سید مجید نبوی

سید مجید نبوی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۷ مورد.
۱.

بررسی تعداد و مصادیق نشانه های حتمی قیام حضرت مهدی (ع) در روایات شیعی و نقد برخی از آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه قرآن و حدیث دوره ۱۳ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۶ 225-253

کلید واژه ها: امام مهدی(ع) آخرالزمان نشانه های ظهور علایم حتمی ظهور قیام خروج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 726 تعداد دانلود : 24
در روایات شیعی به نشانه های حتمی قیام امام مهدی(ع) توجه شده است که ضرورت دارد تعداد و مصادیق واقعی آن ها مشخص شود. مقاله پیش رو به این مسئله پرداخته و پس از بررسی روایات شیعی، تصویر روشنی از نشانه های حتمی قیام امام مهدی(ع) ارائه نموده است. پس از واکاوی 17 نشانه ی نقل شده در روایات، این نتیجه به دست آمد که در منابع روایی شیعه و مطابق ملاک های خاص برای تشخیص علامت های حتمی از غیر حتمی، تنها به حتمیت چهار نشانه؛ 1 خروج سفیانی، 2 خسف بیداء، 3 قتل نفس زکیه و 4 ندای آسمانی، تصریح شده است و قابل اعتنا هستند، لکن حتمی بودن 1 یمانی، 2 خسف های دیگر غیر از بیداء، 3 دجال، 4 اختلاف بنی العباس، 4 نزول حضرت عیسی(ع)، 5 فریادی در ماه رمضان، 6 خروج آتشی از عدن، 7 ظهور دستی در آسمان، 8 دخان (دود)، 9 ظهور خورشید از مغرب و 10 واقعه ی احجار الزیت، بر اساس این روایات و ملاک ها، مورد نقد جدی قرار گرفته است؛ برخی از آن ها دلیل روایی قابل اعتنایی ندارند و برخی از آن ها از نشانه های قیامت هستند و به اشتباه یا تسامح، نشانه ی ظهور تلقی شده اند.
۲.

معرفی فهرستی مجلّه های مرتبط با قرآن و حدیث

نویسنده:
منبع: دانش ها و آموزه های قرآن و حدیث سال اول زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳

کلید واژه ها: نشریات قرآنی و حدیثی مطالعات دینی چاپ مقاله علمی - پژوهشی علمی - ترویجی علمی - تخصّصی علوم قرآن و حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 468 تعداد دانلود : 96
یکی از ضرورت های پژوهش در حوزه قرآن و حدیث و مطالعات اسلامی، شناخت مجلّه های مرتبط با آنهاست. پژوهشگران مطالعات اسلامی برای ارائه مقالات نو، نیازمند آگاهی از پیشینه مقالات و مجلّه های مرتبط با موضوع خود هستند. هدف نویسنده از معرّفی مجلّه ها، شناساندن آنها به پژوهشگران و آسان سازی نشر نگاشته های آنهاست. با توجّه به این که تاکنون فهرست جامعی از مجلّه های مرتبط با قرآن و حدیث و مطالعات اسلامی ارائه نشده، نگاشته حاضر درصدد ارائه این فهرست بر آمده و مجلّات را بر اساس رتبه علمی - پژوهشی، علمی - ترویجی و علمی - تخصّصی دسته بندی می کند. با بررسی های به عمل آمده، 189 مجلّه یافت شد که 102 مجلّه، علمی – پژوهشی، 33 مجلّه، علمی - ترویجی و 54 مجلّه، علمی - تخصّصی است. در معرّفی هر کدام از مجلّه ها که گستره حوزوی و دانشگاهی را شامل می شود، صاحب امتیاز، آدرس وب سایت (اگر داشته باشند)، مدیر مسؤول و شماره تلفن مجلّه بیان می گردد.
۳.

