نظام مسائل و چالش های بخش صنعت، معدن و تجارت در آستانه برنامه هفتم توسعه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در آستانه تدوین برنامه هفتم توسعه، تبیین نظام مسائل و تعیین چالش های کلیدی حوزه صمت سنگ بنای سیاست گذاری در این حوزه است. در این راستا، مطالعه حاضر برای تبیین مسائل و چالش های اصلی از تکنیک درخت مسائل استفاده می کند. در گام نخست، با بررسی آخرین وضعیت عملکرد و اهداف قانون برنامه ششم حدود و ثغور مسائل پیشروی حوزه «صمت» اقدام و برای تعیین مسائل و ساختاری بندی و تحلیل آن از روش سلسله مراتبی و از نوع عملیاتی استفاده شده است. در گام دوم نیز نسبت به احصاء ریشه های مسائل با استفاده از اطلاعات 22 سازمان صنعت، معدن و تجاری استانی اقدام شده است. نتایج بررسی ها نشان داد که اهم مسائل و چالش ها را می توان در محدودیت در خلق ارزش افزوده بالاتر؛ محدودیت در توسعه سرمایه گذاری های صنعتی و معدنی؛ محدودیت در محتوای فناورانه و پیچیدگی محصولات تولیدی؛ محدودیت در رقابت پذیری کالا و خدمات؛ محدودیت در اشتغال زایی و محدودیت های در زنجیره تولید و توزیع در نظر گرفت. مسائل مورد اشاره ریشه در مواردی همچون آثار ناشی از تکانه های بیرونی (تحریم)؛ بی ثباتی در فضای اقتصاد کلان (تورم مزمن، جهش نرخ ارز و افت انباشت سرمایه )؛ تمرکزگرایی بالا در امور سیاست گذاری در مرکز؛ بروکراسی زیاد، پیچیدگی و ناهماهنگی در برخی فرایندها؛ دشواری صدور برخی از مجوزها؛ کم توجهی به ملاحظات آمایشی در برنامه ریزی ها؛ کمبود منابع مالی؛ مشکلات منابع انسانی (تعداد، تخصص و مهارت)؛ عدم کفایت زیرساخت ها و مشکلات سامانه ها اشاره کرد. نشانه ها و ریشه های مسائل نیز شامل کاهش تولید و افت توان رقابت ؛ افزایش قیمت و کاهش کیفیت؛ ناکارامدی تخصیصی و ناکارآمدی توزیعی است.Industry, Mining and Trade (IMT) Sector Problems System and Challenges on the Eve of The Seventh Development Plan
“IMT” sector is the cornerstone of policy making in this field. So, this study uses the problem tree technique to explain the main issues and challenges. Firstly, based on latest performance of 6th development plan law, a hierarchical and operational method has been used for determining, structuring and analyzing of limitations and gaps in the progress of the “IMT” sector aims. Secondly, the roots of the problems have been calculated using the information of 22 provincial industrial, mining and commercial organizations. The results of the surveys showed that the most important issues and challenges can be considered in: Limitation in the creation of higher added value; Restrictions on the development of industrial and mineral investments; Limitation in technological content and complexity of manufactured products; Restrictions on goods and services’ competitiveness; Limitation in employment creation and limitations in the production and distribution chain. The mentioned issues are rooted in cases such as Effects of external impulses; Macroeconomic environment instability; High centralism in policy matters; Heavy bureaucracy, complexity and inconsistency in some processes; Difficulty of issuing some licenses; Lack of attention to practical considerations in planning; Lack of financial resources; Human resource problems; Inadequacy of infrastructure and system problems. The signs and roots of the problems include production reduction and loss of competitiveness; Increase in price and decrease in quality; Allocative inefficiency and distributive inefficiency.