محمدمهدی سالاری

امروزه کمتر کسی از جایگاه درس تربیت بدنی در مدارس و اهمیت آن در ابعاد مختلف اجتماعی- فرهنگی دانش آموزان و آینده قهرمان پروری کشور بی اطلاع است؛ اما آموزش تربیت بدنی در مدارس کشور همواره با چالش های بسیاری مواجه بوده است. پس از همه گیری ویروس کووید-19 و تعطیلی مدارس کشور چالش های پیش روی آموزش تربیت بدنی بیش از پیش نمایان شد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل کیفی آموزش های دیجیتال تربیت بدنی در زمان پاندمی کووید- 19 و با رویکرد پدیدارشناسی توصیفی با روش کلایزی انجام شد. نمونه پژوهش حاضر از بین مدیران، معلمان و کارشناسان حوزه تدریس تربیت بدنی به شکل هدفمند انتخاب شدند و جمع آوری داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام گرفت، تحلیل داده ها با نرم افزار MAXQDA 2020 انجام شد. در این راستا هفت مضمون اصلی آموزش دیجیتال تربیت بدنی در ایام همه گیری پاندمی کرونا شناسایی شد. نتایج نشان داد که چالش ها و تنگناهای مختلفی جهت آموزش تربیت بدنی به سبک دیجیتال وجود دارد که لزوم توجه بیش از پیش مدیران حاضر در وزارتخانه آموزش و پرورش به آموزش درس تربیت بدنی و به طور خاص به آموزش دیجیتال آن را نمایان میکند.

مقدمه: همه گیر شدن عمل جراحی چاقی در سطح کشور موجب نیاز به یک مراقبت ویژه و آماده سازی روحی و روانی این بیماران به صورت مداخله آموزشی ضروری می باشد. بنابراین با توجه به اهمیت سبک زندگی در حفظ و نگهداری وزن مطلوب و کاهش عوارض مشکلات جراحی، هدف از این مطالعه تاثیر آموزش چهره به چهره بر اصلاح سبک زندگی بیماران تحت جراحی اسلیو گاسترکتومی بود. روش کار: این مطالعه از نوع کار آزمایی بالینی است که در مهر سال ۱۳۹8 در بخش جراحی بیمارستان حضرت ولیعصر شروع و تا فروردین سال 1399 به طول انجامید. جامعه پژوهش کلیه بیماران تحت عمل جراحی اسلیو گاسترکتومی بودند که تعداد70 بیمار با توجه به معیار های ورود، به صورت هدفمند انتخاب، سپس به صورت تخصیص تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد تقسیم شدند. روز قبل از جراحی مداخله آموزش چهره به چهره اصلاح سبک زندگی انجام شد و همچنین قبل و دو ماه بعد از جراحی، ارزشیابی با پرسشنامه سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت دو در دو گروه اجرا گردید. داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: اکثر شرکت کنندگان، 48 نفر (60/68 درصد) زن، 47 نفر (2/67 درصد) متأهل،40 نفر (1/57 درصد) خانه دار و 35 نفر (50 درصد) مدرک دیپلم داشتند. نتایج آزمون تی زوجی پس از مداخله نشان داد که میانگین و انحراف معیار نمرات کسب شده در گروه آزمون و شاهد به ترتیب ( 1/2± 2/30) و (1/3 ± 4/23) بود، که نشان دهنده اختلاف معنی دار بین دو گروه بعد از مداخله است (000/0 P =). نتیجه گیری: با توجه به تأثیر مثبت روش آموزش چهره به چهره در بهبود سبک زندگی بیماران بعد از جراحی اسلیو گاسترکتومی و نقش ویژه پرستاران در آموزش به بیمار، توجه به این روش آموزشی امری ضروی به نظر می آید. بنابراین برنامه ریزی جهت اجرای آموزش مذکور، در جهت کاهش عوارض و مشکلات بالینی بیماران پیشنهاد می گردد.

مقدمه: تمرین تنفس ریتمیک با هدف کاهش اضطراب و کنترل شاخص های فیزیولوژیک بیماران می تواند موجب افزایش توانایی آنها در مقابله با بیماری ها باشد. این مطالعه با هدف تمرین تنفسی ریتمیک به شیوه بازخوردی بر کاهش اضطراب بیماران تحت عمل جراحی تمپانوپلاستی انجام شد. روش ها: این مطالعه از نوع نیمه تجربی، یک گروهی است که در سال 1397 در یکی از مراکز درمانی شهر تهران انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه بیماران تحت عمل جراحی تمپانوپلاستی بودند. نمونه های واحدهای مورد پژوهش به روش نمونه گیری تصادفی ساده با توجه به معیار ورود از بین بیمارانی که کاندید جراحی تمپانوپلاستی بودند؛ انتخاب شدند و آموزش تمرین تنفس ریتمیک در دو موقعیت (شب قبل از عمل در بخش و صبح روز عمل در اتاق عمل) و سطح اضطراب بیماران نیز دردو نوبت ( قبل و بعد از جراحی) اندازه گیری شد. یافته ها: براساس یافته های این پژوهش میانگین سنی واحدهای مورد پژوهش 16/43 با انحراف معیار 16/12 بود. اکثر واحدهای مورد پژوهش(4/60 درصد) زن و سطح تحصیلات افراد دیپلم و بالاتر بود(2/79 درصد). همچنین نتایج نشان داد که میزان اضطراب بیماران قبل و بعد از اجرای تنفس ریتمیک در دو موقعیت بخش بستری و اتاق عمل کاهش و تفاوت معنی داری داشت(P<0.05). نتیجه گیری: روش تنفس ریتمیک به عنوان یک مداخله غیرتهاجمی، ایمن، آسان و ارزان می تواند جهت کاهش اضطراب بیماران تحت عمل جراحی تمپانوپلاستی مورد استفاده قرار گیرد. لذا استفاده از این روش به پرستاران جهت ارتقاء سلامت بیماران توصیه می شود.

هدف: انواع متفاوت آموزش الکترونیک در مقابل شیوه سنتی سخنرانی این سئوال را مطرح می کند که کدامیک در آموزش موثرتر خواهند بود. این مطالعه با هدف مقایسه سطوح یادگیری پرستاران به سه روش آموزش الکترونیکی تحت وب، بسته ی نرم افزار چند رسانه ای و سخنرانی در درس مراقبت های پرستاری عوامل شیمیایی یکی از مراکز درمانی نیروهای مسلح انجام شد. روش ها: در مطالعه ای نیمه تجربی تعداد 99 نفر از نفر پرستاران یکی از مراکز درمانی نیروهای مسلح واقع در شهر تهران در سال 1391، به روش مبتنی بر هدف انتخاب و سپس به صورت تخصیص تصادفی در سه گروه تقسیم شدند. از این سه گروه پیش آزمون کتبی با سؤالات استاندارد شده گرفته شد و سپس فراگیران بر اساس محتوای آموزشی تدوین شده، تحت سه شیوه آموزش الکترونیکی تحت وب، بسته ی نرم افزار چند رسانه ای و سخنرانی قرار گرفتند و بعد با همان پرسشنامه پس آزمون گرفته شد. بعد از جمع آوری داده ها با نرم افزار SPSS v16 و توسط آزمون های آماری توصیفی و تحلیلی (کای دو و آنالیز واریانس یک طرفه) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین نمرات شرکت کنندگان در کلیه سطوح یادگیری قبل از آموزش در هر سه گروه با هم اختلاف معناداری نداشت (0/05) و این بهبود نمره در گروه بسته های نرم افزار چند رسانه ای نسبت به دو گروه دیگر بیشتر دیده می شود. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش مبنی بر اثر بخشی یادگیری و همچنین ماندگاری طولانی مدت، و از طرفی دسترسی آسان و مقرون به صرفه تر بودن بسته های نرم افزار چند رسانه ای نسبت به آموزش از طریق برخط و سخنرانی، توصیه به آموزش فراگیران با بهره گیری از بسته های نرم افزار چند رسانه ای می شود.

