رضا التیامی نیا

از آنجایی که منابع فرهنگی و معنوی، مهم ترین منبع توانمندی و مزیت جوامع اسلامی است، تهدیدهای نرم افزاری نسبت به سایر تهدیدها از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار است و شکست و بحران در حوزه فرهنگی، به منزلة اختلال در حوزه های مختلف حیات یک جامعه است. زیرا مهم ترین تکیه گاه و نقطة ثقل همبستگی، وحدت، هویت ملّی و علّت وجودی کشورهایی نظیر کشورهای مسلمان، به ماهیت فرهنگ و ساختار اعتقادی ایشان باز می گردد و با از بین رفتن این زنجیرة همبستگی و هویت ملّی، بقای دولت ها دیگر موضوعیتی نخواهد داشت. بر اساس یافته های پژوهش حاضر، به علت ضعف رسانه های کشورهای اسلامی و نبود زیرساخت ها و برنامه ریزی های مناسب فرهنگی در جامعه اسلامی و وجود رسانه ها و ابزارهای متعدد فرهنگی در عصر جهانی شدن فرهنگ غربی و نیز با توجه به سلطه نظام سرمایه داری در جهان، شاهد زوال سبک زندگی، هویت و فرهنگ اسلامی مسلمانان و نیز جامعه ایرانی هستیم و اگر برای مقابله با تهدیدها و اختلال های پدید آمده در جامعه اسلامی، برنامه ریزی در سطوح و بخش های مختلف انجام نشود، این روند تشدید می شود و به ایجاد مشکلات بیشتر می انجامد. از آنجایی که فرهنگ و اقتصاد، محور و بنیان رویارویی قدرت ها محسوب می شود و رقابت میان بازیگران نظام جهانی، به لحاظ ماهیت کاملاً اقتصادی و فرهنگی است، مقولة «جهانی شدنِ فرهنگ» و بیان ایده هایی مانند «پایان تاریخ» و «برخورد تمدن ها»، دقیقاً با ملاحظة همین شرایط و واقعیات ناشی از تحولات پدیده آمده مطرح شده اند. در پژوهش حاضر ضمن باور به این موضوع که جهانی شدن سبب ظهور انواع توسعه طلبی و سلطه گری غرب در جوامع اسلامی در سطوح مختلف گردیده است؛ بررسی جهانی شدن و آثار آن بر هویت و فرهنگ اسلامی مورد توجه است و در نهایت دیدگاه و رویکرد اسلام به مقوله جهانی شدن، سبک زندگی، فرهنگ و هویت و چگونگی برخورد با تهدیدها و چالش های ناشی از جهانی شدن مورد واکاوی قرار می گیرد.

رمحققان مختلف تأثیر فناوری های اطلاعاتی ارتباطی و سایت ها ی شبکه های اجتماعی را بر روی بسیج توده ها و حرکت های جمعی که در طی سالهای گذشته درخاورمیانه شاهد آن بوده ایم تحلیل کرده اند. مسئله مهم این است که چقدر نقش آنها در تحولات سیاسی کنونی جهان عرب تعیین کننده بوده است. وائل قونیم خالق صفحه فیس بوک در یک مصاحبه با سی ان ان می گوید که اگر شما می خواهید یک جامعه را آزاد کنید تنها به آنها دسترسی اینترنتی بدهید.پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش اصلی است که رسانه های ارتباطی به طور عام و اینترنت و وبلاگها به طور خاص، چه تاثیری در شکل گیری و تداوم تحولات سیاسی و بیداری اسلامی در کشورهای خاورمیانه و شمال افریقا داشته اند. فرضیه اصلی پژوهش حاضر این است که امروزه، پیدایش جنبشهای نوین اجتماعی و تحولات سیاسی شمال افریقا و خاورمیانه(2011 ) پیوند اشکاری با کارکردهای نوین رسانه ها و شبکه های اجتماعی (اینترنت، وبلاگها،توئیتر، فیس بوک و..) و بحران مشروعیت و ناکارامدی نظامهای سیاسی دولتهای اقتدارطلب و تمامیت خواه عربی دارد. یافته های پژوهش نشان می دهد رسانه ها و شبکه های اجتماعی نقش مهمی در تحولات سیاسی و اجتماعی خاورمیانه و شمال آفریقا داشته اند. در این تحولات، بخش اعظم محتوای تولید شده توسط نیروهای معترض و انقلابی، با استفاده از رسانه ها و شبکه های اجتماعی صورت گرفت. فناوری های جدید ارتباطی، با مرزهای رسمی مقابله نمودند و یک صدای آلترناتیو به جای رسانه های سنتی رسمی دول عربی، که تنها سیاست ها و دیدگاه های رسمی دول عربی را منعکس می کنند، فراهم آوردند. روش به کار گرفته شده در این تحقیق، کیفی و از نوع توصیفی–تحلیلی، با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و اسنادی است.

ساخت جزایر مصنوعی از سوی کشورهای حاشیه ی خلیج فارس، به ویژه امارات متّحده ی عربی، سبب شده تا این موضوع با حساسیّت بیشتری از سوی کشورهای منطقه، به ویژه ایران دنبال شود. در چنین شرایطی، ریشه یابی آثار زیست محیطی و سیاسی این مسئله، بسیار مهم به نظر می رسد. آلودگی زیست محیطی سال های پیش، درنتیجه ی فعّالیّت های انسانی و بهره برداری بی رویّه از طبیعت به وجود آمده است. آلودگی آبها ازجمله خلیج فارس، بخش چشمگیری از بحران آلودگی محیط زیست را تشکیل می دهد. جزایر مصنوعی در خلیج فارس در حال گسترش هستند. کشورهای کوچک خلیج فارس تلاش دارند تا سهم اراضی تحت مالکیّت خود را افزایش دهند و سرزمین های جدیدی را برای فعّالیّت های اقتصادی، توریستی و تجاری برپا کنند. اگر برخورد و اختلاف ایران و امارات متّحده ی عربی بر سر جزایر ایرانیِ ابوموسی و تنب های کوچک و بزرگ را به این مشکل اضافه کنیم، تصویر نگران کننده تری نمایان می شود. این مقاله، آثار تخریبی ساخت جزایر مصنوعی بر محیط زیست دریای خلیج فارس را مورد ارزیابی قرار می دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد، جزایر مصنوعی نخیل، حیات وحش را مدفون و سبب افزایش تیرگی و گل آلودشدن آب و جابه جایی رسوبات کنار ساحل شده است. کشورهای غیرساحلی در چارچوب قوانین سوم کنفرانس حقوق دریاها، حقِّ ساخت و برپایی جزایر مصنوعی در خلیج فارس را ندارند. افزون بر اینکه، کشورسازنده ی جزایر مصنوعی، باید اطلاعات لازم را در زمینه ی ساخت و ویژگی های جزایر مصنوعی خود به کشورهای دیگر ارائه دهد.

بحران یمن صرفاً ناشی از نقش آفرینی بازیگران داخلی نیست، بلکه ناشی از نقش آفرینی بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای همانند عربستان سعودی، شورای همکاری خلیج فارس، امریکا و رژیم صهیونیستی است که در روند شکل گیری بحران یمن و تشدید آن نقش تعیین کننده ای ایفا کرده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد کارگزاران سیاست امریکا معتقدند که با درگیر ساختن ایران در عرصه منطقه ای و مناطقی که عمق استراتژیک پایگاه اجتماعی و سیاسی ایران محسوب می شوند، فرسایش قدرت و توان منطقه ای و سیاسی ایران و محور مقاومت را به وجود خواهد آورد. پرسش اصلی آن است که عوامل اصلی شکل گیری بحران یمن و نقش بازیگران داخلی و خارجی به ویژه امریکا و عربستان سعودی در بحران یمن چیست. روش پژوهش اسنادی است. چارچوب نظری پژوهش حاضر معطوف به بهره گیری از نظریه جان فوران (چرایی ناکامی انقلاب ها و توازن منطقه ای در نظام های ناهمگون در محیط های راهبردی آشوب ساز است) است.

یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد درگیری ها و ناآرامی ها در سوریه معلول رقابت بازیگران فرامنطقه ای، منطقه ای و رقابت های ژئوپلتیکی آن ها برای کنترل بیداری اسلامی، محور مقاومت و مهار اوراسیاگرایان می باشد و سوریه به خاطر نقش و جایگاه محوری که در محور مقاومت و ائتلاف اوراسیاگرایان دارد از جمله همجواری با سواحل راهبردی شرق دریای مدیترانه و همسایگی با مقاومت حزب الله و فلسطین اشغالی و عمق راهبردی جمهوری اسلامی ایران در مناسبات و معادلات منطقه ای و بین المللی نقش راهبردی ایفا می کند. این جایگاه و مناسبات بین المللی نقش مهمی در تحولات عراق و سوریه بازی می کند. با شروع بحران سیاسی در سوریه و بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای نظیر ناتو و عربستان و آمریکا براساس منافع و علایق خود جهت گیری های مختلفی را در رابطهبا کشور سوریه و بحرین و مصر و سایر کشورهای درگیر بیداری اسلامی اتخاذ نمودند. ناتو، آمریکا و عربستان به دنبال تضعیف و نابودی محور مقاومت، تجزیه خاورمیانه و درگیری های فرقه ای و تسلط بر منابع نفت منطقه و جلوگیری از ترویج انقلاب اسلامی و مهار بیداری اسلامی و نیز تأمین امنیت رژیم صهیونیستی می باشند. فصل مشترک انگیزه بازیگران فوق مهار ایران اسلامی است. این مقاله در پی آن است به بررسی نقش و انگیزه های مهم بازیگران بین المللی که خواهان سلطه بر خاورمیانه و حفظ رژیم های مستبد بحرین و عربستان هستند بپردازد. براین اساس پرسش اصلی این مقاله این است که نقش و انگیزه های مهم بازیگران بین المللی معارض با نظام سوریه چیست؟

گسترش روزافزون گردشگری در اقصی نقاط دنیا موجب شده است که صنعت گردشگری بعد از صنعت نفت و صنعت خودروسازی به عنوان بزرگ ترین صنعت و کارفرما در جهان تبدیل سود و به سومین صنعت درآمدساز بدل شود. یکی از مهم ترین مقاصدی که فرایند گردشگری جهان را در دهه های گذشته تحت تأثیر قرار داده است، مراکز شهری هستند و این مراکز گردشگران زیادی را به سمت خود جذب کرده اند. در پژوهش حاضر به تحلیل متغیرهای خدماتی مرتبط به صنعت گردشگری شهری در شهرستان های استان کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از نرم افزارهایSpss و ArcGIS اقدام شده است. برای تحلیل شاخص های مرتبط به گردشگری شهری در ابتدا 34 متغیر انتخاب شده و در نهایت این متغیرها به 30 شاخص تبدیل شده اند. نتیجه حاصل از به کارگیری تکنیک تحلیل عاملی تقلیل 30 شاخص پژوهش به شش عامل نهایی بوده است و این شش عامل روی هم تقریباً حدود 96.685 درصد واریانس جامعه را توضیح و تفسیر می کند. امتیازات شاخص ترکیبی به دست آمده از شاخص های 30 گانه مرتبط با گردشگری نشان دهنده این است که شهرستان گچساران در سطح برخوردار قرار گرفته است، شهرستان های دنا، بویراحمد، کهگیلویه و باشت در سطح تا حدودی برخوردار قرار داشته اند. شهرستان بهمئی به تنهایی در سطح محروم استان قرار داشته است و شهرستان های چرام و لنده در سطح بسیار محروم استان قرار گرفته اند.

هویت ملی و مذهبی شکلی از آگاهی به خود، ارزش ها و باورها، جامعه، فرهنگ، تاریخ و آینده را القا می کند و در پاسخ به این که من یا ما چه کسی هستیم و چه کسی می خواهیم باشیم مطرح می شود. جهانی شدن پدیده ای است که نیاز به هویت و معنا را تشدید کرده است و جوانب گوناگون زندگی فرهنگی، اعم از نگرش جنسیتی، آموزش رسمی، هویت و سبک زندگی افراد را تحت تأثیر قرار می دهد. سؤال این است که هویت یابی جدید ایرانی ها به ویژه جوانان دانشجو چه تأثیرات و پیامدهایی برای هویت ملی کشور دارد. یافته تحقیق نشان داد که علاقه و اهتمام عملی دانشجویان دانشگاه یاسوج به ارتقای سلامت انسانی، هویت خانوادگی، هویت دینی، هویت اجتماعی یا ملی، تعالی علم و هویت فرهنگی بسیار مطلوب و جدی است. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات نیز منابع کتابخانه ای و پرسش نامه است.

بررسی وضعیت مناطق از نظر دسترسی به شاخص های خدماتی این امکان را برای برنامه ریزان فراهم می کند تا هنگام طرح-ریزی برنامه ها و تخصیص اعتبارات، واقعیات را مد نظر قرار دهند و توسعه همسطح مناطق کشور را مورد توجه قرار دهند، به همین خاطر پژوهش حاضر برآن بوده است تا جایگاه هر یک از استان های ایران را از نظر برخورداری از شاخص های توسعه ارتباطات مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد. رویکرد حاکم بر این پژوهش از نوع کمی- تحلیلی است و متغیّرهای مورد بررسی 15 مورد و تکنیک های به کار گرفته شده تکنیک سنجش سطح تمرکز، ضریب توزیع و ضریب ویلیامسون بوده است. نتیجه پژوهش حاکی از آن است که مدل های مذکور تمرکز شاخص های توسعه ارتباطات را در برخی از استان های کشور نشان می دهد. روند ضریب ویلیامسون برای پانزده شاخص ترکیبی ارتباطات در استان های کشور توزیع نامتعادل خدمات ارتباطی را نشان می دهد. مدل های سنجش تمرکززدایی نشان می دهند که در زمینه شاخص های فناوری به مرور زمان به سمت تمرکززدایی و توزیع اسپرال پیش می رویم و این از علائم عصر اطلاعات و تبدیل شدن به دهکده جهانی است.

ریشه افراط گرایی در جهان اسلام را می توان در رشد تفکرات سلفی و وهابیت یافت که موجب تربیت نیروها و جریانات تندرو با حمایت غرب در منطقه شده است.پس از ظهور وهابیت در نیمه دوم قرن هیجدهم و سپس گسترش و نفوذ آن و در پی تحولاتی که به ویژه در قرن بیستم در اوضاع اجتماعی و سیاسی کشورهای مسلمان رخ داد چهره سیاسی، اجتماعی و فرهنگی اسلام در منطقه خاورمیانه،شمال آفریقا،آسیای جنوبی و جنوب شرقی آسیا نیز تغییر کرد. گذار از اسلام صلح طلب و ناب علوی به اسلام افراط گرا،تندرو و وابسته به غرب مهم ترین تغییر در چهره اسلام در جهان اسلام در دو قرن اخیر می باشد. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که جریانات سلفی بر اساس بنیادهای فکری به چند جریان تقسیم می شوند و پیامدهای سیاسی و امنیتی ظهور و گسترش جریانات فکری سلفی در سطح منطقه ای و جهانی چیست.یافته های پژوهش نشان می دهد سلفی های سنتی،نقل گرا،جامی یا علمی، صوفی و جهادی -تکفیری قادر به تشکیل حکومت دموکراتیک و فراگیر در کشورهای اسلامی نیستند و فاقد توانائی لازم برای ایجاد الگوی سیاسی بدیل در جهان اسلام و امنیت پایدار و همه جانبه هستند.

اسرائیل سرمایه ای استراتژیک و متحد راهبردی آمریکا در خاورمیانه محسوب می شود. منافع مشترک آمریکا و اسرائیل تا آنجا پیش رفته که در شکل روابط ویژه نمود یافته است. آمریکا بنا به مجموعه ای از دلایل سیاسی، استراتژیک و فرهنگی از رژیم اسرائیل حمایت می کند. این دو کشور نسبت به افزایش توانایی موشکی ایران به شدت ابراز نگرانی کرده اند و در این رابطه برای تضعیف و کاهش توانمندی نظامی ایران به تجارت تسلیحاتی روی آورده اند. مقاله حاضر به تبیین منافع مشترک آمریکا و اسرائیل به عنوان عامل تعیین کننده روابط آمریکا و اسرائیل در ابعاد سیاسی و نظامی - امنیتی می پردازد. از همین رو پرسش کلیدی مقاله آن است که اسرائیل در سیاست تسلیحاتی آمریکا در خاورمیانه چه جایگاهی دارد؟ فرضیه مقاله این است که از آنجایی که توسعه و توان موشکی ایران در بلندمدت تهدیدی امنیتی برای آمریکا و اسرائیل به عنوان دو متحد استراتژیک محسوب می شود. لذا این دو کشور با هدف کنترل و مهار قدرت موشکی ایران دست به همکاری تسلیحاتی زده اند و در راستای منافع استراتژیک مشترک و افزایش بازدارندگی موشکی در برابر ایران گام بر می دارند؛ که این امر منجر به مسابقه تسلیحاتی عظیمی در منطقه خواهد شد. تحقیق حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با بهره مندی از چارچوب مفهومی روابط ویژه شکل خواهد گرفت.

در این پژوهش رفتار انتخاباتیِ رای دهندگان  استان کهگیلویه و بویراحمد در دو انتخابات مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری مورد سنجش قرار گرفته و با یکدیگر مقایسه شده است. جامعه آماری پژوهش، شهروندان استان کهگیلویه و بویراحمد بودند که بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای، نمونه ای به حجم 368 نفر انتخاب و بررسی شد. ابزار گردآوری داده ها نیز پرسشنامه بود که بر اساس روش اعتبار صوری و آزمون آلفای کرونباخ، اعتبار و پایایی آن ارزیابی و تأیید شد. نتایج به دست آمده نشان داده میانگین رفتار انتخاباتیِ محلی بالاتر از رفتار انتخاباتی ملی است. در تبیین هر دو نوع رفتار انتخاباتی داده ها نشان داد که متغیرهای دینداری، گرایش سیاسی، تبلیغات، رهبران افکار، عوامل اقتصادی اجتماعی و عوامل جامعه شناختی، با هر دو رفتار انتخاباتی، ارتباط مثبت و معناداری دارند. اما نتایج همچنین نشان می دهد که میزان تأثیرگذاریِ هر یک از این متغیرها بر رفتار انتخاباتی در دو انتخابات، متفاوت است یعنی متغیرهای مستقل، در تبیین دو انتخابات، یکسان عمل نکردند. چنانچه نتایج نشان داده است متغیرهای مناسبات عشیره ای، دینداری و عوامل اجتماعی بر رفتار انتخاباتی در انتخابات مجلس شورای اسلامی و متغیرهای رهبران افکار،تحصیلات، تبلیغات و گرایش سیاسی بر رفتار انتخاباتی در انتخابات ریاست جمهوری تاثیر بیشتری داشته اند. بر اساس یک تحلیل کلی می توان گفت که مجموعه متغیرهایی که با رفتار انتخاباتی محلی در ارتباط بودند، همگی نسبتاً سمت و سوی سنتی داشتند. در مقابل، مجموعه متغیرهای مرتبط با رفتار انتخاباتی ملی، سمت و سوی مدرن تری دارند. به نظر می رسد علت این پدیده بستر و زمینه ای است که تحقیق در آن انجام گرفته است. به طور کلی می توان اینگونه استنباط کرد که به دلیل بافت سنتی استان کهکیلویه و بویراحمد انتخابات محلی برای رای دهندگان اهمیت بیشتری دارد و در تبیین آن نیز مجموعه متغیرهای سنتی تر اثرگذاری بیشتری دارند.

در دنیای امروزی ورزش مدرن تعامل زیادی را با سیاست داخلی و بین المللی پیداکرده و این باور ایجادشده است که ورزش می تواند نقشی در ارتقای سطح توسعه، ایجاد صلح و حل کشمکش ها داشته باشد. ورزش بین المللی - که شامل ترکیبی از عاملان دولتی و غیردولتی است - در برخی مواقع به عنوان موضوع مناسب بحث های دیپلماتیک در نظر گرفته می شود. اجتماعات بزرگ ورزشی مثل المپیک و جام های جهانی می تواند کشورها را در کنار یک دیگر جمع کند و منجر به شکل گیری روابط نزدیک و صمیمانه تر بین کشورها شود، در این صورت دیپلماسی ورزشی بهترین کارایی خود را بروز می دهد و ملت ها می توانند صلح، دوستی و تعاون خود را نشان بدهند. هم چنین همکاری سازمان ملل با کمیته ی بین المللی المپیک و فدراسیون های ورزشی به خصوص فیفا می تواند نقش مؤثری را در این راستا ایفا کند. نتایج مقاله نشان می دهد که ورزش می تواند نقش سازنده ای را در روابط بین المللی به خصوص صلح بازی کند ولی در برخی موارد هم بوده که برای از بین بردن موقعیت های صلح آمیز و تحریک دشمنی استفاده شده است. هدف از پژوهش پیش رو پاسخ به پرسش های پژوهش و بررسی درستی یا نادرستی فرضیه مطرح شده به شیوه ی توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و الکترونیکی است.

قاچاق تبعات و ابعاد منفی زیادی برای کشور می تواند در پی داشته باشد. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که عوامل موثر بر پدیده قاچاق در ایران کدامند و تاثیرات آن بر امنیت و اقتدار ملی کشور چیست. با استفاده از تجارب چین در مبارزه با قاچاق کالا و ارز چه راهکارهایی در این زمینه وجود دارد.هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر بر گسترش اقتصاد غیر رسمی، قاچاق کالا و ارز و دستیابی به مکانیسمهای موثر جهت مقابله با قاچاق در کشور می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد قاچاق و اقتصاد زیر زمینی پیامدهای منفی برای امنیت ملی،حکمرانی و اقتصاد کشور در پی دارد. در ایران عمل قاچاق به دلیل اینکه منجر به کاهش درآمدهای حیاتی دولت،واردات کالاهای قاچاق خطرناک و تهدید نظم عمومی و تعادل اجتماعی می شود نگران کننده است. قاچاق باعث تهدید اقتدار و حاکمیت دولت می شود. قاچاق کالا و ارز در کشور، کاهش تولیدات داخلی، کاهش تقاضا برای تولیدات داخلی، کاهش سودآوری و سرمایه گذاری در تولید و بخشهای مختلف اقتصاد کشور، و به تبع آن کاهش اشتغال و افزایش بیکاری را در پی داشته و در نهایت با کاهش اقتدار و حاکمیت دولت، امنیت ملی کشور به مخاطره می افتد. روش پژوهش حاضر،توصیفی –تحلیلی از نوع کیفی است و شیوه جمع آوری داده ها استفاده از منابع کتابخانه ای و منابع لاتین می باشد.

رشد و توسعه شتابان و بی رویه شهرنشینی مسائل و معضلات متعددی از جمله بحران کیفیت زندگی و رفاه را فراروی کشورهای مختلف به ویژه کشورهای در حال توسعه و ایران قرار داده است. پرداختن به رفاه در راستای بسط عدالت اجتماعی از اهداف عمده دولت ها و از مسائل محوری برنامه های اقتصادی- اجتماعی محسوب می شود. پژوهش حاضر با استفاده از شاخص آمارتیا سن و با هدف تحلیل عوامل هزینه ای مؤثر بر کیفیت زندگی و رفاه در مادرشهرهای ایران انجام شده است و ماهیت کمی داشته است. جامعه آماری پژوهش را پنج شهر بزرگ کشور به ترتیب جمعیت آنها یعنی تهران، مشهد، اصفهان، کرج و شیراز تشکیل می دهند. داده های مورد مطالعه را هزینه های مواد خوراکی و دخانی؛ هزینه های پوشاک و کفش؛ هزینه های مسکن؛ هزینه های لوازم و اثاث و خدمات مورد استفاده خانوار؛ هزینه های بهداشت و درمان؛ هزینه های حمل و نقل؛ هزینه های تفریحات و خدمات فرهنگی خانوارها و هزینه های کالاها و خدمات متفرقه تشکیل می دهند. نتایج مطالعه در کلان شهر تهران نشان می دهد که گروه مسکن، آب، سوخت و روشنایی منزل مسکونی بیش از سایر گروه ها رفاه خانوار را تحت تأثیر قرار داده است. هزینه های مواد خوراکی و دخانی پس از گروه مسکن بیشترین تأثیر را بر رفاه گذاشته است. از این حیث هزینه های لوازم و اثاث و خدمات مورد استفاده خانوار در رتبه آخر قرار گرفته است. نتایج به کارگیری شاخص سن در مادرشهرهای ایران نشان می دهد که در تهران، مشهد، اصفهان، کرج و شیراز هزینه های مسکن بیش از سایر بخش ها رفاه را تحت تأثیر قرار داده است.

در دسامبر 2011، قیامهای مردمی، خاورمیانه و شمال آفریقا را درنوردید و جهان را شگفت زده کرد.این قیامها،اعتراضات زنجیره ای و بی سابقه ای در منطقه عرب نشین جهان از تونس،مصر و مراکش گرفته تا یمن و بحرین را در پی داشت و معترضان را به خیابان کشاند تا آزادی،عدالت، مردم سالاری،حقوق بشر و در یک کلام "تغییر" را مطالبه کنند. هدف پژوهش حاضر، ارائه درکی جامع از قیامهای عربی و توضیح قیام ناگهانی توده ای در خاورمیانه در سال 2011 و پس از آن می باشد. روش پژوهش با توجه به ماهیت تحقیق، توصیفی-تحلیلی می باشد و با استناد به منابع معتبر به دنبال پاسخ به این سوال است که چه علل و زمینه هایی منجر به شکست انقلاب های عربی و بازگشت بی ثباتی و تداوم استبداد به جهان عرب شد. یافته های پژوهش نشان می دهد مجموعه عوامل و متغیرهای داخلی و منطقه ای چون فقدان بسترهای فرهنگی لازم برای استقرار دموکراسی، عدم نهادسازی قضایی و سیاسی،ضعف تحول و نهادمندی اقتصادی و نظامی و دخالت قدرت های فرامنطقه ای همچون آمریکا و فقدان رهبری کاریزماتیک و توانمند و ضعف در گفتمان سازی و بسیج مردم و .........در شکست انقلاب مصر،لیبی و یمن،تونس و تداوم استبداد و نقصان دموکراسی نقش موثری داشته است نوشتار حاضر، با بهره گیری از نظریه جان فوران و گلدستون در صدد تبیین چرایی و چگونگی ظهور نتایج متفاوت در کشورهای عربی پس از قیامهای عربی سال 2010 تاکنون می باشد.  

منطقه قفقاز شمالی همواره ناآرام و دستخوش تنش ها و بحران هایی است که از زمان استالین تا به امروز تداوم یافته و در آینده نزدیک نمی توان چشم انداز روشنی را برای این منطقه در نظر گرفت. کنکاش در مورد کنشگری های سیاسی و امنیتی روسیه در این منطقه می تواند در شناخت ریشه ها و ابعاد این بحران ها مؤثر باشد. این منطقه از نظر راهبردی، تجاری و امنیتی در پایداری روسیه بسیار نقش دارد. از بعد منطقه ای، روسیه مهم ترین بازیگر در زمینه های اقتصادی، سیاسی و امنیتی در قفقاز است. به علاوه حرکت های روسیه و ترکیه در این منطقه، سرنوشت کلی منطقه را متأثر می کند. در این نوشتار می خواهیم سیاست های قومی و قلمروسازی های روسیه و تأثیر آن در گسترش منازعات قومی و افراط گرایی در قفقاز شمالی را بررسی کنیم. روش پژوهش کیفی و از نوع تحلیل محتوا و چارچوب نظری، الگوهای سیاست قومی مارتین مارجر است. یافته های نوشتار نشان می دهد سیاست های قومی و روسی سازی منطقه قفقاز توسط روس ها در راستای هویت زدایی تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی مردم این منطقه، وابسته کردن این اقوام به حکومت روسیه، مهار نفوذ ناتو و آمریکا در این منطقه و امنیت انرژی است. همچنین رویدادهای جهان اسلام از جمله برآمدن طالبان، القاعده و داعش و تأثیرهای امنیتی آن بر روسیه و متحدان منطقه ای آن سبب شد این کشور ترکیبی از اقدام هایی مانند اقدام های کنترلی، تقابل و تعامل را در مورد این منطقه به کار گیرد.

عمل تروریسم تصمیم عمدی و هدفمند است که توسط گروهی از افراد و دولتها برای ترویج نوع خاصی از خشونت جهت پیشبرد و تحقق اهداف سیاسی خود بکار می برند. ایدئولوژی به طور عام و ایدئولوژی سیاسی به طور خاص، مجموعه ای از عقاید است که به لحاظ عاطفی از جانب دوستداران خود حمایت می شود.ایدئولوژی مادامی که انسان قدرت تفکر دارد، پایداری دارد. مسئله پژوهش حاضر این است که محیط پدیداری،زمینه ساز، شخصی و ایدئولوژی چه تاثیری در شکل گیری رفتارهای تروریستی دارد. فرضیه پژوهش حاضر این است ایجاد جو ترس،ترور و رعب می تواند معادلات جدیدی را به نفع تروریستها و کشورهای حامی آن رقم بزند و رفتار تهدیدکننده، مخرب و خشونت آمیز بر علیه همنوعان و افراد بی گناه، ریشه در حالات روانی، باورها، عقاید سیاسی و قومی بشر دارد. پژوهش حاضر به تحلیل ریشه های روانشناختی و ایدئولوژیکی رفتار تروریستها می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد محیط واقعی از طریق صافی فرهنگی،ساختار نگرشها، تجربیات گذشته و تکنیکها قابل مشاهده است. در این شرایط وقتی مذهب و برداشتهای نادرست مذهبی دخالت داده می شوند باعث می شود در اذهان تروریست های دارای انگیزه مذهبی، هرگونه تمایز بین نظامیان و غیرنظامیان، گناهکار و بیگناه از بین برود. در ذهن بسیاری از تروریستهایی که انگیزه ها و مسائل مذهبی پشتوانه عملشان است هرکسی که هم مذهب و هم عقیده تروریستها نیست گناهکار فرض شده و سزاوار مرگ است. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی -تحلیلی می باشد.

سوال اصلی پژوهش حاضر این است که ساختارهای سیاسی – فرهنگی دولت صدام چگونه باعث ظهور و گسترش خشونت در عراق پس از صدام گشته است؟ فرضیه پژوهش به این نکته اشاره می کند که کنش گروه های خشونت گرایی که در قالب اقدامات رادیکال و افراطی در جامعه عراق مشاهده می گردد، ریشه در ساختارهای استبدادی و فراگیر دولت صدام دارد. برای پاسخ به سوال پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی و مفهوم تعیّن چند جانبه آلتوسر استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد دولت صدام برای بازتولید قدرت خود از دو دستگاه سرکوب گر دولت و ایدئولوژی حزب بعث استفاده نموده است. این کار باعث گردید شهروندان عراقی در فضایی آکنده از ترس و دلهره به سوژه های منفعل و ناخودآگاه تبدیل شوند که چاره ای جز تبعیت از ایدئولوژی غالب نداشتند. سوژه ها در حکومت صدام چنان با حزب بعث و ایدئولوژی آن عجین گشتند که نه تنها به پروسه بازتولید قدرت بعثی یاری رساندند؛ بلکه روش بازتولید آن را که عمدتا از طریق خشونت انجام می پذیرد درونی کردند. این درونی شدن خشونت به همراه عقده های فروخورده سرکوب در دوران صدام موجب گردید تا کنش شهروندان عراقی در دوران پساصدام شکل خشن به خود گیرد.

سرمایه داری جهانی، به رغم اصطلاحات و آرایش های جدید، مفهوم جدیدی نیست؛ اما سرعت،اندازه و دامنه جهانی آن پس از جنگ سرد عمیق و گسترده شده است. ابعاد جغرافیایی سرمایه داری جهانی بسیار مهم اند؛ زیرا با عبور از مرزهای ملی کشورها و ایجاد کنش و واکنشهای بسیاری در سطوح ملی، منطقه ای و جهانی، تأثیرات متفاوتی در بخش های مختلف بر جای گذاشته اند. سرمایه داری مراحل بسیاری را طی کرده است: از سرمایه داری مرکانتی تا سرمایه داری صنعتی، سرمایه داری پولی، سرمای هداری رفاه، سرمایه داری دولتی و هم اکنون سرمای هداری جهانی. سرمای هداری جهانی بر این فرض بنا شده که بشریت به مرحله ای رسیده است که با عنوان «پایان تاریخ » توصیف م یشود؛ لذا به زعم خود به کی مدل اقتصادی جهانی برای همه جهان تبدیل شده است. کی جهان باز و عادلانه ماهیتاً و به معنای واقعی، تکثرگرا با ارتباطات و وابستگ یهای گسترده خواهد بود که همه مردم، جوامع، کشورها و دولت ها را قادر می سازد منافع و مزایا را از طریق همکاری و رقابت سالم به دست آورند. این نگاه اکثر متفکران اسلامی، جهان سوم و برخی متفکران منتقد غرب است: داراییهای غیرمادی فرم مسلط ثروت است و عدالت و برابری در قلمرو فرهنگی در حال تبدیل شدن به موضوعی داخلی و نیز بی نالمللی است. اسلام به دنبال اصول اخلاقی، ارز شها و دستورهایی است که بر انگیزه نهادها و فرایندهای انسانی در همه سطوح تأثیرگذار باشد؛ لذا اسلام به طور عادلانه علاقه مند تعدیل منافع فردی است تا این پدیده با خیر عمومی و صلاح عمومی تجانس پیدا کند. جه تگیری اخلاقی فردی و اجتماعی از طریق نهادهای قانونی و اجتماعی مورد حمایت قرار م یگیرد. آزادی فردی، حقوق بشر و فرص تهای نامحدود برای عمل اقتصادی درون هنجارهای اخلاقی، ضرور تهای اخلاقی و چارچوب حقوقی رخ م یدهد. در این راستا آموز ههای اسلامی سیستمی تشکیل میدهند که اجزای اصلی آن، یعنی تعهد، شخصیت، خلاقیت، رقابت، همکاری، همگرایی و همزیستی با کیدیگر محیطی خلق میک نند که توسعه، صلح و امنیت پایدار جهانی را در پی دارد. روش تحقیق مد نظر یکفی و انتقادی است. پس از بررسی تأثیرات نظام سرمای هداری، ریشه های نظری و بنیا نهای فکری مسئله بررسی و قابلی تهای آموز ههای اسلامی برای تدوین الگوی جهانی توسعه پایدار تحلیل و با ت یکه بر استدلال عقلی و مسئله نظری تب یین شده و نتیج هگیری صورت م یگیرد.