اصغر حاتمی

هر کشوری متناسب با تهدیدهای فراروی خود راهبردهای مقابله ای نظامی و غیرنظامی متفاوتی را انتخاب می نماید. تلاش برای بازدارندگی همه جانبه و افزایش توانمندی نظامی و دفاعی کشور، بدون شک مهمترین محورهای راهبرد نظامی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با تهدیدهاست. به بیان دیگر، سایر محورها بر اساس بازدارندگی ساماندهی و اجرا می شوند که یکی از مهم ترین بخش های راهبرد دفاعی ایران به شمار می آید. حمله به کشوری که دارای فناوری موشک های پیشرفته است با پاسخ های سریع و قاطع کشوری که مورد حمله قرار گرفته، مواجه می شود. بنابراین در صورت حمله، هزینه های زیادی بر کشور مهاجم تحمیل خواهد شد و افزون بر آن ترس از حمله های موشکی مانعی همیشگی برای کشور مهاجم خواهد بود. بدین ترتیب توسعه ظرفیت های موشکی برای جمهوری اسلامی ایران امری ضروری به حساب می آید.بر این اساس،هدف اصلی جمهوری اسلامی ایران از سرمایه گذاری در صنعت موشکی، منصرف کردن کشورهای متخاصم از حمله ی نظامی به ایران و بالا بردن ضریب بازدارندگی و دفاعی کشور است.پژهش پیش رو،به دنبال بررسی این موضوع است که بازدارندگی موشکی،راهبرد اصلی تامین امنیت جمهوری اسلامی و به مثابه ین دفاعی و بازدارندگی کشور بدل گردیده و در این زمینه توانسته است به یک بازدارندگی در قالب توان موشکی دست یابد.

ماهیت و نوع روابط ایران و عربستان به عنوان قدرت های منطقه ای و قطب های مذهبی، می تواند نقش تعیین کننده ای در گسترش صلح و ثبات در سطوح داخلی، منطقه ای و حتی بین المللی داشته باشد. با این وجود، روابط آن ها پس از انقلاب اسلامی بسیار پر فراز و نشیب و سینوسی بوده است. در این پژوهش از شاخص جدید و جامع جهانی شدن کوف به منظور تببین فراز و نشیب روابط دو کشور استفاده شده است. این شاخص شامل سه جنبه بسیار مهم اجتماعی ( شامل سه بعد تماس های شخصی، جریان اطلاعات و نزدیکی فرهنگی)، اقتصادی (شامل دو بعد جریان های اقتصادی واقعی و محدودیت های تجارت و سرمایه) و سیاسی است. بر این اساس، سؤال اصلی این است که جهانی شدن چه تأثیری بر روابط ایران و عربستان پس از انقلاب اسلامی داشته است؟ به منظور پاسخ به پرسش فوق، با بهره گیری از اسناد و منابع کتابخانه ای موجود و روش های کمی و کیفی و تحلیل تاریخی سعی می شود پس از سنجش میزان جهانی شدن ایران و عربستان بر اساس شاخص کوف، به بررسی تأثیرات آن بر ابعاد مختلف روابط دو کشور بپردازیم. نتایج و یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین میزان جهانی شدن (عملکرد گزینشی و مقاومتی ایران و در مقابل استحاله عربستان) و روابط ایران و عربستان ارتباط معناداری وجود دارد.

کشور ایران به دلیل شرایط ژئوپلتیکی در فرآیند تاریخی خود همواره در معرض انواع مخاطرات انسانی(جنگ) و طبیعی بوده و بدین سان تلفات و خسارت های زیادی را شاهد بوده است. پدافند غیر عامل و ضرورت توجه به آن در نظام شهرسازی و فرآیند توسعه شهرهای امروزین کشور با توجه به وجود انواع تهدیدات امری ضروری می نماید. منظور اصلی پژوهش حاضر ارزیابی ساختار شهر بناب جهت برنامه ریزی پدافند غیرعامل می باشد. نوع تحقیق بر اساس ماهیت توصیفی-تحلیلی وبر اساس هدف کاربردی است. برای حصول به هدف ازتکنیک سوات(SWOT) استفاده گردید. برای شناسایی عوامل درونی و بیرونی از مطالعات اسنادی و مطالعات میدانی ازطریق تکنیک دلفی وطیف لیکرت استفاده شد. یافته های پژوهش نشان دادکه امتیازنهایی ماتریس داخلی برابر(3.151)وامتیازنهایی ماتریس خارجی(2.365) می باشد، بدین ترتیب نقاط قوت فراروی ساختارهای مختلف شهر بناب به منظور توسعه پدافند غیرعامل در این شهر بر نقاط ضعف غلبه دارد و از سویی تهدیدات بیرونی مترتب بر ساختارهای مختلف این شهر بر فرصت های فراروی توسعه پدافند غیرعامل دارای برتری است. درنهایت راهبردهای تهاجمی(ST) جهت توسعه پدافند غیر عامل در شهر بناب انتخاب و ارائه گردید.