مهیار خانی مقدم

مهیار خانی مقدم

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۲ مورد از کل ۱۲ مورد.
۱.

مؤشرات منهج السید مرتضى العسکری فی إثبات عدم تحریف القرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: التحریف القرآن القرآن الکریم وروایات المدرستین العلامه العسکری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 35 تعداد دانلود : 503
هدفت هذه الدراسه إلى تحلیل محتوى کتاب "القرآن الکریم وروایات المدرستین" (ثلاثه أجزاء) بالمنهج الوصفی _ التحلیلی لاستخراج الخصائص المنهجیه للعلامه العسکری لإثبات عدم تحریف القرآن ومقترحاته لاستخدامها للرد على الشبهات الأخرى. بناءً على نتائج البحث، وبغض النظر عن المؤشرات العامه لمنهج بحث العسکری فی الرد على الشبهات، بما فی ذلک "تحدید الشبهات الرئیسه"، و "استخدام المصادر ذات الصله جنباً إلى جنب مع المصادر الرئیسه قید المناقشه" و "فحص تطور الروایات للتعبیر عن ضعف الإسناد والنص "، یمکن ذکر العوامل الثلاثه "الاستخدام السلیم لنظریه الوحی البیانی"و" تطور معنى المصطلحات الإسلامیه "و" دراسه الظروف الاجتماعیه والتاریخیه فی وقت الأحداث "على أنها ابتکاراته رداً على هذه الشبهات. وتمییز منهجه عن أعمال العلماء بعده نقاط: 1. من خلال التعرف على الشبهات المتوازیه وتجنب التعامل مع الشبهات الهامشیه أو المتکرره أو المتداخله، فإنه لم یکن منفعلاً تجاه الخصم للانخراط فی الانتباه إلى الشبهات المتعدده. 2. جمع أقوى أسباب الشبهات (وإن کان من مصادر مختلفه) حتى تکون الردود شامله وحاسمه. 3. بالنظر إلى مبدأ تغییر التصورات للقضایا والموضوعات فی مجرى التاریخ وربط النظام البیئی التاریخی للأحداث، فقد زاد من نطاق وعمق تحلیله.
۲.

واکاوی روش های فقه الحدیث فیض کاشانی در تفسیر صافی

کلید واژه ها: تفسیر صافی فیض کاشانی فقه الحدیث شرح حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 520 تعداد دانلود : 854
پس از قرآن، حدیث مهم ترین منبع دریافت مفاهیم دینی است. لذا عالمان مسلمان برای حدیث اهمیت والایی قائل هستند و در طول تاریخ اقدام به شرح احادیث کرده اند هر کدام از دانشمندان نیز روش های خاص خود را دارند. هر یک از حدیث پژوهان در فرآیند فقه الحدیث و شرح حدیث دارای یک روش استاندارد بوده که آن روش را در روند کار رعایت نموده اند، اما در برخی از موارد با تکیه بر مبانی خاص خود، تغییراتی در شیوه عامه ایجاد کرده اند. فیض کاشانی نیز مانند دیگر حدیث پژوهان، در شرح احادیث دارای روش های مخصوص به خود است. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی به بررسی روش های شرح حدیث فیض کاشانی در تفسیر صافی می پردازد. برخی از روش های فقه الحدیث و شرح حدیث در تفسیر صافی، شرح محتوای حدیث با استناد به آیات قرآن، شرح مفردات، که در مواردی عیناً از کتب لغت نقل شده است اما بدون اینکه به آنها ارجاع داده شود، بیان نکات تأویلی، عرضه روایات بر قرآن و تشکیل خانواده حدیث و جمع بین روایات، و غیره است. البته شرح حدیث فلسفی و عرفانی نیز در این میان مسئله ای قابل بحث است؛ در مواردی هم فیض به نقد احادیث از باب مخالفت با عامه پرداخته و در جهت ترجیح روایات به مواردی از قبیل موافقت آن حدیث با کتاب و سنت و نیز شهرت روایت و عدالت و وثاقت راوی ها می پردازد.
۳.

