲۶.

برتری انگیزۀ تغییر بر انگیزۀ تحقیق: حل تعارض های بین فردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هفتم آذر ۱۳۹۷ شماره ۹ (پیاپی ۳۰) 153-166

کلید واژه ها: انگیزۀ تحقیق انگیزۀ تغییر حل تعارض سبک تنظیم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۳۴۵
انگیزه های گوناگونی هستند که برخی به حل تعارض بین فردی کمک می کنند و برخی جلوی حل آن را می گیرند. بر طبق نظریۀ سبک تنظیم، انگیزۀ تغییر، یعنی میل به بیرون آمدن از حالت و وضعیت موجود، به حل تعارض کمک می کند، امّا یک انگیزۀ متضاد با انگیزۀ تغییر هم وجود دارد و آن عبارت است از انگیزۀ تحقیق، یعنی میل به واکاوی و بررسی حالت و وضعیت موجود، که جلوی حل تعارض را می گیرد. هدف پژوهش حاضر آزمون این فرضیه بود که برای آن که تعارض حل شود، باید انگیزۀ تغییر قوی تر از انگیزۀ تحقیق باشد. در یک طرح همبستگی، ابتدا با پرسشنامۀ سبک تنظیم، دو انگیزۀ تغییر و تحقیق در نمونه ای 97 نفره از دانشجویان کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی-واحد بویین زهرا (4000 نفر ) اندازه گیری و سپس داستان هایی از تعارض های فرضی به آزمودنی ها ارائه شد. تحلیل های رگرسیون نشان داد که برتری انگیزۀ تغییر بر انگیزۀ تحقیق1-با انگیزۀ آشتی رابطۀ مستقیم و با احساس منفی رابطۀ معکوس دارد، و 2-از اثرهای زیان بار احساس منفی بر انگیزۀ آشتی می کاهد.
۲۷.

رابطه بین سبک زندگی و میزان هیجان خواهی براساس رگه های شخصیتی دانشجویان دانشگاه آزاد واحد بوئین زهرا

نویسنده:
منبع: ایده های نوین روانشناسی بهار ۱۴۰۰ شماره ۱۲

کلید واژه ها: سبک زندگی هیجان خواهی رگه های شخصیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۲۳۷
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین سبک زندگی و میزان هیجان خواهی با رگه های شخصیتی دانشجویان دانشگاه آزاد واحد بوئین زهرا انجام شد. روش پژوهش مورد استفاده در این مطالعه همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد کلیه رشته های دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوئین زهرا که تعداد آن ها 2120 میباشد. حجم نمونه که به روش نمونه گیری تصادفی ساده حجم نمونه به تعداد 322 نفر بر اساس جدول کرجسی مورگان انتخاب شد. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده شد. با توجه به وجود سه متغیر و به منظور بررسی رابطه بین آن ها از سه پرسشنامه استاندارد پرسشنامه سبک زندگی LSQ ، مقیاس هیجان خواهی آرنت و پرسشنامه شخصیتی آیزنک استفاده می شود. روایی محتوایی پرسشنامه ها به تایید اساتید و کارشناسان رسیده و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 0.87، 0.82 و 0.79 به دست آمده است. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین سبک زندگی و میزان هیجان خواهی بر اساس رگه های شخصیتی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوئین زهرا رابطه معنی داری وجود دارد.
۲۸.

تشخیص قصد رفتار با پیش فرض بی گناهی: زیربنای روان شناختی اصل حقوقی برائت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علوم شناختی و رفتاری سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۸) 109 - 122

