وضعیت ریفهای مرجانی خلیج فارس

چکیده

ریفها ساختارهایی هستند که با انباشته شدن اسکلت جانوران دریایی و بویژه مرجانهای آهکساز بصورت ناهمواری های ساحلی بوجود می آیند. در مناطق ساحلی دریاها و اقیانوسها و در شرایط مناسب، توده های ناهموار با منشا زیستی و با ترکیب آهکی از مرجانها، جلبکها، اسفنجها و صدف بی مهرگان دریایی بوجود آمده اند که ریف نامیده میشوند. ریفهای مرجانی در آبهای آرام، شفاف، با شوری ۲۷ تا ۴۰ در هزار و دمای ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد، با نور و اکسیژن کافی ایجاد شده و در آبهای کم عمق دریاها تا عرضهای جغرافیائی ۳۰ درجه جنوب و شمال استوا گسترش دارند. شرایط مطلوب دما برای رشد مرجانها ۲۴ تا ۳۰ درجه سانتیگراد و بهترین عمق حدود ۱۰ متر مشخص شده است، اما مرجانهای خلیج فارس دمای حدود ۱۸ درجه سانتیگراد و حتی کمتر را در زمستان و شوری ۴۸ در هزار را نیز تحمل میکنند. پدیده سفید شدن مرجانها، نوعی بیماری است که در اثر تغییر شرایط اقلیمی، آلودگی ها و فشارهای انسانی بر محیط طبیعی مرجانها بوجود می آید و منجر به مرگ آنها میشود. برای مثال، در ماه سپتامبر ۲۰۰۲.م در اثر سفید شدن مرجانها در تنگه هرمز و دریای عمان تعداد زیادی از مرجانها تلف شدند. فشارهای انسانی وارد شده به مرجانها در منطقه عمدتا ناشی از فعالیتهای صنعتی، گودبرداری و احیاء زمین، نشت نفت و... بوده است. همچنین فعالیتهای ماهیگیری، بویژه تورهای صنعتی و استفاده از شبکه های زنجیره یی صنعتی، تخلیه آب خنک کننده از دستگاه نمک زدا و نیروگاه ها فشارهایی را به مرجانها و موجودات زنده محیط طبیعی دریا وارد میکند که موجب سفید شدن مرجانها در سراسر منطقه میشود. توده های آهکی تشکیل شده از ریفهای مرجانی را آبسنگ مرجانی یا صخره مرجانی نیز مینامند.