بررسی تأثیرپذیری سید مصطفی حسینی طباطبایی از اهل تسنن

نویسنده:
منبع: دانشنامه علوم قرآن و حدیث سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۱ ۱۱۳-۱۴۲

کلید واژه ها: توسل زیارت قرآنیان شیعه مصطفی حسینی طباطبایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 328 تعداد دانلود : 341
سیّد مصطفی حسینی طباطبائی متولد سال 1314 است. او یکی از قرآنیان شیعه است؛ قرآنیان کسانی هستند که به انکار افراطی احادیث می پردازند. وی به نقد برخی مبانی شیعه می پردازند که بیانگر متأثر بودن او از اهل تسنن است. ایشان مسائلی مانند: توسل به اهل بیت& و زیارت اهل بیت& را صحیح نمی داند. برخی اعیاد و مناسبتهای شیعی مانند: تولد و شهادت اهل بیت& را ساخته ی مردم می داند. او فقط عید فطر و عید اضحی(قربان) را عید اسلام می داند. وی به فقه اهل تسنن عمل می کند و برخی کتابهای او در عربستان منتشر شده است و برخی وب سایتها متعلق به عربستان و اهل تسنن به نشر الکترونیکی آثار او می پردازند. همه ی موارد ذکر شده بیانگر تأثیر پذیری مصطفی حسینی طباطبایی از اهل تسنن می باشد.
۴.

بررسی سبک زندگی از منظر آیت الله خامنه ای با تأکید بر رویکرد، مبنا و نحوه اجرا

نویسنده:
منبع: قرآن و علوم اجتماعی سال دوم بهار ۱۴۰۱شماره ۱ (پیاپی ۵) 9 - 27

کلید واژه ها: مقام معظم رهبری سبک زندگی رویکرد مبنا نحوه اجرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 977 تعداد دانلود : 158
در بررسی نظامِ مسائل جامعه ایران اسلامی یکی از مهم ترین و بنیادین ترین مسائل روز که با آن مواجه هستیم، چگونگی «سبک زندگی» است. بررسی این مسئله از دو جهت اهمیت دارد؛ نخست اینکه سبک زندگی، روند حیات انسان را از پوچی و بی هدفی خارج می کند و به آن معنا می بخشد. دیگر آنکه انتخاب سبک زندگی صحیح، می تواند آینده یک ملت را از حیث سعادت تضمین کند؛ زیرا در دنیای امروز، به دلیل گستردگی فضای مجازی و تنوع رسانه ها، همواره سبک های مختلفی از زندگی، به جامعه عرضه می شود؛ لذا داشتن چارچوب و اصولِ اساسی، برای انتخاب سبک زندگی مناسب، به منظور نیل به حیات طیبه، از اهمیت فروانی برخوردار است. همچنین باید عنایت داشت که یکی از مهم ترین دغدغه های فکریِ مقام معظم رهبری، به عنوان حاکم اسلامی و ولی فقیه، بحث سبک زندگی است که در بیانات مختلف ایشان، بر اهمیت این موضوع تأکید بسیاری نموده اند. در این نوشتار، نگارنده درصدد است، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بررسی اندیشه های حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، دیدگاهِ ایشان را درزمینه سبک زندگی در سه محور «رویکرد» و «مبنا» و «عملکرد» بررسی کند. درنهایت اینکه، رویکرد رهبر فرزانه انقلاب درباره مقوله سبک زندگی، بر دو پایه رویکرد «نگرشی» و «رفتاری» استوار است. مقام معظم رهبری معتقدند که باید مبنا و اساسِ سبک زندگی، برگرفته از آموزه های قرآنی باشد و برای اینکه سبک زندگی از مرحله نظری به مرحله عملی برسد، لازم است دو مسئله را مد نظر قرار دهیم؛ یکی «تبیین درست سبک زندگی» و دیگری «پرهیز از تقلید و الگوسازیِ ناصحیح» است.
۷.

