سنخ شناسی مرگ آگاهی؛ مطالعه تجربی مواجهه با مرگ (مقاله پژوهشی حوزه)

چکیده

مرگ آگاهی به مثابه تجربه اختصاصی انسان ها، همواره در ساحت اندیشه جایگاه داشته است. عقلانیت متمایز سنت و تجدد در موضوع مرگ، طیف هنجاری متضادی را ایجاد کرده که در ادراک ایرانیان از مرگ قابل شناسایی است. بر مبنای این تمایز، در این پژوهش به مطالعه پدیدارشناختی مواجهه با مرگ در تجربه زیسته کنشگران پرداخته ایم. با نمونه گیری نظری، یافته ها از طریق انجام مصاحبه های عمیق، با 23 نفر از افرادی که در قبال موضوع مرگ از تجربه زیسته ضخیمی برخوردار بوده اند، گردآوری شد و پس از تحلیل تماتیک داده ها، 7 سنخ از مرگ آگاهی؛ تخدیری، شهادت طلبانه، امپریسیستی، نهیلیستی، نمایشی، غفلت طلبانه و واقع گرایانه دینی از یکدیگر متمایز گردید. همچنین در راستای رسیدن به ذات تجربه مرگ آگاهی، مفهوم «گسست در روزمرگی» به مثابه هسته مرکزی این تجربه پدیدارشناسانه استحصال گردید.