کلید واژه ها: تشخیص قصد پیش فرض بی گناهی اصل برائت قضاوت اخلاقی عمد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۱۰۰
هنگامی که یک رفتار به دو پیامد می انجامد که یکی از آنها خوب و دیگری بد است، از کجا می فهمیم که کدام پیامد، عمدی و کدام غیرعمدی بوده است؟ با هدف شناسایی سازوکار تشخیص قصد رفتار و در یک طرح آزمایشی، 132 کودک (61 دختر) با میانگین سنّی 55 ماه از چهار پیش دبستان منطقه دو تهران با روش در دسترس گزینش و با روش تصادفی به سه گروه بی قصد (که چیزی درباره قصد شخصیت داستان به آنها گفته نشد)، قصد خوب (که به آنها گفته شد قصد شخصیت داستان خوب بوده است)، و قصد بد (که به آنها گفته شد قصد شخصیت داستان بد بوده است) گمارده شدند. ابزار پژوهش، شکلی کودکانه از داستان واگن برقی بود که در آن شخصیت داستان رفتاری انجام می داد که یک پیامد خوب و یک پیامد بد داشت و آزمودنی ها باید قضاوت می کردند که: 1) آیا پیامد بد، عمدی بود؟ 2) آیا شخصیت داستان وظیفه داشت آن رفتار را انجام دهد؟ 3) آیا رفتار شخصیت داستان درست بود؟ آزمون های مجذور کای و تحلیل واریانس نشان دادند که در هر سه نوع قضاوت اخلاقی، دو گروه بی قصد و قصد خوب با هم تفاوتی نداشتند اما تفاوت دو گروه بی قصد و قصد بد معنی دار بود. این یافته ها نشان می دهند که آزمودنی ها برای تشخیص قصد رفتار از پیش فرض بی گناهی یا همان اصل برائت سود جسته اند، یعنی پیامد خوب رفتار را عمدی و پیامد بد آن را غیرعمدی دیده اند.
۲۹.

تحلیل ژئوپلتیک روابط پاکستان و همسایگان: تنش ها و تهدیدها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره هفتم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲۴ 1 - 24

کلید واژه ها: پاکستان همسایگان ژئوپلتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۳۶
پاکستان کشوری است که در اوت 1947م. استقلال خود را به دست آورده است. قراین و شواهد گویای این است که طی همین مدت اندک، این کشور با مشکلات داخلی و بیرونی زیادی مواجه بوده است. بر این اساس، سؤال این پژوهش چنین است: در یک برآورد کلی از سیاست کنونی پاکستان؛ روابط این کشور با همسایگان چگونه ارزیابی می شود؟ به طور معین، دلایل مشخصی وجود دارد که نشان می دهد همواره به اشکال متعددی پاکستان برای همسایگان موجودیتی تهدیدزا بوده است. منازعات ارضی با هند بر سر حاکمیت کشمیر و رقابت های خطرناک تسلیحاتی با این کشور، اختلاف بر سر مرز دیورند و حمایت از طالبان در بی ثبات کردن افغانستان، تنش های گسترده با ایران، نظیر: تنش های ایدئولوژیک، مسائل مرزی و اهداف متناقض در افغانستان و غیره، تنها بخشی از اختلافات پاکستان با همسایگان است. هم اکنون پاکستان دارای روابط خوبی با چین است؛ لذا دلایلی وجود دارد که به نظر می رسد در آینده این کشور با چین نیز وارد تنش شود. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و بر مبنای روش کیفی است. گردآوری داده ها، از منابع مکتوب و اینترنتی است.
۳۰.

رابطه خلاقیت و ناراستگویی با میانجیگری توانایی توجیه رفتار غیراخلاقی: بررسی جنبه منفی خلاقیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۷ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۲۸)

کلید واژه ها: لاقیت دو راهی اخلاقی رفتار غیراخلاقی ناراستگویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۳۸۳
هدف: هدف پژوهش حاضر اثبات جنبه نامطلوب و مضرّ خلاقیت با این مفروضه بود که افراد خلاق این توانایی را دارند که رفتارهای غیراخلاقی خود را توجیه پیدا کنند، بنابراین بیشتر میتوانند خود را متقاعد سارند که مرتکب رفتارهای غیراخلاقی شوند. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری کلیه دانشجویان کارشناسی دانشگاه پیام نور قم بهتعداد 8100 نفر بود که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای 165 دانشجوی مرد انتخاب شدند و به دو شکل در یک دوراهی اخلاقی برای انتخاب بین نفع شخصی و خودپنداره اخلاقی قرار گرفتند بهگونهای که توجیه رفتار غیراخلاقی در گروه توجیهپذیر آسان و در گروه توجیهناپذیر دشوار بود. ابزار پژوهش آزمون خلاقیت « ناراستگویی » عابدی ( 1372 ) و آزمون ریون پیشرفته بود و تحلیل دادهها با رگرسیون تعدیلشونده انجام شد. یافتهها: نتایج نشان داد خلاقیت حتّی پس از کنترل آماری هوش، ناراستگویی را میتواند پیشبینی کند، و این پیشبینی در گروه توجیهناپذیر بسیار قویتر از گروه توجیهپذیر است. نتیجهگیری: خلاقیت دارای جنبههای منفی و مضر نیز هست که باید به آنها نیز توجه و با برنامه ریزی و آموزش به سمت مثبت سوق داده شود.
۳۱.