نقد و بررسی دلایل ابوالفضل برقعی در مدّعای «قرآن بسندگی در تفسیر»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۵۹ «ویژه قرآن بسندگی»

کلید واژه ها: قرآنبسندگی تفسیر تأویل روایات تفسیری برقعی ابوالفضل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 215 تعداد دانلود : 842
ابوالفضل برقعی، از مشاهیر معاصر، معتقد به قرآن بسندگی در تفسیر و بینیازی نسبت به احادیث معصومان است. او برای این مدعای خود دلایلی میآورد، از جمله: روشن بودن قرآن و ضرورت تدبّر در آن، عدم نیاز به تفسیر امام بلکه مطلق تفسیر به دلیل قابل فهم بودن قرآن، عدم نیاز به فهم تأویل آیات متشابه، مشکلتر بودن متن احادیث نسبت به قرآن، وجود اخبار متناقض و دروغین در روایات تفسیری، ضرورت موافقت روایات با قرآن، عدم وجود تفسیر در صدر اسلام. نقد ادله برقعی و اثبات ضرورت استفاده از احادیث در تبیین قرآن در این گفتار آمده است.
۸.

منبع شناسی بداء و موضوع های مرتبط با آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۵۳ «ویژه عدل الهی»

کلید واژه ها: بداء – کتاب بداء – پایان نامه بداء - مقاله بداء - موضوع های مرتبط

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی موارد دیگر
تعداد بازدید : 709 تعداد دانلود : 526
«بداء» از ریشه «ب د و» به معنای آشکار شدن و ظاهر شدن است و در اصطلاح به معنای «تغییر دادن تقدیرات توسط خداوند، به سبب برخی وقایع و حوادث و شرایط خاص» می باشد. از آنجا که «بدا» یکی از موضوعات مهم کلام، و همچنان مسئله ای پرچالش است، نگارندگان در این گفتار، 98 کتاب را که بخشی از آن مربوط به بداء می شود، شناسانده اند همچنین 28 پایان نامه و 61 مقاله در این زمینه معرفی کرده اند. و پس از آن، 138 کتاب را که در باب موضوع های مرتبط با بداء (مانند: نسخ، قضا و قدر، ام الکتاب، لوح محو و اثبات، و...) نوشته شده، شناسانده اند. باشد که راه بر پژوهندگان آسان گردد.
۹.

شخصیت شناسی و منبع شناسی قرآنیون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۷ «ویژه قرآن بسندگی»

کلید واژه ها: قرآنیون – منبع شناسی منبع شناسی قرآنیون - کتاب منبع شناسی قرآنیون - مقاله منبع شناسی قرآنیون – پایان نامه شخصیتهای جریان قرآن بسندگی - شیعه شخصیتهای جریان قرآن بسندگی - سنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 463 تعداد دانلود : 274
قرآنیون کسانی هستند که حجیت حدیث را به کلی رد میکنند و یا برای احادیث اهمیت لازم را قائل نیستند و تنها قرآن را برای اعتقاد و عمل کافی میدانند. در این مقاله برخی از افراد و منابع آنها معرفی میشود. در این نگارش 8 نفر از قرآنیون شیعه و 61 نفر از قرآنیون اهل سنت به همراه فعالیتها و آثارشان معرفی میشود، سپس منابع پیرامون قرآنیون ذکر میشود که 68 کتاب و 22 مقاله و 3 پایاننامه را در بر میگیرد.
۱۰.

