سید محسن سجادی

سید محسن سجادی

مدرک تحصیلی: کارشناسی ارشد رشته دیپلماسی صلح و امنیت و حقوق بشر دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۰ مورد.
۱.

تاثیر حقوق نرم بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در پرتو رژیم های چندجانبه کنترل صادرات

نویسنده:
منبع: فصلنامه سیاست سال چهارم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱۵

کلید واژه ها: امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران حقوق نرم حقوق سخت رژیم های چند جانبه کنترل صادرات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹۱ تعداد دانلود : ۲۰۰۴
حقوق نرم برخلاف حقوق سخت که دارای الزامات حقوقی و بر اساس اصول معاهداتی است، بر نرم ها و هنجار هایی که دارای الزام آوری حقوقی نبوده و یا کمترین میزان از الزام آوری را دارا باشند استوار است و برعکس حقوق سخت دارای رویه های حل وفصل اختلافات نیز نیستند؛ زیرا اصل بر داوطلبانه بودن و اختیاری بودن اسناد برآمده از حقوق نرم است. در نتیجه این حقوق با شیوه ای که کمترین میزان حساسیت دولت های دارای حاکمیت را بر می انگیزاند حرکت نموده و در درازمدت به رویه و پس از آن به قواعدی تبدیل می شود که تخطی از آنها نه تنها مجاز نیست که با الزامات و مجازات هایی همراه می شود و در اینجا شاهد حقوق سخت می شویم. در این میان از جمله مواردی که در عرصه روابط بین الملل بر بنیان حقوق نرم شکل گرفته و استوار هستند رژیم های چند جانبه کنترل صادرات می باشند. در نتیجه تاثیرگذاری این چنین رژیم های برآمده از حقوق نرم بسیار بیشتر از رژیم های خلع سلاحی و کنترل تسلیحاتی حقوق سخت است. بنابراین این پژوهش به دنبال بررسی تاثیر حقوق نرم در قالب های مختلف در روابط بین الملل از جمله تاثیر این حقوق در قالب رژیم های چند جانبه کنترل صادرات بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است.
۲.

تبارشناسی شناسی موضوع خلع سلاح و کنترل تسلیحات در روابط بین الملل

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اندیشه معاصر سال دوم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲

کلید واژه ها: خلع سلاح کنترل تسلیحات روابط بین الملل جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵۷ تعداد دانلود : ۱۴۹۲
یکی از موضوعات مهم و کلیدی در عرصه بین الملل، مسئله خلع سلاح و کنترل تسلیحات بوده است. مفاهیم یاد شده به لحاظ مفهومی واجد ماهیتی جدال برانگیز می باشند. از منظری زبان شناسانه و با بهره ای آزادانه از ترمینولوژی نظریات سوسور پدر زبان شناسی نوین، می توان گفت دال خلع سلاح و کنترل تسلیحات به مدلول های نسبتاً گوناگون ارجاع داده می شود. در این پژوهش نقطه آغاز کاوش و جستجو کنفرانس های لاهه در سالهای 1899 و 1902 است. از منظر نگارنده و بسیاری از پژوهشگران؛ دوران مذبور، دوران تولد گفتمان خلع سلاح در عرصه ی روابط بین الملل می باشد. از این رو بسیاری از تحقیقات و پژوهش های ارائه شده در کنفرانس های لاهه را نقطه عطف در این زمینه می انگارند. در این راستا نگارنده به تبعیت و پیروی از اسلاف خویش نقطه تبارشناسی را آغاز کنفرانس های لاهه می گذارد.
۳.

نقش MTCR بر صادرات و کاربرد پهبادها و تأثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اندیشه معاصر سال اول تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱

کلید واژه ها: رژیم کنترل رژیم های چند جانبه کنترل صادرات رژیم کنترل فناوری موشکی پهپاد امنیت ملی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲۱ تعداد دانلود : ۱۲۵۵
رژیمهای چند جانبه کنترل صادرات و از آن جمله رژیم کنترل فناوری موشکی با هدف ایجاد ممنوعیت و محدودیت در دستیابی کشورهای خارج از رژیم و کشورهای هدف به فناوری های مرتبط با امور نظامی و تسلیحات انهدام انبوه ، در پی سامان دادن به صادرات تسلیحات انهدام انبوه و ابزارهای انتقال و تحویل آن ها همچون موشک ها و فناوری های مرتبط و دو منظوره برآمده و رژیم های چند جانبه کنترل صادرات را ایجاد نمودند که از جمله آن ها محدود نمودن دسترسی و دستیابی به پهپاد ها توسط برخی از رژیم های چند جانبه کترل صادراتی محدود و مشخص از جمله رژیم کنترل فناوری موشکی می باشد. در این پژوهش نشان داده خواهد شد که اگر چه رژیم کنترل فناوری موشکی توانسته است در زمینه ممنوعیت و محدودیت دستیابی سایر کشور ها از جمله کشور های هدف به موشک های بالستیک و کروز و فناوری های مرتبط به طور موفقیت آمیزی عمل کرده و به طور مستقیم و غیر مستقیم امنیت ملی کشوری چون ایران را در معرض تهدید قرار دهد اما در مورد صادرات و به تبع آن کاربرد پهپاد ها موفق نبوده و می توان اظهار نمود که در این زمینه رژیم کنترل فناوری موشکی با شکست مواجه گشته است.
۴.

