طاهره محمدی

در جهان امروز آموزش و پرورش یکی از مهم ترین و مؤثرترین سازمان ها برای رشد فردی و اجتماعی انسان است که در این میان، آموزش ابتدایی اهمیت خاصی دارد. مدرسه زندگی که گاهی از آن با عنوان «مدرسه برای زندگی» نیز یاد می شود، مأموریت تحقق بخشیدن به اهداف همه جانبه و کل گرایانه تعلیم و تربیت را بر عهده دارد. هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی سه لایه ای امکان سنجی و استقرار اثربخش مدرسه زندگی با روش فراترکیب بود. جامعه آماری شامل پژوهش های پیشین (مقالات، طرح ها و پایان نامه ها) در زمینه مدرسه زندگی است که با رویکرد هدفمند مرتبط ترین مطالعات به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. به منظور تعیین میزان اهمیت و اولویت کدهای استخراج شده، از روش کمی آنتروپی شانون استفاده شد. یافته های پژوهش در 5 مقوله، 22 مفهوم و 98 کد شناسایی و دسته بندی شد که 5 مقوله اصلی عبارت اند از شناسایی پداگوژی، زیرساخت، فرهنگ و جو سازمانی، منابع انسانی و ارتباط مؤثر اجتماعی. پس از طی گام های پژوهش، الگوی تعیین و استقرار اثربخش مدرسه زندگی در سه لایه امکان سنجی، طراحی مفهومی و ساختار اجرا و استقرار مدرسه زندگی ارائه شده است. در مرحله امکان سنجی، پذیرش الگو، تعیین پیش نیازها و تحلیل وضع موجود و شکاف تا رسیدن به اجرای طرح جدید سنجیده می شود. در مرحله طراحی، شناسایی پداگوژی مدنظر است که مشخص شدن نوع یادگیری و هدف یادگیری، پایه هر اقدامی است. در مرحله استقرار زیرساخت، فرهنگ و جو سازمانی، منابع انسانی و ارتباط مؤثر اجتماعی با مدیریت همه جانبه نگر، اجرایی می شود.

امروزه با استفاده از مطالعات باستان شناسی می توان به تحلیل های گسترده تری از جوامع باستان دست یافت. سفال به عنوان زبان بشر در دوران پیش از تاریخ معیار اصلی تحلیل ها این علم است. بررسی نقش مایه های سفالهای پیش از تاریخی بر اساس سبکهای هنری امروزی می تواند پیوند ناگسستنی احساسات عمیق و ناخودآگاه انسانهای دنیای قدیم و جدید را به نمایش بگذارد. بسیاری از این سبکهای هنری، در حالیکه از کهن الگوهای بشری پیروی می کنند، اما خود را با ظاهری مدرن نمایان می سازند. فرهنگ باکون فارس، متعلق به آغاز دوره مس سنگی، مربوط به حدود شش هزار سال پیش است که مشخصه اصلی آن، سفالهایی با نقش مایه های زیبای جانوری، گیاهی، انسانی و نمادین می باشد. در این پژوهش، سعی شده است تا نقش مایه های سفالهای فرهنگ باکون بر اساس نقش مایه های مختلف دسته بندی و به نمایش گذاشته شود. پراکندگی نقوش این منطقه باستانی بیانگر محیط زیست غنی و درک بشر از محیط اطراف است.