مفهوم سکوت و بررسی آثار آن در خودسازی افراد جامعه با تاکید بر روایات اهل بیت (ع)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین در آموزه های قرآن و سنت سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۷ 87-105

کلید واژه ها: خودسازی سکوت صمت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 388 تعداد دانلود : 98
از ابزار خودسازی افراد در جامعه، کنترل زبان است. این پژوهش قصد دارد با رویکرد تحلیلی- روایی پاسخ دهد که اثر سکوت بر خودسازی افراد جامعه بر اساس متون روایی چیست لذا ابتدا مفهوم شناسی سکوت و خودسازی در دو قالب معنا ارائه شده و در ادامه آثار سکوت در خودسازی ارائه می گردد. روش جمع آوری مطالب در این پژوهش، کتابخانه ای بوده و روش تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد. پس از بررسی ها مشخص شد که: 1- هدف از سکوت در اسلام پرورش عقل است، پس باید کلام را سنجید و آن را به عقل عرضه داشت، اگر در راه رضاى الهى بود، آن را به زبان جارى کرد و اگر این طور نبود، سکوت بهتر از تکلم است.2- باید سکوت را به اعتبار گوینده آن رتبه داد، مهم است که هدف گوینده رضای الهی باشد. 3- قوت اندیشه، رستگاری، محبت، پنهان ماندن عیوب، آسایش، حکمت، وقار، صبر از آثار سکوت هستند.
۱۱.

بررسی راهکارهای درمان هیستریک از منظر قرآن و روان شناسی

نویسنده:
منبع: قرآن و علوم اجتماعی سال اول بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 9-26

کلید واژه ها: هیستریک تبرج درمان قرآن روانشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 39 تعداد دانلود : 467
هیستریک یا تبرج و خودآرایی از جمله مسائلی است که قرآن کریم و روان شناسی جدید به صورت مفصل به آن پرداخته است. هیستریک یک نوع بیماری است که مورد نکوهش قرآن کریم است و روانشناسی نیز از آن به عنوان اختلال روانی بحث می کند. مسئله این پژوهش این است که چه راهکارهایی از دیدگاه قرآن و روان شناسی برای درمان هیستریک وجود دارد؟ جمع آوری مطالب در این نگارش کتابخانه ای بوده و روش تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد. نتیجه آن شد که یاد خدا و ایمان به او مهمترین راهکار درمان هیستریک است توجه به خانواده و فرزندان نیز مانع بروز اختلالات هیستریکی می شود حجاب، حفظ نگاه نیز فرد را از تحریک و روحیه هیستریکی دور می کند. از ازدواج نیز می توان به عنوان یک عامل مهم درمان هیستریک نام برد. تقوای الهی و انجام عباداتی مانند روزه و نماز نیز از هیستریک می کاهد و فرد را به سمت رضای الهی و دوری از اعمال ناپسند مانند هیستریک سوق می دهد. توبه نیز دیگر عامل مهم در درمان هیستریک است که سبب آرامش در فرد نیز می شود و فرد را از هیستریک دور می کند. رجوع به پزشک روان درمان نیز یکی دیگر از راهکارهای درمان هیستریک است.
۱۲.

نقد و بررسی ترجمه واژه «رحمان» با تکیه بر دیدگاه آیت الله جوادی آملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی سال چهارم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیایی ۱۵) 69-92

کلید واژه ها: رحمن نقد ترجمه رحمت خدا مبانی تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 64 تعداد دانلود : 192
پژوهش حاضر سعی کرده، با تحلیل واژه ی «رحمن» در آیه ی ﴿بسم الله الرحمن الرحیم﴾ گامی درکمک به فهم دقیق تر واژه و گویایی ترجمه ی آن بردارد. ابتدا به بررسی توضیحات تفاسیر از «رحمن» به خصوص تفسیر تسنیم پرداخته، تا مفهومی دقیق و رسا به دست آورد، سپس با تحلیل ترجمه های مختلف، دلایل قرآنی و روایی خود بر تأیید یا رد هر ترجمه را بیان کرده و به این نتیجه رسیده است که «رحمن»، رحمتی مطلق و فراگیر و بی مقابل است؛ بنابراین غضب الهی را نیز شامل می شود که رهبری آن با رحمت رحمانیه است. به دلیل کثرت و شمولیتی که از صیغه ی فعلان فهمیده می شود، قرینه ی سیاق آیه هایی که «رحمن» در آن ها به کار رفته، روایت هایی که به توضیح پیرامون آن پرداخته اند، و مصادیقی که مفسران برای آن برمی شمارند، مهندسی عالم بر عهده ی رحمت رحمانیه است؛ به نظر می رسد، هیچ یک از ترجمه های فارسی بررسی شده، رسایی کامل بر این معنا را ندارد. عدم قابلیت زبان فارسی در مقایسه با زبان عربی و در برخی موارد عدم تخصص های گوناگون لازم برای ترجمه از سوی مترجمان از جمله عوامل نارسایی ترجمه های فارسی است که در مورد واژه ی «رحمن»، مطلق بودن رحمت، که شامل غضب مستور الهی می شود مزید علت نارسایی ترجمه های آن شده است.
۱۳.