نقش قدرت های بزرگ در شکل گیری رژیم های چندجانبه کنترل صادرات

نویسنده:
منبع: فصلنامه سیاست سال پنجم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۸

کلید واژه ها: رژیم های چندجانبه کنترل صادرات گروه هفت کشورهای هدف رژیم کنترل فناوری موشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲۱ تعداد دانلود : ۱۴۳۷
رژیم های چندجانبه کنترل صادرات با توافق و اجماع قدرت های بزرگ در زمینه تسلیحات برتر شکل می گیرد. بدین معنی که کشورهایی که دارای فناوری برتر در زمینه سلاح های کشتار جمعی و انتقال و سیستم های حمل آنها هم چون موشک ها و پهپادها دارند، به دنبال محدودکردن دستیابی سایر کشورها و مخصوصاً کشورهای یاغی و هدف از دستیابی به این ابزارها از طریق صادرات و بازارهای سیاه اسلحه فروشی هستند. به نظر این گونه کشورها تنها راه دستیابی کشورهای هدف به سلاح ها و فناوری های پیشرفته خرید این گونه ابزارها از طریق صادرات و سپس کپی برداری از روی آنها است و به توان داخلی کشورها بدون کمک خارجی و نمونه مشابه صادراتی اعتقادی ندارند؛ در نتیجه تنها را کنترل دستیابی سایر کشورهای غیر همسو با خود مخصوصاً جهان سوم را محدودیت و ممنوعیت صادرات برخی کالاها و فناوری های پیشرفته می دانند. در این میان چندین رژیم کنترل صادراتی بر بنیان این تفکر شکل گرفته است که می توان تاثیر گذاری نقش قدرت های بزرگ بر شکل گیری و تداوم این گونه رژیم ها به وضوح در آن ها دید. در نتیجه پژوهش پیش رو به دنبال بررسی نقش و میزان تاثیرگذاری قدرت های بزرگ صاحب فناوری بر شکل گیری و حتی تداوم و مرگ یک رژیم چندجانبه کنترل صادرات می باشد.
۶.

شکل گیری اوراق تورق، جایگزین اوراق قرضه برای سیاست مالی

نویسنده:
منبع: مطالعات مالی و بانکداری اسلامی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۵

کلید واژه ها: اوراق قرضه بانکداری بدون ربا تأمین نقدینگی عقد تورق اوراق تورق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۴ تعداد دانلود : ۵۳۴
با توجه به حرمت ربا در اسلام، یافتن جایگزینی برای اوراق قرضه که بتواند در جهت تأمین مالی کسری بودجه دولت کارایی داشته باشد، اهمیت می یابد. در این زمینه اوراق مبتنی بر عقد قرض الحسنه معرفی شده است که جانشین مناسبی برای اوراق قرضه نمی باشد، چرا که این اوراق با محدودیت هایی روبه رو است که در این تحقیق به آن ها پرداخته می شود. تحقیق حاضر به تبیین شکل گیری اوراق تورق به عنوان جایگزین مناسبی برای اوراق قرضه در 5 مرحله می پردازد و با مقایسه اوراق بهادار مختلف در کشورهای اسلامی به این نتیجه رسیده است که بر اساس ابزارهای بدون ربا، اوراق تورق می تواند جانشین مناسبی برای اوراق قرضه باشد. بنابراین همان طورکه مشروع و مرتبط با بازار حقیقی است، ابزار مناسبی برای اعمال سیاست مالی می باشد.
۷.

