سعید فرح بخش

هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین رهبری هوشمند (هوش فرهنگی، هوش عاطفی، هوش اجتماعی، هوش معنوی، هوش سازمانی) و بهداشت روانی دبیران مدارس با تعدیل گری مدیریت استرس شغلی (شیوه های سازگاری متمرکز بر مسأله، شیوه های سازگاری متمرکز بر هیجان و حمایت اجتماعی) است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. نمونه آماری پژوهش شامل تعداد 302 نفر از دبیران مدارس متوسطه دوم شهرخرم آباد بود که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری عبارت از سه فرم پرسشنامه رهبری هوشمند، پرسشنامه سلامت روانی کامئو (1992) و پرسشنامه مدیریت استرس شغلی بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که رهبری هوشمند با سلامت روانی دبیران مدارس رابطه معنی داری دارد؛ این رابطه به ویژه هنگامی که متغیر تعدیل گر مدیرت استرس شغلی وارد معادله می شد از استحکام بیشتری برخوردار بود. به عبارت دیگر هنگامی که استرس شغلی مدیریت می شد؛ رابطه رهبری هوشمند با سلامت روانی دبیران افزایش بیشتری می یافت.

هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر در استقرار مدرسه زندگی در مدارس ابتدایی است. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. نمونه آماری پژوهش 302 نفر از آموزگاران مدارس ابتدایی شهر خرم آباد بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، پرسش نامه بازپاسخ تعیین شاخص های استقرار مدرسه زندگی ویژه متخصصان و پرسش نامه محقق ساخته مدرسه زندگی ویژه آموزگاران با ضریب آلفای کرونباخ89 /0 بود. تجزیه وتحلیل داده ها به روش تحلیل عاملی و با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفت. تغییر نگاه والدین، دانش آموزان، معلمان و نظام آموزش وپرورش به مدرسه؛ نیروی انسانی مجرب و خلاق؛ طراحی برنامه درسی جامع؛ تغییر فرایند یاددهی و یادگیری؛ تجدیدنظر در اهداف آموزشی و درسی؛ هماهنگ کردن با بخش های مختلف (اقتصادی، اجتماعی، سیاسی) جامعه؛ تغییر ساختار آموزش وپرورش از نظام بسته به نظام باز؛ فضای آموزشی متناسب؛ تغییر در محتوای آموزشی و تخصیص بودجه مناسب، عوامل استقرار مدرسه زندگی را تبیین کردند.  

این پژوهش،  با هدف بررسی رابطه بین رهبری زهرآگین مدیران و سکوت سازمانی معلمان، با میانجی گری فرهنگ سازمانی مدارس ابتدایی شهر خرم آباد انجام شد. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعهء آماری پژوهش، کلیه معلمان ابتدایی شهر خرم آباد( شامل1940نفر) بود که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 320 نفر به عنوان نمونهء آماری، با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه رهبری زهرآگین اشمیت(2008)، پرسشنامه سکوت سازمانی ونداین (2003) و فرهنگ سازمانی هافستد( 1967 ) بود. نتایج نشان داد که بر اساس اطلاعات محاسبه شده برای شاخص GOF، برای تمام فرضیه های پژوهش، بین 1/0 تا 35/0 قرار داشت و حاکی از برازش متوسط مدل بود.  ضریب مسیر بین رهبری زهرآگین و سکوت سازمانی (066/0) معنی دار نیست، چون مقدار محاسبه شده برای آماره t (434/0) در سطح خطای 05/0=α از مقدار t بحرانی(96/1) کمتر است. از طرفی اثر غیر مستقیم رهبری زهرآگین و سکوت سازمانی با میانجی گری فرهنگ سازمانی(242/0=430/0×564/0) از اثر مستقیم رهبری زهرآگین و سکوت سازمانی(066/0) بیش تر است. لذا چنین استنباط می شود که رهبری زهرآگین، برسکوت سازمانی، با میانجی گری فرهنگ سازمانی مدارس ابتدایی شهر خرم آباد تاثیر دارد.