هدف: هدف این پژوهش مدل سازی ریاضی زنجیره تأمین هوشمند، تحت سیاست مدیریت موجودی توسط فروشنده با رویکرد اینترنت اشیا، برای بهینه سازی و رفع چالش های زنجیره تأمین سنتی، از قبیل عدم اطمینان، هزینه و تغییر تقاضای مشتریان است. روش: بر اساس نیازها و اهداف، یک مدل ریاضی دوهدفه ارائه شد که هدف های اول و دوم آن، به ترتیب حداقل ساختن هزینه و حداقل ساختن زمان زنجیره تأمین است. در این مدل، یک زنجیره تأمین چهارسطحی در نظر گرفته شده است که ارتباط مستقیم از تأمین کننده به تولیدکننده و از تولیدکننده به خرده فروش و از خرده فروش به مشتری را امکان پذیر می کند. ماهیت این زنجیره هوشمند است و سطوح زنجیره از فناوری های شبکه حسگر بی سیم (WSN)، شناسایی فرکانس رادیویی (RFID)، بلاکچین و فروش اینترنتی بهره می برد. یافته ها: در این پژوهش، پس از اعتبارسنجی مدل به کمک نرم افزار گمز، یک مسئله پایه ای با روش constraint-  حل شد که نتایج حاصل از حل مدل و نمودار پارتو ارائه شده است. بهینگی پیاده سازی فناوری های مزبور و همچنین واکنش زمان و هزینه به این پیاده سازی، کارآمدی مدل را نشان می دهد. نتیجه گیری: در این پژوهش یک مسئله پایه ای با روش constraint-  حل شده است. مقادیر توابع هدف و نمودار پارتو، نتایج مطلوبی را نشان می دهد. با حل مدل در ابعاد کوچک و متوسط در نرم افزار گمز، مقادیر توابع هدف و زمان حل ارائه شده است که نتایج گویای اعتبار مدل است و می توان آن را در ابعاد بزرگ تر حل کرد. به دلیل کمبود حافظه نرم افزار گمز، برای حل ابعاد بزرگ مدل، باید از نرم افزار متلب و الگوریتم های فراابتکاری استفاده شود.

صدای دانش آموز استراتژی برای توسعه ی دلبستگی، تعلق خاطر و غلبه بر سکوت دانش آموزان است. هدف این پژوهش طراحی و اعتباریابی مدل تحقق صدای دانش آموز ابر اساس ادراک مدیران در مدارس ابتدایی به شیوه ی پژوهش آمیخته اکتشافی متوالی بود. در بخش کیفی 20 مدیر نمونه با سابقه ی مدیریت بالاتر از 15 سال در مقطع ابتدایی در سال تحصیلی 1400-1399 در شهر قم، به روش نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. داده ها با مصاحبه های نیمه ساختاریافته و عمیق گردآوری و به روش تحلیل محتوای استقرایی با کدگذاری در سه سطح باز، محوری و گزینشی بررسی شدند که روایی صوری و محتوایی آن را 4 نفر از اساتید تایید کردند و برای پایایی، روش توافق بین دو کدگذار استفاده شد. درباره مولفه های صدای دانش آموز، در نهایت 5 مقوله اصلی شامل مدیریت بر مبنای ارزش، بصیرت، رهبری توزیعی، مدیریت عالی و مدیریت میانی با 31 کد باز و 7 کد گزینشی به دست آمد. بخش کمی نیز شامل 160 مدیر بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها با پرسشنامه محقق ساخته صدای دانش آموز با 31 گویه و با روایی همگرای بالای 50/0 و پایایی ترکیبی 90/0، جمع آوری شد. در اعتبارسنجی مدل، تحلیل داده های کمی با روش تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول و دوم با استفاده از نرم افزار Smart- PLS، نشان دهنده ی دقت لازم گویه ها برای اندازه گیری مقوله هاست. در نهایت می توان گفت تمرکز بیشتر بر شنیدن صدای دانش آموز به عنوان یک کاتالیزور برای تغییر در مدارس و برای بهبود مدیریت مدرسه، عمل می کند.

آموزش از ارکان مهم فرهنگ و تمدن است و نهادهای آموزشی نقشی حساس و تعیین کننده در تمدن سازی برعهده دارد. هدف از انجام این پژوهش، دستیابی به مبانی، مؤلفه ها و شاخص های مدرسه تمدن ساز اسلامی است. این پژوهش، کیفی و روش آن نظریه برخاسته از داده ها و طرح نوخاسته گلیزر است. مشارکت کنندگان تحقیق شامل دوازده نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه در زمینه علوم تربیتی و نه عضو هیئت علمی در زمینه تمدن اسلامی بودند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون دپوی و گیلتین استفاده شده است. درباره مؤلفه های مدرسه تمدن ساز اسلامی، پنج مقوله اصلی برنامه درسی، رهبری بینش مند، جوّ سازمانی مدرسه، عوامل فرهنگی و منابع انسانی بر پنج مبنای خداشناسی، هستی شناسی، معرفت شناسی، انسان شناسی و ارزش شناسی و یازده مؤلفه خدامحوری، عدالت، جهان شمولی، عاقبت اندیشی، کرامت انسانی، علم، خردورزی، آزاداندیشی، اخلاق، تساهل و مدارا و مجاهدت حاصل شد. در زمینه سیاست ها و اقدامات 73 کد باز و نوزده مقوله شناسایی شدند. درنهایت الگویی به منظور تحقق مدرسه تمدن ساز اسلامی طراحی و تدوین شده است.

هدف از انجام این پژوهش، دستیابی به الگویی برای تحقق فرهنگ تمدن ساز اسلامی در نظام تربیتی است. ماهیت زمینه ای فرهنگ تمدن ساز اسلامی در نظام تربیتی، ایجاب می کند که برای تحقق و توسعه ی آن، ابتدا فرایندها و سازوکارهای خاص آن، شناخته شوند. بنابراین این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این سوال بوده است که: «فرهنگ فرهنگ تمدن ساز اسلامی برای نظام تربیتی چگونه محقق می شود؟». برای این منظور از روش تحقیق کیفی، به شیوه نظریه برخاسته از داده ها استفاده شده است. مصاحبه های عمقی با متخصصین تمدنسازی اسلامی و فرهنگ و ارتباطات که در زمینه ی فرایند مورد مطالعه، صاحب اثر و تجربه بودند، صورت گرفت که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استراس و کوربین استفاده شد. تحلیل مصاحبه ها و همچنین اسناد و مطالعات مرتبط، منجر به شکل گیری نظریه شد. الگوی به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد، عوامل علی که منجر به تحقق فرهنگ فرهنگ تمدن ساز اسلامی برای نظام تربیتی می شود، سنجش آغازین، حاکمیت ارزش و برنامه درسی است و جامعه، جو سازمانی و اهداف سازمانی، ابزار در دسترس دانشجو به عنوان عامل های محیطی بر مطلوبیت ایجاد فرهنگ تمدنساز اسلامی موثر است که چنانچه امور فوق مسیر تحقق را امکان پذیر نماید، راهبردهای تقویت بنیه دینی، همراهی با تغییرات، سواد رسانه ای، توانمندسازی خانواده، توانمندسازی مدیران و کادر اداری، آموزش مبتنی بر بافت، انگیزش، توانمندسازی معلمان و مشارکت ذینفعان را پیش می گیرد که در نتیجه ی آنها، فرهنگ تمدن ساز اسلامی شکل می گیرد.

رقابت میان بازیگران متعدد، تلاش برای همکاری بین المللی و نگاه تجدیدنظرطلبانه مهمترین ویژگی های دوران گذار در روابط بین الملل هستند و شناخت کنش میان بازیگران عمده و مهم در این دوران اهمیت زیادی برای درک نظام بین الملل و اقدام مؤثر در آن دارد. چین و هند با توجه به ویژگی های داخلی خود به عنوان مهمترین و قدرتمندترین کشورهای آسیا و به عنوان دو قدرت نوظهور، نقش غیر قابل انکاری در تجدیدنظر در نظم جهانی را دارند. روابط میان هند و چین، همواره شاهد فراز و فرودهای متعدد بوده است. گاهی افزایش حجم روابط تجاری، همکاری های دفاعی و نظامی مانند برگزاری رزمایش مشترک و افزایش سفرهای مقامات عالیرتبه دو کشور همکاری دو غول آسیایی را پررنگ تر کرده است؛ گاهی نیز تنش در مرز مشترک، تلاش در اعمال نفوذ در افغانستان، آسیای مرکزی و اقیانوس هند و همچنین مسابقه تسلیحاتی میان دو کشور، وجه رقابت را پررنگ تر کرده است. بطور حتم حضور شی جین پینگ و نارندرا مودی به عنوان رهبران مقتدر و ملی گرای دو کشور، روابط میان هند و چین را نسبت به سال های گذشته متمایز کرده اند و هر دو طرف در پی آنند که علاوه بر تأمین حداکثری منافع و تحدید منافع یکدیگر با استفاده از ابزارهایی مانند ائتلاف با کشورهای ثالث و نفوذ به مناطق تحت سلطه یکدیگر، از تشدید بحران در روابط فی مابین بکاهند.

آبخیزهای سالم، خدمات اکوسیستمی بسیاری در زمینه های مختلف چون اجتماعی و رفاه اقتصادی ارائه می دهند، لذا می بایست روش هایی توسعه یابند که بتوان بر اساس آن ها درجه ی سلامت و سطح پایداری آبخیزها را تعیین نمود. یکی از شاخص های مورد استفاده برای تعیین پایداری، شاخص پایداری آبخیز (WSI) می باشد. این شاخص از تلفیق چهار زیرشاخص هیدرولوژی، محیط زیست، حیات و سیاست گذاری شکل گرفته است. این شاخص حوضه ی آبخیز را در سه سطح پایین، متوسط و بالا ارزیابی می کند. حوضه ی آبخیز زیدشت به دلیل تغییرات عمده ی دوره ی ده ساله (1380-1390) به عنوان یک حوضه ی مطالعاتی انتخاب شد. مقدار شاخص پایداری برای آبخیز زیدشت در طول دوره ی 1380 تا 1390، 65/0 محاسبه گردید. این مقدار نشان می دهد که این آبخیز در سطح پایداری متوسط رو به پایین قرار گرفته است. با توجه به تحلیل های صورت گرفته مشخص شد که برای رسیدن به توسعه ی پایدار در آبخیز زیدشت لازم است، ابتدا در زمینه ی مسائل کیفی هیدرولوژی (کیفیت آب رودخانه ی زیدشت مد نظر است)، مطالعات و طرح های جامع در راستای مدیریت و حفاظت از منابع آبی موجود در حوضه انجام گیرد و پس از بهبود این مسئله به ترتیب به مسائل پیرامون حیات آبخیزنشینان، محیط زیست، هیدرولوژی (بخش کمیت آب) و در آخر سیاست گذاری پرداخته شود. به این ترتیب این ارزیابی به مدیران و تصمیم گیران در زمینه برنامه ریزی آینده و آمایش سرزمین کمک خواهد کرد.  

هدف این پژوهش تعیین رابطة بین سبک رهبری تحولی و تعالی سازمانی مدارس با تأکید بر نقش بهزیستی سازمانی است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. نمونة آماری پژوهش شامل 302 نفر از دبیران مدارس متوسطه دوم خرم آباد بود که به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری تحقیق سه پرسشنامة سبک رهبری تحولی باس و آلیو (1997)، پرسشنامة استاندارد ارزیابی عملکرد براساس مدل تعالی سازمان EFQM و پرسشنامة بهزیستی سازمانی بود. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها مدل سازی معادلات ساختاری به کار گرفته شد. نتایج پژوهش نشان داد رهبری تحولی مدیران با تعالی سازمانی مدارس به طور مستقیم و غیرمستقیم رابطة معنادار دارد.

هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر در استقرار مدرسه زندگی در مدارس ابتدایی است. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. نمونه آماری پژوهش 302 نفر از آموزگاران مدارس ابتدایی شهر خرم آباد بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، پرسش نامه بازپاسخ تعیین شاخص های استقرار مدرسه زندگی ویژه متخصصان و پرسش نامه محقق ساخته مدرسه زندگی ویژه آموزگاران با ضریب آلفای کرونباخ89 /0 بود. تجزیه وتحلیل داده ها به روش تحلیل عاملی و با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفت. تغییر نگاه والدین، دانش آموزان، معلمان و نظام آموزش وپرورش به مدرسه؛ نیروی انسانی مجرب و خلاق؛ طراحی برنامه درسی جامع؛ تغییر فرایند یاددهی و یادگیری؛ تجدیدنظر در اهداف آموزشی و درسی؛ هماهنگ کردن با بخش های مختلف (اقتصادی، اجتماعی، سیاسی) جامعه؛ تغییر ساختار آموزش وپرورش از نظام بسته به نظام باز؛ فضای آموزشی متناسب؛ تغییر در محتوای آموزشی و تخصیص بودجه مناسب، عوامل استقرار مدرسه زندگی را تبیین کردند.  

هدف پژوهش حاضر مقایسه کودکان آزاردیده و آزارندیده در حافظه تاریخچه شخصی، طرحواره های کودکی، کیفیت زندگی و پیش بینی کیفیت زندگی آنها بود. 50 کودک 8 تا 12 سال دختر و پسر که به گزارش معلمان به عنوان کودکانی معرفی شدند که توسط اعضای خانواده مورد سوء رفتار جسمی واقع می شدند و 50 کودک آزارندیده به روش نمونه برداری دردسترس از منطقه 16 شهر تهران انتخاب شدند و به دو گروه 25 نفری ایرانی و افغانی تقسیم شدند و به تکلیف حافظه تاریخچه شخصی (ویلیامز و برادبنت، 1986)، سیاهه طرحواره کودکان (ریجکبوار و دبو، 2009) و پرسشنامه غربالگری کودکان (طرح سلامت اروپا، 2004) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از خی دو چندمتغیری، t مستقل و رگرسیون چندمتغیری استفاده شد. نتایج نشان دادند آزاردیدگی به طور کلی با نوع خاطره های مطرح شده توسط کودکان مرتبط نیست، هرچند با تعداد بیشتر خاطره های عام در واژه های مثبت و خنثی همراه بود. همچنین، نتایج نشان دهنده تفاوت معنادار دو گروه در طرحواره ها و کیفیت زندگی و نیز امکان پیش بینی کیفیت زندگی از طریق طرحواره ها بود. بر مبنای نتایج به دست آمده، می توان با بررسی طرحواره ها، در جهت شناسایی کودکان در معرض خطر و کنترل شرایط زندگی آنها اقدام کرد.

هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین رهبری هوشمند (هوش فرهنگی، هوش عاطفی، هوش اجتماعی، هوش معنوی، هوش سازمانی) و بهداشت روانی دبیران مدارس با تعدیل گری مدیریت استرس شغلی (شیوه های سازگاری متمرکز بر مسأله، شیوه های سازگاری متمرکز بر هیجان و حمایت اجتماعی) است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. نمونه آماری پژوهش شامل تعداد 302 نفر از دبیران مدارس متوسطه دوم شهرخرم آباد بود که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری عبارت از سه فرم پرسشنامه رهبری هوشمند، پرسشنامه سلامت روانی کامئو (1992) و پرسشنامه مدیریت استرس شغلی بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که رهبری هوشمند با سلامت روانی دبیران مدارس رابطه معنی داری دارد؛ این رابطه به ویژه هنگامی که متغیر تعدیل گر مدیرت استرس شغلی وارد معادله می شد از استحکام بیشتری برخوردار بود. به عبارت دیگر هنگامی که استرس شغلی مدیریت می شد؛ رابطه رهبری هوشمند با سلامت روانی دبیران افزایش بیشتری می یافت.