همراهی استعاره و اسطوره در ادبیات عصر تیموری و صفوی براساس داستان مهر و ماه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
داستان مهر و ماه، ماجرای عشق مهر شرقی به ماه غربی و عزیمت وی برای رسیدن به معشوق است. این داستان، الگوی گسترش یافته غزل است که بر ساختارهای روایی و اپیزودهای (خرده داستان های) قصّه های عامیانه منطبق شده است؛ گفتمان منجمدی که بر اثر استعمال و تکرار در طول زمان تبدیل به کلیشه شده و تجدید و بازسازیِ خود را در تلفیق با گونه دیگری یافته است. در داستان، ادغام و تعامل دو نوع ادبیِ غزل و روایت دیده می شود که در عین درهم تنیدگی، مرزهای هر یک قابل جداسازی است؛ به عبارتی، غزل های درون روایت از قصّه جدا می شوند ولی همگنه هایی که داده های انتزاعی را در سطح رویی گفتمان صورت بخشیده اند، روابط میان نشانه ها را پیچیده کرده اند. برنامه روایی بر کنشِ برنامه محور مبتنی است و غزل جریانی احساسی است که در کلّ گفتمان نمود دارد. تحلیل نشانه معناشناختی با تمایز غزل به عنوان جریان عاطفی و روایت به عنوان نظام برنامه محور، کارکرد و تعامل هر دو را در کلّیت گفتمان بررسی می کند. استعاره های غزل با صورت بخشی به مقوله های بنیادین معنا چه تغییری در لایه نحوی و سطح زیرین ایجاد کرده اند؟ گونه عاطفی توانسته با شکستن هنجارهای زبانی، نمایه های تازه تولید کند؟ کاربرد نمایه ها و استعاره های غزل در روایت، گفتمان غزل را عینی کرده است، امّا این محسوس سازی با تحلیلی که از شعر و ادبیات عصر تیموری و صفویه می شود و مدعی است که از اسطوره تهی شده، هم سو نیست، زیرا هسته مرکزی گفتمان همچنان بر اسطوره نهاده شده است.The companionship of myth and metaphor in Timurid and Safavid eras based on Mehr and Mah.
The story of Mehr & Mah is the story of oriental love of Mehr's for the western Mah and his departure to reach his beloved. The story is an extended pattern of Sonnet(Qazal)that adapts to the narrative structures and episodes of folk tales. It is a frozen discourse that has become a stereotype through repetitive use over time and has found its reconstruction and revival in combination with another form. which can be separately defined despite their entanglements. In other words, the sonnets within the narrative are separated from the story, but the homogenates that have derived meaning from abstract data on the surface of discourse have complicated the relationships between the signs. The narrative plan is based on plan-oriented action, and the sonnet is an emotional flow that pervades the entire discourse. By distinguishing the sonnet, as an emotional flow, and narrative, as a plan-based system, the semiotic analysis examines the function and interaction of both in the whole discourse. How have the metaphors of the sonnet changed the syntactic layer and the base layer by formulating the basic categories of semantics? Has the emotional genre been able to produce new indices by breaking language norms? The use of indices and metaphors of sonnets in the narrative has objectified the discourse of the sonnets, but this sensitization is inconsistent with the poetical and literary criticism of the Timurid and Safavid eras, which claims to be devoid of myth, because the central core of discourse is still based upon mythology.
تبلیغات