بازدارندگی موشکی به مثابه راهبرد امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: دانش تفسیر سیاسی سال اول پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱ 71-96

کلید واژه ها: بازدارندگی بازدارندگی موشکی امنیت امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۱ تعداد دانلود : ۳۰۹
هر کشوری متناسب با تهدیدهای فراروی خود راهبردهای مقابله ای نظامی و غیرنظامی متفاوتی را انتخاب می نماید. تلاش برای بازدارندگی همه جانبه و افزایش توانمندی نظامی و دفاعی کشور، بدون شک مهمترین محورهای راهبرد نظامی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با تهدیدهاست. به بیان دیگر، سایر محورها بر اساس بازدارندگی ساماندهی و اجرا می شوند که یکی از مهم ترین بخش های راهبرد دفاعی ایران به شمار می آید. حمله به کشوری که دارای فناوری موشک های پیشرفته است با پاسخ های سریع و قاطع کشوری که مورد حمله قرار گرفته، مواجه می شود. بنابراین در صورت حمله، هزینه های زیادی بر کشور مهاجم تحمیل خواهد شد و افزون بر آن ترس از حمله های موشکی مانعی همیشگی برای کشور مهاجم خواهد بود. بدین ترتیب توسعه ظرفیت های موشکی برای جمهوری اسلامی ایران امری ضروری به حساب می آید.بر این اساس،هدف اصلی جمهوری اسلامی ایران از سرمایه گذاری در صنعت موشکی، منصرف کردن کشورهای متخاصم از حمله ی نظامی به ایران و بالا بردن ضریب بازدارندگی و دفاعی کشور است.پژهش پیش رو،به دنبال بررسی این موضوع است که بازدارندگی موشکی،راهبرد اصلی تامین امنیت جمهوری اسلامی و به مثابه ین دفاعی و بازدارندگی کشور بدل گردیده و در این زمینه توانسته است به یک بازدارندگی در قالب توان موشکی دست یابد.
۸.

تحلیل آیین نمایشی اسب چوبی و بررسی منشأ آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ و ادبیات عامه سال هفتم خرداد و تیر ۱۳۹۸ شماره ۲۶ 81-100

کلید واژه ها: آیین عروسی نمایش اسب چوبی اسب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۵ تعداد دانلود : ۱۴۴۱
عروسی و آیین های آن همواره به عنوان یک مسئله مورد توجه اهالی این سرزمین و انسان ها بوده است. اسب چوبی یکی از نمایش های آیینی باستانی است که در بعضی نقاط فلات مرکزی و به خصوص در خراسان در هنگام مراسم عروسی و جشن اجرا می شده است؛ اما سبزوار از مراکز اصلی اجرای آن است. این آیین جنبه نمادین داشته است. در این پژوهش جنبه های مختلفی از این آیین مورد بررسی قرار می گیرد. اهمیت آیین عروسی و حضور اسب در این آیین چیست؟ در این تحقیق که به روش تحلیلی توصیفی است ابتدا به آداب و شیوه برگزاری این آیین، روش ساخت این عروسک و اجزای آن پرداخته و سپس وجه نمایشی این آیین و حضور اسب در آیین ها و اسطوره ها و ادبیات و منشا آیین عروسی در اسطوره ها بررسی می شود. در بخش دیگر این پژوهش، پیشینه و منشأ آن واکاوی می شود. ثبت این آیین و اینکه این مراسم کم کم به فراموشی سپرده شده و از بین رفته است، ضرورت انجام این پژوهش را می رساند. این مراسم اکنون در منطقه خراسان و روستای حسین آباد آران و بیدگل دوباره احیا شده است. امید است بتوانیم در پژوهش حاضر، این مراسم آیینی و کهن را به هنردوستان معرفی کنیم و سبب آشنایی همگان با این آداب و رسوم شویم.
۹.

بررسی جایگاه هواپیمای بدون سرنشین (پهپادها) در صیانت از حقوق بشر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات حقوق بشر اسلامی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۹ 51 - 72

کلید واژه ها: پهپاد هواپیمای بدون سرنشین حقوق بشر بین الملل حقوق بین الملل بشر دوستانه شورای حقوق بشر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۳ تعداد دانلود : ۲۹۲
از آغاز به کارگیری پهپاد ها در ماموریت های شناسایی و نظارتی ، تا استفاده از آن ها به عنوان وسایل حمل موشک در عملیات های نظامی؛ دیدگاه های متفاوتی نسبت به استفاده و به کارگیری آن ها وجود داشته است و عده ای در پی توجیه استفاده از آن و یا نقد استفاده از آن برآمده اند. هدف این مقاله این است که به بررسی این موضوع در استفاده یا عدم استفاده از پهپادها در ذیل دلایل حقوق بشری بپردازد و در پی بیان این واقعیت است که استفاده از پهپاد به دلایل حقوق بشری قابل توجیه و امکان پذیر است. با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در مقاله حاضر نشان داده خواهد شد که پهپاد ها صرفاً به نقض حقوق بشر اقدام نکرده اند بلکه در مواردی به حمایت و حفاظت از حقوق بشر دست زده اند و این نشان از این دارد که پهپاد وسیله ای صرفاً جنگی نیست، بلکه ابزاری است که می تواند در خدمت اهداف جنگی بر ضد حقوق بشر توسط دولتها، سازمانهای بین المللی دولتی و غیردولتی یا در جهت حمایت از حقوق بشر قرار گیرد.
۱۰.