بحران کرونا و نقش یابی مرزها در عصر پساوستفالیایی دولت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال چهاردهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 34 - 63

کلید واژه ها: مرز بحران ویروس کرونا نظام وستفالیایی نظام پساوستفالیایی پساساختارگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۱۲۳
مرزها به دلیل پویایی درونی از یک سو، و از دیگر سو اتکای به یک کلیت فلسفی در تفکیک هویت ها و منطق عقلایی مستحکم در دفاع از حاکمیت و امنیت ملی، از بین نمی روند، بلکه دچار باز تعریف در کارکردها می شوند. معتقدین به فروپاشی نظام وستفالیایی به تأسی از بنیان های نظری فرااثبات گرایانه و متعاقباً تحولات ناشی از فرایند جهانی شدن، عقیده دارند که جهان کنونی وارد دوره ای موسوم به نظام پساوستفالیایی شده، که همانند گذشته پدیده های مدرنِ حاصل از میراث عصر وستفالیایی، نظیر دولت، سرزمین و مرز و غیر، دیگر آن کارایی سُنَتی خود را ندارند. این نوشتار با مقایسه ماهیت، هویت و کارکرد مرز در دو عصر دولت وستفالیایی و عصر پساوستفالیایی دولت، عقیده دارد جهان کنونی به وسعت همه پیشرفت هایش در فناوری و تکنولوژی، درگیر بحران ها و تهدیدهای روزافزون است؛ نطیر بحران ویروس کرونا. اغراق نیست اگر بگوییم این بحران، عامل خیزش مجدد مرزهای جغرافیای سیاسی در همه مقیاس ها، از محلی/ مکانی تا بین المللی بود. بحران نام برده، ضمن یادآوری مفاهیم پایه در جغرافیای سیاسی (سرزمین، ملت، زیستگاه، حاکمیت، حکومت، امنیت، دولت، قلمرو، مرز و...)، با یادآوری نقش مرزها در دفاع از اصل امنیت ملی، حاکمیت ملی، تمامیت ارضی، استقلال ملی، قلمرو آرایی و...، هشدار مجددی بود در جهت فلسفی اندیشی و نگرش عقلایی و واقع بینانه به هستی و کارکرد مرزها. در حقیقت بحران ناشی از ویروس کرونا مثال قابل دفاعی از ماندگاری مرزها در عصر پساوستفالیایی دولت است.
۳۲.