واکاوی تطور تاریخی آراء مفسران پیرامون واژه «کفاتا» در آیه «أَلَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ کِفاتاً»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آیه 25 مرسلات کفات جاذبه زمین تفسیر علمی قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 773 تعداد دانلود : 565
واژه «کفات» در آیه 25 سوره مبارکه مرسلات به عنوان یکی از صفت های زمین مطرح شده که دقت در آراء مفسران قرآن و تطور پیرامون مفهوم آن، می تواند نمونه ای مناسب از نقش تغییر مقتضیات فرهنگ مخاطبان در نحوه ارائه مطالب تفسیری را ارائه نماید. پژوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی، به بررسی روایات معصومان(ع)، آراء لغویان و مفسران(از قرن اول تا دوران معاصر) و سیر تطور آنها پرداخته است که بر اساس نتیجه آن، به رغم آنکه از تفاسیر متقدم تا تفاسیر قرن چهاردهم هجری، به دلیل رویکرد دغدغه های تفهمی مخاطبان قرآن که عمدتا ناظر به فلسفه، کلام، ادبیات، فقه و .. بود، معنای واژه «کفات» که فحوای ضمیمه و جذب کردن نسبت به زمین بود را با ادبیاتی ناظر به جایگاه آرامش و سکونت و تامین مایحتاج انسان و دفن اموات مطرح کردند، از قرن چهاردهم با ترجمه آثار علمی ناظر به رنسانس در تمدن غرب و اولویت یافتن علوم تجربی، گرایش به توضیح بر اساس اصطلاح تخصصی جاذبه در میان مفسران، فزونی یافت.
۴.

معناشناسی واژه «إحصان» در قرآن با تکیه بر روابط هم نشینی و جانشینی

کلید واژه ها: احصان معناشناسی جانشینی همنشینی قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 853 تعداد دانلود : 434
دانش معناشناسی یکی از ابزار معتنابه برای فهم معنای واژگان بر اساس نظام معنایی و چینش منسجم الفاظ قرآن است. از جمله واژگان برجسته در حوزه احکام دین، «إحصان» است که به دلیل کارکردهای مختلف در مباحث فقهی، به ویژه مبنا بودن تحقق آن در «رجم»، فهم معنای آن در بافت قرآنی قابل تأمل خواهد بود. بدین منظور در مقاله حاضر، ابتدا تمامی مشتقات واژه مذکور از ریشه «حصن» در آیات قرآن احصا شد که پنج بار در قالب فعلی ذکر شده اند-أُحْصِنَّ، أَحْصَنَت(2بار)، تُحْصِنُونَ و لِتُحْصِنَکُمْ - که غالبا در باب افعال است و 13 بار نیز در قالب اسمی به کار رفته که اکثر آن ناظر به جنس مؤنث- الْمُحْصَناتِ(4بار)، الْمُحْصَناتُ(3بار)، مُحْصَناتٍ، تَحَصُّناً – است. سپس بر اساس روش توصیفی- تحلیلی و معناشناسی به تبیین رابطه مشتقات واژه «احصان» با واژگان همنشین(شامل «نکح»، «مومن»، «فرج»، «قری»، «لبس»، «حلل»، «رمی» و «منع»)، جانشین(شامل «عفف» و «حفظ») و دارای تقابل معنایی(«أیم»، «فتی»، «فاحشه»، «مسافحه»، «بغی») با آن در قرآن پرداخته شد. بر اساس نتایج پژوهش، «احصان» فارغ از شرایط حداقلی آن در فقه(ازدواج و اسلام) و حداکثری آن در اخلاق(تقوا و عفت ورزی) حالتی در انسان ایجاد می کند که به صورت خودمراقبتی از هرگونه عبور از حریم های الهی به ویژه در زمینه مسائل جنسی پرهیز نماید و مانند یک زره، مانع از رسیدن آسیب های ناشی از انحرافات و به تبع آن، تهمت های مرتبط با آن به انسان گردد.
۵.

أبرز الصور البلاغیه للدنیا فی نهج البلاغه و وظائفها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استعاره بلاغه تشبیه تصویر الدنیا نهج البلاغه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 887 تعداد دانلود : 331
یؤثر موقف الإنسان تجاه العالم على الأبعاد المادیه والروحیه لحیاته وله وظیفه أساسیه فی میوله وأفعاله. یعد نهج البلاغه من المصادر الموثوقه للحصول على الوعی الصحیح والبصیره السلیمه، حیث یسعى کلام الإمام علی (ع) باستخدام الصناعات الأدبیه والتعبیریه إلى تقدیم صور مجرده حول مفهوم الدنیا. تسعى الدراسه الحالیه، بالمنهج الوصفی التحلیلی، وبغیه التحقیق فی أبرز حالات التشبیه والاستعاره والکنایه حول الدنیا فی نهج البلاغه، إلى تقصی الصور البلاغیه فی کلام الإمام علی (ع) حول الدنیا. وفقاً لنتائج البحث، وبناءً على معرفه ذوق الجنس البشری الذی یمیل إلى الدنیا، فقد تم استخدام کائنات وأحداث بسیطه فی متناول الجمهور، وإثاره الذوق الأدبی للأشخاص بالصور البیانیه البلاغیه، وجعل عقولهم خالیه من المواجهات المتعصبه، ودعوتهم لتبنی الرؤیه الصحیحه والمیول السلیمه والفعل الصحیح فیما یتعلق بالدنیا. وبناءً على معرفه ذوق الجنس البشری الذی یمیل إلى الدنیا، فقد تم استخدام کائنات وأحداث بسیطه فی متناول الجمهور، وإثاره الذوق الأدبی للأشخاص بالصور البیانیه البلاغیه، وجعل عقولهم خالیه من المواجهات المتعصبه، ودعوتهم لتبنی الرؤیه الصحیحه والمیول السلیمه والفعل الصحیح فیما یتعلق بالدنیا.
۶.