زمینه و اهداف: حوادث و بلایای طبیعی و انسان ساز تهدیدی همیشگی برای جوامع به ویژه برای ایران محسوب می شود. در حوادث مراکز درمانی نیاز مبرم به نیروی انسانی متخصص و آموزش دیده دارند که بادانش و مهارت ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی باشند. پرستاران پیشگامان ارائه دهنده مراقبت در سرتاسر زنجیره سلامت و بیماری هستند و بایستی با جنبه های مراقبت در بلایا درگیر و آشنا شوند. پژوهش حاضر باهدف طراحی برنامه درسی مراقبت در حوادث و بلایا در دوره کارشناسی پرستاری ایران انجام شد. روش بررسی: این پژوهش از نوع مروری - توصیفی و پیمایشی می باشد که با روش مرور اسناد، مقالات و نظرسنجی از خبرگان با تکنیک دلفی در سال 1394 انجام شده است. در این مطالعه 17 نفر از اساتید به صورت هدفمند انتخاب شدند. عناوین مربوط به برنامه درسی مراقبت در حوادث و بلایا استخراج و تنظیم شد و با استفاده از پرسشنامه کتبی در طی سه مرحله نظرسنجی اولویت های یادگیری پرستاران در زمینه حوادث و بحران در اختیار خبرگان قرار گرفت و با برگزاری جلسه گروه متخصصین سرفصل های آموزشی انتخاب نهایی شد.

اهداف: در جنگ و بحران، امداد و انتقال سریع و صحیح مجروحان و مصدومان به مناطق امن یا مراکز درمانی، بسیار حایز اهمیت است و اثرات نامطلوب را به حداقل می رساند. بنابراین پرستاران خصوصاً پرستاران نظامی می بایست در این زمینه تبحر و مهارت کافی داشته باشند. پژوهش حاضر با هدف طراحی برنامه درسی امداد و انتقال برای دانشجویان مقطع کارشناسی پرستاری با رویکرد نظامی انجام شد. روش ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی و پیمایشی است که در سال 1392 انجام شد. برای انجام مطالعه 48 نفر از اساتید و صاحب نظران به صورت هدفمند با استفاده از تکنیک دلفی و به روش گلوله برفی تا رسیدن به اشباع انتخاب شدند. ابتدا با مطالعه کتابخانه ای و جستجوی اینترنتی، سرفصل مطالب مربوط به برنامه درسی امداد و انتقال، استخراج و تنظیم شد. نظر کارشناسان در خصوص عناوین پیشنهادی به روش دلفی جمع آوری و براساس نسبت روایی محتوی (CVR) امتیازبندی شد. سپس در جلسه گروه کارشناسان ارشد مورد بررسی قرار گرفت و به تصویب نهایی رسید. داده ها با نرم افزار SPSS 19 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: براساس نظرسنجی انجام شده، برنامه درسی امداد و انتقال در دوره کارشناسی پرستاری با رویکرد نظامی شامل دو واحد تئوری، یک واحد عملی و یک واحد کارآموزی طراحی شد. نتیجه گیری: با توجه به موقعیت جغرافیایی و ژئوپلیتیکی ایران در منطقه، توانمندسازی پرستاران نظامی در زمینه امداد و انتقال مصدومان در حوادث، بحران ها و جنگ در قالب واحد درسی، امری ضروری و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.

اهداف: وجود انواع متفاوت آموزش الکترونیک این سئوال را مطرح می کند که کدامیک در آموزش نوین موثرتر است. هدف از انجام این مطالعه مقایسه سطح یادگیری پرستاران به دو روش نرم افزار چندرسانه ای و تحت وب در آموزش مراقبت های پرستاری عوامل شیمیایی در یکی از مراکز درمانی نیروهای مسلح شهر تهران بود. روش ها: این مطالعه نیمه تجربی و دوگروهی در سال 1391 در پرستاران شاغل در یکی از بیمارستان های نیروهای مسلح شهر تهران انجام شد و 66 پرستار به روش مبتنی بر هدف انتخاب و دو گروه تحت وب و نرم افزار چندرسانه ای تقسیم شدند. محتوای آموزش، پرسش نامه ارزیابی سطح آموزش با 35 سئوال چهارگزینه ای و 8 ایستگاه آزمون بالینی عینی ساختارمند برای سنجش حیطه عملکردی دو گروه آموزش توسط محقق تدوین شد. یک گروه با لوح فشرده آموزشی و گروه دیگر تحت وب طی دو هفته آموزش دیدند . بعد از جمع آوری، داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 16 و آزمون های T زوجی و T مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: اختلاف میانگین پیش آزمون بین دو گروه معنی دار نبود. نمره پس آزمون 1 در هر دو گروه افزایش معنی داری نسبت به پیش آزمون داشت ولی در پس آزمون 2 اُفت اندکی در هر دو گروه مشاهده شد. تفاوت میانگین امتیاز بین دو گروه در ایستگاه های 1، 2 و 4 غیرمعنی دار ولی در ایستگاه های 3، 5، 6، 7 و 8 معنی دار بود. نتیجه گیری: آموزش به دو روش تحت وب و بسته های نرم افزاری چندرسانه ای تقریباً به طور یکسان بر سطح یادگیری پرستاران تاثیر می گذارند.

اهداف: دوره علوم پایه نخستین مقطع در برنامه درسی دوره پزشکی است. بررسی امتحانات جامع معیاری برای ارزشیابی کیفیت عملکرد دانشجویان، دانشگاه­ها و گروه­های آموزشی است . این مطالعه با هدف تعیین وضعیت نتایج آزمون جامع علوم پایه و عوامل مرتبط با آن مقطع 5ساله انجام شد. روش­ها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی مقطعی روی 153 نفر از دانشجویان پزشکی یکی از دانشگاه های علوم پزشکی شهر تهران شرکت­کننده در آزمون جامع علوم پایه طی سال­های 87-1383 که به­روش سرشماری انتخاب شدند، انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش­نامه و چک­لیست اطلاعات دموگر ا فیک، عوامل دانشجویی و اطلاعات مربوط به عوامل آموزشی بود. داده­ها با نرم­افزار SPSS 12 و به­وسیله آزمون­های آماری T دانشجو، مجذور کای و آنالیز واریانس تحلیل شد. یافته­ها: میانگین و انحراف معیار معدل دیپلم دانشجویان به­ترتیب 17/15و 39/1، میانگین و انحراف معیار معدل دوره علوم پایه به­ ترتیب 93/14 و 50/1، میانگین و انحراف معیار نمره آزمون جامع علوم پایه طی دوره 5 ساله به­ترتیب 34/118 و 95/19 بود و در همین زمان میانگین نمره کشوری 3/121 بوده است. میانگین نمره دانشگاه در شهریور 1384، شهریور 1385، اسفند 1386 و اسفند 1387 بالاتر از میانگین کشوری بود. نتیجه­گیری: میانگین نمره آزمون علوم پایه دارای روند رو به رشد است، ولی نسبت به سال 1385 اُفت دارد.

اهداف: هم ­ زمان با تغییرات سریع فنون و مهارت­ها و ظهور پدیده­های نوین در فناوری اطلاعات، وجود شبکه­های ارتباطی بسیار گسترده از جمله اینترنت و ابزارها و امکانات آموزشی پیشرفته، روش­های آموزشی متحول شده است و این امکان فراهم آمده که طیف وسیعی از جویندگان علم و دانش در نقاط مختلف جهان و از فاصله­های دور تحت پوشش شبکه آموزشی از راه دور درآیند و با روش­هایی متفاوت از روش­های سنتی و معمول، آموزش ببینند. در آموزش از راه دور، امکان یادگیری مادام العمر بدون محدودیت مکانی و زمانی برای هر فرد وجود دارد. با به کارگیری روش آموزش از راه دور، فرآیند پژوهش در جامعه به­دلیل محور واقع شدن یادگیرنده در فرآیند آموزش و کنجکاوی­های او در جهت رفع نیازهای اطلاعاتی خویش، توسعه می یابد. روش­ها: این پژوهش مطالعه توصیفی- همبستگی است. جامعه پژوهش، دانشجویان پرستاری بودند که براساس روش نمونه­گیری آسان، 33 نفر از آنها به­عنوان نمونه وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش­نامه سه­بخشی بود که پرسش­های آن براساس سازه­ها و عوامل تشکیل­دهنده «مدل پذیرش فناوری» تنظیم شد. روایی پرسش­نامه با روش اعتبار محتوی و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ تعیین شد. یافته­ها: میزان درک از سهولت، هم­چنین درک از مفید بودن یادگیری الکترونیکی در سطح خوب بود. در حدود نیمی از افراد پژوهش نگرش و تمایل به یادگیری به شیوه الکترونیکی را متوسط بیان نمودند. نتیجه­گیری: دو عامل درک از سهولت استفاده و درک از مفید بودن با پذیرش یادگیری به شیوه الکترونیکی همبستگی دارند.