تبیین نقش و جایگاه بندر گوادر در راهبرد کلان امنیتی «چین- پاکستان»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره نهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۳۳) 159 - 188
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۸۹
سرعت رشد روابط چین و پاکستان طی بیش از شش دهه گذشته در تمامی زمینه ها (اقتصادی، سیاسی، نظامی، امنیتی و...) به گونه ای بوده که می توان از صفت استراتژیک برای توصیف آن بهره برد. در ادامه همکاری های همه-جانبه چین و پاکستان، طرح توسعه بندر گوادر یکی از اولویت های اصلی دو کشور است که در بردارند اهداف بلند مدت برای آنها است. این پژوهش قصد دارد با عطف به نظریه امنیتی مکتب کپنهاگ به اهداف نهان و پنهان طرح توسعه بندر گوادر بپردازد. سوال اصلی مقاله اینگونه است؛ در طرح توسعه بندر گوادر پاکستان توسط چین، چه اهداف خاصی نهفته است؟ به نظر طرح توسعه بندر گوادر دارای اهدافی فراتر از صرفِ اهداف خاص اقتصادی است. در طرح توسعه این بندر استراتژیک، حصول زیربنای امنیت به اشکال امنیتِ همه جانبه (موسع)، هدف نخستین، اصلی و نهایی دو کشور است. مراد از امنیت موسع، نمود امنیت به اشکال گوناگون امنیت اقتصادی، امنیت نظامی- دفاعی، امنیت سیاسی، امنیت سرزمینی و... است. محاصره هند (استراتژی گردنبند مروارید)، ایجاد موازنه با ایالات متحده در مناطق پیرامونی (خلیج فارس، دریای چین جنوبی و ...)، گزینه بندر چابهار ایران (به اشکال همکاری و رقابت)، تسلط بر مناطق واگرای قومی– مذهبی سین کیانگ و قومی بلوچستان، دور زدن مسیر طولانی و ناامن آبهای مالاکا و اهداف تجاری (با آسیای مرکزی، افغانستا، ایران، کشورهای حوزه خلیج فارس و بخشی از آفریقا) از جمله دلایل علاقه دو کشور در بسط توسعه این بندر راهبردی است.
۳۳.

انگاره «دولت ملی» در بینش ژئوپلیتیک پسا مدرن (گذر از دولت محوری عصر مدرن)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال هفدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۶۱ 38 - 53

کلید واژه ها: دولت - ملت ژئوپلیتیک مدرن ژئوپلیتیک پسا مدرن دولت پساسرزمینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴ تعداد دانلود : ۱۱۶
از گذشته تا به امروز دگرگونی های عملی و نظری بسیاری در گفتمان های جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک رخ داده است. «دولت – ملت» که بحث هسته در مطالعات جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک است؛ به تبع این تحولات به طور طبیعی بی نصیب نمانده است. نوشتار حاضر با رویکرد تفسیری و بهره گیری از داده های کتابخانه ای به دنبال پاسخ به این سوال است که در گذار از ژئوپلیتیک مدرن به پسا مدرن، گفتمان «دولت- ملت» دچار چه تحول و تغییرات ماهیتی شده است؟ طبیعی است که در هر عصری گفتمانی با ویژگی های خاص خود حاکم باشد. مشخصه هایی چون: یکپارچگی، تک بعدی بودن، عینیت گرایی، قطعیت گرایی و مبنا گرایی که در گفتمان مدرنیته، باعث شده است که دولت مدرن، دولتی با ویژگی های خاص جغرافیایی، سیاسی، حقوقی، اجتماعی، هویتی و ... باشد. حال آنکه به تبع از ویژگی های پستمدرنیته ]و گفتمان های حاکم بر آن[ چون: تکثر گرایی و عدم اطلاق، نفی روایتی خاص و... ؛ دولت به عنوان یک مرجع تام (حاکمیتی، امنیتی، قدرتی و...)، به هیچ وجه پذیرفته شدنی نیست. اجمالاً هدف این پژوهش مقایسه و تببیین ابعاد و ارکان: اجتماعی (بعد ملت و ملی گرایی)، سیاسی (بعد حکومت)، حقوقی (بعد حاکمیتی)، دولت (کشور) در گذار از مدرن به پست مدرن است. در پایان به چالش و تهدیدهای دولت پست مدرن (پساسرزمینی) در این گذار اشاره خواهد شد.
۳۴.

آیا خوشبختی همان شادی است؟ نقش هیجان های دلخواه و هیجان های خوشایند در احساس خوشبختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی بهار ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 151 - 174