تحلیل انتقادی انگاره خطاهای نحوی (مرفوعات و منصوبات) قرآن در کتاب نقد قرآن

کلید واژه ها: خطای ادبی شبهات نحوی نقد قرآن سها قرآن کریم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 207 تعداد دانلود : 228
شیوه کاربرد نحویِ برخی از کلمات در قرآن با قواعد رایج علم نحو، همخوانی نداشته و این امر، دستاویزی برای معارضان قرآن از نزول آن تاکنون بوده تا با انتساب خطاهای ادبی در ساختار کتابی که به اعجاز ادبی و کمال فصاحت و بلاغت مشهور است، آن را از وحیانی بودن خارج ساخته و گرایش انسانها به اسلام را کمرنگ سازند. از جمله آنها، کتابی به نام «نقد قرآن» است که  اخیراً منتشر شده و در بخشی از آن، شبهات ناظر به اغلاط قرآنی با ادبیاتی نوین ارائه گردیدهاست. پژوهش حاضر، ضمن دستهبندی و انتخاب برجستهترین شبهات نحوی کتاب مذکور پیرامون مرفوعات شامل: «عدم تناسب فعل با فاعل»، «مرفوع بودن اسم (لکنّ)»، «مرفوع بودن اسم (إنَّ)» و «مذکر بودن خبر اسم مؤنث» و منصوبات شامل «مبتدای منصوب»، «کاربرد استثناء نامعقول»، «استثناء اکثریت از اقلیت» و «جمع آوردن معدود»، آنها را با روش توصیفی تحلیلی، بررسی و مهمترین نقدهای مرتبط را بر اساس دلایل متقن، تبیین مینماید. بر اساس نتیجه پژوهش، آسیبهای نگرشی (غرضورزی و تلاش برای ساختگی نمایاندن قرآن) و روشی (عدم تسلط بر ادبیات عرب، عدم توجّه به قرآن به عنوان منبع قواعد عربی، توجه صرف به ظاهر قرآن و عدم رعایت ضوابط پژوهش) مؤلف/مؤلفان کتاب «نقد قرآن» را دچار لغزش کرده تا برداشتهای اشتباه خود را دستمایهای برای نفی الهی بودن قرآن و برساخته دانستن آن از سوی پیامبرJ سازند.
۷.

واکاوی نقادانه روش ماریا دکاک در فهم حدیث غدیر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جانشینی پیامبر (ص) حدیث غدیر فهم حدیث جامعه کاریزماتیک ماریا دکاک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 702 تعداد دانلود : 367
پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی به بررسی فصل دوم از کتاب «جامعه کاریزماتی: هویّت شیعه در صدر اسلام» و نقد روش مؤلفش، ماریا دکاک در فهم حدیث غدیر می پردازد. روش فهم وی دارای برخی نقاط قوت مانند اهتمام بر استفاده از منابع معتبر فریقین در فهم حدیث غدیر، دقّت در مؤلف کتاب الولایه، تأکید بر حفظ یکپارچگی متن حدیث غدیر، عنایت برنقش اقتضائات اجتماعی و مذهبی در نقل روایات و تحلیل عقلی در ردّ معنای محبّت برای مولی است. البته نقاط ضعفی نیز وجود دارد؛ مانند منحصر کردن ناقلان و راویان حدیث غدیر به افراد مدنی، عدم عنایت بر نقش ضابط بودن در پذیرش حدیث، تأکید بر جعلی بودن احادیث حاوی نام امامان (ع) و اشتباه در اعلام سبب صدور حدیث غدیرخم. تحلیل آسیب های روش فهم دکاک بیانگر فهم نادقیق وی از حدیث غدیر است که بی تأثیر از نظرات اهل سنّت که در فضای علمی خاورشناسان منتشر شده، نیست.
۸.