بررسی مقایسه ای روش اصول لفظی و زبان شناسی در تفسیر آیات ربا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و سیاست های اقتصادی دوره ۱۶ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 29 - 52

کلید واژه ها: ربا روش سنتی استنباط روش ساخت گرا روش نقش گرا تنقیح مناط مقدمات حکمت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۴۰۸
پدیده ربا در دین اسلام به شدت مورد نهی است. در گذشته تفاوت اندیشه زیادی در برداشت مفهومی و مصداقی از ربا وجود نداشت. اما تحولات دوران جدید به طورکلی، گروهی را با همان روش های فقهی متداول، به بازاندیشی در دامنه مفهومی و مصادیق ربا واداشته است. از سوی دیگر مطالعات زبان شناختی نیز نگاهی جدید به متون مقدس و منابع دینی بوده که می تواند با دستاوردهای جدیدی نیز همراه باشد. این نوشتار، نگاه اصولی را با دو روش زبان شناختی ساخت گرا و نقش گرا بررسی، مقایسه و ارزیابی می کند. نوشتار حاضر با روش توصیفی و تحلیل محتوا با استفاده از منابع کتابخانه ای، دامنه ربا را در آیات قرآن با دو روش ساخت گرا و نقش گرا، علاوه بر روش متداول بررسی کرده است. نتایج نشان می دهد علم اصول امکان اطلاق گیری از ربا را به دلیل قدر متیقّن در مقام تخاطب و کامل نبودن مقدمات حکمت نمی دهد، بلکه مخاطب آیات حرمت ربا فقط مؤمنین و ثروتمندان هستند و با تنقیح مناط به کل جامعه قابل تعمیم نیست. «ربا» با «سحت» و مقولاتی این چنینی قابل جانشینی است. بنابراین اضافه ای در اسلام حرام شده که مصداق حرام خواری، رشوه و امثالهم به حساب آید و با چاشنی زور دریافت شود. همچنین طبق روش نقش گرا «ربا» در بافت آن جامعه معلوم بوده و آیات، دوری از ربا را نتیجه واکنش شناختی می دانند و بدون معرفت و ایمان توقع حذف ربا منطقی نیست.
۱۱.

بررسی رابطة متقابل حقوق مالکیت و فقر با استفاده از الگوی «VAR» با تأکید بر ادبیات اقتصاد اسلامی دورة 1369-1393(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت اقتصاد اسلامی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) ص 61

کلید واژه ها: حقوق مالکیت فقر عدالت اقتصادی امنیت اقتصادی اقتصاد اسلامی الگوی VAR

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۵۲۵
در آیات قرآن و روایات ائمّة اطهار علیه السلام، علاوه بر نکوهش فقر، بر لزوم حفظ حقوق مالکیت افراد تأکید شده است. این مقاله با استفاده از روش «تحلیلی» و «اقتصادسنجی» به بررسی و برآورد رابطه میان فقر و حقوق مالکیت از نگاه اقتصاد اسلامی می پردازد. در این بررسی، ضمن تحلیل این موضوع در چارچوب ادبیات اقتصاد اسلامی، ارتباط دوسویة شاخص حقوق مالکیت و شاخص فقر مطلق پیشنهادی آمارتیاسِن در اقتصاد ایران، طی سال های 1369-1393 تجزیه وتحلیل شده است. بررسی تجربی مزبور با استفاده از سری های زمانی و به کارگیری الگو سنجی خودرگرسیون برداری صورت گرفته است. بنا به فرضیة مقاله، بین فقر مطلق و نقض حقوق مالکیت رابطه ای دوسویه و مستقیم وجود دارد. یافته های تحقیق حاکی از وجود رابطة دوسویة بین فقر و حقوق مالکیت در رویکرد اسلامی است. بر اساس مقتضای آیات و روایات، بروز فقر و تشدید آن موجبات تعدّی به حقوق افراد را فراهم می آورد؛ نقض حقوق مالکیت افراد نیز موجب گسترش فقر می شود. یافته های مطالعة تجربی مقاله نیز حاکی از وجود رابطة دوسویه و مستقیم بین فقر مطلق و نقض حقوق مالکیت در اقتصاد ایران طی سال های 1369-1393 است.
۱۲.