کلید واژه ها: خوشبختی هیجان افسردگی بهزیستی فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۲۶
بیشترِ روان شناسان، خوشبختی را زیاد بودن هیجان های خوشایند و کم بودن هیجان های ناخوشایند می دانند، امّا به باور ارسطو، انسان ها زمانی خوشبخت هستند که هیجان هایی را داشته باشند که می خواهند داشته باشند، حتّی اگر آن هیجان ها ناخوشایند باشند. پژوهش کنونی با هدف بررسی این نظریه ارسطو، به آزمون این فرضیه پرداخت که ناهمخوانی هیجان هایی که فرد دارد و هیجان هایی که می خواهد داشته باشد، با افسردگی رابطه مثبت و با بهزیستی رابطه منفی دارد. در یک طرح همبستگی، فراخوان شرکت در پژوهش به سی هزار مشترک همراه اوّل و ایرانسل شهر تهران پیامک شد و 1410 نفر (564 مرد) با میانگین سنّی 26 سال در پژوهش شرکت کردند. ابزار پژوهش، یک پرسشنامه ساخته پژوهشگر برای اندازه گیری هیجان های خواسته و داشته، مقیاس افسردگی مرکز پژوهش های همه گیر شناختی، و مقیاس رضایت از زندگی بود. تحلیل های همبستگی و رگرسیون نشان داد که ناهمخوانی مطلق هیجان های خواسته و داشته (که نشان می داد هر آزمودنی تا چه اندازه هیجان های دلخواه خود را تجربه کرده است)، حتّی در آزمودنی هایی که هیجان های خوشایند را بیشتر و هیجان های ناخوشایند را کمتر از آنچه می خواستند تجربه کردند، و حتّی پس از کنترل آماری هیجان های تجربه شده، توانست افسردگی بیشتر و بهزیستی کمتر را پیش بینی کند. پس خوشبختی فقط هیجان های خوشایند نیست، بلکه هر هیجانی، اگر دلخواه ما باشد می تواند به خوشبختی ما کمک کند.
۳۵.

تبیین فلسفه و کارکرد مرز در عصر وستفالیایی و جهانی شدن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست جهانی دوره نهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳۱) 117 - 152
تعداد بازدید : ۱۳۱ تعداد دانلود : ۸۹
مرز مفهومی وستفالیایی است که متضمن دفاع از اصل حاکمیت ملی، تمامیت ارضی و استقلال ملی و از عوامل تفکیک هویت ملی است. به تأثیر از تحولات سریع ناشی از رشد تکنولوژی و گسترش فضای مجازی در عصر جهانی شدن، عده ای معتقد به کم رنگ شدن نقش مرزها و حتی محو شدن کامل آن هستند. در راستای چنین ادعایی، تحقیق حاضر بر مبنای این فرضیه انجام شد که استدلال و اندیشه های نفی کننده مرز و سرزمین در رابطه با جهانی شدن، با واقعیت های کنونی فضای جغرافیایی، مطابقت ندارد. در جهانی شدن تنها کارکرد نسبی مرزها دچار تغییر، تحول و تنوع می شود (و این لزوماً به مفهوم کم رنگ شدن کارکردها نیست)، اما وجود و هستی مرز از ثبات و پایداری برخوردار است. در راستای دفاع از فرضیه پژوهش، نویسندگان با مقایسه ویژگی های مرز در دو عصر وستفالیایی و جهانی شدن دلایل وجود و استمرار مرزها در عصر جهانی شدن را با اتکای به چهار رویکرد فلسفی (معرفتی)، عقلایی (منطقی)، کارکردی (عملکردها) و اثباتی (تجربی)، مورد بحث و بررسی و تببین قرار دادند. سوای از اینکه به تبع از وسعت و دامنه تهدیدهای جهانی شدن، شاهد امنیتی شدن هرچه بیشتر مرزها هستیم، به طوری که شیوع ویروس کرونا در غالب کشورها به اشکال کنترل مطلق مرزهای بین المللی، ملی و فروملی، شاهد دیگری بر رد فرضیه جهان بدون مرز است.
۳۶.