تحلیل قرآنی برجسته ترین بایسته های خواهانی از خداوند در زیارتنامه های امام رضا(علیه السلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام رضا (ع) دعا زیارت زیارتنامه قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 664 تعداد دانلود : 599
از برجسته ترین جنبه های زندگی انسان، چگونگی ارتباط با خالق هستی، سختن گفتن، نحوه دعا کردن و مسألت کردن از بارگاه الهی و تنظیم روابط خود با او و سایر انسان ها بوده و متون دینی، بهترین عرصه دستیابی وی به این موارد است. در این راستا، پژوهش حاضر درصدد است با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با تأکید بر تلازم قرآن و عترت(علیهم السلام)، برجسته ترین بایسته های خواهانی از خداوند در زیارت نامه های امام رضا (علیه السلام) را بر اساس آموزه های قرآنی، تحلیل نماید. نتایج این پژوهش بیانگر آن است که بخش قابل توجّهی از زیارت نامه های امام رضا(علیه السلام)، مناجات و عرض حاجت به درگاه خداوند است که تعالیم عظیم و لطیف آن- شامل بر درخواست استغفار و رجوع به خداوند، گشایش رزق، متخلّق شدن به اخلاق الهی، قرار گرفتن در زمره شکرگزاران نعمت، فدا شدن در راه امام، حضور در میان اولیای الهی، محبّت ورزی به اهل بیت(علیهم السلام)، در صف گواهان قرار گرفتن، رهایی از سختی و غم، شفیع شدن اهل بیت(علیهم السلام) و محروم نشدن از عطایای الهی- انعکاسی از مفاهیم والای آموزه های قرآنی است.
۹.

رابطه «زمینه های اصلی» و «معیارهای» اجتهاد طبری در بررسی و ترجیح آراء تفسیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اجتهاد روش تحلیل محتوا ابن جریر طبری جامع البیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 446 تعداد دانلود : 869
پژوهش حاضر با استفاده از روش «تحلیل محتوا» به واکاوی کمّی و کیفیِ رابطه ی میان زمینه های اصلی و معیارهای اجتهاد طبری در بررسی و ترجیح آراء متفاوت تفسیری در «جامع البیان عن تأویل القرآن» می پردازد. بر اساس تتبع نگارنده، طبری در 1952 مورد، به ذکر آراء مختلف تفسیری پرداخته و نظر اجتهادیِ خود را بیان می کند که برجسته-ترین نتایج پژوهش درباره ی زمینه و معیار آنها بدین قرار است: 1- طبری در چهار زمینه ی اصلی شامل بر «اسباب نزول»، «قرائت»، «عبارات قرآنی» و «مفردات قرآنی» به بیان آراء مختلف تفسیری و انتخاب نظر برگزیده ی خود پرداخته است. 2- وی استفاده ی متعددی از شش معیار «سیاق و ظاهر آیات»، «شهرت و اجماع»، «کلام عرب (نحوی، بلاغی و لغوی)»، «اصالت تعمیم»، «روایت صحیح از پیامبر(صلی الله علیه واله وسلم)» و «رسم المصحف قرآن» و همچنین استفاده ی معدودی از چهار معیار «عقل»، «نظر صحابه»، «احکام فقهی» و «تاریخ» در ترجیح میان آراء تفسیری داشته است. 3- طبری در مجموع از سه معیار «سیاق و ظاهر آیات»(701مورد)، «کلام عرب»(603مورد) و «شهرت و اجماع» (456مورد) بیشترین استفاده را کرده است. 4- وی در زمینه ی «اسباب النزول» بر معیار «سیاق و ظاهر آیات» (51درصد)، در زمینه ی «قرائت» بر «شهرت و اجماع»(64 درصد)، در زمینه ی «عبارات قرآنی» بر «سیاق و ظاهر آیات» (53درصد) و در زمینه ی «مفردات قرآنی» بر «کلام عرب»(44 درصد) عنایت بیشتری داشته است.
۱۰.