بررسی جایگاه هواپیمای بدون سرنشین « پهپاد ها » در صیانت از حقوق بشر

نویسنده:
منبع: دانش تفسیر سیاسی سال دوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ 25-59

کلید واژه ها: پهپاد حقوق بشر بین الملل حقوق بین الملل بشردوستانه شورای حقوق بشر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۹ تعداد دانلود : ۱۸۶
از آغاز به کارگیری پهپادها در مأموریت های شناسایی و نظارتی تا استفاده از آن ها به عنوان وسایل حمل موشک در عملیات نظامی؛ دیدگاه های متفاوتی نسبت به استفاده و به کارگیری آن ها وجود داشته است و عده ای در پی توجیه استفاده از آن و یا نقد استفاده از آن برآمده اند. پژوهش پیش رو به بررسی مواضع طرفین در استفاده یا عدم استفاده از پهپادها در ذیل دلایل حقوق بشری اختصاص دارد و در پی بیان این واقعیت است که استفاده از پهپاد به دلایل حقوق بشری قابل توجیه و امکان پذیر است. در مقاله حاضر نشان داده خواهد شد که پهپادها صرفاً به نقض حقوق بشر اقدام نکرده اند بلکه در مواردی به حمایت و حفاظت از حقوق بشر دست زده اند و این نشان از این دارد که پهپاد مثل یک موشک کروز وسیله ای صرفاً جنگی نیست، بلکه ابزاری است که می تواند در خدمت اهداف جنگی بر ضد حقوق بشر و یا در جهت حمایت از حقوق بشر قرار گیرد.
۱۳.

شناسایی عوامل مؤثر بر خوداتکایی مالی مساجد؛ مورد مطالعه: مساجد استان قم(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۰) 5-22

کلید واژه ها: مدیریت مسجد مدیریت مالی خوداتکایی روش های تأمین مالی مساجد شهر قم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۱۶۷
یکی از ریشه ها و علل اساسی استقلال مساجد و عدم وابستگی آنها به حکومت ها در تاریخ تشیع، خوداتکایی مالی و مردمی بودن آنها بوده است. مسجد نهادی دینی، مردمی و غیردولتی است که استقلال در نحوه تأمین مالی آن، یکی از عناصر نقش آفرین در استقلال عملکرد و پرهیز از دولتی شدن آن است. بر این اساس، چیستی عوامل مؤثر بر خوداتکایی مالی مساجد، مسئله این پژوهش را شکل می دهد. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی، و از نظر روش جمع آوری داده ها مطالعه موردی است. جامعه آماری شامل کلیه مساجد شهر مقدس قم است که تعداد ده مسجد از باب نمونه انتخاب شد. در انتخاب نمونه سعی شد هر مسجد تعداد زیادی از مساجد مشابه خود را نمایندگی کند. با اعضای هیئت امنای این مساجد، مصاحبه هایی صورت گرفت و با توجه به ماهیت اکتشافی تحقیق، بررسی داده های حاصل از مصاحبه ها با روش تحلیل مضمون انجام شد. با ترکیب مفاهیم استخراجی در قالب مضامین، تعداد هشت مضمون فراگیر به دست آمد. این مضامین عبارت اند از: نقش موقوفات در اداره مالی مسجد؛ نقش اجاره فضاهای مسجد برای برگزاری مراسمات در تأمین مالی مسجد، نقش خیّرین در اداره مالی مسجد؛ نقش امام جماعت در تأمین مالی مسجد؛ نقش برنامه ها و فضاهای فرهنگی در نگرش مردم به کارکردهای مسجد؛ نقش اعتماد متقابل خیّرین و هیئت امنا در ارائه کمک به مسجد؛ تأثیر دانش و توان حقوقی مسجد در تأمین مالی آن؛ و نقش برنامه ریزی هیئت امنا بر تأمین مالی مسجد. همچنین یافته های جنبی نشان داد که تأمین مالی مساجد استان قم، عمدتاً با کمک های خیّرین و دریافتی های موقوفات صورت می گیرد.
۱۴.