خود-اندیشی با زبان غیر اول شخص: دور شدن از خود و مهار احساس ها، اندیشه ها، و رفتارها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۲ 1 - 33
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۷۱
پژوهشهای پیشین نشان داده اند که اگر به احساسها، اندیشه ها، و رفتارهای خود از چشم انداز دیگران، و نه از چشم انداز خودمان، نگاه کنیم (یعنی از خود دور شویم)، آسانتر میتوانیم آنها را مهار کنیم، و پژوهش کنونی فرض کرد که اگر برای نام بردن از خود به جای ضمیرهای اول شخص (برای نمونه، «من»)، ضمیرهای غیراول-شخص (برای نمونه، «او») و نام خود را به کار ببریم، دور شدن از خود و در پی آن مهار خود آسانتر میشود. با هدف آزمون این فرضیه، یک آزمایش مقدماتی و یک آزمایش اصلی انجام شد. آزمایش مقدماتی نشان داد که گروه غیراول شخص بیشتر از گروه اول شخص گزارش داد که خود را از چشم انداز دیگران دیده است. در آزمایش اصلی 86 دانشجوی زن با میانگین سنی 21 سال از دانشگاه پیام نور قم با روش در دسترس نمونه گیری و با روش تصادفی به دو گروه اول شخص (که به رویدادهای اضطراب آور آینده با ضمیرهای اول شخص اندیشیدند) و غیراول-شخص (که به رویدادهای اضطراب آور آینده با ضمیرهای غیراول شخص و نام خود اندیشیدند) گمارده شدند. اضطراب صفتی با آزمون ترس از ارزیابی منفی (لیری، 1983) و اضطراب حالتی با آزمون پژوهشگرساخته اندازه-گیری شد. سپس آزمودنیها یک تعامل اجتماعی انجام دادند و پنج داور به عملکرد اجتماعی آنها نمره دادند. تحلیلهای کوواریانس با اندازه گیری مکرر نشان دادند که اضطراب حالتی گروه غیراول شخص پس از تعامل اجتماعی تندتر از گروه اول شخص کاهش یافت و گروه غیر اول شخص نمره های بهتری در عملکرد اجتماعی گرفت.
۳۷.

کارکرد روان شناختی هیجان نوستالژی: افزایش ابراز خودِ راستین و کاهش خود- تعریفی بیرونی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره ۱۰ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۲) ۳۹-۲۲

کلید واژه ها: نوستالژی خود راستین اصیل بودن خود - تعریفی بیرونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۱۰۲
یافته های پیشین، کارکردهای فراوان هیجان نوستالژی، برای نمونه افزایش سلامت روانی، را نشان داده اند و پژوهش کنونی برای تبیین آن یافته ها، این توضیح نظری را آزمون کرد که سودمندی های نوستالژی از این راه به دست می آیند که نوستالژی، خودِ راستین انسان را به یاد او می اندازد. با هدف بررسی اثر نوستالژی بر اصیل بودن (ابراز خود راستین) و خود-تعریفی بیرونی (نگرانی درباره برآورده کردن استانداردهای جامعه و انتظارهای دیگران)، از میان 30 هزار مشترک تلفن همراه در تهران و کرج، 451 نفر (200 مرد) با میانگین سنی 40 سال با روش در دسترس گزینش و در یک طرح آزمایشی به گونه تصادفی به دو گروه نوستالژی (که به یک خاطره نوستالژیک اندیشیدند) و بدون نوستالژی (که به یک خاطره معمولی اندیشیدند) گمارده شدند. ابراز خود راستین با پرسش نامه اصیل بودن (کرنیس و گولدمن، 2006) و خود-تعریفی بیرونی با مقیاس تمرکز بر وابستگی های بیرونی (ویلیمس و همکاران، 2010) اندازه گیری شد. آزمون های t نشان دادند که گروه نوستالژی شخصیت گذشته خود را اصیل تر درجه بندی کرد و خود-تعریفی بیرونی کمتری گزارش داد و الگوسازی فرایند شرطی نشان داد که نوستالژی از راه افزایش اصیل بودن، خود-تعریفی بیرونی را کاهش داده است. این یافته ها نشان می دهند که اولا می توان از نوستالژی در درمان بیماری های روانی کمک گرفت، و ثانیا پیامدهای مثبت فراوان نوستالژی که در پژوهش های پیشین نشان داده شده است از این واقعیت سرچشمه می گیرند که نوستالژی خود راستین انسان ها را به آنها نشان می دهد.
۳۸.