حوزه واژگانی «احساس تنهایی» در قرآن کریم و مقایسه آن با تعابیر روان شناختی

نویسنده:
منبع: دانش ها و آموزه های قرآن و حدیث سال سوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱۲ 81-100

کلید واژه ها: احساس درونی افسردگی عزل معیت عند روان شناسی معارف قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 201 تعداد دانلود : 610
امروزه بشر با مشکلی «احساس تنهایی» دست به گریبان است. این احساس، دو جنبه دارد؛ یکی شناختی، احساسی و روانی و دیگری، روحی و معنوی. در این تحقیق با مراجعه به متون روان شناسی و آیات قرآن کریم، واژگان مربوط به احساس تنهایی با روش توصیفی تحلیلی، مفهوم شناسی شده است. هدف این جستار، شناخت واژگان قرآنی قابل مطالعه در موضوع یادشده است. با استفاده از داده های این نوشتار می توان پژوهش در حوزه احساس تنهایی را با تکیه بر قرآن کریم سامان داد. این مقاله ابتدا به شناخت واژگانیِ احساس تنهایی می پردازد و سپس حوزه معنایی آن را در روان شناسی مورد توجّه قرار می دهد. آنگاه حوزه واژگانی این مفهوم در قرآن کریم شناسایی می شود.
۱۴.

امیر مؤمنان(ع) و مؤلفه های فرهنگ «جاهلیت»، با تکیه بر ترسیم نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سراج منیر سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۲ 7 - 35

کلید واژه ها: امیرالمؤمنین (ع) نهج البلاغه فرهنگ جاهلیت اجتماع قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 745 تعداد دانلود : 511
فرهنگ، مجموعه پیچیده ای شامل معارف، معتقدات، هنرها، صنایع، فنون، اخلاق، قوانین، سنن وخلاصه، همه عادات، رفتار و ضوابطی است که فرد به عنوان عضو جامعه، از اجتماع خود فرامی گیرد. در مفهوم شناسی جاهلیت در قرآن و نهج البلاغه، به تقابل جهل با عقل و حلم رهنمون می شویم. عقل مفهوم جامعی است که شامل علم و دانش، فهم و تعقل امور و عمل به اوامر الهی، حسنات و نیکی ها می شود. در مقابل، جهل صفت فضیلت سوزی است که علم و دانش، فهم و عمل به دستورهای الهی را یکسره نابود می کند. جاهلیت محدود به برهه ای از زمان نیست و به همین دلیل، قرآن آن را به «اولی» و «اُخری» تقسیم نموده است. امیر مؤمنان(ع) نکات متعددی را درباره ویژگی های عصر جاهلی فرموده اند که می توان آن ها را به دو محور کلی تقسیم نمود: نکاتی درباره فرهنگ دینیِ آن عصر، و نکاتی درباره فرهنگ اجتماعی آن. مقاله حاضر با روش تحلیلی توصیفی هر یک از دو قِسم فوق را با شش مؤلفه به بحث می نشیند.
۱۵.

