الگوی روش شناسی مسئله محور در اندیشه شهید مطهری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف : یکی از راههای زنده نگه داشتن روش شناسی در جامعه، بررسی آرا، اندیشه ها و روشهای اندیشمندان و استخراج الگوی اندیشه ورزی و روش شناسی آنهاست. آیت الله شهید علامه مرتضی مطهری، ژرف اندیش و متفکری است که بررسی اندیشه اش می تواند افقهای نوینی در امر پژوهش، روش شناسی و مسئله شناسی بگشاید. روش شناسی شهید مطهری آمیزه ای از مبانی اسلامی، تدبّر نوین در مشکلات جامعه اسلامی و ابتکارات فکری و توانایی های ذهنی بود. لذا هدف از انجام پژوهش حاضر، دستیابی به ویژگی های روش شناسی استاد مطهری در پژوهش مسئله محور بود. روش: روش مورد استفاده در این پژوهش از نوع کتابخانه ای بود. یافته ها: یافته های این این پژوهش در قالب الگویی شامل بسترسازهای فردی: هدفمندی، عشق به علم و تفکر، خودآگاهی، هجرت فکری و حقیقت جویی؛ بسترسازهای تاریخی- اجتماعی: کشف ریشه های تاریخی در تحقیق، بررسی عملکردهای فلسفی حکمای مسلمان، نقد فیلسوفان مسلمان، عمق نگری تاریخی و نقد عالمانه اندیشه ها؛ و پیشرانهای روشی: دستیابی به نیازها، روشمندی، قاعده اهم فالاهم، تیزبینی، آینده نگری، عمق یابی، مسئله محوری فعالانه، نوآوری و پرهیز از مطلق گرایی ارائه شد. نتیجه گیری: شهید مطهری در مسئله شناسی و مسئله یابی از زمان علمی خویش جلوتر بود؛ ذهن و چشم مسئله یاب داشت؛ تحقیقاتش بر حسب نیاز بود؛ خالق یک نظام واحد فکری بود و در تحقیق مسئله محور، ضابطه و قاعده مندی را رعایت می کرد.Problem-Based Methodological Model in Shahid Motahari's Thought
Objectives: One of the ways to keep the methodology alive in a society is to study the opinions, thoughts and methods of thinkers and extract their pattern of thinking and methodology. Ayatollah Shahid Allameh Morteza Motahhari is a profound thinker and thinker whose study of thought can open new horizons in research, methodology and problem solving. Shahid Motahari's methodology was a mixture of Islamic principles, new thinking in the problems of Islamic society and intellectual initiatives and mental abilities. Based on this, the aim of the present study was to achieve the methodological features of Professor Motahhari in problem-oriented research. Method: The method used in this research was library. Results: Findings of this research in the form of a model including individual contexts: purposefulness, love of science and thinking, self-awareness, intellectual migration, and truth-seeking; Historical social contexts: Discovering historical roots in research, examining the philosophical practices of Muslim scholars, critiques of Muslim philosophers, historical insight, and scholarly critique of ideas; And method propulsions: Achieving needs, methodology, the most important rule of Falaham, insight, foresight, in-depth search, active central issue, innovation and avoidance of absolutism were presented. Conclusion: the author of the research concluded that Martyr Motahhari was ahead of his scientific time in diagnosing the problem and problem-solving, he had a problem-solving mind and insight, his research was as needed, he was the creator of a single system of thought, he observed rules and regulations in problem-oriented research, and so on.