بررسی تعداد و مصادیق نشانه های حتمی قیام حضرت مهدی (ع) در روایات شیعی و نقد برخی از آن ها (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

در روایات شیعی به نشانه های حتمی قیام امام مهدی(ع) توجه شده است که ضرورت دارد تعداد و مصادیق واقعی آن ها مشخص شود. مقاله پیش رو به این مسئله پرداخته و پس از بررسی روایات شیعی، تصویر روشنی از نشانه های حتمی قیام امام مهدی(ع) ارائه نموده است. پس از واکاوی 17 نشانه ی نقل شده در روایات، این نتیجه به دست آمد که در منابع روایی شیعه و مطابق ملاک های خاص برای تشخیص علامت های حتمی از غیر حتمی، تنها به حتمیت چهار نشانه؛ 1 خروج سفیانی، 2 خسف بیداء، 3 قتل نفس زکیه و 4 ندای آسمانی، تصریح شده است و قابل اعتنا هستند، لکن حتمی بودن 1 یمانی، 2 خسف های دیگر غیر از بیداء، 3 دجال، 4 اختلاف بنی العباس، 4 نزول حضرت عیسی(ع)، 5 فریادی در ماه رمضان، 6 خروج آتشی از عدن، 7 ظهور دستی در آسمان، 8 دخان (دود)، 9 ظهور خورشید از مغرب و 10 واقعه ی احجار الزیت، بر اساس این روایات و ملاک ها، مورد نقد جدی قرار گرفته است؛ برخی از آن ها دلیل روایی قابل اعتنایی ندارند و برخی از آن ها از نشانه های قیامت هستند و به اشتباه یا تسامح، نشانه ی ظهور تلقی شده اند.