مطالعه تطبیقی مصادیق «شاهد» و «بینه» در آیه ی 17 سوره هود از منظر علامه طباطبایی و رشیدرضا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش دینی دوره ۱۹ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۰ 249-266

کلید واژه ها: شاهد بینه صاحب بینه علامه طباطبایی رشیدرضا مطالعه تطبیقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 491 تعداد دانلود : 514
آیه 17 سوره هود از جمله آیاتی است که به دلیل ارتباط آن با ولایتِ امام علی (ع) و نیز ابهام در مصادیق واژگان « شاهد » ، « بینه » و « صاحب بینه » در میان دانشمندان مورد بحث قرار گرفته است. گردآوری اطلاعات در این مقاله کتابخانه ای و پردازش آن ها به روش تطبیقی و تحلیلی است. در این مقاله پس از بررسی مبانی فکری و اعتقادی و رویکرد علامه طباطبایی و رشیدرضا و نیز بستر و پیشینه ی فکری این دو مفسر شیعه و سنی، به مصادیق واژه های مذکور پرداخته شده است. بر این اساس علامه طباطبایی با تکیه بر ادله برون متنی و درون متنی بر این باور است که مصداق « شاهد » از باب تطبیق، امام علی(ع) بوده و مراد از « بینه » مطلق بصیرت الهی می باشد و نیز جمله « أفَمَنْ کانَ عَلی بَیِّنَهٍ مِنْ رَبِّه » ِ را منطبق بر رسول خدا(ص) دانسته و « صاحب بینه » را منحصر در رسول خدا نمی داند. در مقابل، رشیدرضا « بینه » را به معنای حجت عقلی و نور فطری دانسته و معتقد است که مراد از « صاحب بینه » کسانی هستند که در زندگی خود چیزی غیر از لذات و زینتهای دنیا را نمی خواهند. همچنین او یکی از مصادیق « شاهد » را قرآن دانسته است.
۱۶.

آشنایی فهرستی با مجلّه های الاهیات و مطالعات اسلامی به زبان عربی

نویسنده:
منبع: دانش ها و آموزه های قرآن و حدیث سال دوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۸ 53-73

کلید واژه ها: شناخت مجلّات عربی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام علوم و معارف قرآن و حدیث معارف اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 883 تعداد دانلود : 389
بیشتر دانش پژوهان و استادان عرصه قرآن و حدیث، توان خواندن مقالات عربی را دارا بوده و برخی از آنها توان نگاشتن به زبان عربی نیز دارند. آشنایی با مجلّات عربی در حوزه معارف اسلامی، زمینه آشنایی بیشتر دانشیان قرآن و حدیث را با فضای رایج مقالات علمی فراهم کرده و مقدّمات نقش آفرینی فرامرزی آنها را تمهید می کند. پرسش اصلی این نوشتار آن است که چه مجلّاتی به زبان عربی و با چه مشخّصاتی، در حوزه مطالعات اسلامی منتشر می شود؟ این تحقیق توانسته 81 مجلّه عربی را در این عرصه شناسایی کند. برخی از این مجلّه ها ویژه مطالعات اسلامی و برخی، همراه با موضوعات دیگر به این موضوع نیز توجّه می کنند. مقاله پیش رو، افزون بر یادکرد عنوان مجلّه و راه های ارتباطی آن در قالب جداسازی ژورنال های هر کشور، مجلّاتی را که رتبه ISC دارند نیز معرّفی کرده است.
۱۷.

