بازجستی در ملاکهای بنیادین شریعت در قانونگذاری(مذاق شریعت) با رویکردی بر سیره رضوی و آرای مقام معظم رهبری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: مذاق شریعت که مراد از آن سبک و سیاق شارع در جعل احکام است و ملاکهای بنیادین شریعت را در امر تشریع و جعل قوانین در بر می گیرد، از جمله اموری است که برای استنباط و ارزیابی احکام، مورد توجه فقیهان قرار گرفته است. هدف از جستار حاضر، تبیین مصادیق مذاق شریعت و ایضاح ملاکهای بنیادین شرعی در امر قانونگذاری با رویکردی بر سیره امام رضا(ع) و آرا و سخنان مقام معظم رهبری بود . روش: این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با مراجعه به منابع کتابخانهای انجام شده است. یافته ها: قطعی ترین اصولی که از سوی شارع در جعل احکام در نظر گرفته شده است، عبارتند از: 1. رعایت مصلحت؛ 2. عقلایی بودن؛ 3. عادلانه بودن؛ 4. رعایت تسهیل و آسان گیری؛ 5. عدم تحریک عواطف و جلوگیری از نزاع. نتیجه گیری: از بررسی روایات امام رضا(ع) و سیره عملی ایشان دریافتیم که ایشان در احادیث متعددی به مصادیق مذاق شریعت اشاره کرده و همواره سعی در اقدام بر اساس سبک و سیاق مورد پذیرش شارع داشته اند. با امعان نظر در بیانات مقام معظم رهبری نیز دریافتیم که مذاق شریعت در اندیشه ایشان از جایگاه ویژه ای برخوردار است؛ به گونه ای که هر یک از ملاکهای ذکرشده، در دفعات متعدد در سخنرانی ها و استفتائات ایشان نمود پیدا کرده و در حوزه های گوناگون مورد توجه ایشان واقع شده است.Analysis of The Basic Criteria of Sharia in Legislation (Mazāq Sharia), Emphasizing on Razavi Discourse and Ayatollah Khamenei's Intellectual System
The taste of Shari'a, which refers to the style and context of the Shari'ah in forging rulings, and includes the basic criteria of Shari'a in legislating and forging laws, is one of the matters considered by jurists in deriving and evaluating rulings. The purpose of the study is to explain the examples of the taste of Sharia in Imami jurisprudence and to clarify the basic criteria of Sharia in the matter of legislation with an approach to the life of Imam Reza (AS) and the opinions and speeches of the Supreme Leader . Method: This study has been conducted using a descriptive-analytical method based on library resources . Results: The findings of the research indicate that the most definite principles considered by the legislator in forging rulings are: 1. Observance of expediency. 2. Being rational. 3. Being fair. 4. Observe facilitation and easiness. 5. Do not provoke emotions and prevent conflict. Conclusion: From the study of the narrations of Imam Reza (AS) and his practical life, it was obtained that he has referred to the examples of the taste of Shari'a in several hadiths and has always tried to act according to the style and context accepted by the Shari'a. Considering the statements of the Supreme Leader, it was also found that the taste of Sharia has a special place in his thought; In such a way that each of the mentioned criteria has been reflected many times in his speeches and referendums and has been considered by him in various fields.