تحلیل تطبیقی مفاهیم مشترک رباعیات حکیم عمر خیام و مائده های زمینی آندره ژید (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

پژوهش بر اساس نظریه های بنیادی ادبیات تطبیقی- گستر? پژوهش در پیوندها و داد و ستد های ادبی ملل– نشان می دهد که گنجین? فرهنگ و ادبیات فارسی نقش بسزایی در الهام بخشی و آفرینش شاهکارهای متعدد در ادبیات جهان داشته است. آندره ژید، نویسند? مشهور فرانسوی، از کسانی است که تحت تأثیر این میراث غنی به خلق آثار منحصر به فرد دست یافته اند. او کتاب مائده های زمینی خود را به گونه ای در پیوند با ادبیات شرق، به ویژه ادبیات فارسی آفریده است. ژید با ذکر مصراعی از حافظ و آیه ای از قرآن کریم در آغاز کتابش، توجه ویژ? خود را به این آثار نشان داده است. در حالی که ژید نام خیام را تنها یک بار در کتاب مائده های زمینی آورده است، گمان می رود که این کتاب نمایانگر برخی تأثیرپذیری های آندره ژید از خیام نیشابوری نیز باشد و شاید بتوان گفت، تأثیر اندیشه خیام در این اثر بیش از اندیشه حافظ است؛ از این رو در این نوشتار ضمن بررسی شیوه و میزان آشنایی ژید با رباعیات خیام، با تحلیل تطبیقی مفاهیم مشترک رباعیات خیام و مائده های زمینی آندره ژید، نقش رباعیات در آفرینش مائده ها آشکار شده است.