سازوکار نگرش الهی در تحقق شادی و سلامت معنوی از دیدگاه قرآن با تاکید بر آیه فضل و رحمت الهی (یونس/58)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف قرآنی (آفاق دین) سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۳ 175 - 199

کلید واژه ها: نگرش الهی سلامت معنوی شادی معنوی ایمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 248 تعداد دانلود : 59
زمینه و هدف: یکی از نیازهای بشر، شادی و سلامت معنوی است. شادی و سلامت معنوی متکی به کیفیت شناخت، گرایش و رفتار و به نوع نگرش فرد بستگی دارد. شادی و سلامت معنوی از عوامل مختلف؛ از جمله نگرش انسان به عالم هستی، اثر می پذیرد. هدف اصلی این مقاله؛ بررسی سازوکار تأثیر نگرش الهی بر تحقق شادی و سلامت معنوی از منظر آیات و روایات است. روش تحقیق در این نگارش توصیفی- تحلیلی بوده و روش گردآوردی اطلاعات کتابخانه ای می باشد. یافته های تحقیق نشان داد؛ از نظر قرآن کریم، نگرش الهی عامل مهم سلامت روانی و شادی انسان بوده که با رضایت از گذشته و ایجاد اطمینان به آینده، شادی حال را رقم می زند. بحث و نتیجه گیری: آدمیان یا اندوه گذشته را می خورند یا نگران آینده ای نیامده هستند. از این رو در الگوی شادی معنوی، مومنان آینده و گذشته ی خویش را تحت اراده و تدبیر خدای می بینند و هیچ اندوهی از گذشته و ترسی از آینده ندارند «أَلَا إِنَّ أَوْلِیَاءَ اللَّهِ لَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ»؛«إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا» و به آنچه خدا اراده نموده آرام و خشنودند. آخرین کتاب آسمانی، شادی عمیق انسان را به فضل عام الهی بر همه ی انسان ها و رحمت خاص الهی بر مومنان منحصر و وابسته نموده «قُلْ بِفَضْلِ اَللّهِ وَ بِرَحْمَتِهِ فَبِذلِکَ فَلْیَفْرَحُوا هُوَ خَیْرٌ مِمّا یَجْمَعُونَ». است. به این ترتیب تمام ابعاد شخصیت یک مؤمن و حالات و هیجانات او از جمله شادی، تحت عملکرد ایمان قرار گرفته و آرامشی الهی و شادی معنوی و الهی نصیب وی می گردد.
۱۸.

بررسی مقام حلیفه اللهی انسان از منظر فخر رازی (با تکیه بر نظرات تفسیری او در تفسیر مفاتیح الغیب)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین در آموزه های قرآن و سنت سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 9-26

کلید واژه ها: فخر رازی خلیفهاللهی خلافت اشرف مخلوقات انسان آدم (ع) داوود (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 344 تعداد دانلود : 882
یکی از مباحث کلامی که ریشه در آیات قرآن کریم داشته و با بحث انسان شناسی در رابطه مستقیم است، موضوع "خلیفه اللهی انسان" است. روش گردآوری اطلاعات در این مقاله کتابخانه ای و روش تحقیق مقاله توصیفی_تحلیلی است. در این مقاله نگاه فخر رازی دانشمند و متکلم بزرگ اهل سنت به این موضوع تبیین شده است و مسائل مرتبط با بحث در برخی آثار او از جمله تفسیر مفاتیح الغیب، مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی ها نشان می دهد معنای خلیفه اللهی انسان از نظر فخر رازی، ولایت و قدرت تصرف تکوینی و تشریعی است که از طرف خداوند به برخی بندگان عطا می شود. اعطای این مقام شرافتی خاص به انسان داده، لذا انسان اشرف مخلوقات محسوب می گردد. از مطالعه تفسیر کبیر فخر رازی و دیگر آثار وی چنین بر می آید که او معتقد است مقام خلافت اللهی بالقوه در تمام انسانها موجود است ولی فقط پاکان از گناه و عصیان هستند که این مقام را به طور بالفعل کسب می کنند. ملاک انتخاب خدای حکیم در اعطا کردن مقام خلافت اللهی به انسان نیز در علم و عقل و بعد ملکوتی او خلاصه می شود که از نتایج دارا بودن این مقام، افضلیت انسان بر فرشتگان و اشرف مخلوقات بودن اوست.
۱۹.