بررسی اقتصادی حساسیت خانوارهای ایرانی به مخارج مذهبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد اسلامی سال هجدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۶۹ 53-80

کلید واژه ها: اقتصاد اسلامی مخارج مذهبی کشش درآمدی (هزینه ای) رگرسیون های به ظاهر نامرتبط (SUR)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۴۲۰
رفتار اقتصادی جامعه از دیدگاه اسلام می تواند نمادی از میزان نهادینه شدن پایه های دین در فکر و اندیشه مردم باشد. مطالعه روند تغییرات رفتارهای اقتصادی نیز جهت بررسی تأثیر سیاست ها بر دین مداری مردم کمک می کند. بدین منظور بررسی شاخص های اقتصادی جامعه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یکی از شاخص های مهم اقتصادی جهت تقسیم بندی کالاها و خ دمات، م حاسبه کشش درآمدی (هزینه ای) می باشد. بر اساس آموزه های اسلام انتظار می رود مخارج واجب و مستحب نوع دوستانه، دارای کشش درآمدی کمتر از یک و از ضروریات زندگی مسلمانان باشد و سایر مخارج مذهبی در شمار اقلام لوکس قرار گیرند. در این مقاله در یک بررسی تجربی، کشش درآمدی مخارج مذهبی خانوارهای شهری و روستایی مربوط به دوره زمانی 1393-1383 با استفاده از روش رگرسیون های به ظاهر نامرتبط ( Seemingly Unrelated Regression ) ( SUR ) تخمین زده شد و مشاهده گردید، مخارج سفرهای مذهبی و مخارج مستحب برگزاری مراسم جمعی شهری و روستایی و مخارج مذهبی شخصی روستایی مطابق با انتظارات کالایی لوکس به شمار می آیند و بر خلاف انتظار مخارج مستحب نوع دوستانه روستایی نیز در شمار کالاهای لوکس قرار گرفت. همچنین با توجه به معنادارنبودن ضرایب مربوط به متغیر مستقل درآمد در مورد سایر هزینه های مذهبی، امکان محاسبه کشش درآمدی (هزینه ای) آنها وجود نداشت.
۱۵.

بررسی و مقایسه تزیینات مسجدجامع زواره و مسجدجامع اردستان با توجه به سبک های معماری رازی و آذری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای صناعی ایران سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۶) 129 - 148

کلید واژه ها: مطالعه تطبیقی مسجد اردستان زواره تزیینات سبک رازی سبک آذری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۸۶
بعد از اسلام، مساجد در شهرهای مختلف و در دوره های مختلف تأسیس شدند. درمجموع روش های معماری ایران بعد از اسلام دارای چهار سبک می باشد: خراسانی، رازی، آذری و اصفهانی. اوج ساخت مساجد در ایران در سبک رازی است. این سبک در دوره سلجوقی و در فلات مرکزی ایران به اوج خود رسید. در این میان، نام دو مسجدجامع اردستان و زواره در کنار مسجدجامع اصفهان از مهم ترین بناهای این سبک و این دوره به شمار می آید. از عناصر شاخص و مشترک این دو مسجد و دلیل انتخاب آن ها، یکسان بودن معمار، منطقه جغرافیایی یکسان و نزدیک بودن سال ساخت هر دو بنا می باشد. در این پژوهش، ابتدا ویژگی های تزییناتی این دو مسجد و سپس با برشمردن ویژگی های سبک معماری رازی و آذری، ارتباط تزیینات آن ها با این سبک ها بررسی می شود. شیوه پژوهش توصیفی تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، از منابع کتابخانه ای و بررسی میدانی بناهاست. نتایج حاصل از بررسی دو مسجد تأیید می کند که عناصر تزییناتی مسجد جامع اردستان بیشتر به ویژگی های معماری دوره سلجوقی و سبک رازی و عناصر تزییناتی مسجدجامع زواره بیشتر به ویژگی های معماری دوره ایلخانی و سبک آذری نزدیک می باشد. همچنین عناصر مشترکشان بیشتر در زمینه ساختاری و اختلافات آن ها بیشتر در زمینه تزیینات است.
۱۶.

رژیم های چند جانبه کنترل صادرات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۱ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۴) 41 - 70

کلید واژه ها: رژیم های چند جانبه کنترل صادرات امنیت ملی رژیم کنترل فناوری موشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۹۶
پایه شکل گیری رژیم های چند جانبه کنترل صادرات محدود کردن دستیابی کشورهای خارج از بلوک غرب پس از جنگ جهانی دوم مخصوصا کشورهای حوزه شوروی به فناوری های نظامی و نوین بخصوص در حوزه موشکی و سلاح های انهدام انبوه بود اگرچه در همان دوران جنگ سرد و پس از آن حوزه در برگیری رژیم های کنترل فراتر از کشورهای بلوک شرق رفته و کشورهایی را به عنوان هدف خود تعیین نمودند و باید اعتراف نمود که در این زمینه موفق بوده و گام های مؤثری نیز برداشته شده که به طور مستقیم و غیرمستقیم بر امنیت ملی کشورهای خارج از رژیم ها و مخصوصا کشورهای هدف تأثیرگذار بوده است. در این بین، برخی از رژیم های چند جانبه کنترل صادرات از جمله رژیم کنترل فناوری موشکی و ترتیبات واسنار، دو رژیمی هستند که در پی وضع سازوکارهای اجرایی برای اطمینان از عدم دستیابی سایر کشورها به فناوری های موشکی مرتبط با انتقال و حمل سلاح های انهدام انبوه و فناوری های دو منظوره می باشند.
۱۷.

برآورد ظرفیت تأمین مالی شهرداری با بهره گیری از بخش سوم اقتصاد با انتشار اوراق وقف (مطالعه موردی: شهر قم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای اقتصادی ایران سال ۱۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۳۸ 239 - 266

کلید واژه ها: تأمین مالی شهرداری مالیه عمومی بخش سوم اقتصاد وقف اوراق وقف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۶۴
یکی از چالش های مهم شهرداری ها تأمین مالی است. ناپایداری منابع درآمدی شهرداری ها و نیز وظایف گسترده، باعث کندی و اولویت بندی انجام وظایف و خدمات شهری شده است. سنت وقف که پیشینه ای غنی دارد در هر برهه ای معمار کالبد شهری دوران خودش بوده است. مردم در گذشته بسیاری از نیازهای شهری خود را که شاید امروز در دسته های کمتر اولویت دار مدیریت شهری قرار می گیرد، با کمک مردم و وقف اموال و دارایی می ساختند. وقف در کشورهای غربی نیز دستاوردهای موفقی، مخصوصاً در حوزه آموزش داشته است. این ایده با استفاده از تکنیک CVM یا ارزش گذاری مشروط در سطح شهر قم سنجیده شد. در این پژوهش از ۳۸۴ نفر از سرپرستان خانوار ساکن قم نظرخواهی به عمل آمد. نتایج مطالعه نشان داد که میزان تمایل به پرداخت هر فرد به طور متوسط معادل دویست و پنجاه و یک هزار تومان است؛ که ارزش تأمین مالی وقفی، در مجموع ماهانه تقریباً نزدیک به 961 میلیارد ریال می شود.
۱۸.

امکان سنجی اجرای معاملات اجتماعی در بازار سرمایه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات مالی اسلامی سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 345 - 380

کلید واژه ها: صنعت فناوری مالی معاملات اجتماعی معاملات تقلیدی (کپی) معاملات انعکاسی معاملات مشاوره ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱ تعداد دانلود : ۳۹
در چارچوب شریعت اسلامی، صرفاً آن دسته از ابزارهای مالی می توانند در بازار سرمایه اسلامی مورداستفاده قرار بگیرند که از یک سو معیارها و ضوابط فقهی را به طور کامل تأمین کنند و از سوی دیگر، از منظر اقتصادی کاربرد داشته باشند. منظور از معیارهای فقهی، ضوابط عمومی فقهی و خصوصی قراردادها است. در این نوشتار با فرض صحت معاملات اجتماعی از حیث ضوابط عمومی قراردادها که در تمامی عقود جریان دارد؛ نظیر حرمت اکل مال به باطل، غرر، ضرر و ضرار، قمار و ربا و به دلیل دارابودن شرایط عمومی اصل صحت عقود و مبرابودن از موانع فقهی جزو عقود واجب الوفا و لازم تلقی می شود و به مفاد آن باید عمل نمود. این معاملات که بر کارایی و نقدشوندگی بازار تأثیر می گذارند؛ با افزایش میزان سرمایه گذاری در بازار سرمایه، افزایش تولید کل، توزیع عادلانه درآمد، مهار تورم و جذب سرمایه های خارجی به رشد اقتصادی و توسعه بازار سرمایه کمک می کنند؛ بنابراین استفاده صحیح از این ابزار در بازار سرمایه کشورهای اسلامی فرصتی مغتنم است و به کارگیری آن می تواند به بهبود روند توسعه و تعمیق بازار سرمایه ایران نیز کمک نماید. بدین منظور در نوشتار حاضر، با روش تحلیل فقهی امکان تطبیق این ابزار با قراردادهای مورد تأیید فقه اسلامی بررسی گردید. نتایج فقهی حاکی از آن است که با استفاده از عقود جعاله، وکالت و اجاره می توان از ظرفیت این ابزار در بازار سرمایه ایران استفاده نمود.
۱۹.

