شاخص مشارکت در زنجیره های ارزش جهانی ایران و کشورهای عضو شورای همکاری اسلامی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
با شکل گیری زنجیره های ارزش جهانی، فرصت هایی برای کشورها فراهم شد تا با مشارکت در زنجیره های ارزش جهانی مزایایی از جمله ارزش افزوده بالاتر در صادرات، افزایش صنعتی سازی و ایجاد اشتغال را برای کشور خود کسب نمایند. محاسبه مشارکت در زنجیره های ارزش جهانی در طی سالیان اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته و دو روش محاسبه برای آن پیشنهاد شده است. لذا محاسبه این شاخص در ایران و کشورهای سازمان همکاری اسلامی بر اساس داده های تجاری محصولات واسطه ای و تجربیات کشورهای موفق در مشارکت در این زنجیره ها طی سال های 2020-2008 از اهداف اصلی این مقاله است. نتایج نشان داد که از میان 56 کشور اسلامی سه کشور مالزی، سنگاپور و اندونزی با شاخص مشارکت بالای 0.75 کشورهای با مشارکت بالا در زنجیره های ارزش جهانی هستند. کشورهای ترکیه و برونئی دارالسلام با شاخص های 0.75 و 0.55 مشارکت متوسط در این زنجیره ها را دارند و کشور ایران با شاخص 0.38 در گروه مشارکت پایین قرار گرفته و رتبه نهم را در میان کشور های اسلامی به خود اختصاص داده است. تجربه کشورهای مالزی و سنگاپور نشان داد که ضمن آن که این کشورها برنامه های حضور و تثبیت در زنجیره های ارزش جهانی را در سیاست های صنعتی خود دیده اند؛ گرایش به سمت پیچیدگی محصول و تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر و حمایت از سرمایه گذاری مستقیم خارجی و شرکای تجاری دو عامل مشترکی هستند که در این کشورها سبب موفقیت بیش از پیش در مشارکت در زنجیره های ارزش جهانی شده اند. لذا پیشنهاد می شود با توجه به اهمیت افزایش مشارکت ایران در زنجیره های ارزش جهانی در اسناد بالادستی کشور، ضمن اتخاذ سیاست صنعتی و تجاری مناسب جهت حضور و افزایش مشارکت در این زنجیره ها، حمایت از شرکت های کوچک و متوسط و سرمایه گذاری لازم جهت تولید محصولات پیچیده و با ارزش افزوده بیشتر را در برنامه های توسعه ای خود قرار داده و با بازنگری در قوانین و مقررات مربوط به سرمایه گذاری مستقیم خارجی فرصت حضور شرکای خارجی قدرتمند را در کشور تسهیل نماید.Index of Participation in Global Calue Chains of Iran and Member Countries of the Organization of Islamic Cooperation
Calculating participation index in global value chains has been very much considered and two calculation methods have been proposed. The calculation of this index in Iran and the countries of the Organization of Islamic Cooperation based on the commercial data of intermediate products and the experiences of successful countries in participating in these chains during the years 2008-2020 is one of the main goals of this article. The results showed that among the 56 Islamic countries, three countries, Malaysia, Singapore and Indonesia, with a participation index above 0.75, are countries with high participation in global value chains. The countries of Turkey and Brunei Darussalam have average participation in these chains with indices of 0.73 and 0.55, Iran is in the low participation group with an index of 0.38. The experience of Malaysia and Singapore showed that these countries have seen plans to be present and stabilize in global value chains in their industrial policies; The trend towards product complexity and production with higher added value and support for foreign direct investment are two common factors that have made these countries successful in participating in global value chains. Therefore, considering the importance of increasing Iran’s participation in global value chains, while adopting appropriate industrial and commercial policies to increase participation in chains, it is suggested to support small and medium-sized companies and put the necessary investment for more value-added products in their plans. Facilitate the presence of foreign partners in the country by revising the foreign direct investment laws.
تبلیغات