پژوهش حاضر با هدف دست یابی به التزام شغلی و خودکارآمدی معلمان از منظر رهبری توزیعی، و با نگاه به عزت نفس سازمانی انجام شد. روش پژوهش حاضر، توصیفی- همبستگی با رویکرد مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش معلمان زن مقطع ابتدایی شهر خرم آباد به تعداد 850  نفر بود که حجم نمونه ای به تعداد 233 نفر با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و با توجه به حداکثر پارامترهای آزاد در مسیرهای فرض شده مدل معادلات ساختاری پژوهش به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه های استاندارد رهبری توزیعی، عزت نفس سازمانی، التزام شغلی و خودکارآمدی بود که روایی سازه و پایایی آن ها با آزمون آلفای کرونباخ تأیید شد. داده ها با استفاده از نرم افزار spss23 و amos23 تحلیل شدند. نتایج نشان داد که متغیر برون زا (رهبری توزیعی) علاوه بر تأثیر مستقیم و معنادار خود بر تمام متغیرهای درون زا (عزت نفس سازمانی، التزام شغلی و خودکارآمدی معلمان) به واسطه عزت نفس سازمانی معلمان، دارای نقش غیرمستقیم در تبیین خودکارآمدی آنان است. همچنین نتایج بیانگر تأثیر مستقیم و معنادار عزت نفس سازمانی بر خودکارآمدی معلمان بود اما تأثیر عزت نفس سازمانی بر التزام شغلی معلمان معنادار نبود.

هدف از انجام پژوهش حاضر «ارائه الگویی برای توانمندسازی معلمان در زمینه آموزش مجازی در دوران کرونا» بود. جامعه شامل 400 نفر از معلمان مدارس ابتدایی شهر خرم آباد، در سال تحصیلی 1400-1399 بود. ابزار جمع آوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه بود. از روش نمونه گیری هدفمند برای انتخاب نفرات اول و از فن گلوله برفی برای انتخاب سایر افراد استفاده شد. بر اساس اشباع نظری با ۲۶ نفر از معلمان مصاحبه شد. سپس براساس جدول مورگان 196 نفر به عنوان نمونه تعیین و برای جمع آوری داده ها از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی استفاده شد. از تئوری زمینه ای و مدل پارادایمی برای تحلیل داده های کیفی و با استفاده از نرم افزارpls2 از معادلات ساختاری برای تحلیل داده های کمی استفاده گردید. نتایج نشان داد که توانمند سازی درزمینه ی آموزش مجازی منوط به سه مقوله عوامل سازمانی (زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات، فرهنگ سازی و سیاست های تشویقی و نظارتی)؛ عوامل مربوط به معلم (سواد دیجیتالی، محتوای آموزشی، توانایی تدریس، ویژگی های روان شناختی)؛ و عوامل مربوط به دانش آموز (ویژگی های روان شناختی، سواد دیجیتالی، وضعیت اجتماعی-اقتصادی) است. نتایج حاکی از برازش مطلوب مدل بود. تحلیل معادلات ساختاری نشان داد به ترتیب عوامل سازمانی، عوامل مربوط به معلم و عوامل مربوط به دانش آموز بیشترین تأثیر را بر توانمند سازی معلمان درزمینه آموزش مجازی دارند.

پژوهش حاضر با هدف طراحلی الگوی استعدادیابی اعضای هیات علمی در دانشگاه های جامع با تراز عملکرد منطقه ای، با استفاده از روش پژوهش آمیخته صورت گرفت. در بخش کیفی، جامعه آماری متشکل از خبرگان دانشگاهی و اجرایی بود که تعداد 19 نفر از آن ها به صورت هدفمند انتخاب و به صورت نیمه ساختاریافته مورد مصاحبه قرار گرفته اند. در بخش کمی نیز، جامعه آماری شامل تمامی اعضای هیات علمی دانشگاه لرستان به تعداد 307 بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 110 نفر به عنوان نمونه جهت انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه های نیمه ساختار یافته و در بخش کمی دو پرسشنامه محقق ساخته اعتباربخشی و اعتباریابی الگوی اکتشافی است. تایج بیانگر آن است که مولفه آموزشی (تسلط علمی، یاددهی اثربخش، یادگیری)، مولفه پژوهشی (به کارگیری دانش، قابلیت پژوهش، نگارش و انتشار علمی، تحلیل گری)، و مولفه مشاوره ای (مشاوره به محیط های کسب و کار، مشاوره به دانشجویان و مشاوره به جامعه) ابعاد اصلی مدل را تشکیل می دهند، بعلاوه نتایج آزمون تی در بخش اعتباربخشی مدل نشان داد که همه مولفه ها از اعتبار کافی برای قرار گرفتن در الگوی نهایی برخوردار می باشند. در ادامه یافته های پژوهش نشان داد همه متغیرهای مشاهده پذیر و مکنون دارای بار عاملی بالاتر از 70/. روی متغیر مکنون متغیر متناظر خود هستند، لذا در سطح معنی داری 01/. معنی دار بوده و مورد تأیید قرار گرفتند.

امروزه، یکی از موضوعات اساسی در زمینه توسعه سازمان ها، توجه به ایده های خلاقانه نیروی انسانی است. قشر عظیمی از جمعیت جهان را زنان تشکیل می دهند، لذا توجه به استعداد و نقش زنان در توسعه سازمان ها ضرورت دارد. هدف از انجام دادن پژوهش حاضر بررسی تأثیر سقف شیشه ای بر ایده های خلاقانه زنان شاغل در واحدهای ستادی ادارات استان لرستان با تعدیل گری متغیر خودپنداره آنان بود. در این مطالعه توصیفی همبستگی، جامعه آماری را کلیه کارکنان زن واحدهای ستادی ادارات استان لرستان تشکیل دادند. با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی و بر اساس جدول کرجسی و مورگان، تعداد 306 نفر به عنوان نمونه از میان کارکنان انتخاب شدند. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش شامل پرسش نامه سقف شیشه ای بابایی زکلیکی (1385)، پرسش نامه خلاقیت مقیمی و رمضان (1390) و پرسش نامه خودپنداره کالیفرنیا (1986) بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون معادلات ساختاری با بهره گیری از نرم افزار pls استفاده شد. نتایج نشان داد که سقف شیشه ای بر ایده های خلاقانه زنان تأثیر دارد و همچنین بین این دو متغیر همبستگی منفی وجود دارد. همچنین، نتایج حاصل از آزمون معادلات ساختاری نشان می دهد که متغیر خودپنداره در رابطه با تأثیر سقف شیشه ای بر ایده های خلاقانه زنان شاغل در واحدهای ستادی ادارات استان لرستان نقش تعدیل کننده دارد.

هدف اصلی این پژوهش، واکاوی سازوکارهای شناسایی و انتخاب اعضای هیأت علمی مستعد در دانشگاه های جامع با تراز عملکرد منطقه ای است. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی انجام شده است. به همین منظور، تعداد 15 نفر از خبرگان دانشگاهی و اجرایی مطلع نسبت به جذب هیأت علمی به صورت هدفمند و با راهبرد نمونه گیری نظری انتخاب شده و به صورت نیمه ساختاریافته مورد مصاحبه قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از تکنیک تحلیل موضوعی (تم) استفاده شد. برای اطمینان از روایی پژوهش، از بررسی توسط اعضاء (مصاحبه شوندگان) و روش چند سویه نگری منابع داده ها و برای محاسبه پایایی کدگذاری های انجام شده، از روش های پایایی باز آزمون و پایایی توافق درون موضوعی (توافق بین دو کدگذار) استفاده گردید. پس از پیاده سازی محتوای مصاحبه ها و تحلیل مقدماتی آن ها، کدها یا مفاهیم اولیه شناسایی و به منظور دستیابی به مقوله های اصلی کدهای مشابه در طبقه هایی خاص قرار گرفتند. درنهایت برای هر یک از طبقات عنوانی که دربرگیرنده کل کدهای آن طبقه باشد، انتخاب گردید. درنتیجه این مطالعه شانزده (16) سازوکار برای شناسایی و انتخاب اعضای هیأت علمی مستعد در دانشگاه ها جامع با تراز عملرد مطنقه ای شناسایی گردید که به اعتقاد خبرگان شناسایی و انتخاب اعضای هیأت علمی متناسب با رسالت و اهداف دانشگاه و اختصاص زمان بیشتر به فرایند استعدادیابی و استعدادگزینی اعضای هیأت علمی از بیشترین اهمیت برخوردار می باشند.

هدف: مطالعه حاضر در صدد آزمون مدل ارتباطی بین رهبری معنوی و بهزیستی سازمانی با میانجی گری مثبت اندیشی در بین مدیران مدارس ابتدایی می باشد.مواد و روش ها: نوع مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این مطالعه را کلیه معلمان و مدیران مدارس ابتدایی شهر خرم آباد تشکیل می دادند که تعداد91 مدیر و 231 نفر از معلمان به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. داده ها به وسیله پرسش نامه رهبری معنوی فرای(2005) و پرسش نامه بهزیستی سازمانی(1393) و پرسش نامه مثبت اندیشی اینگرام و ویسنیکی(1998) گردآوری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss و lisrel و روش آماری مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد.یافته های پژوهش : نشان داد که میزان بهزیستی سازمانی مدارس ابتدایی با رهبری معنوی و مثبت اندیشی رابطه داشته است. به گونه ای که بهزیستی هم به صورت مستقیم(54/0=β) با رهبری معنوی و هم غیر مستقیم یعنی از طریق مثبت اندیشی(61/0=β) ارتباط دارد. برازش کلی مدل نشان داد که نسبت خی دو به روی درجه آزادی برابر 71/2 بود که بیانگر این است که برازش مدل موکداً تایید می گردد. نتیجه گیری: مدیران مدارس برای ایجاد فضای همراه با بهزیستی سازمانی سعی نمایند که ابتدا با ارائه ی چشم انداز مفیدو ایمان/ امید و تعهد سازمانی و برقراری ارتباط نوع دوستانه به معلمان و محیط کاری، موجبات هرچه بیش تر بهزیستی در مدارس را فراهم کنند. زیرا از این طریق می توانند هم دستیابی به اهداف والای آموزشی را تسهیل نمایند و هم موجب عملکرد و بازخورد آموزشی مناسب تری گردد.

مقدمه و هدف پژوهش: یکی از مسائلی که در سال های اخیر به آن پرداخته شده است وجود مدلی برای تعیین و ارزیابی صلاحیت های حرفه ای معلمان می باشد که در کشورهای توسعه یافته توجه بیشتری به این امر شده و توانسته اند مدل های مورد نظر سیستم آموزشی خود را تهیه و تدوین نمایند. در کشور ما نیز این امر در چند سال اخیر مورد توجه قرار گرفته است و کارهای زیربنایی آن نیز تا حدودی انجام شده است. یکی از دغدغه های موجود در آموزش و پرورش کشور ما نبود مدل مناسب برای صلاحیت های حرفه ای و عمومی آموزگاران می باشد. متاسفانه چنین مدلی در کشور وجود ندارد و معلمان مبنا یا استاندارد خاصی برای بهبود مهارت های خود ندارند. نگارنده به عنوان یک معلم در سیستم آموزشی کشور این دغدغه را نه تنها خود بلکه از سوی بسیاری از معلمان و دلسوزان سیستم آموزشی کشور احساس کرده و در این تحقیق سعی بر ارائه مدل مناسب در این زمینه دارد. روش پژوهش: تحقیق حاضر براساس هدف کاربردی و به لحاظ روش پیمایشی است. جامعه آماریشامل همه آموزگاران شاغل در سال تحصیلی 97-96 در استان اصفهان می باشد که به 5 قسمت تقسیم گردید و از بین آنها دو قسمت انتخاب شدند. حجم نمونه با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه کوکران 345 نفر برآورد شد. نمونه ها نیز به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند. ابتدا صلاحیت های حرفه ای معلمان براساس بررسی ادبیات و پیشینه تحقیق شناسایی و تعیین شدند. حدودا 90 شاخص در قالب پرسشنامه در اختیار خبرگان قرار گرفت. بعد از بررسی روایی صوری و محتوایی با استفاده از نظر کارشناسان مولفه ها و شاخص های هر مولفه تعیین شدند، پرسشنامه نهایی شامل 3 متغیر (مولفه اصلی مدل) و 80 گویه براساس طیف پنج گزینه ای لیکرت و مبتنی بر این مدل نهایی تدوین گردید. یافته ها: ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه 842/0 بدست آمد که بیان گر هماهنگی درونی گویه ها و تأیید پایایی پرسشنامه بود. جهت بررسی برازش مدل از روش حداقل مربعات جزئی با استفاده از نرم افزار PLS استفاده شد. نتایج نشان داد مدل کلی تحقیق از برازش مناسب برخوردار است و مدل صلاحیت های حرفه ای آموزگاران استان اصفهان از برازش مناسب برخوردار است. هم چنین در مدل ساختاری، بارهای عاملی و مقادیر t معناداری نشان می دهد که عمل حرفه ای با بار 463/0 بیشترین نقش را در صلاحیت حرفه ای آموزگاران دارد. تعهد حرفه ای با بار عاملی 335/0 در جایگاه دوم اهمیت قرار دارد و دانش حرفه ای با بار عاملی 321/0 در جایگاه سوم اهمیت قرار گرفته است.   نتیجه گیری: در فرضیه ی "دانش حرفه ای به عنوان یکی از مؤلفه های صلاحیت های حرفه ای آموزگاران استان اصفهان از اعتبار بالایی برخوردار است. "در فرضیه ی "عمل حرفه ای به عنوان یکی از مؤلفه های صلاحیت های حرفه ای آموزگاران استان اصفهان از اعتبار بالایی برخوردار است."

مقدمه و هدف پژوهش: با توجه به اینکه در آموزش و پرورش ایران مدیران آموزشی تقریباً بدون هیچ ملاک و صلاحیتی انتخاب می شوند، و بیشتر آنها فاقد صلاحیت های لازم برای مدیریت آموزشی می باشند؛ این پژوهش کیفی برای تدوین صلاحیت های علمی- حرفه ای مدیران مدارس ابتدایی انجام گرفت. روش پژوهش: نوع پژوهش کیفی که مورد استفاده قرار گرفت پدیدار شناسی می باشد. سؤال اصلی که در این پژوهش مطرح گردید بدین شرح بود: از نظر مشارکت کنندگان مؤلفه های تشکیل دهنده صلاحیت های علمی- حرفه ای مدیران ابتدایی کدامند؟ برای جمع آوری یافته های کیفی مصاحبه هدفمند با 20 نفر از مدیران مدارس ابتدایی شاهین شهر صورت پذیرفت. یافته ها: برای جمع آوری یافته های کیفی مصاحبه هدفمند با 20 نفر از مدیران مجرب مدارس ابتدایی شاهین شهر صورت پذیرفت. چند بار مرور متن مصاحبه ها و تجزیه و تحلیل محتوایی آنها جهت کسب تصویر و درک کلی از صلاحیت های حرفه ای برای مدیریت آموزشی باعث استخراج هشت مقوله محوری در مرحله کدگذاری محوری و یک مقوله محوری اصلی در مرحله کدگذاری گزینشی شد. نتیجه گیری: در مرحله بعد از تجزیه و تحلیل و کدگذاری این مفاهیم و عبارات 8 مقوله محوری، که شامل: تخصص مدیریتی، تجربه معلمی، مهارت روابط انسانی، مهارت هنری، مهارت فنی، اخلاقی اجتماعی، انگیزشی و ظاهری بودند به عنوان صلاحیت های علمی- حرفه ای مدیران آموزش ابتدایی تدوین شدند