تحلیل ماهیت و کارکرد معاملات اجتماعی از منظر انطباق با شریعت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد اسلامی سال ۲۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۹۱ 31 - 57

کلید واژه ها: معاملات اجتماعی معاملات کپی معاملات انعکاسی معاملات مشاوره ای نفی ضرر نفی غرر اصول و معیارهای اقتصادی ابزارهای مالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹ تعداد دانلود : ۶۳
درجه کارایی نظام مالی عاملی است که سبب تفاوت اقتصادهای توسعه یافته و توسعه نیافته می گردد. از مؤلفه های گسترش بازار سرمایه، توسعه ابزارهای مالی اسلامی است. با توجه به اینکه در کشورهای اسلامی بازار سرمایه متعارف و ابزارهای آن که متکی بر ربا، قمار و ... است موانع شرعی دارد، اندیشمندان جوامع اسلامی درصدد ابداع ابزارهای متنوعی برآمدند که منطبق با اصول شریعت بوده و کارایی اقتصادی داشته باشند. معاملات اجتماعی یکی از نوآوری های صنعت فین تک می باشد که با فراهم آوردن بستری جهت اشتراک گذاری اطلاعات، این فرصت را می دهد تا سرمایه گذارانی که مبتدی هستند با صرف هزینه های معاملاتی کمتر بتوانند استراتژی های معاملاتی معامله گران خبره را مشاهده و تقلید نمایند. با توجه به جایگاه مهم این معاملات در بازارهای مالی و مزایای آن، پژوهش حاضر ضمن معرفی معاملات اجتماعی به عنوان راهبردی جدید، این معاملات را از منظر ضوابط حاکم بر ابزارهای مالی اسلامی و همچنین از منظر معیارهای اقتصادی با روش تحلیل فقهی و توصیفی بررسی می کند. نتایج مؤید آن است که معاملات اجتماعی و اقسام آن به دلیل دارابودن شرایط اصل صحت عقود و مبری بودن از موانع فقهی (أکل مال به باطل، غرر، ضرر و ضرار، قمار و ربا) عقدی صحیح می باشد. به لحاظ اقتصادی نیز این معاملات ضمن تطابق با اهداف و روحیات متنوع سرمایه گذاران، همسو با رشد و عدالت اقتصادی بوده و قابلیت به کارگیری در سیاست های مالی دولت را دارد؛ لذا جوامع اسلامی می توانند با فراهم آوردن مدل عملیاتی و سازوکاری مناسب جهت به کارگیری معاملات اجتماعی، گامی در راه توسعه بازارهای مالی بردارند.
۲۰.

بررسی رابطه متقابل حقوق مالکیت و تخصیص منابع اقتصادی با تأکید بر ادبیات اقتصاد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و بانکداری اسلامی دوره ۷ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۳ 119 - 135

کلید واژه ها: تخصیص منابع فرصت های اقتصادی تبعیض نابرابری حقوق مالکیت عدالت اقتصادی امنیت اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۵
تبعیض اقتصادی در اسلام، از مصادیق بی عدالتی قلمداد شده و بر شاخص هایی از جمله حقوق مالکیت اثر می گذارد. زمانی که فرصت های شغلی و سرمایه گذاری به ناحق توزیع گردد یعنی افراد مستعد و مستحق فقط به دلیل عدم دسترسی به رانت و روابط خاص، محروم بمانند دچار نارضایتی و دلسردی می گردند. جنبه های متفاوت نارضایتی در عرصه های گوناگون به اشکال مختلفی بروز می کند؛ عده ای به دنبال بی قانونی های مکرر در حوزه تخصیص منابع و سرمایه، خود به بی قانونی روی می آورند و انواع جرائم اقتصادی در جامعه ظاهر می گردد. با این شرایط، ناامنی بر جامعه سایه گسترانیده و حقوق مالکیت نیز به خطر می افتد. همچنین فرصت های شغلی و سرمایه گذاری به علت افزایش ریسک و مخاطرات اجتماعی، کاهش یافته و اقتصاد به رکود می گراید. در این مقاله، تلاش گردیده رابطه میان شاخص حقوق مالکیت و شاخص توزیع منابع و فرصت های اقتصادی در اقتصاد اسلامی به صورت دوسویه بررسی گردد. برای این کار به تجزیه و تحلیل منابع کتابخانه ای پرداخته شده که یافته ها نشان می دهد، این دو شاخص دارای رابطه مستقیم و متقابل می باشند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان