طراحی مدل توسعه ظرفیت تاب آوری شرکت های کوچک و متوسط (با رویکرد ساختاری تفسیری) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

پیچیدگی محیطی در عصر حاضر می تواند بقای سازمان ها را تهدید نماید. پایداری در چنین شرایطی موضوعی ضروری برای اغلب شرکت های کوچک و متوسط می باشد. یکی از راه کارهای مقابله با چنین شرایطی مفهوم تاب آوری سازمانی می باشد. هدف پژوهش حاضر ارائه مدل توسعه ظرفیت تاب آوری سازمانی در شرکت های کوچک و متوسط می باشد. ازاین رو پس از شناسایی و طبقه بندی شاخص های توسعه ظرفیت تاب آوری سازمان های کوچک و متوسط در ادبیات تحقیق آن را در قالب پرسشنامه ساختاری تفسیری در اختیار هشت نفر از خبرگان دانشگاهی و خبرگان و مدیران صنایع کوچک و متوسط قرار دادیم تا با استفاده از روش مدل سازی تفسیری ساختاری مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرند. درنهایت مدل طراحی شده در چهار سطح طبقه بندی شد. نتایج نشان داد برخی از عوامل مؤثر بر ظرفیت توسعه تاب آوری سازمانی مانند چشم انداز مشترک، مدیریت دانش سازمانی، توانمندسازی نیروی انسانی و ساختار ارگانیک منعطف را می توان به عنوان جنبه های نرم و رفتاری توسعه ظرفیت تاب آوری سازمانی در نظر گرفت؛ از طرف دیگر عوامل دیگری مانند تکنولوژی، منابع مالی، اتحاد و برون سپاری و افزونگی منابع را نیز می توان به عنوان جنبه های سازمانی و سخت (منبع محور) در توسعه تاب آوری سازمانی مورد توجه قرار داد که در مجموع می توانند زمینه چابکی تولید و تأمین و همچنین نوآوری و خلاقیت و استفاده از فرصت های محیطی و انعطاف پذیری سازمانی را فراهم سازند و باعث افزایش ظرفیت تاب آوری سازمانی گردند.