بررسی تطبیقی مشخصات سفیانی در روایات فریقین(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹شماره ۱۳ 243 - 262

کلید واژه ها: بررسی تطبیقی سفیانی زمان و مکان خروج سفیانی علائم ظهور ملاحم و فتن ظهور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 906 تعداد دانلود : 909
خروج سفیانی، یکی از وقایع قطعی در آخرالزمان است که روایات فریقین به آن تصریح کرده اند. از آنجا که سفیانی پرچم دار رهبری کفر و طاغوت در برابر پرچم های حق است، شناخت مشخصات سفیانی اعم از نام، نسب، صفات، زمان و مکان خروج او برای منتظران حضرت مهدی # لازم و ضروری است؛ چراکه اگر مؤمنان و منتظران حضرت مهدی #، مشخصات لشکرها، پرچم ها و رهبران گروه ها و جنگ های آستانهٔ ظهور را نشناسند گرفتار انحراف می شوند و از یاری حق، بازمی مانند. ازاین رو، نوشتار پیشِ رو با هدف تبیین مشخصات سفیانی انجام یافته و اشتراکات و افتراقات روایات فریقین در خصوص نام، نسب، صفات و زمان و مکان خروج سفیانی را با روش کتابخانه ای به صورت تطبیقی بیان کرده و در نهایت بدین نتیجه رسیده است که برای سفیانی نام هایی چون حرب، عثمان، عنبسه در روایات شیعی و عبدالله، ازهر بن کلبیه و معاویه بن عنبسه در روایات اهل سنت آمده است. نسب او به ابوسفیان برمی گردد. محل خروج او سرزمین شام است. زمان خروج سفیانی در ماه رجب و هم زمان با خروج یمانی، خراسانی و حضرت قائم # است.  
۲۰.

کتابشناسی توصیفی شروح حدیث عنوان بصری

نویسنده:
منبع: دانشنامه علوم قرآن و حدیث سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۶شماره ۸ ۱۳-۴۸

کلید واژه ها: توصیه های امام صادق حدیث عنوان بصری شرح حدیث کتابشناسی توصیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 375 تعداد دانلود : 336
حدیث، در کنار قرآن دومین سبب از اسباب هدایت مسلمان هاست. از آن جایی که برخی احادیث از شهرت بیشتری در میان مردم برخوردار است اهل قلم به شرح آن ها، همت گماشته اند. یکی از این احادیث، «حدیث عنوان بصری» است که شرح های مختلفی برآن نوشته شده است. نگارشِ پیشِ رو به معرفی و کتاب شناسیِ توصیفی بعضی از شرح های «حدیث عنوان بصری» می پردازد و نمونه هایی از سبک نگارش آن را نقل می کند تا مخاطب، بدون نیاز به مطالعه ی کتاب از محتوای آن ، اطلاعات اجمالی به دست آورد. شرح های مذکور عبارتند از: «اسرار ملکوت» از علامه طهرانی، «اول ی ن گ ام ه ا ب رای خ ودس ازی و س ی ر و س ل وک » از سید ج ع ف ر م وس وی ، «ت ش ن گ ان و پ وی ن دگ ان راه ح ق ی ا در ج س ت ج وی ح ق ی ق ت» از رض ا ق رب ان ی ان، «حدیث دوست» از مهدی طیب، «راز دیدار علم» از سیدعلی اصغر علوی، «ره ت وش ه ی س ال ک ان راه خ دا» از ع ل ی اص غ ر م ل ک اح م دی، «سودای حقیقت» از مهدی غلامعلی، «شرح حدیث عنوان بصری» از محمدباقر تحریری، «شرحی بر حدیث عنوان بصری» از مهدخت میرصادقی و «ع ل م آم وزی و م ع رف ت ان دوزی» از رض ا رم ض ان ی گ ی لان ی.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان