بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی و گرایش های تفکرانتقادی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: امروزه مباحث جنجال برانگیزی پیرامون نقش مذهب در زندگی انسان وجود دارد. پرورش تفکرانتقادی که یکی از مهم ترین اهداف آموزش و پرورش است، از جهت گیری مذهبی تأثیر می پذیرد. لذا پژوهش حاضر بر آن بود تا تأثیر انواع جهت گیری مذهبی را بر هریک از گرایشهای تفکرانتقادی بررسی کند. روش: روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. شرکت کنندگان پژوهش شامل 352 نفر(189 دختر و 163 پسر) از دانشجویان مشغول به تحصیل در سال 92-91 دانشگاه شیراز بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور بررسی متغیّرهای پژوهش، هریک از شرکت کنندگان پرسشنامه خودگردانی مذهبی (ریان و همکاران، 1993) و سیاهه گرایش به تفکرانتقادی ریکتس(2003) را تک میل کردند. پایایی ابزارهای پژوهش به وسیله ضریب آلفا ی کرونباخ و روایی آنها به کمک روش تحلیل عاملی تعیین شد. یافته ها: نتایج تحلیل رگرسیون حاکی از آن بود که جهت گیری مذهبی همانندسازی شده همهگرایشهای تفکر انتقادی، اعم از ابتکار، بلوغ شناختی و اشتغال ذهنی را به صورت مثبت و جهت گیری مذهبی درون فکنی شده آنها را به صورت منفی پیش بینی می کند. نتیجه گیری: افرادی که جهت گیری مذهبی شان از نوع همانندسازی است، گرایش به تفکر انتقادی بالایی دارند و بالعکس افرادی که جهت گیری مذهبی آنها از نوع درون فکنی شده است، گرایش به تفکر انتقادی پایینی دارند.The Relationship between Religious Orientation and Critical ThinkingDispositions
Objectives: Nowadays there are many controversial debates about the role of religion in human lives. On the other hand, critical thinking training as the most important goal of education is governed by religious orientation. Therefore, this study investigated the effect of different kinds of religious orientations on critical thinking dispositions. Method : The method of this study was descriptive - correlation. Participants were 352 (189 females and 163 males) students from Shiraz university. They were selected by multistage cluster sampling method. In order to examine the variables of the study, participants completed Religious Self-Regulatory Questionnaire (Ryan & others, 1993) and Critical Thinking Disposition Inventory (Ricketts, 2003). The reliabilityof instruments was determined using the alpha Cranach coefficient and their validity were determined using factor analysis method. Results : The findings of the study revealed that people with identification religious orientation, have high level of critical thinking disposition, and the ones with introjections religious orientation have low level of critical thinking dispositions. Conclusion : The author of the survey concludes Regression analysis revealed that identification religious orientation, predicted all the critical thinking dispositions, such as innovativeness, maturity and engagement positively, though introjections religious orientation predicted them negatively