واکاوی حکم قتل ناشی از اشتباه در هدف در فقه امامیه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
اشتباه در قتل یکی از موضوعات بحث برانگیز در فقه و حقوق جزاء به شمار می رود که صور مختلف آن عبارت است از: اشتباه در هویت، اشتباه در هدف و اشتباه در فعل. با عنایت به این که قانون گذار در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 صراحتا به بحث اشتباه در هویت پرداخته است اما حکم دو صورت دیگر، در قانون مورد تصریح قرار نگرفته است بین فقهای عظام و به تبع آنان در بین حقوق دانان، در حکم اشتباه در هدف اختلاف است. آنچه که در مسأله اشتباه در هدف محل بحث می باشد این است که آیا قتل ناشی از اشتباه در هدف، عمد محسوب می شود یا شبه عمد و یا خطای محض؟ آیا مرتکب مستحق قصاص است یا باید دیه پرداخت کند؟ با عنایت به خلأ قانونی که در این قسم از اقسام قتل وجود دارد، بازخوانی و نقد مبانی فقهی به روش کتابخانه ای و اسنادی و نیز به کار بردن شیوه ی توصیفی – استدلالی و تحلیلی – تفسیری حاکی از آن است که هرگاه جانی در اثر اشتباه در هدف مرتکب قتل مجنیٌ علیه شود، عمل ارتکابی شبه عمد محسوب می شود و قاتل مستحق پرداخت دیه خواهد بود، مگر این که مرتکب قتل فرد محقون الدم را داشته باشد ولی در اثر اشتباه در هدف، تیر به محقون الدم دیگر که مقصود او نیست اصابت کرده و به قتل برسد و احتمال آسیب وجود داشته باشد در این صورت قتل عمد محسوب می گردد.متن
Investigation of Verdict of Homicide Due to Mistaken Target in ImamiyaFiqh
Mistake in murder is one of the controversial issues in jurisprudence and criminal law, and its different forms include: mistake in identity, mistake in purpose, and mistake in action. Considering the fact that the legislator in the Islamic Penal Code approved in ۲۰۱۲ has explicitly discussed the mistake in identity, but the sentence of the other two cases has not been specified in the law, among the great jurists and according to them, among the jurists, in the sentence of mistake in the purpose of the dispute. Is. What is debatable about the issue of mistake in the target is whether the murder caused by the mistake in the target is considered intentional or pseudo-intentional or a pure mistake? Does the perpetrator deserve retribution or should he pay ransom? Considering the legal gap that exists in this type of murder, re-reading and criticizing the foundations of jurisprudence in a library and documents method as well as using a descriptive-argumentative and analytical-interpretive method indicates that whenever a life is killed in If the target is mistakenly committed to murder against him, the act committed is considered as intentional and the murderer will be entitled to pay the ransom, unless the perpetrator of the murder is the target person, but due to a mistake in the target, the shot hits another target, which is not his intention. and is killed and there is a possibility of injury, in this case it is considered intentional murder.