واکاوی نقش حفره های دولتی پاکستان بر واگرایی قومی بلوچ ها در ایران

نویسنده:
منبع: سیاست پژوهی جهان اسلام دوره سوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۴ 57 - 79

کلید واژه ها: ایران پاکستان سیستان و بلوچستان قوم بلوچ حفره های دولتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۸۶
حفره های دولت به عنوان پدیده هایی که بصورت سازمان یافته و در سطحی گسترده موجودیت و حاکمیت دولت ها را در فضای جغرافیایی به چالش می کشند . به همین دلیل، شناسایی حفر ه های دولت به عنوان عوامل به چالش کشاننده حاکمیت و امنیت دولت ها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد. فرضیه این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که پاکستان از ناحیه حفرهای دولت(حکومت) با چه مشکلاتی مواجهه است؟ چه رابطه ای بین حفره های دولتی پاکستان با چالش های قومی(بلوچ ها) در ایران وجود دارد؟ به نظر می رسد رابطه مستقیمی بین تأثیر پذیری مسائل قومی بلوچ ها در ایران و حفرها و چالش های دولتی در پاکستان وجود دارد. قدرت غیر متعارف ارتش و آی.اس.آی، نفوذ گروهای متعدد اسلامی عمدتأ رادیکال ، اعمال قدرت به احزاب خاص ، وضعیت بد اقتصادی، توسعه انسانی ضعیف و مشکلات ناشی از مواد مخدر و ناتوانی این کشور در به حداقل رسانی خسارات ناشی از باران های موسمی، در ردیف مهم ترین حفرهای دولتی پاکستان اند. این وضعیت با توجه به همجواری استان سیستان و بلوچستان و با وجود پتانسیل های  واگرایی(داخلی و بیرونی) این استان ، عرصه کنش پاره ای از تحولات واگرایانه قوم بلوچ در رابطه با ایران را به وجود آورده است. لذا شکاف هایی نظیر: هویت خواهی قومی، تنش های مرزی، قاچاق مواد مخدر و کالا، تروریسم و انواع خشونت های سازمان یافته در قالب گروهای معاند و معارض با نظام ایران ؛ دارای رابطه مستقیمی با چالش های ساختاری کشور پاکستان اند.  
۳۹.

واکاوی اثرات سد سلمای افغانستان بر تنش های آبی کلان شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۵ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۶) 53 - 70

کلید واژه ها: ایران افغانستان کلان شهر مشهد هیدروهژمونی هیدروپلیتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱ تعداد دانلود : ۵۳
چشم انداز تأمین و آینده آب شمال شرق (کلان شهر مشهد) علاوه بر تأثیرپذیری از بحران های کلی تنش های آبی کشور، و شرایط طبیعی و اقلیمی منطقه شمال شرق، تحت تأثیر متغیر همسایگی و سیاست های هیدروپلیتیکی افغانستان است؛ چرا که افغانستان ضمن آگاهی از وضعیت جغرافیایی خود (محصور در خشکی بودن)، برای جبران بخشی از نیازمندی هایش در امر توسعه زیرساختی آبی، کشاورزی و اقتصادی، متوسل به سیاست هیدروهژمونی (نقش ابزار گونگی آب) در رابطه همسایگان خود، از جمله ایران شده است. در حقیقت سیاستِ هیدروهژمونی افغانستان، گونه ای از راهبردِ دیپلماتیک و سیاسی این کشور، برای جبران بخشی از خلاء «قدرت-امنیت- هویت»، در موازنه ژئوپلیتیکی با همسایگان است. سدسازی های متعدد، و از جمله ساخت سد سلما، در چارچوب همین تحلیل می گنجد. سؤال اصلی این مقاله چنین است: اصولاً احداث سد سلما بر روی شاخه اصلی هریرود، چه پیامدهایی بر تنش های آبی کلان شهر مشهد دارد؟ به طور واضح سیاست های فرادستی افغانستان در ساخت سد سلما، نواحی پایین دست، از جمله ناحیه شمال شرقی ایران (استان خراسان و کلان شهر مشهد) را با چالش تأمین آب مواجه می نماید. گونه های متعددی از تنش های ژئوپلیتیکی، سیاسی-امنیتی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی، از جمله پیامدهای اعمال چنین راهبردی است. پژوهش بر اساس ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی محسوب می شود. اطلاعات پژوهش به شیوه کتابخانه و اسنادی و با مراجعه به منابع معتبر گردآوری شده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان