مهدی خادمی گراشی

هدف: درک و آگاهی از چگونگی شکل گیری عنصر «میل»، یکی از مهم ترین ابعاد مطالعه روانشناسی مصرف کننده است. هم نشینی روانشناسی و بازاریابی می تواند دریافت روشن بینانه تری را از کنش های منتهی به خرید ارائه دهد. این پژوهش با تمرکز بر «ناخودآگاه» و نقش «دیگری» در شکل گیری «میل» در پی مفصل بندی سنجه «میل مصرف کننده»، با استفاده از تبیین لاکان در دو ساحت خیالی و نمادین است.روش شناسی: پس از مطالعه ادبیات مرتبط با نظریات روانکاوی لاکان  به مفهوم سازی ابعاد، مؤلفه ها و نشانگرهای سنجه میل مصرف کننده در دو ساحت خیالی و نمادین اقدام شد. سپس مدل و سنجه طراحی شده بر اساس داده های گردآوری شده از جامعه آماری این مطالعه شامل خریداران/ استفاده کنندگان خودروهای لوکس در شهر تهران ، به روش پیمایش تحلیل شد.یافته ها: یافته ها مؤید آن است که میل مصرف کننده در سطح ناخودآگاه تحت تأثیر مفاهیمی است که لاکان در هر دو ساحت خیالی و نمادین به عنوان جایگاه هایی برای تعریف «دیگری کوچک» و «دیگری بزرگ» طبق قواعد زبان شناسانه مطرح نموده است.نتایج: تحلیل داده ها نشان می دهد مؤلفه های نوستالژی گرایی، شعف موقت، فانتزی گرایی، خیال پردازی، امنیت محوری و آرامش دهندگی در ساحت خیالی و نیز مؤلفه های تبعیت و هویت مداری اجتماعی در ساحت نمادین، می تواند جنبه های مختلف میل مصرف کننده را تحلیل نماید.

مصرف کالاهای تقلیدی به یک مسئله فراگیر اجتماعی تبدیل شده است و تأثیر آن در شکل دهی به اعتماد و نگرش مشتریان همچنان موضوع بحث اندیشمندان رفتار مصرف کننده است. استقبال از کالاهای مشابه برند اصلی، تنها به موضوع قیمت و یا مصرف تظاهری محدود نمی شود بلکه شبکه در هم تنیده ای از متغیرهای رفتاری و ادراکی بر شکل گیری این پدیده در چارچوب مصرفِ پسامدرن مؤثر است. این پژوهش به صورت تجربی به مطالعه تأثیر کارکردهای نگرشی از چهار منظر هویت مداری، دفاع از خود، کارکرد شناختی و سازگاری اجتماعی بر قصد خرید مصرف کنندگان بر مبنای نظریه کاتز می پردازد. به منظور دست یابی به اهداف تحقیق، نمونه 318 نفری از مصرف کنندگانی است که به صورت آگاهانه محصولات تقلیدی را در شهر تهران خریداری کرده اند مورد بررسی قرار داده است. در تحلیل داده ها از ابزارهایی مانند رگرسیون سلسله مراتبی و مدل سازی معادلات ساختاری ( SEM) استفاده شده است. کارکردهای نگرشی بر ارزیابی خرید محصولات تقلیدی تأثیر منفی و معناداری دارند و ارزیابی خرید مصرف کنندگان به عنوان متغیر میانجی بر قصد خرید محصولات تقلیدی تأثیر دارد. پدیده محصولات تقلیدی را نمی توان انکار کرد و به نوعی شکل دهنده واقعیتی جدید در بازارهای فرا مصرف گرا است؛ بنابراین مدیران برند با تحلیل کارکردهای نگرشی و ارزش های خرید قادر خواهند بود پیامدهای آن را بر کسب وکار خود تعدیل نمایند.

مصرف کنندگان در مقایسه با گذشته به نظر های دیگران بسیار حساس تر شده اند. نقد و تمجید از محصولات بر اساس تجربه قبلی یکی از مهم ترین منابع مصرف کنندگان در تصمیم گیری است. با گسترش روزافزون اینترنت، رسانه های اجتماعی و تلفن های همراه، تبلیغات توصیه ای سنتی جای خود را به تبلیغات توصیه ای الکترونیکی داده است. در این میان، کیفیت بحث و اعتبار منبع نقش کلیدی را دارد. در پژوهش حاضر ارتباط بین کیفیت بحث و اعتبار منبع بر پذیرش اطلاعات ازسوی مشتری با مفید بودن اطلاعات در چارچوب مدل پذیرش اطلاعات بررسی شده است. پژوهش پیش رو به لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی است. گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی و مبتنی بر ابزار پرسشنامه صورت گرفته است. در پژوهش حاضر جامعه هدف تمامی شهروندان شهر تهران است که حداقل یکبار تجربه خرید اینترنتی محصولات شخصی را داشته اند. فرایند نمونه گیری به روش تصادفی، در دسترس است که به دنبال آن به تعداد 274 پرسشنامه مطالعه شد. همچنین، تحلیل داده ها با روش تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزار SPSS و PLS انجام شد. پنج فرضیه بر اساس مدل تئوری برآمده از پیشینه پژوهش آزمون شده است. نتایج نشان می دهد که هر چه کیفیت اطلاعات بالاتر باشد (قوی تر باشد)، سطح مفید بودن اطلاعات نیز بالاتر خواهد بود. همچنین، هر چه اعتبار منبع درک شده بالاتر باشد، اطلاعات، درجه مفید بودن بالاتری را دارند. به علاوه، هر چه اطلاعات درک شده ازسوی مصرف کننده مفید باشد، تأثیر چشمگیر مثبتی روی پذیرش اطلاعات دارد. یافته های پژوهش حاضر کاربردهای مؤثری را برای مدیران و کارشناسان بازاریابی ارائه می دهد که می تواند فرآیند تصمیم گیری مصرف کننده را بهبود بخشد.

زمینه و هدف: بازاریابی مقصد تنها راهی برای مطلع کردن گردشگران درباره مقصد نیست بلکه با ایجاد تصویر مثبت در ذهن گردشگران زمینه وفاداری و در نهایت ارتقای رقابت پذیری مقصد را فراهم می کند. در این میان ارتباط احساسی و نگرشی بین گردشگر - مقصد نقش کلیدی را ایفا می کند. این تحقیق به بررسی رابطه بین تصویر مقصد و ارتباط گردشگر با مقصد و وفاداری پرداخته و برای این منظور ارتباط گردشگر با مقصد را با سه بعد اعتماد، وابستگی، رضایت در نظر گرفته شده است.روش شناسی: تحقیق پیش رو به لحاظ هدف کاریردی و از حیث روش توصیفی است؛ گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی و مبتنی بر ابزار پرسشنامه صورت گرفته است. داده ها از 212 گردشگر استان گلستان حاصل شده است و در تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار SPSS و LISREL8.8 استفاده شده است.یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل فرضیه ها نشان می دهد که تصویر مقصد به صورت مثبتی با رضایت گردشگر در ارتباط است؛ تصویر مقصد عامل مهمی در رضایتمندی گردشگر است و اگر گردشگران تصویر ذهنی بالاتری از مقصد داشته باشند رضایت بیشتری از آن مکان خواهند داشت. تصویر مقصد از طریق رضایت بر وفاداری گردشگر تأثیر مثبت دارد و در نهایت می توان گفت رضایت و تصویر مقصد هر دو متغیرهایی هستند که می توانند به نیات رفتاری منجر شوند. با توجه به تحلیل آماری انجام گرفته شده، نتیجه به دست آمده بیانگر رابطه مثبت و معنادار تصویر مقصد با اعتماد است ولی اعتماد بر وفاداری تأثیری ندارد. همچنین نتایج نشان می دهد که تصویر مقصد به صورت مثبتی با وابستگی به مقصد در ارتباط است و بین وابستگی به مقصد و وفاداری، رابطه معناداری وجود دارد.نتیجه گیری و پیشنهادات: هم تصویر مقصد و هم وفاداری گردشگر به عنوان عناصر حیاتی در دستیابی به رقابت برای مقاصد گردشگری شناخته شده اند. همچنین تصویر مقصد بر وفاداری نگرشی و رفتاری تأثیر دارد؛ به عبارت دیگر، هر چه یک گردشگر از ویژگی های شناختی، عاطفی و کلی مقصد ارزیابی مثبت تری داشته باشد، وفاداری او به مقصد در هر دو سطح نگرشی و رفتاری بالاتر خواهد بود. این مطالعه همچنین تأیید می کند که وابستگی به یک مقصد گردشگری نتیجه ادراک شناختی و ارزیابی عاطفی گردشگر از مقصد است.نوآوری و اصالت: نوآوری و اصالت این مطالعه در ارائه شواهد نظری و تجربی در رابطه با تأثیر تصویر مقصد در دو بعد رفتار شناختی و عاطفی با استفاده از تئوری نگرش باگزی است که در ادبیات قبلی گردشگری به ندرت مورد بررسی قرار گرفته است.

هدف: فربه شدن مفهوم نوستالژی در زندگی روزمره، ضرورت توجه بیشتر به آن را در منظومه گفتمانی رفتار مصرف کننده برجسته ساخته است. نوستالژی یا ترجیح بر آنچه درگذشته معمول بوده، حسرتی غم بار و توأمان لذت بخش است که در بازیابی و بازآفرینی زیست جهانِ مصرف کننده نقش-آفرینی می کند. پژوهش حاضر به دنبال مطالعه تأثیر حس نوستالژی بر نیات رفتاری مصرف کنندگان در پرتو نقش میانجی ارزش تجربی و پیوستگی اجتماعی است. روش شناسی: جامعه آماری مورد مطالعه، مشتریان رستوران هایی هستند که از زاویه نشانه -شناسی، حامل عناصر بازنمایی نوستالژیک هستند. روش تحقیق این مطالعه آمیخته است و جهت انجام این مطالعه، ابتدا بر اساس مطالعه ادبیات و پیشینه تحقیق مدل اولیه تدوین شد. سپس در بخش کیفی و به روش مصاحبه عمیق، مدل اولیه و متغیرهای فرعی آن بازآرایی شد و سپس به روش پیمایش، دیدگاه های 259 نفر از مشتریان رستوران های با فضای محتوایی نوستالژیک مطالعه شده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهند نوستالژی با نقش میانجی ارزش تجربی (شامل بازگشت سرمایه گذاری مصرف کننده و ادراک برتری خدمات) و پیوستگی اجتماعی (مانند حس تعلق و همذات پنداری) بر نیات رفتاری مصرف کنندگان تأثیر دارد. نتیجه گیری: حس تعلق و میل به کسب ارزش، می تواند رفتار مصرف کنندگان را در خوانش تعابیر نوستالژیک تعدیل کند و در نهایت به خلق پیوندهای جمعیِ نو بیانجامد. مشارکت این مطالعه می تواند پنجره ای نو به اعتلای ادبیات نوستالژی و احیای فضای اندیشگی آن در درک رفتار مصرف انسان ایرانی بگشاید.

دریافت داوطلبانه مالیات، آرزوی همیشگی دولت و سازمان های مالیاتی است. بازاریابی بخش عمومی به عنوان یک رویکرد مدرن سعی دارد با کاربست مفهوم دموکراسی بازار به این سازمان ها در جذب و اقناع مخاطبان یاری رساند. در این مسیر، مدیریت اذهان جامعه می تواند دریافت مالیات را آسان و رضایت مند کند. پژوهش حاضر، تاثیر ارزش ادراک شده و رضایت دریافت شده بر تعهد به پرداخت مودیان را با ملاحظه متغیر ادراک از فرار مالیاتی مطالعه می کند. جامعه آماری این پژوهش مشتمل بر مودیان مالیاتی است و داده های مورد نیاز به روش پیمایش به دست می آیند. بر اساس یافته های مدل معادله های ساختاری می توان گفت که ارزش ادراکی اثر مثبتی بر تعهد به پرداخت مالیات و رضایت مندی مودی دارد. یافته قابل تامل پژوهش حاضر این است که در جامعه مورد مطالعه، ارزش درک شده از پرداخت مالیات به نسبت بالاست، اما ذهنیت مودیان از عواقب نه چندان جدیِ گریز از مالیات، رفتار آن ها را در عمل تغییر می دهد. یافته های این پژوهش می تواند نگاه سیاست گذار به پذیرش مالیات را با لنز بازاریابی بخش عمومی متحول کند.

بنگاه های فعال در حوزه توزیع کالا و خدمات، از واحدهای اصلی اقتصاد هر کشوری هستند و نقطه ای که در آن اجزای نظام توزیع با بنگاه های تولیدی مرتبط می گردند، محلی برای کمک بنگاه های توزیع کننده کالا و خدمات به رونق و جهش تولید است. در این راستا فروشگاه های زنجیره ای، یکی از نقاط ارتباط بخش توزیع کالا و خدمات با بنگاه های تولیدی هستند. از این رو هدف از پژوهش حاضر به عنوان یک مطالعه کیفی عبارت است از درک و ارائه چارچوبی در خصوص روابط و نقش اقتصادی فروشگاه های زنجیره ای در ارتباط با بنگاه های تولیدی. پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر شیوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نظر روش شناسی، پژوهشی کیفی مبتنی بر استفاده از روش داده بنیاد می باشد. جامعه آماری پژوهش، خبرگان فعال در صنعت فروشگاه های زنجیره ای و تولیدکنندگان همکار این فروشگاه ها است. داده های پژوهش از طریق مصاحبه با بیست تن از مدیران فروشگاه های زنجیره ای شهروند و مدیران عامل مجموعه های تولیدی همکار با این فروشگاه ها به دست آمد. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه عمیق بود و حجم نمونه بر اساس اشباع نظری تعیین گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار تحلیل داده های کیفی ATLAS.ti تحلیل شد. براساس پارادایم نظریه داده بنیاد و چارچوب ارائه شده توسط استراوس و کوربین، پدیده محوری تحقیق تعاملات فروشگاه های زنجیره ای با بنگاه های تولیدی است که در رابطه با آن روابط علّی، راهبردها (عمل و تعامل)، بافتار و نتایج و پیامدها مشخص گردیده است. سپس با بررسی ارتباط فروشگاه های زنجیره ای با بنگاه های تولیدی، مسائل دارای ماهیت مستقیم اقتصادی مشخص شد.

این مطالعه به اثرات الگوهای ارتباطی خانواده (FCP) در سبک های تصمیم گیری مصرف کننده کودکان و نفوذ در تصمیم گیری خرید خانواده بر رابطه بین محتوای احساسی پیام و نیت رفتاری خرید درکودکان بررسی شده است. این تحقیق به لحاظ هدف ، کاربردی و به لحاظ روش توصیفی- پیمایشی است. تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش با نرم افزار 21 Spss  از روش رگرسیون سلسله مراتبی چندگانه استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که محتوای احساسی پیام بر نیت رفتاری خرید و همچنین سبک ارتباطی خانواده بر رابطه بین محتوای احساسی پیام و نیت رفتاری خرید تأثیر مثبت و معنی داری دارد اما این سبک ارتباطی رابطه موجود را تعدیل نمی کند. از طرفی احساس لذت و انگیختگی پیام هر یک به عنوان ابعاد محتوای احساسی پیام بر وفاداری به خرید که تنها بعد نیت رفتاری می باشد اثر مثبتی دارند. نتایج حاصل نشان می دهد که سبک ارتباطی مفهوم گرا / اجتماعی گرا تنها رابطه ی بین احساس لذت پیام و وفاداری به خرید را تعدیل می کند وشدت این رابطه را افزایش می دهد.

یکی از چالش های مهم واحد بازاریابی، دفاع از ارتباط بین فعالیت ها و برنامه های خود و نتایج سازمانی آن ها است. ناتوانی واحد بازاریابی در تأثیر بر تصمیم های راهبردی سازمان، می تواند زمینه ساز دور شدن سازمان از دغدغه های بازار و محیط رقابتی شود. بنابر این واحد بازاریابی به عنوان مرجع تحلیل نیازهای بازار، باید بتواند دیدگاه های خود را در سازمان القا نموده و در تصمیم گیری ها، به اندازه کافی قدرت و نفوذ داشته باشد. هدف این پژوهش تحلیل ابعاد قابلیت های واحد بازاریابی و مطالعه سطح نفوذ آن در تصمیم گیری و تأثیر بر عملکرد سازمان است. جامعه آماری این پژوهش شرکت های بزرگ صنعت مواد غذایی در ایران است. نتایجِ پیمایش نشان دهنده جایگاه کم اثر واحد بازاریابی در تأثیر بر تصمیم گیری های مهم سازمان و مصادره دامنهِ نفوذ آن توسط سایر واحد ها است.

مقاله های علمی پژوهشی، بازتاب و ماحصل فعالیت جامعه دانشگاهی در یک حوزه خاص است. از زمان طرح و رشد تدریجی دانش بازاریابی در ایران بیش از دو دهه می گذرد. بررسی سمت وسو و جهت گیری کیفی مقاله های علمی تدوین شده و مقایسه آن با کشورهای پیشرو، از یک سو نشان دهنده میزان غنای این دانش در ایران و از سوی دیگر معرف توان پاسخگویی دانش بازاریابی در ایران به نیازهای جدید صنعت خواهد بود. این پژوهش تمامی مقاله های با محوریت بازاریابی (247 مقاله) که در طول دهه 80 در مجله های علمی پژوهشی کشور منتشرشده را با دو رویکرد تحلیل محتوی و تحلیل استنادی مطالعه می کند. نتایج پژوهش نشان می دهد علیرغم رشد کمّی قابل توجه از زوایای مختلف جهت گیری توسعه علمیِ این رشته ناموزون است. بازتولید مکانیکی دانش ، فقدان نوآوری در روش و چارچوب نظری ، عدم انباشت مؤثر یافته ها و دور ماندن از پرسش های نوین بازاریابی از دیگر یافته های این پژوهش در تحلیل محتوای مقاله های این دوره است.

از جنبه تئوریک، میزان و نحوه دسترسی فعالان بازار به اطلاعات مورد نیاز جهت تصمیم گیری، تاثیر مستقیمی بر شکل گیری فعل و انفعالات بازار دارد. با توجه به این که مالیه رفتاری(behavioral finance) سرمایه گذاران و نحوه تصمیم گیری در بورس های اوراق بهادار، ناشی از عوامل مختلفی است، تحقیق حاضر به منظور شناسایی این عوامل صورت گرفت. ابتدا از طریق پرسشنامه، اطلاعات جمع آوری گردید و سپس با استفاده از روش تحلیل عاملی، عوامل مربوط شناسایی شد. در ادامه، عوامل مذکور در حوزه عوامل سیاسی، اقتصادی، روانی بازار و متغیرهای مالی در سطح شرکت با انجام تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزار لیزرل (LISREL) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد که به ترتیب عوامل سیاسی، عوامل روانی بازار، عوامل اقتصادی و عوامل مالی در سطح شرکت، بالاترین تاثیر را بر تصمیم گیری سهامداران در بورس اوراق بهادار تهران دارند.

بازار بیمه انگلستان علاوه بر بهره مندی از سیستم ها و مکانیزم های پیشرفته از لحاظ محتوا و فرایند فعالیت ، سیستم نظارتی کارامد و پویایی نیز دارد . بررسی کارکردها و عناصر این سیستم می تواند یافته های ارزش مندی در اختیار صنعت بیمه کشور قرار دهد . مقاله حاضر ابتدا تاریخچه و ساختار صنعت بیمه انگلستان را بررسی می کند . در ادامه نحوه نظارت بر صنعت بیمه ، الگوهای مورد استفاده و سازمانهای موثر در این حوزه مطالعه و در نهایت راهکارهایی با عنایت به تجربیات کشور انگلستان در حوزه نظارتی صنعت بیمه ارائه می شود ...