فرایند مدرنیته در ایران، تأثیرات مهمی ازجمله بر تغییر ساختار خانواده و ازدواج گذاشته است. بررسی داده های طولی نشان از «افزایش سن ازدواج»، «افزایش درصد زنان و مردان هرگز ازدواج نکرده در سن ازدواج»، «کاهش میزان ازدواج»، «کاهش میزان باروری» و «افزایش میزان طلاق» دارد. فرایند مذکور در میان جوانان تحصیل کرده نمود بیشتری دارد. در این تحقیق با استفاده از تکنیک پیمایش به بررسی و مقایسه تطبیقی گرایش به ازدواج دانشجویان و طلاب به عنوان قشر تحصیل کرده پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد درصد گرایش به ازدواج در گروه دانشجویان 64% و در گروه طلاب 92% بوده است. از میان عوامل مؤثر بر متغیر وابسته (گرایش به ازدواج)، موانع درونی، فواید ازدواج، موانع بیرونی بیشترین تأثیر را در تبیین داشته اند. با توجه به رگرسیون های اجراشده در گروه دانشجویان (دختر 75.9%، پسر 78%) و در گروه طلاب (دختر 77.2% و طلاب پسر 58.8%) از متغیر وابسته تبیین شده است.
