چگونگی رفع التقای واکه های کشیده با واکۀ تکواژ جمع در زبان فارسی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
از شش واکه زبان فارسی واکه های /u:/، /i:/ و /A:/ کشیده هستند. التقای واکه ها ناشی از افزوده شدن تکواژ جمع /-An/ به اسم های مختوم به واکه /u:/ توسط غلت [w] و در اسم های مختوم به واکه های /i:/ و /A:/ توسط غلت [j] برطرف می شود. ضمن اینکه واکه های افراشته /u:/ و /i:/ کوتاه تر تلفظ می شوند؛ ولی تغییری در کشش واکه افتاده /A:/ رخ نمی دهد. هدف این پژوهش تحلیلی این است که مشخص کند در فاصله میان بازنمایی واجی و بازنمایی آوایی چه اتفاقی افتاده است. به این منظور، دو فرضیه تحلیل و بررسی شده اند: طبق فرضیه نخست، طی فرایند غلت شدگیِ واکه یک جزء از هریک از واکه های افراشته کشیده /u:/ و /i:/ به غلت معادل آن یعنی [w] و [j] تبدیل شده و به عنوان همخوان میانجی میان دو واکه قرار گرفته است. امّا براساس فرضیه دوم، التقای واکه ها از رهگذر درج همخوان میانجی برطرف شده و پیامد این درج رخداد فرایند «کوتاه شدگی جبرانی» است. در این پژوهش استدلال می شود که فرضیه دوم درست است. این فرضیه سپس در چارچوب نظریه بهینگی تحلیل می شودResolving the Hiatus between a Sequence of Long Vowels and the Plural Morpheme Vowel in Persian
Persian has six vowels among which /u:/, /i:/ and /A:/ are long.The hiatus caused by adding the plural morpheme /-An/ to the nouns ending with /u:/ is resulved by the glide [w], while the hiatus in nouns ending with /i:/ and /A:/ is resulved by the glide [j]. Although the high vowels /u:/ and /i:/ are pronounced shorter, there is no change in the length of the low vowel /A:/. In this regard, the present research aims to figure out what occurs between the phonemic and phonetic representations. In so doing, two hypothses are being analyzed. According to the first one, a part of the high vowels /u:/ and /i:/ forms a corresponding glide i.e., [w] and [j] respectively, to act as an intervocalic consonant. However, in accordance with the second one, hiatus is resolved by directly inserting an intervocalic consonant that results in compensatory shortening. After arguing that the second hypothsis is correct, it is analyzed within Optimality Theory.