واکاوی ارکان و شاخص های آموزه امامت در روایات رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام ارکان امامت شاخص های امامت امام رضا (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 502 تعداد دانلود : 579
مسئله این پژوهش، واکاوی ارکان و شاخص های آموزه امامت در روایات رضوی و هدف از آن، ارائه چارچوب مناسبی برای تبیین آموزه امامت است تا بر اساس آن، مخاطبان به نگرشی جامع و روشن تر دست یابند. بدین منظور، با روش توصیفی- تحلیلی، در قالب برجسته ترین دغدغه های فکریِ انسان شامل حکیمانه بودن خلقت، بهره مندی از راهنمایان حقیقی و مرجع کسب رضایت پایدار و تأمل در سه سئوال بنیادین درباره آموزه امامت شامل حکمت، ویژگی های برجسته و لوازم تحقق کامل آثار وجودیِ آن، به تحلیل روایات مربوطه پرداخته شده است. می توان بر اساس نتایج به دست آمده از پژوهش، چارچوبی شامل سه رُکن حکمت، هدایت و رضایت الهی و هفت شاخص متناظر به آن ها شامل «ضرورت تکمیل آخرین دین الهی»، «انحصار امامت در اهل بیت پیامبر و نفی خلافت»، «هدایت جامع نگر»، «مهم ترین ویژگی های مادی و معنوی امام»، «معرفت به امام»، «محبت به امام» و «تبعیت از امام» ارائه کرد.
۱۱.

تبیین نظریه مهاجرت امام رضا و امامزادگان(ع) در راستای سنت الهی استبدال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سنت استبدال نصرت دین الهی مهاجرت امامزادگان (ع) امام رضا (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 454 تعداد دانلود : 638
نوشتار حاضر با روش توصیفی تحلیلی، درصدد تبیین نظریة «مهاجرت امام رضاو امامزادگان (ع) در راستای سنت الهی استبدال» بوده و نتایج به دست آمده بدین قرار است:1. نگارندگان بر اساس شواهد قرآنی، روایی و تاریخیِ معتبر معتقدند خداوند متعال براساس سنت استبدال، پس از ناسپاسی و عدم اهتمام لازم مسلمانان سایر نقاط اسلامی به ویژه حجاز و عراق در یاری رساندن به دین و رهبران الهی، این نقش محوری را بر عهدة پیروان مکتب اهل بیت (ع) در ایران قرار داده است. این مهم، تمهیدهایی لازم دارد که می توان مهاجرت امام رضا (ع) و فرزندان و نوادگان امامان (ع) به ایران را به عنوان یکی از مهم ترین دلایل تثبیت و استمرار توفیق نصرت دین الهی برای ایرانیان دانست و رصد کیفیت پراکندگی قبور مطهر امامزادگان (ع) در سراسر ایران نیز تأییدی بر آن خواهد بود؛ 2. حضور امام رضا (ع) در ایران موجب شد تا حضور امامزادگان (ع) در ایران، هم از لحاظ کیفی و هم کمّی، مدیریت شود.
۱۲.

آسیب شناسی جامعة اسلامی بر مبنای آموزه های فرهنگ وحیانی اسلامی (بررسی موردی پیشگیری از رشوه پذیری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسیب شناسی رشوه رزق و روزی رفع حوایج فرهنگ وحیانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن انسان و جامعه در قرآن جامعه در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن اخلاق و تربیت در قرآن
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق معاشرت[اجتماعی]
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت نظری تعلیم و تربیت و جامعه
تعداد بازدید : 779 تعداد دانلود : 384
پژوهش حاضر با روش تحلیلی توصیفی و بر اساس آموزه های فرهنگ وحیانی اسلامی، به ارائة راهبرد و برخی از راهکارهای مصداقی در راستای پیشگیری از رشوه پذیری به عنوان یکی از آسیب های جامعة اسلامی پرداخته است. مقدّمات آن شامل تأمّلی در سه شاخصة «هدایت»، «حکمت» و «رضایت» و عنایت بر «عرصه های برجستة نظام هدایت انسان» (خودیابی، خودآگاهی، خودبانی و خودآیی) است. بر اساس راهبرد پیشنهادی، فرد در عرصة «خودآگاهی»، چهار نکته را به عنوان باورهای بنیادین در نگرش، گرایش و کُنشِ خود در رابطه با مسئلة رشوه دانسته است و در عرصة «خودبانی» بر آن اهتمام خواهد داشت: 1 برطرف کردن نیازهای سایر افراد در چارچوب قوانین الهی، نعمتی از جانب خداوند و دارای آثار نیکی در دنیا و آخرت است. 2 در عالم هستی، کسب رزق و روزی دارای قوانین مشخّص است و در این مهم، نقش تعیین کنندة امور معنوی، افزون تر است. 3 رشوه بر اساس دلایل شرعی و عقلی موجب پیدایش تبعیض، بی عدالتی و بی اعتمادی به حکومت اسلامی می شود. 4 مال و منفعتی که از طریق رشوه به دست می آید. از آنجا که تخلّف از قوانین الهی برای کسب روزی و برخلاف رضایت الهی است، در مسیری نامطلوب و نامشروع هزینه خواهد شد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان